Бураева жанат бауыржановна бoлaшaқ информатика мұғалімдерінің педагогикалық креативтілігін қалыптастыру
жүктеу/скачать 3,52 Mb. Pdf көрінісі
|
dis Креативт3к ойлау
| Мәселені белгілеу. Алдын-ала кезең. Осы кезеңнің басында мәселе нақты
тұжырымдалуы керек. Шабуылға қатысушыларды іріктеу, жүргізушіні анықтау және қатысушылардың басқа рӛлдерін қойылған мәселеге және шабуылдың таңдалған әдісіне байланысты бӛлу бар. Идеяларды қалыптастыру. Негізгі кезең, бүкіл ми шабуылының сәттілігі кӛбіне осыған байланысты. Сондықтан осы кезеңнің ережелерін сақтау ӛте маңызды: бастысы - идеялар саны. Ешқандай шектеулер жасамаңыз. Сынға толық тыйым салу және айтылған идеяларды кез-келген (соның ішінде оң) бағалау, ӛйткені бағалау негізгі міндеттен алшақтатады және шығармашылық кӛзқарасты бұзады. Ерекше және тіпті абсурдтық идеялар құпталады. Кез-келген идеяны біріктіріп, жетілдіру ұсынылады. Идеяларды топтастыру, іріктеу және бағалау. Бұл кезең жиі ұмытылады, бірақ ол ең құнды идеяларды бӛліп кӛрсетуге және ми шабуылының соңғы нәтижесін беруге мүмкіндік береді. Бұл кезеңде, екіншісінен айырмашылығы, бағалау шектелмейді, керісінше, құпталады. Идеяларды талдау және бағалау әдістері әртүрлі болуы мүмкін. Бұл кезеңнің сәттілігі қатысушылардың идеяларды іріктеу және бағалау критерийлерін қаншалықты «бірдей» түсінетініне тікелей байланысты. Талқылау үшін келесі сұрақтар ұсынылды: «Сабақтың (оқу сабағының) таңдалған үзіндісін ӛткізу кезінде алдыңызға қандай мақсаттар мен міндеттер қоясыз?», «Алға қойылған мақсаттар мен міндеттерге неғұрлым сәйкес келетін қандай білім беру технологиясын таңдайсыз?», «Оқушылардың қызметін бағалау критерийлері қандай болады?». Педагогикалық жағдаят 1. Сабақ барысында сынып жетекшісі оқушының анасымен оның оқуы, мінез-құлқы және т.б. туралы әңгімелесті. Анасы мұғалімдердің алдында ӛзінің кінәсін және ұлының мінез-құлқын қандай да бір жолмен түзетуге дәрменсіздігін түсініп жылады. Мұғалімдер бӛлмесіне кірген мұғалімдер бұл әңгімені кӛрді және әркім білім алушының қателіктерінің тізімін толықтыруға, оның барлық тәртіп бұзушылықтарын еске түсіруге тырысты. Мұғалімдердің ешқайсысы жанашырлық танытпады, жақсы сӛз айтқан жоқ. Жасӛспірім басын тӛмен түсірді, бірақ оның бетінде кішіпейілділік пен ӛкініш жоқ, керісінше таңдану мен ашулану болды. Сынып жетекшісі: «Сенің қайда бара жатқаныңды түсіндім, мұғалімдердің саған қалай қарайтынын кӛрдің бе? Анаңды жылауға дейін жеткіздің, ал саған бәрібір сияқты» деді ашулы кейіппен. Оқушы сынып жетекшісіне ашулана қарап, ұстаздар бӛлмесінен шығып кетті. Талқылау үшін сұрақтар: Сынып жетекшісіне қазіргі жағдайды қалай түзетуге болады? Болашақта осындай жағдайдың алдын алу үшін ӛзін қалай ұстау керек? 3. Пікірталас. Уақыты-5 мин. 117 Әр микро-топтан бір кӛшбасшы, сонымен қатар сабақтың қалған қатысушыларын талқылауға тарту. II кезең. Практикалық тапсырманы орындау нәтижелері бойынша дӛңгелек үстел. Уақыты-5 мин. Болашақ информатика мұғалімдері талқылауға белсенді қатысты, олар проблемалық, дамушы және символдық-контекстік оқыту технологияларын енгізуді ұсынды, бірқатар даму мақсаттары мен міндеттерін қойды, бақылаудың негізгі ұстанымдарын тұжырымдады. Ми шабуылы кезінде білім алушылардың белсенділігі біркелкі болмады: алғашқы 15 минутта жауаптардың бір нұсқасы ұсынылды, үзілістер ӛте ұзақ болды, ал одан әрі белсенділік жүйелі түрде артып, нұсқалар саны едәуір артты. Үшінші кезеңде іскерлік және ұйымдастырушылық-әрекеттік ойындар ӛткізілді. Осы ойындар барысында сабақ үзінділерінің жағдайлары мен шарттары теориялық тұрғыдан модельденді. Білім алушылар бұл үзінділердің әртүрлі модельдері мен нұсқаларын ұсына отырып, ынталы жұмыс жасады. Сонымен қатар, рӛлдік тренинг болашақ информатика мұғалімдерінің педагогикалық креативтілігін қалыптастыруға оң нәтижеге қол жеткізуге болатындығын кӛрсетті. Бұл тренинг, шын мәнінде, педагогикалық іс-әрекеттің жағдайларын практикалық модельдеуді ұсынды. Болашақ информатика мұғалімдері сабақ үзінділерін ұсынды. Олар оқушылардың іс-әрекеттерін ұйымдастырды, олардың рӛлін топтағы студенттер атқарды және алған білімдерін бақылау тәсілдерін игерді. Әрбір үзіндіден кейін бірлескен талқылау жүргізілді, онда педагогикалық қызмет пен аудиториямен ӛзара әрекеттесу стратегиялары талданды. Ақыл-ой, шабуыл, проблемалық жағдайларды бірлесіп талқылау және шешу барысында білім алушылар ауызша ӛзін-ӛзі кӛрсету, сондай-ақ жинақталған практикалық тәжірибені жалпылау және жүйелеу қажеттілігімен кездесті. Сонымен қатар, әр қатысушы ӛзін мүмкіндігінше ерекше етіп кӛрсеткісі келді және ол үшін маңызды практикалық нәтиже алғысы келді (ӛз стратегиясын білу, оқу әдістерін игеру, жеке шектеулерді жеңу жолдары және т.б.). Жоғарыда аталған педагогикалық креативтілік параметрлер бойынша кӛрсеткіштердің ӛсуін дәл осылай түсіндіруге болады. Білім алушылар алдында оқытудың белсенді әдістері арқылы қойылған міндеттер, егер олардың әрқайсысы инновациялық, стандартты емес кӛзқарас танытса және бірлескен талқылауға белсенді қатысса ғана шешілетіндігін кӛрсетті. Болашақ информатика мұғалімдерінің педагогикалық креативтілігін ағылшын тілінде меңгерілетін пәндерді оқытуда қалыптастыруда эвристикалық ойындар практикалық сабақтарда тиімді іске асырылып, оң нәтижелерге қол жеткізілді. Ұсынылған эвристикалық ойын 2-3 сағатқа есептелді. Нәтиже оның қатысушыларының пікірталас-дауда талқыланатын мәселелерге деген 118 қызығушылығына байланысты болды. Мысалы, болашақ информатика мұғалімдеріне келесі сұрақтар бойынша пікірталастар ұйымдастырылды: 1. Креативті, бәсекеге қабілетті тұлға ретіндегі идеалым қандай? 2. Креативті, интеллектуалды және бәсекеге қабілетті информатика мұғалімінің ерекшеліктері қандай? 3. Креативті, зиялы және бәсекеге қабілетті тұлғаның ӛзін-ӛзі дамыту үдерісінің сипаты қандай болады? 4. Білім берудің әлемдік кірігуі жағдайында ӛзін креативті, интеллектуалды, бәсекеге қабілетті информатика мұғалімі ретінде қалай жүзеге асыруға болады? Ойынға қатысушылардың рӛлдері мен міндеттері келесідей белгіленді: Ойынның иесі, әдетте, оқұыту, ол ойын, ойынның негізгі кезеңдері, оның қатысушыларының міндеттері туралы баяндады. Ол ойын барысын дұрыс бағытқа бағыттап, қатысушылардың белсенділігін ынталандырды және пікірталас-даудың дұрыстығын бақылап, соңында қорытындылады. Пікірталасты жүргізетін екі бәсекелес команда (7-10 білім алушы) - жоғарыда аталған мәселелер бойынша пікір таластырды. Болашақ информатика мұғалімдерінің педагогикалық креативтілігін қалыптастыруға ӛзін арналған креативті тапсырмаларды орындауды пікірталас-дауға қатысушыларды бағалайтын сарапшылар пікірталасқа қатысушылардың пікір білдіру логикасын, пікірдегі аргументтерді басшылыққа алды. жүктеу/скачать 3,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|