нәпілдерімен толықтырыңдар!» – дейді. Содан соң (парыз)
амалдардың (барлығы) осылай (есепке) алынады», – деген
1
.
ә) Есеп берудің түрлері
Пенделердің
есеп
беруі
әртүрлі
дәрежеде
болады.
Кейбіреулердің есебі өте ауыр соғады. Олар – күпір келтіріп,
Аллаһқа ортақ қосқандар, пайғамбарларға қарсы шыққандар және
ортақ қоспағанымен, көп күнә істеген адамдар.
Кейбіреулер ешқандай есепсіз жаннатқа кіреді. Олардың саны
жетпіс мыңнан аспайды. Олар – осы үмбеттің ізгі-тақуалар
санатындағы ең таңдаулылары.
Кейбіреулер жеңіл есепке алынады. Олардың істеген күнәлары
көрсетіледі де, сосын одан сұралмай, кешіріліп жіберіледі. Аллаһ
тағала олар туралы: «Ал кім кітабы оң жағынан берілсе, жеңіл
есеп қылынады»
2
, – деген.
Айша (Аллаһ оған разы болсын): «Аллаһ елшісінің (с.а.с.):
«(Қиямет күні) есепке алынған әрбіреу құриды», – дегенін естіп:
«Уа, Аллаһтың елшісі! Аллаһ тағала: «Ал кім кітабы оң
жағынан берілсе, жеңіл есеп қылынады», – деген жоқ па?» –
дедім. Ол (с.а.с.): «Ол (есебі) жай көрсетіліп өтетіндерге. Ал
кім есепте талқыға салынса, құриды», – деп айтты», – деген
3
.
б) Есеп беруге қатысты мысалдар
Бірінші: Рия ретінде, жұртқа көрсету үшін амал қылғанның
сұраққа алынуы
Әбу Һурайра (Аллаһ оған разы болсын) риуаят еткен хадисте
Пайғамбар (с.а.с.): «Қиямет күні болғанда Аллаһ пенделеріне
үкім шығару үшін түседі. Барлық үмбеттер тізерлеп тұрады.
Ең алдымен шақырылатын (пенде) – Құранды жаттаған адам
1
Әбу Дауд, Ахмад.
2
«Иншиқақ» сүресі, 7-8 аяттар.
3
Әл-Бұхари, Муслим.
217
Достарыңызбен бөлісу: |