Строительные нормы и правила строительная терминология

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
192 
микроклимата  в  зданиях  (сооружениях)  и  на 
открытых территориях населенных мест. 
жайғастыру  және  құралымдық  құралдардың 
жиынтығы.  
 
 
 
Сообщение (Statement) 
– положение, содержащее 
информацию по конкретному вопросу. 
 
Хабар (Statement) 
–  мазмұнында  нақтылы 
мәселе жөнiнде ақпарат бар ереже. 
Сооружение 
–  искусственно  созданный  объем-
ный,  плоскостной  или  линейный  объект  (назем-
ный,  надворный  и  (или)  подземный,  подводный), 
имеющий  естественные  или  искусственные  прос-
транственные  границы,  и  предназначенный  для 
выполнения 
производственных 
процессов, 
размещения  и  хранения  материальных  ценностей 
или 
временного 
пребывания 
(перемещения) 
людей,  грузов,  а  также  размещения  (прокладки, 
проводки)  оборудования  или  коммуникаций. 
Сооружение  также  может  иметь  художественно-
эстетическое, 
декоративно-прикладное 
либо 
мемориальное назначение. 
 
Имарат 
–  табиғи  немесе  жасанды  кеңiстiктік 
шекаралары  бар  және  өндiрiстiк  процестердi 
орындауға, 
материалдық 
құндылықтарды 
орналастыру  және  сақтау  немесе  адамдарды, 
жүктердi 
уақытша 
орналастыруға 
(жылжытуға),  сондай-ақ  жабдықтарды  немесе 
қатынастарды 
орналастыруға 
(төсеуге, 
жүргiзуге) 
арналған 
жасанды 
көлемдік, 
жазықтықты немесе сызықтық (жер үстi, су бетi 
және  (немесе)  жерасты,  суасты)  нысаны. 
Имарат 
сондай-ақ 
көркемдiк-эстетикалық, 
әшекейлік,
 
қолданбалы  немесе  мемориалдық 
болуы мүмкiн. 
Сооружение  двойного  назначения – 
инженерное 
сооружение  производственного,  общественного, 
коммунально-бытового 
или 
транспортного 
назначения, 
приспособленное 
(запроектированное) для укрытия людей, техники 
и  имущества  от  опасностей,  возникающих  в 
результате  последствий  аварий  на  потенциально 
опасных  объектах,  а  также  от  воздействия 
современных средств поражения. 
 
Екі  мақсатта  пайдаланылатын  имарат – 
қауіпті  нысандарда  болған  апат  нәтижесінде, 
сондай-ақ 
қазіргі 
заманғы 
зақымдау 
құралдарының 
әсерінен 
пайда 
болатын 
қауіптерден 
адамдарды, 
техниканы 
және 
мүлікті  жасыруға  бейімделген  (жобаланған) 
өндірістік, 
қоғамдық, 
коммуналдық-
тұрмыстық 
немесе 
көліктік 
мақсаттағы 
инженерлік имарат. 
Сооружение 
каптажное
 – сооружение 
для 
перехвата  и  сбора  подземных  вод  в  местах  их 
выхода на поверхность. 
 
Каптажды  имарат
 – жерасты  суларын  жер 
бетіне  шығу  жерлерінде  ұстап  және  жинап 
алуға арналған имарат. 
Соответствие – 
соответствие 
продукции, 
процесса или услуги установленным требованиям. 
 
Сәйкестік - 
өнімнің, 
процестің 
немесе 
қызметтің белгіленген талаптарға сәйкестігі. 
Сопоставимые стандарты – 
стандарты на один и 
тот  же 
объект, 
утвержденные  различными 
органами  по  стандартизации  и  основанные  на 
одних  и  тех  же  методах,  которые  позволяют 
однозначно сопоставить различия в требованиях. 
Примечание: 
сопоставимые 
стандарты 
не 
являются гармонизированными стандартами. 
 
Салстырмалы  стандарттар  - 
талаптардағы 
өзгешелiктердi біржақты салстыруға мүмкiндiк 
беретiн 
стандарттау 
жөнiндегi 
әр 
түрлi 
органдар 
бекiткен 
және 
бiр 
әдiстерге 
негiзделген  бiр  нысанға  арналған  стандарттар. 
Ескерту:  салстырылмалы  стандарттар  үйлестi-
рiлген стандарттар болып табылмайды. 
Сопротивление  материалов
 – наука  о  прочности 
и  деформируемости  элементов  сооружений  и 
деталей машин. 
 
Материалдар 
кедергісі – 
имараттардың 
элементтері  мен  машиналар  бөлшектерінің 
беріктігі мен деформациялануы туралы ғылым. 
Сопротивление 
теплопередаче 
однородной 
ограждающей 
конструкции – 
отношение 
разности  температур  окружающей  среды  по  обе 
стороны  однородной  ограждающей  конструкции 
к плотности теплового потока через конструкцию 
в условиях стационарной теплопередачи. 
 
Біртекті  қоршау  құралымдарының  жылу  беру 
кедергісі – 
тұрақты  жылу  беру  жағдайында 
біртекті  қоршау  құралымының  екі  жағындағы 
қоршаған 
орта 
температуралары 
айырмасының 
құралымнан 
өтетін 
жылу 
ағынының тығыздығына қатынасы. 
Состав  зерновой
  (состав  гранулометрический) – 
содержание  в  заполнителях  бетона,  грунте  или 
искусственном продукте зерен (частиц) различной 
крупности,  выраженное  в  процентах  массы  (веса) 
или  общего  количества  зерен  исследованного  об-
разца. 
 
Түйіршіктік  құрам
  (гранулометриялық  құрам) 
– 
бетон 
толтырғыштарында, 
топырақта 
немесе  жасанды  өнім  құрамындағы  ірілігі  әр 
түрлі  масса  (салмақ)  пайызымен  немесе 
зерттелетін  үлгідегі  түйіршіктердің  жалпы 
санымен 
 
көрінетін 
түйіршіктер 
(бөлшектер)мағынасы. 
Составная  панель – 
1)  панель,  состоящая  из 
нескольких 
отдельно 
изготовленных 
армированных  бетонных  элементов  или  из 
армированных  бетонных  и  других  основных 
элементов  (не  считая  оконные  и  дверные  блоки), 
цельность 
конструкции 
которой 
создается 
последующим  соединением  этих  элементов  с 
помощью  соединительных  изделий  или  другим 
способом; 2) панель,  состоящая  из  нескольких 
бетонных  и  (или)  железобетонных  элементов, 
 
Құрама панель - 
1) бірнеше бөлек дайындалған 
арматураланған  бетон  элементтерден  немесе 
арматураланған  бетон  және  басқа  да  негізгі 
элементтерден  (терезе  және  есік  блоктарын 
санамағанда) 
тұратын 
панель, 
оның 
құралымының  тұтастығы  осы  элементтерді 
қосқыш  бұйымдардың  көмегімен  немесе  басқа 
жолмен  тізбектеп  қосу  арқылы  жасалады; 2) 
металл 
қосқыш 
бүйымдардың 
көмегімен 
немесе  басқа  да  тәсілмен  қосылған  бірнеше 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
193 
соединенных 
с 
помощью 
металлических 
соединительных изделий или другим способом. 
бетон  және  (немесе)  темірбетон  элементтерден 
тұратын панель. 
Составная 
пожарная 
лестница – 
ручная 
пожарная  лестница,  длина  которой  изменяется 
стыковкой или расстыковкой отдельных колен. 
 
Құрама  өрт  сөндіру  сатысы – 
ұзындығы  жеке 
тізелерін  түйістіру  немесе  ажыратуы  арқылы 
өзгертілетін қол өрт сөндіру сатысы. 
Составная  стена – 
стена,  состоящая  по  толщине 
из двух стенок: наружной и внутренней. 
 
Құрама  қабырға – 
қалыңдығы  бойынша  екі 
қабырға:  сыртқы  және  ішкі  қабырғадан 
тұратын қабырға. 
Составной  стержень
 – элемент  стержневой 
строительной 
конструкции, 
состоящий 
из 
отдельных  простых  металлических  профилей, 
соединенных  в  одно  целое  при  помощи  планок 
или решетки. 
 
Құрама өзек – 
бір-бірімен тақтайшалар немесе 
торлардың 
көмегімен 
тұтастандырып 
біріктірілген 
жеке 
қарапайым 
металл 
кескіндерден  тұратын  шыбықтық  құрылыс 
құралымының элементі. 
Состояние  предельное
 – состояние,  при  котором 
конструкции,  основания,  здания  или  сооружения 
перестают 
удовлетворять 
заданным 
эксплуатационным требованиям или требованиям 
при производстве работ. 
 
Шектік күй
 – құралымдардың, іргетастардың, 
ғимараттар  немесе  имараттардың  берілген 
пайдалану  талаптарын  немесе  жұмыс  өндіру 
кезіндегі    талаптарын  қанағаттандырмайтын 
жағдай. 
Состояние  территории – 
совокупность  свойств 
составляющих 
ее 
компонентов: 
природных 
ландшафтов, 
застройки, 
транспортной 
и 
инженерной 
инфраструктур, 
других 
видов 
обустройства. 
 
Аймақтың 
жағдайы – 
оны 
құрайтын 
құрастырушылардың: 
табиғи 
ландшафтар, 
құрылыстар, 
көлік 
және 
инженерлік 
инфрақұрылымдар, 
басқа 
да 
жайластыру 
түрлері қасиеттерінің жиынтығы. 
Сочетание 
нагрузок
 – совместное 
(одновременное)  действие  двух  или  нескольких 
нагрузок с учетом наиболее неблагоприятного их 
сочетания. 
В 
зависимости 
от 
состава 
учитываемых  нагрузок  различают:  основные 
сочетания  нагрузок,  состоящие  из  постоянных, 
длительных  и  кратковременных,  и  одной  из 
особых нагрузок. 
 
Жүктемелердің  бірігуі
 – екі  немесе  бірнеше 
жүктемелердің 
неғұрлым 
қолайсыз 
қосылғандарын  есептегендегі  (бір  уақытта) 
әсер 
етуі. 
Жүктемелер 
құрамына 
қарай 
тұрақты,  ұзақ  және  қысқа  мерзімді  және  бір 
ерекше жүктемеден тұратын жүктемелер болып 
ажыратылады. 
Спасание  людей  при  пожаре – 
действия  по 
эвакуации 
людей, 
которые 
не 
могут 
самостоятельно  покинуть  зону,  где  имеется 
возможность 
воздействия 
на 
них 
опасных 
факторов пожара. 
 
Адамдарды  өрттен  құтқару - 
өрттің  қауіпті 
факторлары  әсерін  тигізуі  мүмкін  жерлерден 
өздері 
шыға 
алмайтын 
адамдарды 
эвакуациялау жөніндегі іс-қимылдар. 
Специальная  добавка  к  цементу – 
добавка  к 
цементу, вводимая для придания ему специальных 
свойств 
или 
регулирования 
отдельных 
показателей качества. 
 
Цементке  арнайы  қоспа – 
цементке  арнайы 
қасиеттер  беру  үшін  немесе  кейбір  сапа 
көрсеткіштерін реттеу үшін қосылатын қоспа. 
Специальные 
конструкции
  струеотклоняющие 
щиты,  швартовочные  и  заземляющие  устройства, 
заглубленные  каналы,  колодцы,  светосигнальное 
оборудование  и  др.  воспринимающие  усилия  от 
ветровых,  колесных  нагрузок,  газовоздушных 
струй  авиадвигателей  и  др.,  предназначены  для 
обеспечения 
нормальной 
безопасной 
эксплуатации  воздушных  судов  на  различных 
участках аэродрома. 
 
Арнайы  құралымдар – 
аэродромның  түрлі 
телімдерінде  әуе  кемелерін  қалыпты  қауіпсіз 
пайдалануды 
қамтамасыз 
етуге 
арналған 
желдің, 
дөңгелек 
жүктемелерінің, 
авиақозғалтқыштардың  газ-ауа  ағындарының 
және  т.б.  күштерін  қабылдайтын  ағынды 
бұратын 
қалқандар, 
қондыратын 
және 
жерлендіруші 
құрылғылар, 
тереңдетілген 
каналдар,  құдықтар,  жарықпен  дыбыс  беру 
жабдықтары және т.б.  
Специальный  цемент – 
цемент,  к  которому 
наряду с формированием прочности предъявляют 
специальные требования. 
 
Арнайы  цемент – 
беріктікті  қалыптастырумен 
қатар арнайы талаптар қойылатын цемент. 
Спецификация 
–  один  из  основных  документов 
технической 
конструкторской 
документации, 
определяющий 
состав 
сборочной 
единицы, 
комплекта, комплекса и т.п. 
 
Спецификация – 
құрастыру 
бірлігінің, 
жиынының,  кешенінің  және  т.с.с.  құрамын 
анықтайтын 
негізгі 
техникалық 
конструкторлық құжаттардың бірі. 
Спецификация 
оборудования, 
изделий 
и 
материалов – 
текстовый  проектный  документ, 
определяющий  состав  оборудования,  изделий  и 
материалов, 
предназначенный 
для 
комплектования,  подготовки  и  осуществления 
строительства. 
 
Жабдықтардың, 
бұйымдардың 
және 
материалдардың 
спецификациясы – 
жабдықтардың, 
бұйымдардың 
және 
материалдардың 
құрамын 
анықтайтын, 
құрылысты  жинақтауға,  дайындауға  және 
жүзеге  асыруға  арналған  мәтіндік  жобалық 
құжат. 
Список  титульный
 – перечень  строящихся   
Титулдық  тізім
 – күрделі  қаржы  салымдары 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
194 
(реконструируемых,  расширяемых)  предприятий, 
зданий и сооружений или их частей, включаемых 
в планы капитальных вложений. 
жоспарларына  енгізілетін  салынып  жатқан 
(қайта 
құрылып, 
кеңейтіліп 
жатқан) 
кәсіпорындар,  ғимараттар  мен  имараттардың 
немесе олардың бөліктерінің тізімі. 
Сплошная  нагрузка  в  строительной  механике – 
нагрузка,  распределенная  непрерывно  по  данной 
площади или по данной линии. 
 
Құрылыс  механикасындағы    тұтас  жүктеме – 
берілген  аудан  немесе  сызық  бойынша  үзілмей 
таратылған жүктеме. 
Сплошная  панель – 
панель  без  воздушных 
прослоек и пустот. 
 
Тұтас  панель – 
ауа  қабаттары  мен  қуыстары 
жоқ панель. 
Сплошной  контроль – 
контроль,  при  котором 
проверяется  все  количество  контролируемой 
продукции  (все  стыки,  все  сваи,  все  конструкции, 
вся поверхность основания и т.п.). 
 
Тұтас  бақылау – 
бақыланатын  өнімнің 
барлығы  (барлық  түйісулер,  барлық  қадалар, 
барлық  құралымдар,  іргетастың  толық  беті 
және т.с.с.) бақыланатын бақылау. 
Справочное  положение (Statement
) – положение, 
содержащее информацию (сообщение). 
 
Анықтамалық 
ереже (Statement) 
– 
мазмұнында ақпарат (хабар) бар ереже. 
Спринклерная 
установка 
пожаротушения – 
автоматическая 
установка 
водяного 
пожаротушения, 
оборудованная 
нормально 
закрытыми 
спринклерными 
оросителями, 
вскрывающимися  при  достижении  определенной 
температуры. 
Примечание: 
спринклерные 
установки,  находящиеся  в  режиме  ожидания,  в 
зависимости 
от 
заполняемости 
сетей 
их 
трубопроводов жидким  огнетушащим веществом 
или 
воздухом 
под 
давлением, 
называются 
соответственно  «мокрыми»  водозаполненными 
или «сухими» сухотрубными. 
 
Спринклерлік  өрт  сөндіргіш  қондырғы – 
қалыпты  жағдайда  жабылып  тұратын,  белгілі 
бір 
температураға 
жеткенде 
ашылатын 
спринклерлік 
шашыратушылармен 
жабдықталған  автоматтандырылған  сумен  өрт 
сөндіру 
қондырғысы. 
Ескерту: 
күту 
жағдайындағы 
спринклерлік 
қондырғылар 
олардың  құбырларының  сұйық  өрт  сөндіруші 
затпен немесе қысылған ауамен толтырылуына 
байланысты  сумен  толтырылғаны  «сулы» 
немесе  құрғақ  құбырлысы  «құрғақ»  деп 
аталады. 
Среднесуточная  температура  наружного  воздуха 
– 
средняя  величина  температуры  наружного 
воздуха,  измеренная  в  определенные  часы  суток 
через  одинаковые  интервалы  времени.  Она 
принимается  по  данным  метеорологической 
службы. 
 
Сыртқы 
ауаның 
орташа 
тәуліктік 
температурасы – 
тәуліктің 
белгілі 
бір 
мерзімінде бірдей уақыт аралығында өлшенген 
сыртқы 
ауа 
температурасының 
орташа 
мөлшері.  Ол  метеорологиялық  қызметтің 
мәліметтері бойынша қабылданады. 
Средний  уровень  плотности  бетона
 – среднее 
значение  плотности  бетона,  устанавливаемое 
лабораториями 
предприятий 
и 
строек 
на 
определенный 
контролируемый 
период 
в 
соответствии  с  достигнутой  однородностью  по 
плотности,  на  которое  подбирается  его  состав  и 
которое поддерживается в производстве. 
 
Бетонның  тығыздығының  орташа  деңгейі – 
тығыздығы  бойынша  жеткен  біркелкілігіне 
сәйкес өндірісте қолданылатын және бетонның 
құрамы 
тағайындалатын 
белгілі 
бір 
бақыланатын  мерзімде  кәсіпорындар  мен 
құрылыстардың  лабораториялары  белгілейтін 
бетон тығыздығының орташа мәні. 
Средний  уровень  прочности  бетона
 – среднее 
значение  прочности  бетона,  устанавливаемое 
лабораториями 
предприятий 
и 
строек 
на 
определенный 
контролируемый 
период 
в 
соответствии 
с 
достигнутой 
однородностью 
бетона  по  прочности,  на  которое  подбирают  его 
состав и которое поддерживают в производстве. 
 
Бетонның беріктігінің орташа деңгейі - 
беріктігі 
бойынша  жеткен  біртектігіне  сәйкес  өндірісте 
қолданылатын 
және 
бетонның 
құрамы 
тағайындалатын  белгілі  бір  бақыланатын 
мерзімде  кәсіпорындар  мен  құрылыстардың 
лабораториялары 
белгілейтін 
бетон 
беріктігінің орташа мәні. 

жүктеу/скачать 3,43 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: