Есептеу нәтижелері. Зауытта пайда болатын шығарындылардың көлемін есептеу өнеркәсіп
жұмысының техникалық регламенті мен қондырылған құрылғылардың техникалық сипаттамаларына,
шикізат шығынының келісілген межесіне және шығарындылардың пайда болу көлемінің межесі мен
анықтамалық көрсеткіштерді салыстыру түрінде жүргізіледі. Шығарындылардың пайда болуы мен
орналастыруы жайлы негізгі мәліметтер басынан бастап Қазақстан Республикасының нормативтік-
әдістемелік құжаттарына сәйкес жинақталып, жүйеге келтіріледі. Шығарындылардың пайда болу
көлемі мен оның пайдаланылуы, олардың физикалық-химиялық қасиеттері, қауіптілік дәрежесі,
басқару жүйесі, өнеркәсіп шығарындылары жинақталуының сипаттамасы туралы мәліметтерді
табиғатты пайдаланушылар көрсетіп отырады (Казхром АҚ АФЗ).
Өнеркәсіптің мақұлданған негізгі және қосымша өнімінің 2014-2018 жж аралығындағы
жобасына сәйкес шығарындылардың пайда болу көлемінің есептеулері жүргізілді. Осы мәліметтерге
орай шығарындыларды орналастырудың алдағы 5 жылға арналған шектеулері белгіленген.
Газ тазалағыштағы шаңның түзілу көлемін есептеу.
Бұл есептеулерді жүргізу үшін керекті мәліметтер 1-кестенің 4-8 бағандарынан алынды.
1 кесте – 2011-2014 жж арналған газ тазалағыштан бөлінетін шаңның көлемін есептеу
Негіз-
гі көз-
дері
ШРК
бойынша
көздердің
реті
Ластаушы заттар
Кір
у,
г/с
Шығу,
г/с
Жұмыс
уақыты,
сағат
Тазалауға
түсетіні, т
Шығар
ынды,
т
Ұсталға
ны,
т
1
2
3
4
5
6
7
8
9
№ 1 балқыту цехы
№ 1
пеш
0001,013
Ұйымдаспаған
шаң. (< 20% SiO
2
)
175
,0
3,50
8760
5382,72
107,65
5408,40
№ 2
пеш
0002, 013
Ұйымдаспаған
шаң. (< 20% SiO
2
)
175
,0
3,50
8760
5382,72
107,65
5408,40
№ 3
және
0003, 013
Ұйымдаспаған
шаң (< 20% SiO
2
)
175
,0
3,50
8544
5382,72
107,65
5408,40
№ 4
пеш
0004
Ұйымдаспаған
шаң (< 20% SiO
2
)
175
,0
3,50
8544
5382,72
107,65
5408,40
№ 5
және 6
пеш
0137
Ұйымдаспаған
шаң (< 20% SiO
2
)
53,
86
3,08
8544
4732,55
94,65
4637,90
Ұйымдаспаған
шаң. (20-70%
SiO
2
)
3,0
1
0,26
8544
400,24
8,00
392,23
№ 7
пеш
0152-015
Ұйымдаспаған
шаң (< 20% SiO
2
)
35,
77
1,36
8544
4176,20
41,76
4134,43
№ 8
пеш
0157-016
Ұйымдаспаған
шаң (< 20% SiO
2
)
47,
34
1,47
8544
4532,13
45,32
4486,81
Цех бойынша қорытынды
35281,87
131
Ауланған шаң көлемі мына өрнекпен анықталады:
М
ұст
= (С
кіру
– С
шығу
) х 3600 х Т х 10
-6
, т/жыл,
Бұл жердегі: С
кіру
, С
шығу
– сәйкесінше шаң аулағыш құрылғысындағы шаңның кірердегі және
шығардағы концентрациясы, г/с,
Т – қондырғының 1 жылда жасайтын жұмыс уақыты, сағ/жыл.
Мысалы: 1 балқыту цехының 1-4 пештерінен бөлінетін шаң көлемін есептеу:
М
ұст
= (175,0 – 3,50) х 3600 х 8760 х 10
-6
= 5408,4 т/ ж;
Тура осылай басқа пештер үшін де есептеліп, нәтижелері 9 бағанға жазылды.
атты тұрмыстық қалдықтар (ҚТҚ) шығарындысының пайда болу көлемін есептеу
Қатты тұрмыстық қалдықтардың (ҚТҚ) жинақталу межесі деп олардың орнатылған есептік
бірлікте ( 1 адам) белгілі бір уақыт аралығында ( 1 жыл) шығарылатын қалдық көлемін айтады.
Тұрмыстық қалдықтар қатарына барлық қолдану аясындағы заттектер жатады: тұрғын үй
орамы, өнеркәсіптер мен мекемелер, сауда орталықтары және т.б. Бұл санатқа сонымен қатар
даладағы қоқыс пен тұрғын үйлерде орнатылған жылыту қондырғылары шығарындысы, пәтерлерге
жасалынатын ағымдағы жөндеу жұмыстарының қалдықтары да кіреді. Өнеркәсіптің мәліметтеріне
сәйкес жұмыскерлер саны 3373 адамды құрайды. « Өнеркәсіп шығарындысының пайда болу көлемі
мен оларды орналастырудың нормалық тәртібі» РНД 03.1.0.3.01-96 ережесіне сәйкес 0,36 т/м
3
тығыздықта 1 адамға 1 жылда 1,06 м
3
/жыл қоқыс жинақтау межесі белгіленген, соған байланысты
өнеркәсіп әр күнде өз қызметкерлерін ауыз сумен қамтамасыз етеді деген есеппен пайда болу көлемі
1,8 м
3
/жыл деп қабылданады [2].
Аумақтағы сметаны ескере отырып, қатты тұрмыстық қалдықтардың пайда болу көлемін
мына өрнекпен есептейді:
G = n * q * ρ
Бұл жердгі: n - жұмыскерлер мен қызметкерлер саны
q – ҚТҚ жиналу межесі, м
3
/адам*жыл;
ρ – ҚТҚ тығыздығы, т/м
3
.
Мысалы, 1 адам үшін 1 жылда түзілетін қатты тұрмыстық қалдықтардың түзілу көлемін
есептеу:
G = 3106* 1,8 * 0,36= 2012,69 т/жыл (2 кесте).
2 кесте– ҚТҚ пайда болу көлемі
Нысан
Жұмыскерлер
саны
Адам басына пайда
болу межесі, м
3
/жыл.
Пайда болған
көлемі , м
3
ҚТҚ пайда
болуы, т/жыл
АФЗ
3106
1,8
5590,8
2012,69
ҚТҚ пайда болуы, барлығы
2012,69
АФЗ өндіру және тұтыну шығарындыларының 2014-2018 жж аралығында пайда болу көлемі
туралы деректер 3 кестеде келтірілген.
3 кесте –АФЗ өндіру және тұтыну шығарындыларының 2014-2018 жж аралығында пайда болу
көлемі
Шығарынды атауы
Код
Қауіптілік
класы
Пайда болу
нормативі, т
2
3
4
5
Жоғары көміртекті феррохром балқыту барысында
бөлінетін қож бен ұсталған шаң
GВ 070
4
271979,3
Орташа көміртекті феррохром балқыту барысында
бөлінетін қож бен ұсталған шаң
GB 072
4
102876,1
Төменгі Орташа көміртекті феррохром балқыту
барысында бөлінетін қож бен ұсталған шаң
GB 073
4
77829,5
Ферросилиций қалдығы
GB 070
4
282,23
Жез қалдығы мен сынығы
GA 122
4
0,89
Алюминий қалдығы мен сынығы
GA 140
4
16,80
Қола қалдығы мен сынығы
GA 121
4
19,80
Мыс қалдығы мен сынығы
GA 120
4
77,28
132
Қара металл сынығы
GA 090
4
14143,48
Қара металл үгіндісі
GA 080
4
202,75
Поливинилхлорид полимерінің қалдығы
GH 013
4
75,60
Әк шаңы
GD 111
4
1150,00
Істен шыққан аккумуляторлық батареялар
АА 170
3
9,19
Электролитті бейтараптау қалдығы
GG 010
4
0,58
Шолақсай-оңтүстік тау-кен орны
00000
4
43200,00
Рафинирленген феррохром феррошаңы
AD 140
4
29130,00
ҚТҚ
GO 060
5
2012,70
Адам денсаулығы мен қоршаған ортаға химиялық, биологиялық немесе физикалық әсерін
тигізетін өнеркәсіп кәсіпорындары немесе басқа нысандар үшін санитарлық қорғаныш аумағы
міндетті түрде олардың құрамына кіретін құрауышқа жатады. Санитарлық қорғаныш аумағы
атмосфераны ластайтын кәсіпорындарды елді мекеннен бөліп тұратын, міндетті түрде ағаш егілген
зиянды заттектер қауіпсіздік деңгейге дейін жеткізілетін және арнайы гигиеналық талаптар
орындалатын аумақ. Санитарлық норманы анықтайтын құжаттарға сәйкес барлық өнеркәсіп
орындарында олардың қуатына, технологиялық үдерістерді іске асыру жағдайына қоршаған ортаны
ластайтын құрауыштардың зияндық класына және тазалау үдерістерінің нәтижелеріне байланысты
санитарлық сақтау белдемі белгіленіп, тұрғындық кешеннен қандай алшақтықта орналастыруға
болатыны анықталады. Өндірістік кәсіпорындар үшін санитарлық сақтау белдемінің бес класы
белгіленген:
І класс үшін – 2000м,
ІІ класс үшін – 1000м,
ІІІ класс үшін – 500м,
ІV класс үшін – 300м,
V класс үшін – 100м.
Тамақ өнеркәсіп кәсіпорындары, қоғамдық тамақтандыру, ойын-сауық пен мәдени орындар
үшін СҚА – 50м құрайды [3-4].
СҚА тыс жерде зиянды заттектердің ауадағы мөлшері ШРК аспауы қажет. Атмосферадағы
зиянды заттектерді ШРК артық шығармайтын технологиялық үдерістермен жұмыс жүргізетін
кәсіпорындарды елді мекендердің ішінде орналастыруға болады. СҚА ішінде өрт депосын, моншаны,
кір жууға арналған ғимаратты, көлік тұрақтарын, қоймаларды, әкімшлік қызмет үйін, сату нүктелерін
және т.с.с. орналастыруға болады, ал тұрғын үйлерді, бала-бақшаны, мектепті, емдеу-сауықтыру
мекемелерін, бақты орналастыруға болмайды. Бұл аумақ міндетті түрде көгалдандырылады, газға
төзімді ағаштар мен бұталар түрлері егіледі. мұндай өсімдіктер биосүзгіш қызметін атқарып, зиянды
қоспаларды, радиоактивті бөлшектерді, шуды сіңіріп алады. Өндіріс технологиясы өзгерсе, тиімділігі
жоғары және сапалы тазарту құралдарын пайдаланғанда СҚА аумағын қысқартуға болады.
Атмосфералық ауа үнемі жылжымалы түрде болатынына байланысты оны қорғау шараларынның
аймақтық немесе жергілікті деңгейде ғана мәні бар емес, бұл ғаламдық масштабта қаралатын мәселе
болып саналады.
