Адам физиологиясы
жүктеу/скачать 28,52 Mb. Pdf көрінісі
|
Физиология кітап
| Бүлшыкетіін жиырылу күші
Бұлшықеттің жиырылу күші тітіркендіргішгің күшіне, жиілігіне және бұлшықеттің кұрылыс ерекшелігіне, функциялык жағдайына байланысты. Бұлшықет мыңдаган ет талшықтары будагынан (топтарынан) түрады. Белгілі бір бұлшыкеттің козу табалдырыгын анықтаган соң тітіркендіргіш күшін біртіндеп көбейтсе, бүған сэйкес бүлшықеттің жиырылу күші біртіндеп өседі, бірақ тітіркендіргіштің күші белгілі бір деңгейге жеткен соң бүлшыкеттің жиырылу күші одан эрі күшеймейді. Осыган орай тітіркендіргіштің ең томен (минималды) жэне ең жоғары (максималды) табалдырык күші болады. Бұлшықеттін құрамындагы моторлық бірліктің әр қайсысыныц козу табалдырығы эртүрлі сол себепті минималдық табалдырық 71 сң козғыш моторлык бірлікті қоздырады, ал максималдык табалдырык бұлшықеттегі барлық миоциттердіц козу табалдырығынан жоғары болатындықтан бәрін жиырылтады. Мұнымен бірге бұлшыкеттің жиырылу күші тітіркендіргіштің. жиілігіне байланысты. Бүлшыкеттің оптимум жэне пессимум жиілігі болатыны жэне оның себебі белгілі. ¥зын ет талшыктары кысқаларына Караганда қаітырақ жиырылады. Қажыган бүлшықеітің жиырылу күші біртіндеп азаяды. Бүлшықеттің күші оның көтере алатын ең үлкен жүгімен аныкталады. Бұл кезде ет талшықтарының бэрі қатысады, қатаяды, Мұндай күшті максималды күш дейді. Максималды күш ет талшыктарының санына жэне оның эр қайсысының жуандыгына байланысты. Бүлшықеттің максималды күшінің оның анатомиялық көлденеңінің ауданына қатысын бұлшықеттін салыстырмалы күші деп атайды. Мұны кг/см2 мен белгілейді. Бұлшықеттің анатомиялык көлденеңі деп еттегі барлык галшықтардың көлденең кесіндісінің жинақы ауданын айтады. Мүнымен катар бүлшыкеттің физиологиялык көлденеңі нсмесе көлденен ауданы дсгсн де ұғым бар. Егер ет талшықтары бір-бірімен катар жатса, онда бұлшықеттіц жинақы физиологиялык көлденеңі оның анатомиялық көлденеңіне тен болады. Ал бүлшыкеттің талшықтары құстың жүні тэрізді кисык орналасса, онда эр талшыктың как ортасынан өтетін көлденең сызыгының ауданы (физиологиялык көлденең ауданы) анатомиялык ауданынан жогары болады. Сондыктан мұндай еттер күштірек келеді. Бұлшықеттің максималдык күшініц физиологиялык көлденеңіне қатынасы бұлшыкеттің абсолюттік күші деп аталады. жүктеу/скачать 28,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|