сәулет өнері ескерткішінің бірі болып табылады

10 
Справочные издания отличаются от других тем, что 
материал в них расположен в порядке, удобном для 
быстрого разыскания (по принципу «вопрос-ответ»).
Фонд справочных изданий в библиотеках, как 
правило, стоит отдельно и находится в непосредственной 
близости к месту обслуживания читателей.
В настоящее время существует много видов 
справочных изданий. Среди них многотомные 
универсиальные энциклопедии, словари, справочники, 
путеводители, календари. Сейчас сложилась четкая 
система справочных изданий, которая делится на три 
крупных блока:
- энциклопедические издания; 
- языковые словари; 
- словари.
Наука 
и 
техника 
развиваются 
быстрыми 
темпами,современному человеку необходимо многому 
учиться, 
запастись 
прочными 
знаниями, 
стать 
высокообразованным, а для этого необходимо научиться 
пользоваться справочной литературой.
2- тапсырма. Оқыңыз да, есте сақтаңыз. 
Бүгінде елордамыздың бірден-бір мәдениет ошағы 
болып табылатын – 23 кітапханасы бар. Астана қаласының 
«Орталықтандырылған кітапханалар жүйесі» 70 мыңға 
жуық оқырманына жұмыс істеп жатыр.
3-тапсырма. Мәтінді қазақ тіліне аударыңыз. Каталог 
дегеніміз не?
Каталог – это перечень хранящейся в библиотеке
литературы, составленный по определенной системе.
Существуют два основных вида каталогов:
алфавитный и систематический. Кроме них в крупных 

11 
библиотеках имеются еще предметные каталоги, а также 
каталоги периодических изданий, журнальных статей, 
специальных видов литературы, например стандартов, 
патентов и т.д. 
В алфавитном каталоге карточки расставлены по 
фамилиям авторов в их алфавитном порядке. По 
алфавитному каталогу мы узнаем о наличии в библиотеке
нужной книги или книги данного автора, их шифр.
При 
подборе 
литературы 
по 
какому-либо 
конкретному вопросу пользуются систематическим 
каталогом, в котором книги сгруппированы по отраслям 
знаний. 
В предметном каталоге перечислены все вопросы, а 
также даны описания книг.
Библиографические каталоги отражают фонд 
только данной библиотеки.
4-тапсырма. Каталог, библиография сөздерімен сөйлем 
құраңыз.
5-тапсырма. «Менің сүйікті кітапханам» тақырыбына 
шығарма жазыңыз.
 
4-сабақ. «Елім менің – Қазақстан»
1-тапсырма. Оқып, орыс тіліне аударыңыз 
 
Отан деген не? Бұл сөзді күн сайын естіп жүрміз. «Отан 
– от басынан басталады», - дейді қазақ. Отан дегеніміз – 
адамның туып өскен жері, туған-туысқандарымен, 
жақындарымен бірге тұратын атамекені . Қазақ елінде 
тұратын адамдардың Отаны – Қазақстан Республикасы. 
Қазақ халқының атамекені – көне замандардан 
қалыптасқан жер көлемінің батыс жағы Каспийге, шығысы 

12 
мен терістігі – Сібірге және Алтай тауларына, күнгейі 
Қырғызстан, Өзбекстан, Түрікменстан республикаларына 
шектеседі. Көлемі бес Францияға, он екі Бельгияға парапар 
елдің жерінде алуан түрлі өсімдіктер, жан-жануарлар бар. 
Менделеев ашқан химиялық кестесінде көрсетілгендердің 
бәрі қазақ даласынан табылады.
1991 жылы 16 желтоқсан күні Қазақстан тәуелсіз 
республика болып жарияланды. 1991 жылы 1 желтоқсанда 
Қазақстанның елбасшысы – Президентін сайлау болды. 
Тұңғыш Президент болып Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев 
сайланды. 
1992 жылы Қазақстан Республикасы Жоғарғы 
Кеңесінің 
сессиясы 
Республиканың 
Елтаңбасын, 
Мемлекеттік Туын және Әнұранын бекітті, 1995 жылы 
тамыздың 
30-ында 
Қазақстан 
Республикасының 
Конституциясы қабылданды. 
Осы күнге жету үшін қазақ халқы талай қиындықты 
бастан кешірді. Өйткені ол соңғы үш жүз жыл бойы 
тәуелсіздіктен айырылған еді. Екі жүз жылға жуық 
патшалы Ресейдің отары болды.
Дербес тәуелсіз ел болу деген қандай бақыт? Елдің 
өз құқығы өз қолында. Дүние жүзінің жүзден астам елі 
Қазақстанды тәуелсіз мемлекет деп таныды. Қырықтан 
астам елмен жан-жақты қарым-қатынас жасап отыр. 
Қазақстан нарықтық экономикаға біртіндеп көшіп 
келеді. Жекешелендіру, кәсіпкерлік, сыртқы экономикалық 
байланыстарды нығайту жолында шашуші қадамдар 
жасала бастады.
«Қазақстан тарихынан»
атамекен – земля предков 
күнгей-юг 
терістік – север 
құт мекені – счастливое местожительство 
тұңғыш Президент – первый Президент
кәсіпкер – предприниматель
жекешелендіру – приватизация 

13 
дербес- самостоятельный 
сыртқы – внешний 
2-тапсырма. Мәтін бойынша сұрақтарға жауап жазыңыз. 
Отан деген не? 
Қазақстан қай жылы тәуелсіз мемлекет болып 
жарияланды? 
Қазақстан қай жылы Елтаңбасын, Туын және 
Әнұранын бекітті?
3-тапсырма. Мына мақал-мәтелдерді жаттап алыңыз. 

Ер дәулеті – еңбек 

Ердің атын еңбек шығарады 

Отансыз адам – ормансыз бұлбұл 

Туған жердей жер болмас, 
Туған елдей ел болмас.

Кісі елінде сұлтан болғанша,
Өз еліңде ұлтан бол.
4-тапсырма. 
Үлгі 
бойынша 
«Сөздік» 
ойынын 
жалғастырыңыз 
Үлгі: 
эпоха – дәуір 
ничего- тәуір 
доклад- баяндама 
остановка - аялдама 
полуостров – түбек 
шелк-жібек 
приходи – кел 
ветер-жел 

14 
пища- тамақ 
расческа – тарақ 
5-тапсырма. 
«Елім, жерім» 

жүктеу/скачать 0,55 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: