Строительные нормы и правила строительная терминология

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
204 
эксплуатации. 
(қолданбалы физика бөлімдерінің) кешені. 
Строительное 
изделие – 
1) 
изделие, 
предназначенное  для  применения  в  качестве 
элемента  строительных  конструкций  зданий  и 
сооружений; 2) элемент 
строительной 
конструкции  (колонна,  ферма,  ригель,  плита 
перекрытия,  панель  стены,  арматурный  каркас  и 
др.), изготовляемый вне места его установки. 
 
Құрылыстық  бұйым – 
1)  ғимараттар  мен 
имараттардың  құрылыстық  құралымдарының 
бөлшектері  ретінде  пайдалануға    арналған 
бұйым; 2) құрылыс 
құралымының 
орнатылатын  жерден  тыс  жасалатын  бөлігі 
(ұстын, беларқа, жабу тақтасы, қабырға панелі, 
арматуралық қаңқа және т.б.). 
Строительное 
производство – в
ыполнение 
комплекса 
подготовительных 
и 
основных 
строительно-монтажных 
и 
специальных 
строительных 
работ 
при 
возведении 
и 
реконструкции,  техническом  перевооружении, 
капитальном  ремонте  всех  типов  зданий  и 
сооружений в любых климатических зонах. 
 
Құрылыстық  өндіріс – 
кез-келген  климаттық 
аймақтарда  ғимараттар  мен  имараттардың 
барлық  түрлерін  тұрғызу  және  қайта  құру, 
техникалық 
қайта 
жарақтандыру 
кезінде 
дайындық  және  негізгі  құрылыс-жинақтау 
жұмыстарын 
ың 
және 
арнайы 
құрылыс 
жұмыстарының кешенін жүргізу. 
Строительное сооружение – 
единичный результат 
строительной деятельности, предназначенный для 
осуществления  определенных  потребительских 
функций. 
 
Құрылыстық 
имарат – 
белгілі 
бір 
тұтынушылық  қызметке  арналған  құрылыс 
жұмыстарының бірлік нәтижесі. 
Строительно-технические  свойства  цемента – 
совокупность  свойств  цемента,  характеризующих 
его  способность  образовывать  в  результате 
твердения  прочный  и  долговечный  цементный 
камень. 
 
Цементтің құрылыстық-техникалық қасиеттері 
– 
цементтің  қату  нәтижесінде  берік  және  ұзақ 
мерзімге  жарамды  цемент  тасына  айналу 
қабілетін 
сипаттайтын 
қасиеттерінің 
жиынтығы. 
Строительные материалы и изделия
 – природные 
и 
искусственные 
материалы 
и 
изделия, 
применяемые при возведении и ремонте зданий и 
сооружений. 
 
Құрылыс  материалдары  мен  бұйымдары – 
ғимараттар  мен  имараттарды  тұрғызғанда 
пайдаланатын 
табиғи 
және 
жасанды 
материалдар мен бұйымдар. 
Строительные 
машины
 – машины, 
предназначенные 
для 
выполнения 
подготовительных,  планировочных,  землеройно-
транспортных  и  других  работ  при  возведении 
зданий, мостов, прокладке дорог и т.п. 
 
Құрылыс 
машиналары – 
ғимараттарды, 
көпірлерді тұрғызғанда, жолдар салғанда және 
т.с.с. 
дайындық, 
жобалық, 
жер 
қазу, 
тасымалдау  және  басқа  да  жұмыстарды 
жүргізуге арналған машиналар.  
Строительные  нормы  и  правила – 
нормативный 
документ  в  области  строительства,  принятый 
органом  исполнительной  власти  и  содержащий 
обязательные 
требования. 
Примечания: 1) 
строительные 
нормы 
и 
правила 
являются 
частным 
случаем 
технического 
регламента 
(technical regulation); 2) в  Системе  нормативных 
документов 
в 
строительстве 
к 
области 
строительства  относятся  объекты  нормирования 
и стандартизации. 
 
Құрылыс 
нормалары 
мен 
ережелері – 
атқарушы 
билік 
огандары 
қабылдаған, 
міндетті 
талаптар 
қоятын 
құрылыс 
саласындағы  нормативтік  құжат.  Ескертулер: 
1) 
құрылыс 
нормалары 
мен 
ережелері 
техникалық  регламенттің (technical regulation) 
жеке 
жағдайы 
болып 
табылады; 2) 
құрылыстағы 
нормативтік 
құжаттардың 
жүйесінде  құрылыс  саласына  нормалау  және 
стандарттау нысандары жатады. 
Строительные 
нормы 
и 
правила (Building
 
regulations) – 
государственный  норматив  в 
области 
архитектуры, 
градостроительства  и 
строительства,  принятый  уполномоченным  орга-
ном по делам архитектуры, градостроительства и 
строительства 
и 
содержащий 
требования, 
обязательные  для  выполнения  пользователями. 
Примечания: 1) строительные  нормы  и  правила 
являются 
частным 
 
случаем 
технического 
регламента (technical regulation); 2) к 
государственным  нормативам  в  области  архитек-
туры, 
градостроительства 
и 
строительства 
относятся 
объекты 
стандартизации 
и 
технического нормирования. 
 
Құрылыс  нормалары  мен  ережелері (Building 
regulations) 
–  сәулет,  қала  құрылысы  және 
құрылыс 
саласындағы 
өкілетті 
орган 
қабылдаған  және  пайдаланушылар  орындауға 
міндетті    талаптардан  тұратын  мемлекеттiк 
норматив.  Ескертулер: 1) құрылыс нормалары 
мен 
ережелері 
техникалық 
регламенттің 
(technical regulation) жеке  жағдайы  болып 
табылады; 2) сәулет,  қала  құрылысы  және 
құрылыс 
саласындағы 
мемлекеттiк 
нормативтерге  стандарттау  және  техникалық 
нормалау нысандары жатады. 
Строительный генеральный план
 – часть проекта 
организации 
строительства 
(ПОС), 
регламентирующая  организацию  строительной 
площадки. 
 
Құрылыстың  бас  жоспары
 – құрылыс  алаңын 
ұйымдастырудың 
тәртібін 
белгілейтін 
құрылысты  ұйымдастыру  жобасының  (ҚҰЖ) 
бөлігі. 
Строительный  материал 
–  материал  (в  т.ч. 
штучный),  предназначенный  для  создания  строи-
тельных  конструкций  зданий  и  сооружений,  а 
также  изготовления строительных  изделий. 
 
Құрылыс  материалы 
–  ғимараттар  мен 
имараттардың  құрылыстық  құралымдарын 
құруға  және  құрылыс  бұйымдарын  жасауға 
арналған материал  (соның iшiнде даналық). 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
205 
Строительный  подъем
 – небольшой  выгиб 
выпуклостью 
наружу 
(обратный 
прогиб), 
придаваемый 
некоторым 
строительным 
конструкциям 
с 
целью 
повышения 
эксплуатационных  и  архитектурных  качеств 
сооружений. 
 
Құрылыстық 
көтерілім – 
имараттың 
пайдалану  және  сәулет  сапасын  жоғарылату 
мақсатында  кейбір  құрылыс  құралымдарын 
дөңес 
жағын 
сыртқа 
қаратып 
(қарсы 
майысым)азғантай майыстыру.  
Строительство – 
1)  отрасль  материального 
производства,  в  которой  создаются  основные 
фонды 
производственного 
и 
непроизводственного  назначения; 2) комплекс 
производственных 
процессов, 
включающий 
строительные, 
монтажные, 
вспомогательные, 
транспортные работы, а также работы, связанные 
с  восстановлением,  реконструкцией  и  ремонтом 
зданий 
и 
сооружений, 
их 
разборкой 
и 
передвижкой. 
 
Құрылыс - 
1)  өндірістік  және  өндірістік  емес 
мақсаттағы 
негізгі 
қорлар 
құрылатын 
материалдық  өндіріс  саласы; 2) құрылыс 
жұмыстары,  жабдықтарды  орнату,  қосалқы, 
тасымалдау жұмыстары, сондай-ақ ғимараттар 
мен  имараттарды  қайта  тұрғызу,  қайта  құру 
және жөндеу, бұзу және қозғалтуға байланысты  
жұмыстардан тұратын оларды тұрғызу процесі. 
Строительство  капитальное
 – строительство  и 
оснащение 
оборудованием 
новых 
или 
реконструкция  (расширение,  переоборудование) 
действующих  предприятий,  зданий  и  сооружений 
производственного 
и 
непроизводственного 
назначения, 
во 
всех 
отраслях 
народного 
хозяйства, 
производимое 
за 
счет 
централизованных государственных капитальных 
вложений, 
банковских 
кредитов, 
фондов 
расширения 
производства 
и 
части 
амортизационных 
отчислений, 
в 
результате 
которого 
осуществляется 
воспроизводство 
основных фондов. 
 
Күрделі құрылыс
 – нәтижесінде негізгі қорлар 
ұдайы 
өндірілетін 
орталықтандырылған 
мемлекеттік  күрделі  қаржыландырулар,  банк 
несиелері,  өндірісті  кеңейту  қорлары  мен 
амортизациялық 
аударымдардың 
бөлігі 
есебінен  халық  шаруашылығының  барлық 
саласындағы  өндірістік  және  өндірістік  емес 
жаңа 
кәсіпорындар, 
ғимараттар 
мен 
имараттарды  салып,  жабдықтау  немесе  істеп 
тұрған 
кәсіпорындар, 
ғимараттар 
мен 
имараттарды  қайта  құру  (кеңейту,  қайта 
жабдықтау). 
Строительство полносборное
 – возведение зданий 
и  сооружений  из  крупных  элементов  высокой 
степени заводской готовности. 
 
Толық  жинақталған  құрылыс
 – зауыттық 
дайындығы 
жоғарғы 
дәрежелі 
ірі 
бөлшектерден  ғимараттар  мен  имараттарды 
тұрғызу. 
Стройка – 
совокупность  зданий  и  сооружений 
(объектов), 
строительство, 
расширение 
и 
реконструкция  которых  осуществляется,  как 
правило, 
по 
единой 
проектно-сметной 
документации,  на  которую  в  установленном 
порядке  утверждается  отдельный  титул  стройки 
(или заменяющий его документ). 
 
Құрылыс – 
белгіленген 
тәртіпте 
бөлек 
құрылыс  титулы  (немесе  оның  орнына  басқа 
құжат)  бекітілетін  салу,  кеңейту  және  қайта 
салу жұмыстары, әдетте бір жобалық сметалық 
құжаттар  бойынша  жүргізілетін  ғимараттар 
мен имараттардың (нысандардың) жиынтығы. 
Струг
 – 1) землеройная  машина  непрерывного 
действия  с  рабочим  органом  в  виде  двух 
вертикальных  щитов,  образующих  двугранный 
угол, расположенный в торцовых частях машины; 
2)  рабочее  оборудование  экскаваторов,  служащее 
для  выемки    (срезки)  тонких  пластов  полезных 
ископаемых  в  карьере; 3) рабочий  орган 
струговой  установки  для  подземной  добычи 
полезных ископаемых. 
 
Струг – 
1)  екі  вертикль  қалқан  түріндегі 
жұмыс 
органы 
машинаның 
ұшында 
орналасқан үзіліссіз жұмыс істейтін машина; 2) 
карьерден 
пайдалы 
қазбалардың 
жұқа 
қабаттарын  алуға  (кесіп  алуға)  арналған 
экскаватордың  жұмыс  органы; 3) пайдалы 
қазбаларды  жер  астынан  шығарып  алуға 
арналған 
стругтік 
қондырғының 
жұмыс 
органы. 
Ступень 
эскалатора – 
часть 
лестничного 
полотна, 
предназначенная 
для 
размещения 
пассажиров. 
 
Эскалатор 
басқышы
 – жолаушыларды 
орналастыруға 
арналған 
баспалдақ 
тақтасының бөлігі. 
Стык – 
место  соединения  двух  сопрягаемых 
деталей, продолжающих одна другую. 
 
Түйісу  орны – 
бірін-бірі  жалғастыратын  екі 
қосылатын бөлшектің қосылған жері. 
Стык зон (модулей) геометрический
 – плоскость, 
определяющая место стыковки двух смежных  зон 
(модулей) эскалатора. 
 
Аймақтардың 
(модульдердің) 
геометриялық 
жігі 
–  эскалатордың  екі  іргелес  аймағының 
(модулінің) 
түйісу 
орнын 
анықтайтын 
жазықтық. 
Стяжка 
(основание под покрытие) — 1) слой пола, 
служащий 
для 
выравнивания 
поверхности 
нижележащего  слоя  пола  или  перекрытия, 
придания 
покрытию 
пола 
на 
перекрытии 
заданного 
уклона, 
укрытия 
различных 
трубопроводов, 
распределения 
нагрузок 
по 
нежестким  нижележащим  слоям  пола  на  пере-
 
Тартпа  
(жабынның астындағы негіз) – 1) еден 
астындағы 
немесе 
аражабын 
қабатын 
тегістеуге, 
аражабынның 
үстіндегі 
еденге 
берілген  еңіс  жасауға,  түрлі  құбырларды 
жасыруға,  аражабынның  үстіндегі  еденнің 
қатты 
емес 
қабаттарына 
жүктемелерді 
таратуға  арналған  еден  қабаты; 2) жұпталған 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
206 
крытии; 2) изделие,  служащее  для  обеспечения 
плотного  соединения  створок  спаренных  дверей 
или  окон;  3) тонкий  и  относительно  прочный 
слой в многослойных конструкциях перекрытий и 
покрытий 
зданий, 
предназначенный 
для 
восприятия и передачи нагрузок на нижележащий 
слой тепло- и звукоизоляции. 
есіктер 
мен 
терезелердің 
жақтауларын 
нығыздап 
жабылуын 
қамтамасыз 
ететін 
бұйым; 3) жүктемелерді  қабылдауға  және 
астыңғы  жылу  және  дыбыс  оқшаулаушы 
қабатқа 
беруге 
арналған 
ғимараттардың 
аражабындары 
мен 
жабындарының 
қөп 
қабатты 
құралымдарының 
жұқа 
және 
салыстырмалы берік қабаты. 
Субподрядчик – 
специализированная  подрядная 
организация, 
привлекаемая 
генеральным 
подрядчиком  на  договорных  условиях  для 
выполнения  на  строящемся  объекте  отдельных 
видов  строительных,  специальных  строительных, 
ремонтных, монтажных работ. 
 
Қосалқы  мердігер – 
бас  мердігердің  шарт 
негізінде  салынып  жатқан  нысанда  құрылыс, 
арнайы 
құрылыс, 
жөндеу, 
жинақтау 
жұмыстарының 
жеке  түрлерін 
орындауға 
шақыратын  мамандандырылған  мердігерлік 
ұйым. 
Суглинок – 
поверхностные 
рыхлые 
континентальные  отложения  (грунты,  почвы) 
бурого или желто-красного цвета, содержащие до 
40% песка, до 30% глинистых частиц; пластичны. 
 
Саздақ - 
40%  дейін  құмнан, 30% дейін  саз 
түйіршіктерінен тұратын қоңыр немесе сарғыш 
қызыл 
түсті,илемді 
жоғарғы 
қабаттық  
континеналды 
шөгінді 
(топырақ, 
жер 
қыртысы). 
Сульфатная коррозия бетона
 – коррозия бетона в 
результате  взаимодействия  цементного  камня  с 
сульфатами. 
 
Бетонның  сульфаттық  тоттануы – 
цемент 
тасының 
сульфаттармен 
өзара 
әсерлесуі 
нәтижесіндегі бетонның тоттануы. 
Сульфатостойкость 
цемента – 
способность 
цементного  камня  противостоять  разрушающему 
действию водных сред, содержащих сульфатионы. 
 
Цементтің  сульфатқа  төімділігі – 
цемент 
тасының  құрамында  сульфатиондар  бар  су 
орталарының  бұзушы  әсеріне  қарсы  тұру 
қасиеті. 
Суммы  возвратные
 – суммы,  учитываемые  за 
итогом 
сводной 
сметы 
и 
включающие: 
амортизируемую  в  течение  строительства  часть 
стоимости  временных  зданий  и  сооружений  за 
вычетом  затрат  на  их  капитальный  ремонт  в 
период 
строительства: 
ликвидную 
часть 
стоимости  временных  зданий  и  сооружений; 
стоимость  материалов,  получаемых  от  разборки 
сносимых и переносимых зданий и сооружений. 
 
Қайтарымды  сомалар
 – құрылыс  мерзімі 
кезінде  уақытша  ғимараттар  мен  имараттар 
бағасының,  оларды  күрделі  жөндеуге  кеткен 
шығындарды  шегергендегі  амортизацияланған 
бөлігін;  уақытша  имараттар  мен  ғимараттар 
бағасының  өтімді  бөлігін;  бұзылған  және 
көшірілген  ғимараттарар  мен  имараттарды 
бөлшектеуден 
алынған 
материалдар 
бағасының 
және 
жинақ 
сметасының 
қосындыларында ескерілетін сомалар. 
Супесь – 
поверхностная 
рыхлая 
песчано-
глинистая осадочная порода (грунт). 
 
Құмайт - 
жоғарғы  қабаттық  борпылдақ 
құмды-сазды шөгінді жыныс (топырақ). 
Суффозия
 – вынос мелких минеральных частиц и 
растворенных  веществ  из  почвы  и  грунта 
фильтрующейся  с  поверхности  водой  в  толщу 
горных пород. 
 
Суффозия – 
ұсақ  минералды  бөлшектер  мен 
еріген  заттарды    топырақ  бетінен  сүзілетін 
сумен  тау  жыныстарының  қабатына  ағызып 
жіберу. 
Сухая  штукатурка 
–  листовой  отделочный 
материал,  изготовленный  на  основе  гипсобетона, 
облицован картоном. 
 
Құрғақ  сылау – 
гипсті  бетон  негізінде 
жасалған, беті қатты қағазбен қапталған табақ 
түріндегі өңдеуші материал. 
Сухость глазури
 (просвет глазури) – утонченный 
слой глазури, не обнажающий черепок. 
 
Зертастың  құрғақтығы 
(зертастың  саңылауы) 
– 
негізді жауып тұратын жұқа зертас қабаты. 
Сфера – 
поверхность 
шара, 
замкнутая 
поверхность,  все  точки  которой  одинаково 
удалены от одной точки (центра сферы). 
 
Сфера – 
шардың  беті,  барлық  нүктелері  бір 
нүктеден 
(сфераның 
центрінен) 
бірдей 
қашықтықта орналасқан тұйық бет. 
Схватывание  цемента – 
необратимая  потеря 
подвижности  цементным  тестом  в  результате 
гидратации. 
 
Цементтің 
ұсталынуы – 
гидратация 
нәтижесінде 
цемент 
қамырының 
қозғалмалылығын қайтарымсыз жоғалтуы. 
Схема
 – 1) изображение,  описание,  изложение 
чего-либо  в  общих,  главных  чертах; 2) чертеж, 
являющийся 

жүктеу/скачать 3,43 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: