69. Авторлық құқықты қалай алуға болады?
Авторлық құқық пен патенттер немесе тауар таңбалары арасындағы ең
үлкен айырмашылықтардың бірі осындай
құқықтарды алу тәсілі болып
табылады. Авторлық құқық автоматты түрде беріледі. Заң бойынша авторлар
туындыны жасаған сәттен бастап авторлық құқықтарды алады; Берн
конвенциясына сәйкес оларға қандай да бір тіркеу рәсімдерін орындау
немесе қандай да бір алдын ала мақылдауды алу талап етілмейді. Бұл
әлеуметтік шығындарды азайтуға мүмкіндік береді,бірақ
сонымен қатар
құқық иеленушілердің құқығын қорғауды қиындатады. Туындыны тіркеу
оның аяқталған күні мен құқық иеленушінің жеке басының тәуелсіз дәлелі
бола алады. Егер тіркеу жүргізілмесе, өз құқықтарын қорғауға ниет білдірген
құқық иеленушілерде туындының сипатына
байланысты осы фактілердің
тәуелсіз дәлелдерін ұсынуда қиындықтар туындауы мүмкін. Бұл проблеманы
шешу үшін көптеген елдерде ерікті тіркеу жүйесі құрылды. Егер құқық
иеленушілер туындыны маңызды және құнды деп санаса, олар оны тіркеуге
тырысады. Егер олардың елінде ерікті тізілім болмаса, олар туындыны Берн
конвенциясының қатысушысы болып табылатын басқа елдің тізілімінде
тіркей алады. Тіркеу авторлық-құқықтық қорғаудың
міндетті шарты болып
табылмаса да, көптеген құқықтық жүйелерде ол авторлық құқық иегерінің
жеке басын алдын ала немесе жекелеп көрсететін дәлел бола алады.
Достарыңызбен бөлісу: