Пайдаланған әдебиеттер:
1. Медетбекова Р.Ә. Компьютерлік тҥр-тҥстің психологиялық-педагогикалық
әсері. Алматы, 2010. –Б.285-287.
2. Медетбекова Р.Ә. Ақпараттану. Шымкент, 2011. –Б. 658-659.
3. Бҥркіт Ә.Қ. Информатика. Шымкент, 2010. –Б. 565-567.
101
ИНФОРМАЦИОННЫЕ И КОММУНИКАЦИОННЫЕ ТЕХНОЛОГИИ В
УЧЕБНОМ ПРОЦЕССЕ
Мурзатлеуова Гульнура Ерболатовна,
магистрант 2 курса,
Актюбинский региональный государственный университет имени К.Жубанова,
Казахстан, Актобе
Информационные и коммуникационные технологии (ИКТ) оказывают активное
влияние на процесс обучения и воспитания обучаемого, так как изменяют схему
передачи знаний и методы обучения. Вместе с тем внедрение ИКТ в систему
образования не только воздействует на образовательные технологии, но и вводит в
процесс образования новые. Они связаны с применением компьютеров и
телекоммуникаций, специального оборудования, программных и аппаратных средств,
систем обработки информации. Они связаны также с созданием новых средств
обучения и хранения знаний, к которым относятся электронные учебники и
мультимедиа; электронные библиотеки и архивы, глобальные и локальные
образовательные сети; информационно-поисковые и информационно-справочные
системы и т.п. Модели ИКТ в настоящее время разрабатываются, а часть из них
успешно применяется при исследовании систем образования [1, 16].
Направления внедрения информационно-коммуникационных технологий сферу
образования можно разделить на следующие группы [2, 56]:
Использование возможностей глобальной информационной сети, проникновение
методов и способов работы в сети в технологии обучения.
Новые формы предъявления знаний: интерактивные, мультимедийные,
индивидуальные.
Обеспечение равнодоступности и открытости мировых знаний.
Использование возможностей семантических систем и систем искусственного
интеллекта.
Современный период развития общества характеризуется сильным влиянием на
него компьютерных технологий, которые проникают во все сферы человеческой
деятельности, обеспечивают распространение информационных потоков в обществе,
образуя глобальное информационное пространство. Неотъемлемой и важной частью
этих процессов является компьютеризация образования. В настоящее время
становление новой системы образования, ориентированного на вхождение в мировое
информационно-образовательное пространство. Этот процесс сопровождается
существенными изменениями в педагогической теории и практике учебно-
воспитательного процесса, связанными с внесением корректив в содержание
технологий обучения, которые должны быть адекватны современным техническим
возможностям, и способствовать гармоничному вхождению в информационное
общество. Компьютерные технологии призваны стать не дополнительным «довеском»
в обучении, а неотъемлемой частью целостного образовательного процесса,
значительно повышающей его эффективность.
Проблема широкого применения компьютерных технологий в сфере образования
в последнее десятилетие вызывает повышенный интерес в представителей
педагогической науки.
Отметим, что в последние годы термин «информационные технологии» часто
выступает синонимом термина «компьютерные технологии», так как все
информационные технологии в настоящее время так или иначе связаны с применением
компьютера. Однако, термин «информационные технологии» намного шире и включает
в себя «компьютерные технологии» в качестве составляющей. При этом,
информационные
технологии,
основанные
на
использование
современных
102
компьютерных и сетевых средств, образуют термин «Современные информационные
технологии»[3, 85].
Под информационной технологией понимается процесс, использующий
совокупность средств и методов сбора, обработки и передачи данных (первичной
информации) для получения информации нового качества о состоянии объекта,
процесса или явления (информационного продукта).
Если в качестве признака информационных технологий выбрать инструменты, с
помощью которых проводится обработка информации (инструментарий технологии),
то можно выделить следующие этапы ее развития:
1-й этап (до второй половины XIX в.) – «ручная» информационная технология,
инструментарий которой составляли: перо, чернильница, книга. Коммуникации
осуществлялись ручным способом путем переправки через почту писем, пакетов,
депеш. Основная цель технологии - представление информации в нужной форме.
2-й этап (с конца XIX в.) – «механическая» технология, оснащенная более
совершенными средствами доставки почты, инструментарий которой составляли:
пишущая машинка, телефон, диктофон. Основная цель технологии - представление
информации в нужной форме более удобными средствами.
3-й этап (40 -- 60-е гг. XX в.) – «электрическая» технология, инструментарий
которой составляли: большие ЭВМ и соответствующее программное обеспечение,
электрические пишущие машинки, ксероксы, портативные диктофоны. Основная цель
информационной технологии начинает перемещаться с формы представления
информации на формирование ее содержания.
4-й этап (с начала 70-х гг.) – «электронная» технология, основным
инструментарием которой становятся большие ЭВМ и создаваемые на их базе
автоматизированные системы управления (АСУ) и информационно-поисковые
системы, оснащенные широким спектром базовых и специализированных
программных комплексов. Центр тяжести технологии еще более смещается на
формирование содержательной стороны информации для управленческой среды
различных сфер общественной жизни, особенно на организацию аналитической
работы.
5-й этап (с середины 80-х гг.) – «компьютерная» («новая») технология, основным
инструментарием которой является персональный компьютер с широким спектром
стандартных программных продуктов разного назначения. На этом этапе происходит
процесс персонализации АСУ, который проявляется в создании систем поддержки
принятия решений определенными специалистами. Подобные системы имеют
встроенные элементы анализа и искусственного интеллекта для разных уровней
управления,
реализуются
на
персональном
компьютере
и
используют
телекоммуникации. В связи с переходом на микропроцессорную базу существенным
изменениям подвергаются и технические средства бытового, культурного и прочего
назначений.
6-й этап – «сетевая технология» (иногда ее считают частью компьютерных
технологий) только устанавливается. Начинают широко использоваться в различных
областях глобальные и локальные компьютерные сети. Ей предсказывают в ближайшем
будущем бурный рост, обусловленный популярностью ее основателя - глобальной
компьютерной сети Internet.
Информационные и коммуникационные технологии (ИКТ) с каждым днем все
больше проникают в различные сферы образовательной деятельности. Этому
способствуют, как внешние факторы, связанные с повсеместной информатизацией
общества и необходимостью соответствующей подготовки специалистов, так и
внутренние факторы, связанные с распространением в учебных заведениях
современной компьютерной техники и программного обеспечения, принятием
государственных и межгосударственных программ информатизации образования,
103
появлением необходимого опыта информатизации у все большего количества
педагогов. В большинстве случаев использование средств информатизации оказывает
реальное положительное влияние на интенсификацию труда студентов, учителей школ,
а также на эффективность обучения школьников[4, 45].
С развитием информационных технологий профессиональная деятельность
учителя выходит за рамки классно-урочной системы и активизируется в сети Интернет.
Она представляет собой воспитывающее и обучающее воздействие учителя на ученика
средствами Интернет. В современных условиях расширяются возможности для
самообразования, совершенствования профессиональных качеств самого учителя.
Усиление роли ИКТ в образовании делает необходимым формирование
информационно-коммуникационной компетенции учителей. Умение применять ИКТ
для решения профессиональных проблем и задач в реальных ситуациях педагогической
деятельности способствует реализации личностно-ориентированной парадигмы
образования. Информационно-коммуникационные технологии позволяют собирать,
обрабатывать, хранить, распространять, отображать различного рода информацию и с
помощью электронных средств коммуникации осуществлять взаимодействие людей,
территориально удалѐнных друг от друга. Для профессионального взаимодействия
учителей в сети необходимы знания, умения и навыки использования ИКТ в
педагогической деятельности. Однако профессиональная подготовка педагогических
кадров не должна сводиться только к обучению информационным и
коммуникационным технологиям, но и к обучению современным педагогическим
технологиям (личностно-ориентированное обучение, метод проектов, обучение в
малых группах и т.д.). Данные технологии дополняют друг друга: через современные
педагогические технологии к современным средствам обучения - ИКТ и наоборот [5,
78].
Повышение квалификации учителей средствами дистанционного обучения может
быть
организовано
на
базе
ресурсных
центров,
обладающих
высококвалифицированными педагогическими кадрами. Анализ зарубежного опыта
дистанционного обучения, проведѐнный Е.С. Полат, показывает, что растѐт число
университетов, предлагающих услуги дистанционной формы обучения [6, 145].
Список литературы
1. Владимирова Л.П., Современные информационно- коммуникационные и
педагогические технологии в образовании, 200,85.
2. Аверьянов Л.Я., Рунов А.В, Интернет как форма дистанционного обучения,
Информационные технологии, №4, 2003
3.
Гасанова
С.
Дистанционное
образование
в
Азербайджане,
http://www.search.aznet.org, 2005
4. Монахов В.М Концепция создания и внедрения новой информационной
технологии обучения / Проектирование новых информационных технологий обучения.
5. Кручинина Г.А.Использование учебно-методического пакета: «Педагогика:
новые информационные технологии в учебном процессе» в системе подготовки
студентов к педагогической деятельности / Подготовка педагога в условиях
модернизации
образования.
Материалы
региональной
научно-практической
конференции (18-19 марта 2003 года). – Н. Новгород: Изд-во НГПУ, 2003. С. 176 – 179
6. Полат Е.С. Метод проектов. Internet – http://users.kaluga.ru/school6/school
/polat.htm
104
КОУЧИНГ АРҚЫЛЫ ПЕДАГОГ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРДІҢ ЗЕРТТЕУШІЛІК
МӘДЕНИЕТІН АРТТЫРУ
Нұрбергенова Сауле Тұрмағанбетқызы,
№1 орта мектеп директорының оқу ісі жӛніндегі орынбасары,
Қазақстан, Ақтӛбе
Заман талабына сай педагогикалық озық технологиялар мен жаңаша әдіс-тәсілдер
лексиконымызға елең еткізетін бірқатар жаңа сӛздерді де енгізді, соның бірі- «коучинг»
сӛзі. «Коучинг - (ағылш. coaching) сӛзбе-сӛз аудармасы – тәлім ету, дайындау,
жаттықтыру. Бұл – әріптестердің (коуч пен әріптесі) құпия, белсенді және
жасампаз ӛзара әрекеттестік үдерісі. Оның барысында қолданыстағы оқыту
тәжірибелерін бірлесіп ойластыру, идеялармен алмасу, коуч тарапынан рефлексивтік
диалогқа тарту негізінде екінші мұғалім ӛз жұмысының жекелеген салаларын
жетілдіру, оларды тереңірек дамытып, анағұрлым жоғары сапалық деңгейге кӛтеру
және іске асыру жӛнінде шешім қабылдау мақсатында кәсіби білімін, игерген
дағдылары мен тәжірибесін жетілдіреді». (МАН 85 –бет)
Білім берудің мемлекеттік бағдарламасында білім беру ісінің қҧрылымы мен
мазмҧнына елеулі ӛзгерістер енгізілуіне байланысты бҥгінгі заман талабына сай білім
беру жҥйесінің халықаралық талаптарға интелектуалды тҧлға дамыту міндеті тҧр. Бҧл
міндетті жҥзеге асырудың бірден-бір жолы педагог қызметкерлердің біліктілігін
арттыру жҥйесін жаңашаландыру, яғни ӛмір бойы ҥздіксіз білім алуға кӛшу.
Осы Кембридж бағдарламасының жеті модульге қарастырылған идеялар, жеке
стратегиялар мен әдіс-тәсілдер бойынша берілген теориялық білімді іс-тәжірибеде
қолдану арқылы білім беру ҥдерісінде енгізе отырып, сабақтарды жаңа тҧрғыдан
тҥрлендіру.
Жалпы коучинг – жеке және бизнес-кеңес берудегі жылдам дамып келе жатқан
бағыт. Коуч - бойында жеке тҧлғаның (қызметкердің, клиенттің және т.б.) қорын тез
арада және тиімді қосуға мҥмкіндік беретін заманауи технологиялар жинақталған.
[«Мектептегі коучинг» онлайн конференциясында ҧсынылған қҧжат, 18 қараша 2011ж,
www.ustaz.kz ]
Коучинг ілімі қазір әлемнің кӛптеген елдерінде табысты қолданылады. Тимоти
Голви, Джон Уитмор, Мерлин Аткинсон, Томас Леонард және басқалары сияқты
жетекшi әлем коучтары ӛз практикасымен адамдарға қызмет етуде. Елімізде де
коучингтің алғашқы қадамы жасалып та кетті.
Коучинг (ағылш. соасhing – бапкерлік) – бҧл адамға ӛзінің жеке мақсаттарын
айқындау мен оған қол жеткізуге кәсіби кӛмек. Бҧл анықтаманы жасаған коучингтің
негізін қалаушы Джон Уитмор. (МАН, 80бет).
Коучингтің басты мақсаттары мыналар болып табылады: - ӛздігінен оқуды
ынталандыру
Коучингке қатынасатын мҧғалімдердің кәсіби қажеттілігін анықтау.
Сабақ ӛткізу барысында әріптестеріңіз қандай жаңа білім алуын қамтамасыз ету.
Қатысушыларды оқыту ҥдерісінде қандай ӛзгерістер кҥтетіндігне кӛз жеткіздіру.
- педагог потенциалын толық ашу
Қатысушылардың әріптестері мен қарым-қатынаста, ынтымақтастықта жҧмыс
істей алуын қамтамасыз ету.
Озық шыққан іс-әрекетті бағалау.
Әріптестік қолдау.
- педагог мотивациясын арттыру
Қандай қиындықтар туса да оларды шешу жолдарын қарастыру, тҥзету
шараларын енгізу.
Мҧғалімдердің тәжірибесін жақсартуға ықпал ету.
105
Сабақтың сәтті жақтарын бағалап,сәтсіздікті болдырмаудың жолдарын қарастыру.
Коучингтің халықаралық федерациясының анықтауына сәйкес оқытудағы коучинг
– бҧл мҧғалімдер мен оқытушыларға ӛз жеке және кәсіби ӛмірінде нақты нәтижелерге
қол жетуге, ҥздіксіз тәжірибе алмасуға кӛмектесетін ҥзіліссіз қауымдастық. Коучинг
процесі арқылы педагогтар ӛз білімдерін тереңдетеді, ортақ пікірге келеді,ӛз
ықпалдылығын және білім беру мен тәрбиелеуде ӛмір сапасын арттырады.
Коучинг – бҧл әріптестердің ӛмірде, мансапта, ең жоғары нәтижелерге жетуіне
ықпал ететін кәсіби қатынастар процесі деп те айтуға болады. Коуч кеңес беретін
консультант есебінде ғана емес, мәселелердің шешімін іздеудегі, профессионалдықтың
шегіне жетелеуші, кәсіби дем беруші рӛлінде болады. Коуч әрбір педагогтің бойындағы
шығармашылық мҥмкіндігін ашады, кәсіби ізденіске бағыттайды, балалар ӛмірінде
жеткілікті ӛзгерістердің болуын қамтамасыз ететін оңды нәтижелерге қол жетуді
демейді және ықпал жасайды. [«Мектептегі коучинг» онлайн конференциясында
ҧсынылған қҧжат, 18 қараша 2011ж, www.ustaz.kz ]
Коучинг сабақтың қойылған мақсатқа жетуіне коучтің әдістерді тиімді
пайдалануына, ҧйымдастырушылық қабілетіне, ізденісіне де байланысты ӛтеді. Әдетте
ондай коучингтер жемісті нәтижелер беріп жатады.
Осыдан Мерсер мен Литлтонның пікірінің дҧрыстығы шығады. «Ересектермен
интерактивті қарым-қатынас пен достармен бірігіп жҥргізілген жҧмыстың балалардың
оқуына және танымдық дамуына әсер ететіндігі айтылған.» [МАН, 98 бет]
Ҧстаз берген әрбір мінсіз сабаққа оқушы ҥні қосылып, ынтымақтастықпен
бірлескен жағдайда жемісін кӛрсетері сӛзсіз. Соған байланысты ҥстіміздегі оқу жылына
арналған мектеп жоспарына тәжірибе алмасу мақсатында коучинг ӛткізуді ҥрдіске
айналдырып, мҧғалімдердің потенциалын кӛтеруде шығармашылық топ қҧрып мастер
класс ӛткізуге ҧсыныс жасадым. Бҧл ҧсынысымды мектеп әкімшілігі қҧптап,
әдістемелік кҥні кеңес отырысында Кембридж тәсілі бойынша оқытудың 7 модулін
кірістіре отырып әріптестерімді, әдістемелік бірлестігіміздегі мҧғалімдерді сабағыма
қатыстыруды міндеттедім. Аталған бағытта оқыту мен оқудағы ӛзгерістерді оқу мен
тәрбие жҧмыстарында қалай тиімді қолдануға болатындығы жайлы болашақта
әріптестер арасында коучинг сабақтарын жоспарлап жҥрмін. Мектепшілік
шығармашылық топ қҧрамына Кембридждік тәсіл арқылы біліктілігін кӛтерген
мҧғалімдерді тарту ҥшін жоспар жасауды жӛн кӛріп отырмын.
Ел болашағы – жастарды білімді, жан-жақты, шығармашыл тҧлға етіп
қалыптастыру ҥшін оқыту мен оқуда жаңа әдістерді тәжірибеге батыл енгізу қажет, ал
әрбір қҧзіретті мҧғалім ӛз идеясын жҥзеге асыруда ізденуге ерінбеуі керек деп
ойлаймын.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. «Мектептегі коучинг» онлайн конференциясында ҧсынылған қҧжат, 18 қараша
2011ж, www.ustaz.kz
2. Мҧғалімге арналған нҧсқаулық. Екінші (негізгі) деңгей. Ҥшінші басылым.
2012ж.
3. Назарбаев Н.Ә. Қазақстан халқына жолдау «Қазақстанның әлеуметтік
жаңғыртылуы Қазақстан дамуының басты бағыты». 2012.
АҒЫЛШЫН ТІЛІ САБАҚТАРЫНДА ИННОВАЦИЯЛЫҚ ӘДІСТЕРДІ
ОҚУ- ТӘРБИЕ ҤРДІСІНЕ ПАЙДАЛАНУ
Омарова А.О.,
ағылшын тілі пән мұғалімі, №33 ОМ,
Қазақстан,Ақтӛбе
Қазақстан Республикалық білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасында
жоғары білім беруді дамыту ҥшін білім беру қызметіне жаңаша қарауды, білім беру
106
жҥйесінде ғылым мен тәжірибе жинақталған бай педагогикалық, психологиялық,
әдістемелік мҧраны зерттеп, талдауды және ғылым мен техникалық жетістіктерін
кеңінен енгізуді талап етеді.Қазіргі кезде ғалымдар оқыту процесінде дидактикалық
мақсатты шешуде оқытудың белсенді формаларына бет бҧруда мҧғалімнің
оқушылармен педагогикалық қатынасты ҧйымдастыра алу қабілеті бҥгінгі таңдағы
ағылшын тілін оқыту процесінің тиімділігін арттырады, сондай-ақ ол оқушының жеке
тҧлға ретінде ерекшелігін ашуға және оның ағылшын тілін мәдениет аралық қарым-
қатынас қҧралы ретінде меңгеруіне бағытталады.
Ағылшын тілі – әлемдегі тілдер арасынан кӛркемдігі мен бейнелілігі, тазалығы
мен сӛздік қҧрамының молдығы жӛнінен ойып орын алған тілдердің бірі. Тіл адамның
қарым-қатынас қҧралы болғандықтан, ол адам баласы сӛйлеу әрекетінің арқауы болып
табылады. Сӛйлеу әрекетінің ғылыми тҧрғыда жан-жақты зерттелуі тіл білімінде XX
ғасырда бастау алады. Тіл білімі ҥшін сӛйлеу әрекетін зерттеу ҥлкен мәселелердің бірі
екендігін швед лингвисі Фердинанд де Соссюр алғаш болып кӛрсеткен. Бала тілін
зерттеген ғалымдар: А. Шахнарович, Л. Щерба, Е. Кубрякова, С. Канцельсон, Т.Аяпова
т.б. Л. Щерба: «Сӛйлеу әрекеті дегеніміз – ҥздіксіз ҥрдіс және ол сӛйлеу ҥрдісі мен
тыңдаудан тҧрады», – деген.Т. Аяпова: «Адам баласының сӛйлеуі – баланың алғашқы
сӛйлеуі және тілдік ортада тҥсінуі, белгілі бір жағдаятқа байланысты, мақсатты,қажетті
болып табылатындығын айқындайды», – дейді.
―Интерактивтік‖ деген сӛз энциклопедия мен ғылыми әдебиеттерде
кӛрсетілгендей интеракция деген ҧғымнан келіп шығады, ол екі жақты біріккен әрекет
болып табылады. Мҧндағы интерактивті сӛзі- «inter»-бірлесу, «aсt»- әрекет жасау
ҧғымын білдіреді.Сабақ барысында оқушының топпен жҧмыс жасауға қатыспауы
мҥмкін емес,бірін-бірі толықтыратын,сабақ барысында барлық оқушылардың қатысуын
ҧйымдастыратын оқыту әдісі.
Интерактивті әдістерде басты назарды ―процеске‖, яғни ҥйрену процесінің ӛзіне,
шәкірттердің ―қалай‖және―қандай әдіс-тәсілдер арқылы ҥйренетіндігіне‖аударады.
Яғни, интерактивті сӛзі - ӛзара әрекет ету бейімділігін білдіреді немесе әңгімелесу, әлде
кіммен (адаммен) не болмаса әлде немен (мысалы, компьютермен) сҧхбаттасу
режімінде болады. Демек, интерактивті оқыту – бҧл, ең алдымен, сҧхбаттасып оқыту,
оның барысында мҧғалім мен оқушының ӛзара әрекет етуі жҥзеге асырылады. Осы
жерде оқушылардың жауаптарынан гӛрі мәселенің шешімін табуға талпынғаны
маңызды. Себебі, интерактивті оқытудың басты мақсаты –оқушыларды ӛз бетінше ой
қорытып, жауап табуға ҥйрету. Әсіресе табиғатынан тҧйық, ӛз ойын жеткізе алмайтын,
ӛздеріне сенімсіздеу оқушыларға пайдасы зор. Ал мҧғалімнің міндеті – оқушының
неғҧрлым белсенділік танытуына жағдай жасау, қажет кезде жол кӛрсету болып
табылады. Мҧнда мҧғалімнің шығармашылықпен жҧмыс істеуі ҥлкен рӛл атқарады. Ӛз
сабақтарым интерактивті әдісті сабақ барысында диалог тәсілі кӛмегімен және топқа
бӛлу жҧмысына негізделген. Нәтижесі жинақталған білімін сырта пайдалана алады.
Интерактивті әдістің ерекшелігі - оқушыға жаттанды білім беру емес, керсінше әр
оқушының танымдылық қабілеттерін және танымдық ҥдерістерді, яғни қойылған
сҧраққа бірнеше нҧсқалы жауап беру, ойлауды, ынтаны, қабылдау қабілеттерін, сӛздің
қорын белсенді тҥрде дамыту болып табылады.
Интерактивті әдісімен оқытқанда, оқушының:
- ақыл-ойы дамиды;
- еркін ойлауға мҥмкіндік береді;
- шығармашылық белсенділігі артады;
- ҧжымдық іс-әрекетке тәрбиеленеді;
- тіл байлығы жетілдіріледі;
- жан-жақты ізденушілігі артады.
Кез келген оқыту технологиясы оқытушыдан терең теориялық, психологиялық,
педагогикалық, әдістемелік білімді, ҥлкен педагогикалық шеберлікті, шәкірттердің жан
107
дҥниесіне терең ҥңіліп оны ҧғына білуді талап етеді.Сабақта интерактивті
технологияны қолдану оқушының танымдық белсенділігін арттыруға,оқушы пікірін
тыңдауға,белгілі бір идеяны қабылдауды, зерттеуді,салыстыруды ҥйретеді. Мҧғалім
алдымен оқушыларды сӛйлеуге ҥйретуде, соның ішінде тілді қарым-қатынас қҧралы
ретінде меңгеруге ҧмтылуын, оқушыларға ӛз іскерлігі мен дағдысын қалыптастыру
ҥшін оған сай ниетін оятып әрі оқу атмосферасын орната білуі керек.
Біріншіден, ағылшын тілін оқытуда интерактивтік тәсілді қолдану кезінде
қойылатын талаптың, жасалатын жҧмыстың оқу процесіне сай болуы керек. Талап тым
жоғары болса, оқуға деген қызығушылық жойылады, ал тӛмен болса, жалығуға әкеліп
соқтырады. Екіншіден, жҧмыс тҥрлері, онда қолданылатын оқу қҧралдары, жаттығулар
оқушылардың білім деңгейіне, жас ерекшеліктеріне сай болуы керек.Ҥшіншіден,
оқушылар жіберген қателерін мҧғалім кӛмегімен ӛздері табуы керек.
Шетел тілін оқытудың басты мақсаты — оқытушыларға шетел тілінде қарым-
қатынас жасауды базалық деңгейде игерту. Осыған сәйкес оқыту мазмҧнына
қарапайым коммуникативтік біліктілікті, қажетті жағдайда ауызша және жазбаша ӛзара
мәдени қарым-қатынас процессінде қолдана алу қабілеттілігі мен дайындығын
қалыптастыруды қамтамсыз ететін тілдік, сӛздік, әлеуметтік-мәдени білім, білік
дағдылар енеді.
Жаңа технологиялармен қатар, ӛз сабағымда интербелсенді оқытуды пайдалана
отырып, ойын әдіс-тәсілін қолданамын.Ойын арқылы ҧстаз қойған мақсаттарына
жетеді деп ойлаймын.Ойынға қатысушы оқушылар мҧғалімдермен ӛзара қарым-
қатынастарын кӛтереді, әрі ӛздерінің қабілеттерін тексеруге мҥмкіндік тудырады,
сонымен қатар ҧйымдастыру қабілеттерін арта отырып сабақ кезінде қуаныш сезімін
оятады.Оқу ҥрдісінде тиімді ойындардың бірі тӛмендегідей:
1. Рӛлдік ойындар.
2. Іскерлік ойындар.
А) Іскерлік оқу ойындары: саяхат ойындары;блиц ойындары.
Ә) Ӛндірістік ойындар.
Рӛлдік ойындар — интербелсенді әдістердің тиімді бір тҥрі. Рӛлдік ойындар екіге
бӛлінеді:
1. Әрбір оқушы рӛлде ойнайды.
2. Оқушылардың шағын топтары рӛлде ойнайды.
Жалпы ағылшын тілі сабағында қолданылып жҥрген рӛлдік ойындар, іскерлік
ойындар, пікірталас, оқушылардың баяндамалары мен ақпараттық хабарлары, дәріс-
диалог, тренинг, дӛңгелек ҥстелдер, ҧжымдық – танымдық оқу, иммитиация әдістері
осы жоғары белсенділікті дамыту әдісінің интерактивті әдіс белгілері болып табылады.
Сабақты ҧйымдастырудың топтық-ҥлестірме тҥрлерін қолдану арқылы іс-әрекетті
талқылау, қарама-қарсы қайшылықты мәліметтер беру арқылы пікір таласын тудыру
оқушылардың мәнге деген ықыласын, ынтасын арттырады. Сабақ барысында
қолданылған тӛмендегі бір-екі мысалға кӛңіл аударайық:Белгілі бір ӛтілетін тақырыпты
пысықтау мақсатында оқушыларды ҥш топқа бӛліп, оларға негізгі тақырыпқа
байланысты тақырыпшаларды береміз. Әр бір топ ӛздеріне берілген тақырыпшалар
бойынша ассоциограмма жасайды. Ассоциограмманың кӛмегімен топ оқушылары
бірігіп, ӛздеріне берілген тақырыпқы толық мағлҧмат бере отырып оның тиімді және
тиімсіз жақтарын ашып айта білулері керек. Сонымен қатар әр топқа қойылатын талап
тақырыпқа байланысты жаңа сӛздер мен сӛз тіркестерін кӛбірек пайдалану және
талқылауға топ оқушылардың тҥгелдей қатысуын қадағалау. Соңында оқытушы
топтарға бірін - бірі бағалауға мҥмкіндік беріп, ӛзінің қойған бағасымен қорытындылай
отырып, әр топтың ортақ бағасын шығарады.Тағы бір кӛңіл аудара кететін жағдай
интерактивті әдіс тәсілдің маңызды кӛрсеткіштері деп оның тәрбиелік жағын да айта
кеткен жӛн. Топпен жҧмыс істеу оқушылардың бірін - бірі тануына, тыңдау мен пікір
алысу мәдениетінің қалыптасуында да ӛз әсерін тигізеді.
108
Қорыта айтқанда, интерактивті тәсілдің ерекшеліктерін ескере отырып
қҧрастырылған тапсырмаларды орындау оқушыларға оқытылып отырған тілдің
практикалық тҧрғыдан қолдану нәтижесін, жемісін кӛруге мҥмкіндік береді және осы
жағдай олардың шетел тілін оқып ҥйренуге деген қызығушылығын арттырады.
Сонымен қатар оқушылар әрекетін белсендіру, оқу материалдарын, оқыту әдістері мен
тәсілдерін жетілдіру сияқты негізгі педагогикалық мәселелерді іске асырады.
Елбасының «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» атты жолдауында: «Біз бҥкіл еліміз
бойынша әлемдік стандарттар деңгейінде сапалы білім беру қызметін кӛрсетуге қол
жеткізуіміз керек» десе, осы жолдаудың ІІІ тарауы, он сегізінші бағытының жетінші
тармақшасында: «Ақпараттық технологиялар мен ақпаратты таратудың жаңа
нысандарына бағытталған мамандарылған білім беру бағыттарын қҧру міндеті де
алдымызда тҧр» делінген.
Ҥйреншікті әдіс- тәсілдер баланы қызықтырмайды. Сондықтан қайткенде
баланың ойына, сезіміне серпіліс ендіруді мақсат етіп қою керек. Сан алуан әрекет
арқылы ақыл-ойды ҧштау, жетілдіру, жеке тҧлғаның ӛзіндік идеясын, кӛзқарасын,
сенімділігін, жауапкершілігін біртіндеп дамыту жолдарын іздестіру бҥгінгі қажеттілік.
Мектептің негізгі қҧндылығы оқушы десек,оған жеке тҧлға ретінде қарау біздің яғни,
ҧстаздардың міндеті.
Достарыңызбен бөлісу: |