Ізгі тілекпен: М. Өтемісов атындағы БҚМУ – дың

Ізгі тілекпен: М. Өтемісов атындағы БҚМУ – дың  
биология және экология кафедрасының ұжымы 
 
*** 
 
Джумашева Алтын Айткалиевна 
 
Замечательная 
и 
милая 
женщина 
Алтын 
Айткалиевна Джумашева родилась 4 декабря 1946 года 
в п.Переметное Зеленовского района. В селе прошло ее 
детство.  Окончив  семь  классов  сельской  школы,  она 
продолжила  обучение  в  Областной  казахской  школе-
интернате  №11  имени  С.Сейфуллина.  После  окончания 
Уральского педагогического института имени А.С.Пушкина 
по  специальности  «Учитель  физики»  в  1968  году  была 
направлена  на  работу  в  сельскую  школу.  Через  год 
одновременно получила рекомендацию на работу в райком 
комсомола,  как  имеющая  успешный  опыт  работы 
комсомольского  секретаря в школе, и  приглашение на 
кафедру  физики  и  основ  производства  нашего 
университета. 
Выбрав 
второй 
путь, 
Алтын 
Айткалиевна осталась верна  педагогической профессии.  
Педагог 
высокой 
квалификации 
Алтын 
Айткалиевна 
на 
высоком 
профессиональном  уровне  проводит  лекционные,  практические  и  лабораторные 
занятия  по  различным  разделам  физики.    Особую  значимость  имеет  ее  работа  по 
дисциплинам  методического  цикла  в  области  теории  и  методики  преподавания 
физики.  Активное  участие  Алтын  Айткалиевна  принимает  в  подготовке  будущих 
учителей  физики  и  астрономии  к  работе  в  современных  условиях,  в  условиях 
реализации  реформы  образования  Республики  Казахстан,  совершенствования 
содержания и внедрения инновационных образовательных технологий.   Важна роль 

 
 
 
 
 
 
 
              БҚМУ  
Хабаршысы  №4-2016ж.  
 
 
349 
Алтын  Айткалиевны  в  подготовке  и  проведении  педагогической  практики  студентов.  В 
этом большое значение имеет ее тесная связь со школами города и области. Многие годы 
она  сотрудничала  с    педагогическим  лицеем  (ныне  ОСШИОД)  и  Областной  казахской 
школой-интернат-комплексом для одаренных детей №11 имени С.Сейфуллина.  
Хорошие знания процессов, непрерывно протекающих в системе образования, 
в реформе содержания и технологии обучения физике находит отражение в тематике 
дипломных  работ.  Выбор  тем  определяется  их    актуальностью,  значимостью  в 
теоретической  и  профессиональной  подготовке  студентов  в  школе:  проблемное 
обучение и компьютерные технологии как технологии обучения физике, организация 
самостоятельной  и  профориентационной  работы  при  обучении  физики,  методика 
изучения основных понятий и законов классической и современной физике и др. 
Алтын 
Айткалиевна 
отличается 
постоянным 
стремлением 
к 
профессиональному  совершенствованию,  самообразованию.  Периодически  она 
повышала  квалификацию  на  соответствующих  курсов  в  ведущих  вузах  Алматы  и 
Москвы.  Общение  с  ведущими  педагогами,  учеными  находит  непосредственное 
отражение в ее работе со студентами.  
За  значительные  успехи  в  деле  обучения  и  воспитания  подрастающего 
поколения  Алтын  Айткалиевна  Джумашева  награждена  нагрудным  знаком 
«Ы.Алтынсарин»,  медалью  «Ветеран  труда»  и  отмечана  благодарственными 
письмами и грамотами университета. 
Необходимо  также  отметить,  что  Алтын  Айткалиевну  отличают  особая 
доброта  и  доброжелательность.  Она  сохраняет  теплые,  бескорыстные  отношения  со 
своими  одноклассниками,  однокурсниками,  коллегами,  друзьями,  со  всеми,  кто  ее 
окружает. 
  Дорогая,  уважаемая  Алтын  Айткалиевна,  от  всего  сердца  поздравляем  с 
юбилеем!  Примите  наши  искренние  пожелания  здоровья,  долголетия,  семейного 
благополучия,  добра  и  счастья.  Вы  достойно  достигли  почтенного  возраста.  Пусть 
греет Вас душевное тепло всех, кого вы щедро одариваете своим теплом.  
 
Коллектив кафедры физики и математики 
 
*** 
 
Ержанова Ұлдай Рысқалиқызы
 
 
Ұ.Р.Ержанова  -  1956  жылы  26  қараша  күні  РФ, 
Саратов  облысы,  Ершов  ауданы,  Новорепино  елді 
мекенінде дүниеге келген.  
1974  жылы  Казталов  ауданы,  Богатырев  орта 
мектебін бітіріп, сол мектепте бір жыл мұғалімдік қызмет 
атқарған.   
1975 - 1979 жылдары А.С.Пушкин атындағы Орал 
педагогикалық институтын үздік дипломмен аяқтаған.     
1979 
жылдан 
бастап 
бүгінгі 
күнге 
дейін 
М.Өтемісов  атындағы  Батыс  Қазақстан  мемлекеттік 
университетінде  қазақ  тілі  мен  әдебиеті  кафедрасының 
оқытушысы, 
аға 
оқытушысы, 
доцент, 
кафедра 
меңгерушісі, қызметтерін атқарды.  
1997 жылы Алматы қаласындағы А.Байтұрсынұлы 
атындағы Тіл білімі институтының диссертациялық кеңесінде «Орал облысы жер-су 
атауларының 
этнолингвистикалық 
сипаты» 
тақырыбында 
кандидаттық 

 
 
 
 
 
 
 
              БҚМУ  
Хабаршысы  №4-2016ж.  
 
 
350 
диссертациясын сәтті қорғап шығады. 2000 жылы «Ақжайық өңірінің топонимиясы» 
атты  монографиясын  жарыққа  шығарады.  2001  жылы  Жоғарғы  аттестациялық 
комиссияның шешімімен доцент атағына ие болды. 
Ұ.Р.Ержанованың  «Қазіргі  қазақ  тілі  синтаксисі»  (2002  ж.)  мен  «Бақылау-
пысықтау жаттығулар жинағы» (2004 ж), «Қазіргі қазақ тілі грамматикасының тілдік 
құрылымы»  (2013  ж)  атты  негізгі  оқу  құралдарын  республиканың  барлық  жоғарғы 
оқу орындары оқу үрдісінде пайдалануда. Өйткені бұл оқу құралдары Республикалық 
оқу-әдістемелік  кеңесінің  шешімімен  шығарылып,  таратылды.  «Кұрмалас  сөйлем 
синтаксисі»,  «Лингвистикалық  сөзжұмбақ»,  «Орыс  аудиториясына  арналған  қазақ 
тілі» атты үш электронды оқу  құралы университеттің  оқу залдарында студенттердің 
қолданысында.  «Ақжайық  өнірінің  топонимиясы»,    2002  жылы  Қазақстан 
тәуелсіздігінің  10  жылдығына  арналып,  «Батыс  Қазақстан  облысы  жер-су  атауларының 
сөздігі»,  «Орал  қаласы  көше  атауларының  баяны»  (2010  ж.)  атты  монографиялары 
элективті пән ретінде барлық бөлім студенттерінің негізгі оқу құралына айналды.   
Республикалық, 
облыстық, 
аймақтық 
кеңестердің, 
комиссиялардың, 
комитеттердің, жұмыс топтарының қоғамдық жұмыстарына белсене араласқан.    
1986-90  жылдары  алғашқы  университетте  құрылған  «Қазақ  тілі»  қоғамының 
төрайымы болып сайланған;   
Республикалық КАЗТЕСТ жүйесінде тапсырмаларымен жұмыс жасаған;  
Бірнеше  жылдар  облыстық,  қалалық  ономастикалық  комиссия  мүшесі 
қызметінде  болып,  облысымыздың  атауларын,  көше  атауларын  қалпына  келтіруге 
белсенді араласқан; 
Ғылым  және  білім  министрлігінің  бұйрығымен  2005-2008  жылдары  Ақтөбе 
педагогикалық институтында, 2009-2011 жылдары Ж.Досмұхамбетов атындағы педагогикалық 
колледжде, Мемлекеттік аттестациялық комиссия төрағасы қызметін атқарған;   
2006-2011  жылдары  университет  жанындағы  «Тіл  дамыту  орталығының» 
жетекшісі,  «Практикалық  қазақ  тілі  және  құжаттану»  кафедрасының 
меңгерушісі қызметтерін атқарды.    
Оқытудың  инновациялық  технологияларын  әзірлеу  және  енгізуге  белсенді 
араласқан, жаңа оқу курстарын әзірлеуге, оның ішінде авторлық курстар:  
1. 2014 жылы Университеттің лекциялар фондысына 20 сағаттық видеолекция 
жазып, оқу залына тапсырды;  
2. «Құрмалас сөйлем синтаксисі» (электрондық оқулық) бас ғимараттың электрондық 
залында орналасқан 2006.01.09 пайдалану жөніндегі келісім-шарт жасалды;   
3.  2008  жылдың  қараша  айында  «Қазақ  тілі»,  «Кең  байтақ  Қазақстан», 
«Лингвистикалық  сөзжұмбақ»  атты  3  электронды  оқулық  шығарылып,  электронды 
оқулықтың  презентациясы  өткізіліп,  облыстық  телехабардан  көрсетілді.  Бұл 
электронды  оқулықтар  оқу  залдарында  студенттердің  өз  бетімен  жұмыстарында 
кеңінен қолданылып жүр.   
Биылғы  жылы  Қазақстан  Тәуелсіздігінің  25  жылдығына  тарту  ретінде  «Батыс 
Қазакстан  облысының  ономастикалық  кеңістігі»  атты  ғылыми-  көпшілік  монографиясын 
(23 баспа табақ) «Полиграф» және «Университет» баспасынан шығарылды.  
Ұ.Р.Ержанова 43  жылға  жуық  педагогикалық  қызметте  жүрген  кезінде  ғалым 
ретінде жоғарғы оқу орнында өзінің орнына лайықты еңбек жолымен өтті. 
 
Құрметті Ұлдай Рысқалиқызы! 
М.Өтемісов  атындағы  Батыс  Қазақстан  мемлекеттік  университеті  қазақ 
филологиясы  кафедрасының  ұжымы  Сізді  абыройлы  да,  мерейлі  өмір  жолыңыздың 
бір  белесі  –  60  жасқа  толуыңызбен  шын  жүректен  құттықтайды.  Сіз  өз 
мерейтойыңызға лайықты да қошеметтеуге тұрарлық жетістіктермен келіп отырсыз.  
Өзіңіздің  40  жылдан  астам  педагогикалық  еңбек  жолыңызда  талай  белеске 
шығып,  М.Өтемісов  атындағы  Батыс Қазақстан мемлекеттік  университетінде  қазақ  тілі 

 
 
 
 
 
 
 
              БҚМУ  
Хабаршысы  №4-2016ж.  
 
 
351 
мен  әдебиеті  кафедрасының  оқытушысы,  аға  оқытушысы,  доцент,  кафедра  меңгерушісі 
қызметтерін абыроймен атқардыңыз. 
Ғылым жолында жүргеніңізге де 20 жылдай уақыт болған. 1997 жылы Алматы 
қаласындағы  А.Байтұрсынұлы  атындағы  Тіл  білімі  институтының  диссертациялық 
кеңесінде  «Орал  облысы  жер-су  атауларының  этнолингвистикалық  сипаты» 
тақырыбында  кандидаттық  диссертацияңызды  сәтті  қорғап  шықтыңыз.  «Ақжайық 
өңірінің  топонимиясы»  атты  монографияңыз  бен  «Қазіргі  қазақ  тілі  синтаксисі», 
«Қазіргі  қазақ  тілі  грамматикасының  тілдік  құрылымы»  атты  негізгі  оқу 
құралдарыңызды  республиканың  барлық  жоғарғы  оқу  орындары  оқу  үрдісінде 
пайдаланса,  «Ақжайық  өңірінің  топонимиясы»,  Қазақстан  тәуелсіздігінің  10 
жылдығына арналған «Батыс Қазақстан облысы жер-су атауларының сөздігі», «Орал 
қаласы көше атауларының баяны» атты монографияларыңыз элективті пән ретінде барлық 
бөлім  студенттерінің  негізгі  оқу  құралына  айналды.  Ал  бүгінгі  күні  «Батыс  Қазакқстан 
облысының ономастикалық кеңістігі» атты ғылыми-көпшілік монографияңызды Қазақстан 
Тәуелсіздігінің 25 жылдығына тарту ретінде ұсынып отырсыз.  
Шәкірттеріңізге  білім  берумен  қатар  қоғамдық,  ғылыми  және  тәрбие 
жұмысына  да  саналы  ғұмырыңызды  арнадыңыз.  Республикалық,  облыстық, 
аймақтық  кеңестердің,  комиссиялардың,  комитеттердің,  жұмыс  топтарының 
қоғамдық жұмыстарына белсене араластыңыз.  
Ұрпақ  тәрбиесіндегі  көп  жылғы  ерен  еңбегіңіз  ескеріліп,  2001  ж.  Қазақстан 
Республикасы Білім министрлігі алқасының Ы.Алтынсарин медалімен, 2013 ж. Қазақстан 
Республикасы Ғылым және білім министрлігінің Алғыс хатымен марапатталдыңыз.  
Құрметті  Ұлдай  Рысқалиқызы!  Сіздің  осындай  өрелі  істеріңіз  көпке  үлгі, 
өйткені  Сіздің  өміріңіз  -  нағыз  майталман  маманның,  ұлағатты  ұстаздың,  абзал 
ананың өнегесі. Отанымыздың өркендеуі және халқымыздың игілігі жолында әлі де 
талай тәнті істерді атқарарыңызға кәміл сенеміз. Бүгінгі мерейтойыңызда Сізге және 
ұрпақтарыңызға зор денсаулық, ұзақ ғұмыр, еңбекте тың табыстар мен өмірдің асқақ 
абыройын тілейміз. Шаңырағыңызда береке-бірлік, ырыс-ынтымақ бола берсін!
 
 
Ізгі тілекпен: М.Өтемісов атындағы БҚМУ-дың 
 қазақ филологиясы кафедрасының ұжымы 
 
 
       
*** 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
              БҚМУ  
Хабаршысы  №4-2016ж.  
 
 
352 
МАЗМҰНЫ 
 СОДЕРЖАНИЕ 
CONTENTS 
 
ПЕДАГОГИКА -ПЕДАГОГИКА-PEDAGOGICS 
Имашев Г. И., Губашева А.О.  
ФИЗИКАНЫ    ОҚЫТУ  ҮДЕРІСІНДЕ   ЭКОЛОГИЯЛЫҚ    БІЛІМ  МЕН    ІСКЕРЛІКТІ 
ДАМЫТУ...............................................................................................................................3 
Мұханбетжанова Ә.М., Мұханбетжанова А.У.  
ЖАҢАРТЫЛҒАН БАСТАУЫШ БІЛІМ БЕРУ МАЗМҰНЫНЫҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ 
- ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ 
 
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ.......................................................................12 
Мендалиева Д.К., Талапова Р.Т.  
ХИМИЯДАН ЕСЕПТЕР ШЫҒАРУ – ХИМИЯНЫ ОҚЫТУ ӘДІСІ МЕН БАҚЫЛАУ 
ҚҰРАЛЫ.............................................................................................................................21 
Galiyev T.T., Abdyrov A.M., Aldabergenova S.S., Aldabergenova A.S.  
THE FORMATION OF SYSTEMIC THINKING IN LEARNING………………………28 
Кузьмичева А.Е., Жусупкалиева Г.К., Кабибуллин М.Д.  
ДИДАКТИЧЕСКИЙ ПРИНЦИП НАУЧНОСТИ И ВОПРОСЫ НАНОТЕХНОЛОГИЙ 
В СОДЕРЖАНИИ ОБУЧЕНИЯ ФИЗИКЕ………………………………………………33 
Шамбилова Г.Қ.,  Сахтағанова Т.А., Ғапуова Б.Б.  
КОЛЛЕДЖ  ОҚЫТУШЫЛАРЫНЫҢ  ЕҢБЕК  УӘЖДЕМЕСІ  ЖОЛЫМЕН  БІЛІМ 
САПАСЫН АРТТЫРУ ......................................................................................................40 
Kulmagambetova S.S., Thomas Wünsch, Imanalina G.M. 
APPROACHES IN EDUCATIONAL TRAINING………………………………….........46 
Айтжанова Р.М.  
ФОРМАТИВТІ БАҒАЛАУ ҰҒЫМЫНЫҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ 
МӘНІ……………………………………………………....................................................55 
Сардарова Ж.И., Рахимжанова К.Н.  
ТӘУЕКЕЛ 
ТОБЫНДАҒЫ 
ЖЕТКІНШЕКТЕРГЕ 
ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ-
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ СИПАТТАМА.................................................................................62 
Иргалиев А.С., Габдрахманова Ш.Т. 
НАУЧНО-МЕТОДИЧЕСКИЕ  ПОДХОДЫ  К  ИЗУЧЕНИЮ  И  ПРОФИЛАКТИКЕ 
БУЛЛИНГА В ШКОЛЕ…………………………………………………………………..70 
Молдағалиев Б.А., Батырова А.У., Кенжегалиева А.Ж.  
МЕКТЕПТІҢ  МУЗЫКА  САБАҚТАРЫНДА  ОҚУШЫЛАРДЫҢ  БІЛІМ  САПАСЫН 
АРТТЫРУДА 
АҚПАРАТТЫҚ-КОМПЬЮТЕРЛІК 
ТЕХНОЛОГИЯНЫ 
ҚОЛДАНУ..........................................................................................................................79 
Андрущишин И.Ф., Дошыбеков А.Б. 
ДЕНЕ  ШЫНЫҚТЫРУ-САУЫҚТЫРУ  ҚЫЗМЕТІН  КӨРСЕТУ  САЛАСЫНДАҒЫ 
МАРКЕТИНГ 
БОЙЫНША 
МАМАНДАР 
ДАЯРЛАУДЫҢ 
ТЕОРИЯЛЫҚ 
ҮЛГІСІ..................................................................................................................................85 
Kismetova G., Karabay A.  
COMPETENCE APPROACH AS A METHODOLOGICAL BASIS OF FORMATION OF 
GRAMMAICAL COMPETENCE OF FUTURE TEACHERS…………………………...92 
Мендалиева Д.К., Серікұлы Н.  
МЕКТЕП 
БАҒДАРЛАМАСЫНДА 
ФИЗИКАЛЫҚ 
ХИМИЯ 
ТАРАУЛАРЫ 
БОЙЫНША 
ЕСЕП 
ШЫҒАРУДА 
КОМПЬЮТЕРДІҢ 
МҮМКІНДІКТЕРІН 
ҚОЛДАНУ...........................................................................................................................98 
Албытова Н.П., Сламбекова Т.С.  
ЖОҒАРЫ  МЕКТЕПТЕ  ЗАМАНАУИ  ТАЛАПҚА  СӘЙКЕС  МАМАН  ДАЯРЛАУ 
МӘСЕЛЕЛЕРІ...................................................................................................................104 

 
 
 
 
 
 
 
              БҚМУ  
Хабаршысы  №4-2016ж.  
 
 
353 
 
Кульжумиева А.А., Негметов М.Ж. 
РЕАЛИЗАЦИЯ  ПРОГРАММЫ  ПОЛИЯЗЫЧНОГО  ОБУЧЕНИЯ  ПРИ  ИЗУЧЕНИИ 
КУРСА «ДИФФЕРЕНЦИАЛЬНЫЕ УРАВНЕНИЯ»………………………………….110 
Медешова А.Б., Касымова А.Х.  
ИНОВАЦИЯЛЫҚ 
ОҚЫТУ 
ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ 
ОҚУ 
ҮРДІСІНДЕ 
ҚОЛДАНЫЛУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ...................................................................................116 
Анарбаев А.К., Баймуханбетов Б.М. 
ОПРЕДЕЛЕНИЕ  ОПТИМАЛЬНЫХ  ИНТЕРВАЛОВ  ПОВТОРНЫХ  АТАК  У 
БОРЦОВ С РАЗЛИЧНЫМИ МАНЕРАМИ ВЕДЕНИЯ БОРЬБЫ……….…………...123 
Құлмағамбетова С.С., Иманалина Г.М., Сапанова С.З.  
ШЕТ  ТІЛДІК  КОММУНИКАТИВТІК  ҚҰЗЫРЕТТІЛІКТІ  ҚАЛЫПТАСТЫРУ 
(«БИОЛОГИЯ» ПӘНІ НЕГІЗІНДЕ)................................................................................132 
Амельченко В.И.,  Жомартова А.М. 
ПОСТРОЕНИЕ  КОМПЕТЕНТНОСТНО-ОРИЕНТИРОВАННЫХ  ЗАНЯТИЙ  ПРИ 
ИЗУЧЕНИИ  В  БАКАЛАВРИАТЕ  КУРСА  «МЕТОДИКА  ПРЕПОДАВАНИЯ 
ГЕОГРАФИИ»……………………………………………………………………….......138 
Кузьмичева А.Е., Золотарь М.В. 
ЭЛЕКТРОМАГНИТНОЕ  ВЗАИМОДЕЙСТВИЕ  В  ОБУЧЕНИИ  И  В  СИСТЕМЕ 
ФУНДАМЕНТАЛЬНЫХ ВЗАИМОДЕЙСТВИЙ……………………………………..147 
Рустенова Р.М. 
РОЛЬ  И  ФОРМИРОВАНИЕ  ЗДОРОВОГО  ОБРАЗА  ЖИЗНИ  В  СОХРАНЕНИИ  И 
УКРЕПЛЕНИИ ЗДОРОВЬЯ ШКОЛЬНИКОВ………………………………...............155 
Сакеев Р.К.  
УПРАВЛЕНИЕ  РАЗВИТИЕМ  ЧЕЛОВЕЧЕСКИХ  РЕСУРСОВ    ДЕЯТЕЛЬНОСТИ 
ОБРАЗОВАТЕЛЬНОЙ  ОРГАНИЗАЦИИ……………………………………………..163 
Ергалиева Г.А., Кайрлиева У.Б.  
БАСТАУЫШ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНА РУХАНИ –1ЗГ1Л1К ТӘРБИЕ  
БЕРУДЕ ОТБАСЫНЫҢ АЛАТЫН ОРНЫ....................................................................171 
Мустафина А.С.  
МЕТОДИКА ПРЕПОДАВАНИЯ УЧЕТНЫХ ДИСЦИПЛИН……………………….183 
Текесбаева Г.М.  
СИНТАКСИСТІ 
ОҚЫТУДА 
ИНТЕРБЕЛСЕНДІ 
ӘДІСТЕРДІ 
ҚОЛДАНУ 
ЖОЛДАРЫ........................................................................................................................189 
Алимбаева Г.Б.  
БОЛАШАҚ ДИРИЖЕРЛЕРДІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ..........196 
 
ФИЛОЛОГИЯ-ФИЛОЛОГИЯ-PHILOLOGY 
Күдеринова Қ.Б.  
АУЫЗЕКІ СӨЙЛЕУ ТІЛІН ЗЕРТТЕУДІҢ МАҢЫЗЫ..................................................202 
Мүтиев З.Ж., Ашимова Р.С.
 
ТАҚЫРЫП 
ПЕН 
ИДЕЯ, 
КӨРКЕМДІК-ШЕБЕРЛІК 
ӨРНЕКТЕРІ 
(АҚЫН  
САТЫБАЛДЫ  ДАУМОВ  ПОЭЗИЯСЫ НЕГІЗІНДЕ).................................................211 
Diachok N.V.  
ON  THE  PECULIARITIES  OF  ONOMASIOLOGIC  CHARACTERISTICS  OF 
COMPLEX-STRUCTURE UNIVERBS…………………………....................................218 
Алтаева А.К. 
ИЛАНДЫРУДЫҢ ӘМБЕБАП ЖӘНЕ ЖАҒДАЯТТЫҚ ӘДІСТЕРІ............................223 
Крылова Л.А., Кадыров Ж.Т.  
CИМТОМАТИКА  ДУХОВНЫХ  НЕДУГОВ  ИНТЕЛЛИГЕНЦИИ  90-Х  ГОДОВ  XIX 
ВЕКА В РАССКАЗЕ ЧЕХОВА «ЧЁРНЫЙ МОНАХ»…………………………...…...230 
 

 
 
 
 
 
 
 
              БҚМУ  
Хабаршысы  №4-2016ж.  
 
 
354 
Бекбосынова А.Х.  
«ҚАЗАҚ» ГАЗЕТІНІҢ ҚАЗАҚ ӘДЕБИ ТІЛІН ҚАЛЫПТАСТЫРУДАҒЫ РӨЛІ......237 
Қоңыратбаева Ж.М.  
ШӘКӘРІМНІҢ ПАССИОНАРЛЫҚ МҰРАТЫ.............................................................247 
Донскова Г.А., Утарова Н.Т.  
ЭТНОКУЛЬТУРНАЯ  СОСТАВЛЯЮЩАЯ  ЭРГОНИМОВ  -  ТЮРКИЗМОВ  В 
ОНОМАСТИЧЕСКОМ 
ПРОСТРАНСТВЕ 
ГОРОДА 
(НА 
МАТЕРИАЛЕ 
ЭРГОНИМОВ УРАЛЬСКА И КАЗАНИ)………………………………………...........251 
Ахметова Б.З.  
ОСОБЕННОСТИ 
ЭТНОСЕМАНТИКИ 
ТОПОНИМОВ 
КОСТАНАЙСКОЙ 
ОБЛАСТИ..........................................................................................................................258 
Сағынаева Г.Ә., Оразханова М.И.  
ҚАЗАҚ ПОЭЗИЯСЫНДАҒЫ ЖЫРАУЛЫҚ ДӘСТҮР ЖАЛҒАСТЫҒЫ...................264 
Алтынбекова Г.К.  
СПЕЦИФИКА 
УПОТРЕБЛЕНИЯ 
ГЛАГОЛА 
В 
ТЕКСТАХ 
ПУБЛИЦИСТИЧЕСКОГО СТИЛЯ…………………………………………………….270 
Выдрина Н.А.  
ВЫЯВЛЕНИЕ  АВТОРСКОЙ  ОЦЕНКИ  В  ПОВЕСТИ  А.С.  ПУШКИНА  «ПИКОВАЯ 
ДАМА» НА УРОКАХ ЛИТЕРАТУРЫ……………………….………………………..277 
 
ТАРИХ- ИСТОРИЯ-HISTORY 
 
Рысбеков Т.З., Гарифуллина А.Б.  
НҰРАЛЫ  ХАННЫҢ  БИЛІГІ  КЕЗІНДЕГІ  КІШІ  ЖҮЗДЕГІ  ӘЛЕУМЕТТІК-САЯСИ 
ЖАҒДАЙ............................................................................................................................285 
Дүйсенбаев А.Қ.  
ҚОҒАМ 
ҚАЙРАТКЕРІ 
ӘЛИХАН 
БӨКЕЙХАНОВТЫҢ 
ТАҒЫЛЫМДЫҚ 
МҰРАЛАРЫНДАҒЫ ОТАНСҮЙГІШТІК ТӘРБИЕ ИДЕЯЛАРЫ.............................297 
Терещенко Т.А., Нурмухамбетова А.Е. 
«БОЛАШАҚ»  БАҒДАРЛАМАСЫ  ҚҰРЫЛУЫ  МЕН  ДАМУЫНЫҢ  ТАРИХИ-
ГЕОГРАФИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ.................................................................................304 
Рысбеков Т.З., Жанасов А.А.  
ФОРМИРОВАНИЕ 
РАБОЧЕГО 
КЛАССА 
В 
ДООКТЯБРЬСКОМ 
КАЗАХСТАНЕ…………………………………………………...……………………...311 
Ергалиева А.Т. 
КОМПОЗИТОРСКОЕ  ТВОРЧЕСТВО  ЗАПАДНОГО  РЕГИОНА  КАЗАХСТАНА  В 
ГОДЫ НЕЗАВИСИМОСТИ…………………………………………………………….320 
Искалиев  Д.Ж., Бисенова Ж.М.  
ИСТОРИЯ  ФОРМИРОВАНИЯ  И  РАЗВИТИЯ  ПРОМЫШЛЕННОСТИ  В  ГОРОДЕ 
УРАЛЬСКЕ……………………………………………………………………………...327 
 
ҒАЛЫМДАР ЕЛ-ЕСІНДЕ-ПАМЯТЬ ОБ УЧЕНОМ- 
TO THE MEMORY OF THE SCIENTIST 
 
Кужабергенова К.И. 
ИСТОРИК И ИСТОРИЧЕСКОЕ ПОЗНАНИЕ……………………………………...…334 
 
ҒЫЛЫМИ ӨМІР - НАУЧНАЯ ЖИЗНЬ - ACADEMIC  LIFE................................337 
БІЗДІҢ МЕРЕЙТОЙ - НАШИ ЮБИЛЯРЫ – OUR  JUBILEES............................346 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
              БҚМУ  
Хабаршысы  №4-2016ж.  
 
 
355 
 
 
АВТОРЛАР ҮШІН МӘЛІМЕТ 
МАҚАЛАНЫҢ ДАЙЫНДАЛУ ТӘРТІБІ 
«БҚМУ хабаршысы» жинағына жариялауға білім мәселелеріне қатысты ғылыми және 
ғылыми-әдістемелік  жұмыстар  гуманитарлық,  жаратылыстану,  экономикалық,  өнертану, 
техникалық ғылымдар, сонымен  бірге университеттің құрылымдық  бөлімшелерінің  қызметі, 
аймақтың әлеуметтік-экономикалық дамуының мәселелері мазмұнын құрайтын қазақ,  орыс, 
ағылшын тілдерінде мақалалар қабылдайды. 
Журналға бағытталған мақала (компьютерлік мәтін көлемі 12 беттен аспайтын) USB-
жинағышы,  CD-R  дискімен  (мәтіннің  қолжазба  түрінде,  1,0  интервалымен,  10  шрифтісінен 
кем емес, және бір данасы А4 формат қағазында) берілуі керек. 
Суреттегі  берілген  барлық  әріп  және  сандық  белгілер  ең  басты  және  сурет 
астындағы мәтінде түсіндірілуі қажет. Қолжазбадағы суреттері бар беттері мен мәтін беттері 
нөмірленген  болуы  керек.  Мәтін  мұқият  тексерілген  және  редакцияланған  болуы  қажет. 
Сканерленген  мәтіндер,  грамматикалық  және  техникалық  қателері  бар  мақалалар  жинаққа 
енгізілмейді.  
«БҚМУ  хабаршысы»  ғылыми  журналына  дайындық  кезінде  материалдарды 
жариялауға  автор  туралы  мәлімет  көрсетілуі  қажет  (аты-жөні  (толық),  ғылыми  атағы, 
дәрежесі,  лауазымы,  жұмыс  орны,  мекенжайы,  тел.),  ӘОЖ  нөмірі,  ішкі  және  сыртқы 
рецензиясы  (жариялауға  ұсынылған  ғылыми  жұмыстың  ғылым  кандидаты  және 
докторларының  сын-пікірлері  болуы  керек),  түйіндеме  (мемлекеттік  тілде  жарияланатын 
мақалаға  -  орыс  немесе  ағылшын  тілінде,  басқа  тілде  жарияланатын  мақалаға    - 
мемлекеттік,  орыс  немесе  ағылшын  тілінде),  жариялауға  төленген  түбіртек  міндетті  түрде 
болуы қажет. 
Мақаланы  жариялауға  эксперттік  комиссия  бекіткен  ғылыми-техникалық  Кеңестің 
эксперттік тұжырымдамасы болуы керек. 
Материалдар белгіленген тәртіп бойынша сай келмесе, жариялауға қабылданбайды. 
Қолжазбалар редакция көзқарасын білдірмейді және авторларға кері қайтарылмайды. 
К СВЕДЕНИЮ АВТОРОВ 
ПРАВИЛА ОФОРМЛЕНИЯ  СТАТЕЙ 
Для  публикации  в  «Вестнике  ЗКГУ»  принимаются  статьи  на  казахском,  русском, 
английском  языках,  содержащие  результаты  научных  и  научно-методических  работ  в 
области  гуманитарных,  естественных,  экономических,  искусствоведческих,  технических 
наук,  посвященных  проблемам 
образования, 
а 
также  материалы, 
отражающие 
деятельность  различных  структурных  подразделений  университета,  вопросы  социально-
экономического развития  региона. 
Статья  (объемом    не  более  12  страниц  компьютерного  текста),  направляемая  в 
журнал,  представляется  на  дисках  CD-R,  USB-накопитель  (с  обязательной  распечаткой 
текста, шрифтом не менее 10, 1,0 интервалом и графики на бумаге в одном экземпляре на 
формате А4).  
Все  буквенные  и  цифровые  обозначения,  приведенные  на  рисунках,  необходимо 
пояснить  в  основном  или  подрисуночном  тексте.  Страницы  рукописи  должны  быть 
пронумерованы,  включая  листы  с  рисунками.  Текст  должен  быть  тщательным  образом 
выверен  и  отредактирован.    Сканированные  тексты  с  грамматическими  и  техническими 
ошибками не будут включены в сборник. 
При  подготовке  материалов  к  опубликованию  в  научном  сборнике  «Вестник  ЗКГУ» 
обязательным условием является представление сведений  об  авторе (ф.и.о. (полностью), 
ученая  степень,  звание,  должность,  место  работы,  адрес,  тел.),  номер  УДК,  внутренней  и 
внешней  рецензии  (публикуемые  в  издании  научные  работы  должны  быть  рецензируемы 
кандидатами  наук  и  докторами),  резюме  (статьи,  публикуемой  на  государственном  языке, 
должно  быть  на русском и  английском  языках, статьи, публикуемой на  других языках  –  на 
государственном, русском и английском языках), наличие квитанции оплаты за публикацию. 
Решение  о  возможности  опубликования  статьи  подтверждается  экспертной 
комиссией научно-технического Совета актом экспертного заключения. 
 Материалы,  не  соответствующие  данным  требованиям,  к  публикации  не 
принимаются. Рукописи не рецензируются и не возвращаются авторам. 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
              БҚМУ  
Хабаршысы  №4-2016ж.  
 
 
356 
 
 
 
 
 
 
 
АВТОРЛАРДЫҢ ТҮПНҰСҚАСЫНАН БАСЫП ШЫҒАРЫЛДЫ  
 
ОТПЕЧАТАНО С ОРИГИНАЛОВ АВТОРОВ 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Басуға 23.12.2016 ж. қол қойылды.  
Көлемі 44,5 б.т. Таралымы 150 дана.  
Тапсырыс  № 40.         
 
 
Подписано в печать 23.12.2016 г. 
Объем 44,5 п.л. Тираж 150 экз.  
Заказ № 40.  
 
Западно-Казахстанский государственный 
университет им. М.Утемисова, 2016. 
090000, Уральск, пр. Достык, 162. 
 
 
Редакторы-Редактор: 
Р.Р. Кужалиева 
 
 
Материалдарды 
компьютерде беттеген: 
Верстка и изготовление  
оригинал-макета: 
Е.Е.Панова 
С.К. Сахметова, Ж.З. Есимгалиева 
 
М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан 
мемлекеттік университеті, 2016. 
090000, Орал, Достық даңғылы, 162.