Устойчивое развитие: язык, межкультурная коммуникация
For goodness sake! For heaven’s sake! –
жүктеу/скачать 5,1 Mb. Pdf көрінісі
|
COLLECTION of Сonferences XXIV «Akhanov readings» 2021
| For goodness sake! For heaven’s sake! – Құдай үшін!
For goodness sake [fә ˈɡʊdnәs seɪk] Ашулануды, көңіл толмауды, наразылықты және басқа да жағымсыз эмоцияларды білдіру үшін қолданылатын леп. Ашу, көңіл толмау, наразылықты білдіреді және қазақ тіліндегі мынадай сөздерге мағынасы жағынан сәйкес келеді: «For goodness' sake, get off the computer! You've been on there for ages!» – Құдай үшін, тұршы компьютер алдынан! Отырғаныңа жүз жыл өтті ғой! «Oh, not again! Will, will you for once in your life, please do the washing up, for goodness sake! I’m just fed up with the way you leave everything lying around in the kitchen» – Қайтадан ба!? Уил, өміріңізде бір рет болсын ыдысты жуыңызшы, Құдай үшін! Асүйде барлық заттың шашылып жататынына әбден тойдым. Geronimo! – Сенің қолыңнан келеді! Құдай жарылқасын! Geronimo [ʤәˈrɒnɪmә] сөзі ертеректе әйгілі апач басшысы есімі болуымен танымал. Бұл ұран салу алғаш қолданылуы 1941 жылдың қазан айының 501-ші парашют батальонының құрылған алғашқы күндерінен бастау алады. Екі сержант әрқайсысының қорқақтығы туралы сөзге келеді. Олардың бірі қорықпайтынын дәлелдеуі үшін секіру кезінде бірдеңе айқайлайтындығын айтты. Ол ұшақтан секірген кезде, ойына келген жалғыз нәрсе – әйгілі Үнді көсемінің есімі болатын. Содан бері бұл сөз батальонның ұранына, жалпы ағылшындардың өзіндік сенімділік ұранына, ресми түрде АҚШ мемлекетінің әскери ұранына айналды. Күнделікті өмірде сирек қолданылғанымен, секіру алдында немесе маңызды нәрсе алдында міндетті түрде айтылады. Geronimo сөзі әскери ұран, cәттілік, сенімділікті білдіреді, қазақша баламасы Сенің қолыңнан келеді (Менің қолымнан келеді!) және Құдай жарылқасын (Бисмилляһ) сөзімен сәйкес келеді: «There's my cue. Geronimo!» – Менің кезегім! Құдай жарылқасын! «Go .... Geronimo!» – Кеттік! Бисмилляһ! Қазақ тілі сөздік қоры, негізінен, экспрессивті лексикаға бай, эмотивті лексикасының өз ерекшеліктері де байқалады. Олардың саны метафоралық өрнектердің үлкен танымалдылығына байланысты артуда. Кейбір стилистикалық бейтарап сөздер көбінесе метафоралық мағынада, оларға тән емес мағынада қолданылған. Сөздердің көпшілігі араб, парсы, моңғол, орыс, ағылшын тілдерінен кіріккен сөз қатарынан болғанымен, ауыспалы мағынада қолданысқа түседі. Кей сөздерге балама мағына табу, тікелей мағынасымен аудару қиындық тудырады. Қазақ тілінің эмотивті-экпрессивті сөздер қатарындағы әдеби жанрда жиі қолданылатын Дариға, сайтан алғыр, астапыралла, япырым-ай, апыр-ай, қайран, шіркін сөздерін қарастыра өтелік: жүктеу/скачать 5,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|