1. Физиология пәні, басқа ғылымдармен байланысы, медицинадағы маңызы. Уник 100%

Негізгі алмасу деңгейі белгілі жағдайларға өзгеруі мүмкін. Мысалы

жүктеу/скачать 0,93 Mb.

Pdf көрінісі

бет	47/91
Дата	06.01.2023
өлшемі	0,93 Mb.
	#60493

1 ... 43 44 45 46 47 48 49 50 ... 91

Байланысты:
физиология сессия Nazarkul E.S. 2021surak

М.Рубнер (1883)- дене беткейінің заңын шығарады. Бұл заң бойынша

Негізгі алмасу деңгейі белгілі жағдайларға өзгеруі мүмкін. Мысалы;
1) жеткіліксіз немесе артық тамақтанғанда
2) ұзақ уақытқа жұмыстың ауырлауы немесе жеңіл болуы; әр адамда негізгі зат алмасу
оның жасына, бойына, салмағына, жынысына байланысты болады
Орта есеппен ересектерде негізгі алмасу жылдамдығы тәулігіне 1600-1700 ккал құрайды,
ал әйелдерде ол 10-15%-ға төмен, ерте жастағы балаларда ерлерге қарағанда, жылудың
бөлінуі өмірдің алғашқы айларында жоғары және 2 айға дейін жетеді.
Балалардағы негізгі
метаболизмнің жоғары деңгейі протоплазмалық массаның көптігімен, метаболизмнің
жоғары белсенділігімен және тіндердің қарқынды өсуімен түсіндіріледі. Жасы ұлғайған
сайын жасушалардың белсенділігі жасушалардың белсенділігімен бірге төмендейді, бұл
метаболизм деңгейіне әсер етпейді.
Әртүрлі жануарларда негізгі алмасу қарқыны 1 кг салмаққа шаққанда әртүрлі болады,
сонымен бірге, егер жануар неғүрлым кіші болса, соғұрлым 1кг салмаққа негізгі алмасу
жоғары болады. Ал 1м кв ауданға шаққанда бүл шама аздап қана өзгереді. М.Рубнер (1883)-
дене беткейінің заңын шығарады. Бұл заң бойынша, зат алмасу қарқыны дене бетінің
мөлшеріне пропорционалды. Алайда, бұл заңның салыстырмалы мәні бар, сондықтан ол
организм шығаратын энергияны жобалап есептеуге көмектеседі. Адамдарда негізгі
алмасудың тәулік бойында өзгеріп тұрады, күндерде, жылдың әр мезгілінде өзгеріп түрады.
Негізгі алмасудың маусымдық өзгерулері қозғалыс белсенділігінің өзгеруімен байланысты,
организмнің гормональдық іс-әрекетінің тербелістерімен байланысты.

51.Тамақтанудың физиологиялық негіздері. Тамақтану теориялары (теңдестірілген
тамақтану теориясы және тиісті тамақтану теориясы).
Тамак ішу, ішкен астын ішек-қарында корытылуы, денеге сiнуi аса күрделі үрдістер. Ас
адамның арқауы - дейді халық.
Ас құрамындағы қоректік заттар (белок, көмірсу, май) адам дене сіндегі тіндердің жаңарып
жангырылуын, жасуша түзілуін, адамның өсіп-өнуін, дамуын қамтамасыз ететін курылыс

126ЖМ Назарқұл Еркебұлан
материалдары, тіршілік әрекеттеріне жұмсалатын энергия көзі. Демек коректік заттар дер
кез iнде және қажет мөлшерде ұдайы түсіп отыруы шарт. Олай болмаган кунде гомеостаз
бузылып, жасушалардың, тіпті букіл организмнің тіршілігіне қауіп төнеді. Адам өзiне
кажет коректік заттарды әдетте сырттан алады. Бұл -

жүктеу/скачать 0,93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 43 44 45 46 47 48 49 50 ... 91