Шығарындылардың көлемін қысқарту бағытындағы қолданатын шаралар: қалдықсыз
технологияны қолдану немесе шығарындылар көлемін азайту үшін мүмкіндігінше басқа баламалы
материалдарды, үдерістерді, амал-әрекеттерді пайдалану қажет [5]. Шығарындылар көлемін қысқарту
мүмкіндігі шектеулі, себебі ол өндіріс орнының қызмет түріне байланысты. Аккумуляторлы батарея,
құрамында сынабы бар шамдар, сүзгілер, моторлы май секілді шығарындылар оларды қолдану
уақытына сәйкес анықталады және бұл шығарындылардың мөлшерін қысқарту тек дұрыс қолдану
кезінде ғана жүзеге асады. Шығарындылар мөлшерін қысқартудың барлық амалдары қарастырылып
болғаннан кейін оларды қайта қолдану мүмкіндіктерін қарастыруға болады. Сонымен бірге
шығарындыларды бастапқы материал ретінде баламалы және қосымша технологиялық үдерістерде
қолдануға болады. Шығарындыларды уақытша сақтау – шығарындыларды сақтауға арналған
жерлерде оларды қайта көму мақсатында оқшаулау, зарарсыздандыру немесе қолдану.
Уақытша сақтау құралдарының бірі – ҚТҚ контейнерлері. Мұндай нысандарды қолдану
барысында ондағы шығарындыларды топырақпен немесе сумен араластыруға болмайды . Тамақ
қалдықтары мен ҚТҚ жаз уақытында бір тәуліктен артық сақтауға болмайды.
133
Әдебиет
1. Методические указания по определению уровня загрязнения компонентов окружающей среды
токсичными веществами отходов производства и потребления. – Алматы: РНД 03.3.0.4.01,1996. – С.
96.
2. Порядок нормирования объемов образования и размещения отходов производства. – Алматы: РНД
03.3.0.4.01,1996. – С. 96.
3. Отчет о НИР «Результаты комплексных геолого-экологических исследований в районе
промплощадки и шлакоотвалов ОАО «Феррохром» АЗФ». – Актобе: ОАО «Запрудгеология», 2012.
4. Производственный мониторинг Актюбинского завода ферросплавов АО ТНК «Казхром» с
расчетом лимитов на складирование отходов в 2003 и 2004 гг. – Алматы: ДГП ГНПО ПЭ
«Казмеханобр», 2011, 2012 гг.
5. Отчет о НИР «Экологический аудит для объектов Актюбинского завода ферросплавов ОАО
«Феррохром».- Алматы: КАПЭ, 2012.
РАСЧЕТ ОБЪЕМА НЕКОТОРЫХ ОТХОДОВ, ОБРАЗОВАННЫХ ПРИ
ТЕХНОЛОГИЧЕСКИХ ПРОЦЕССАХ «АКТЮБИНСКОГО ФЕРРОСПЛАВНОГО ЗАВОДА
АО ТНК КАЗХРОМ »
Г.Е.Саспугаева, К.М.Сатова, Е.Т.Абсеитов А.Н. Салыкжан
В статье приведены результаты расчета образования некоторых отходов при
технологических процессах Актюбинского завода ферросплавов. Также рассматриваются пути
уменьшения объема отходов.
CALCULATION OF CERTAIN WASTES AT TECHNOLOGICAL PROCESSES OF AKTOBE
FERRO-ALLOY PLANT OF JSC KAZCHROM TRANSNATIONAL COMPANY
G.Y. Saspugayeva, K.M. Satova, E.T. Abseitov, A.N. Salykzhan
This article presents the results of calculation of certain types of wastes generated during
technological processes of Aktobe ferroalloy plant. The article also reviews ways to reduce the amount of
wastes.
УДК: 582.998.1(574.5)(575.1)
1
Ж.Е. Айменова,
2
А.А. Ешибаев,
3
У.Н. Зайнутдинов,
4
Л.А. Акынова
1-2
Южно-Казахстанский государственный университет имени М.Ауэзова
3
Национальный университет Узбекистана имени Мирзо Улугбека
4
Южно-Казахстанский педагогический институт
ТЕРРИТОРИАЛЬНОЕ РАСПРОСТРАНЕНИЕ И БИОЛОГИЧЕСКИЕ СВОЙСТВА
РАСТЕНИЙ РОДА LAGOCHILUS, ПРОИЗРАСТАЮЩИХ В ЮЖНОМ РЕГИОНЕ
КАЗАХСТАНА И РЕСПУБЛИКЕ УЗБЕКИСТАН
Аннотация: В данной статье рассмотрено территориальное распространение видового
состава и биологические свойства растений рода Lagochilus, произрастающих в Южном регионе
Казахстана и Республики Узбекистан. Все указанные виды растений делят на две подгруппы
относительно их гемостатической активности. Предлагаются малоизученные виды растений рода
Lagochilus для создания гепариноподобных препаратов.
Ключевые слова: Lagochilus, распространение, биологические свойства, гемостатик
Лекарственные растения всегда привлекали внимание ученых, врачей и больных. Однако до
сих пор недооценивается или игнорируется их лечебное значение. Средняя Азия представляет собой
огромный растительный мир, который издавна привлекает ученых как кладовая ценных
растительных сообществ.
134
Изучение видового состава растений Средней Азии позволило исследовать территориальное
распространение растений рода Lagochilus. Впервые этот род исследован и систематизирован О.Э.
Кнорринг, который описала 27 видов, произрастающих на территории СНГ, разделив их на две
секции [1-5]. Род Lagochilus объединяет около 60 видов по всему миру [6], распространен в основном
на сухих склонах, долинах и пустынях от Ирана до Монголии, России (Южная Сибирь), северо-
западного Китая и северного Пакистана [7]. Т. И. Цукерваник разработала новую систематику рода
Lagochilus, включающую 44 вида мировой флоры, разделив их на три секции и шесть подсекций.
Согласно этой систематике, на территории СНГ произрастают 34 вида, в Средней Азии-25, в
Узбекистане-17, в Казахстане-18 [8].
В литературных источниках описан еще один вид Lagoсhilus lorestanicus, произрастающий на
территории Ирана [9].
Растения рода Lagoсhilus встречаются в Афганистане, Гималаях, на Кавказе, один вид
Lagoсhilus ilicifolius Bunge известен в Монголии, он также встречается и в Тувинской области.
Наиболее богата в видовом отношении флора Средней Азии, где ареал Lagochilus охватывает
Тянь-Шанскую и Памиро-Алайскую горные системы. Преобладающее количество видов
распространено в Средней Азии, причем 20 из них являются эндемичными [10].
Род Lagochilus получил свое название по сходству цветка с заячьей губой (от греческого
“lagos” — заяц, “cheilos” — губа). Растения рода Lagoсhilus - многолетние колючие травы или
полукустарники высотой 25-40 см. Чашечка трубоколокольчатая, с пятью жилками, со скошенным
зевом, пятизубчатая, зубцы продолговатые, яйцевидно-ланцетовидные, шиповидно-заостренные. У
основания полумутовок и в пазухах листьев имеется остро шиповидные или шиловидные
прицветники-колючки. Листья голые, опущенные, кожистые, жесткие, в основном клиновидные,
ромбические продолговатые, рассеченные на три-пять треугольных или округлых лопастей,
оканчивающихся шипами. Венчик двугубый, трубка его близ основания внутри с волосистым
кольцом, верхняя губа продолговатая, прямая, плоская, снаружи густо волосистая. Наверху
выемчатая, с двумя долями; нижняя губа продолговатая, трехлопастная, с боковыми короткими,
прямыми лопастями и более крупной серединой, которая в свою очередь более или менее глубоко
надрезана на две доли. Тычинки в числе четырех, короче венчика, нити их у основания голые или
опущенные, пылинки сближенные, с мохнатыми ресничками. Плод - орешки трехгранные, на
верхушке усеченные.
Для растений рода Lagoсhilus характерна экологическая амплитуда, определяющая
произрастание от равнин до верхних поясов гор. Многие представители его в Средней Азии
произрастают в условиях сухих и жарких предгорий и в среднем поясе. Однако некоторые виды
можно встретить на высоте до 3200 м над уровнем моря.
Lagochilus можно видеть зеленым с конца апреля по ноябрь месяц. В одно и это же время
года, на одних и тех же участках встречаются растения различных возрастов и фаз развития -
молодые всходы и отцветающие экземпляры. Молодые побеги растения, когда они еще не колючи,
поедаются мелким рогатым скотом, хотя они в это время столь же горьки, как и в поздних фазах
развития. Растение засухоустойчиво; оно совершенно зелено в летнее время, когда вокруг выгорает
вся растительность.
Впервые И. В. Акоповым было установлено, что настой и настойка Lagoсhilus inebrians -
Лагохилус опьяняющий обладает выраженным стимулирующим действием на процесс свертывания
крови [11,12].
Цветки и листья Lagoсhilus inebrians входят в Государственную Фармакопею и справочник
М.Д. Машковского. Настой и настойка Lagochilus inebrians более 60 лет успешно применяется как
кровоостанавливающее средство.
Подробное систематическое химическое исследование растений рода Lagochilus было начато
в 1971 году школой академика А.С. Садыкова. В результате исследования около 10 видов Lagochilus
выделено более 25 новых дитерпеноидов ряда лабдана. На основе одного из них создан новый
эффективный кровоостанавливающий препарат «Лагоден», который вводится внутривенно. Второй
препарат - «Инебрин» создан на основе экстрактивных веществ Lagochilus inebrians и рекомендован в
виде таблеток для лечения хронических маточных, носовых, желудочно-кишечных и других
кровотечений [13].
Самый распространенный вид Lagochilus inebrians произрастает в Самаркандской, Бухарской,
Кашкадарьинской и Сурхандарьинской областях Республики Узбекистан. В 70 – 80 е годы прошлого
столетия в окрестностях г. Арысь Чимкентской области Казахстана в совхозе Дармина были
организованы большие плантации Lagochilus inebrians.
135
В настоящее время для сохранения и охраны уникального лекарственного растения Lagochilus
inebrians проводится культивирование его в Ташкентской, Самаркандской и Навоийской областях
Республики Узбекистана.
Показано, что растение Lagochilus inebrians содержит дитерпеновый спирт лагохилин, моно-
и диацетил производные лагохилина, вульгарол, эфирное масло, дубильные и смолистые вещества,
каротин, витамины К,С, органические кислоты, кальций, магний и 20 различных микроэлементов
[14].
Биологические свойства. Растение Lagochilus inebrians обладает широким диапазоном
терапевтического действия. Препараты Lagochilus inebrians показаны при травматических,
маточных, носовых, легочных, желудочно-кишечных, геморроидальных кровотечениях, а также при
гемофилиях А, В, С.
Lagochilus inebrians используется в народной и традиционной медицине, как гемостатическое
средство в виде настоя и настойки. Однако применение настоя и настойки Лагохилуса опьяняющего
связано с рядом неудобств: нестойкость настоя, неточность дозировки и горький вкус. Все эти
препараты являются малотоксичными, однако основным недостатком всех этих средств можно
назвать введение только перрорально, а внутривенное введение было недопустимо.
По данным И.Э.Акопова, более 10 видов растений рода Lagochilus обладают стимулирующим
действием на свертывание крови, а 5 видов не стимулируют, а замедляют этот процесс [15].
В работах И.Э. Акопова указывается, что препараты Lagochilus повышают коагуляционную
способность крови как путем активации плазменных и клеточных факторов свертывания крови, так и
за счёт депрессии противосвертывающей системы, а также они оказывают угнетающее влияние на
фибринолитическую активность плазмы. Автор объясняет разностороннее гемостатическое действие
препаратов Lagochilus при различных кровотечениях таким механизмом действия, который состоит
из ускорения процесса свертывания крови, уменьшения проницаемости сосудов, снижения
артериального давления, седативного и болеутоляющего эффектов. [15]
Растения рода Lagochilus кроме выраженной гемостатической активности, обладают и
другими свойствами: седативным, гипотензивным, дезаллергизирующим [15]. Однако отсутствие
водорастворимой формы ведет к изысканию новых модифицированных препаратов, на основе
лагохилина и его производных.
Препараты
Lagochilus
inebrians
являются
также
обладателями
седативных,
противосудорожных, гипотензивных, болеутоляющих, дезаллергизирующих свойств, понижают
проницаемость сосудистой стенки, оказывают лечебное действие на животных, страдающих от
острой ионизирующей радиации. Под гемостатической активностью растения рода Lagochilus
делится на две группы. В первую группу входят восемь видов растений рода Lagochilus ( Lagoсhilus
inebrians, Lagoсhilus pubescens, Lagoсhilus ferganensis, Lagoсhilus hirsutissimus, Lagoсhilus gypsaceus,
Lagoсhilus Proskorjakovi, Lagoсhilus Paulsenii и Lagoсhilus setulosus). Растения относящиеся к этой
группе, содержат дитерпеноиды группы лагохилина и, как правило, обладают гемостатической
активностью.
Вторую группу составляют пять видов растений рода Lagochilus ( Lagoсhilus occultiflorus,
Lagoсhilus
usunachmaticus,
Lagoсhilus
platycalyx,
Lagoсhilus
platyacanthus,
и Lagoсhilus
diacanthophyllus). Эта группа растений не содержит дитерпеноиды и оказывает замедляющее
действие свертывание крови.
Наиболее выраженным стимулирующим действием на процесс свертывания крови обладает
Lagoсhilus setulosus (Лагохилус щетинистый), произрастающий в Южно-Казахстанской области:
время свертывания через 30 минут после введения препарата увеличилось на 30% и через 60 минут -
на 41%, время рекальцификации плазмы уменьшилось на 40%, толерантность плазмы к гепарину
повысилась на 35% [15].
Lagoсhilus hirsutissimus (Лагохилус жестковолосистый) растет в Наманганской области
Узбекистана, настой этого растения ускоряет процесс свертывания крови после его введения через 30
минут на 26% и через 60 минут на 34%.
Lagoсhilus gypsaceus (Лагохилус гипсовый) произрастает на территории Кашкадарьинской
области в близи г. Гузар, настой его ускоряет процесс свертывания крови после введения препарата
через 30 минут на 30% и через 60 минут на 33%, уменьшает время рекальцификации плазмы на 40%,
повышает толерантность плазмы к гепарину на 35%.
Lagoсhilus pubescens (Лагохилус пушистый) растет в Ферганской области. Настой Lagoсhilus
pubescens оказывает аналогичное с Lagochilus inebrians действие, ускоряет процесс свертывания
крови: так, время свертывания крови через 30 минут после введения его увеличивается на 35% и
136
через 60 минут – на 43%, время рекальцификации плазмы уменьшается на 44%, толерантность плазмs
к гепарину повышается на 48%, в то же время усиливается антитромбиновая активность крови на
35% [15].
Кроме вышеперечисленных другие виды Lagoсhilus ferganensis, Lagoсhilus hirtus, Lagoсhilus
Knorringianus, Lagoсhilus Paulseni и Lagoсhilus Proscorjakovii также ускоряют процесс свертывания
крови. Lagoсhilus cabulicus, Lagoсhilus platiacantus, Lagoсhilus platycalyx, Lagoсhilus usunachmaticus и
Lagoсhilus diacanthophyllus в отличие от многих других видов рода Lagochilus замедляют процесс
свертывания крови. Например, настой Lagoсhilus diacanthophyllus замедляет время свертывания
крови на 70%, время рекальцификации плазмы на 44%, снижет толерантность плазмы к гепарину на
35%, повышает содержание свободного гепарина в 6 раз и снижает антитромбиновую активность
более чем в 3 раза. [15].
Подробные исследования Lagoсhilus usunachmaticus и Lagoсhilus diacanthophyllus,
несомненно, приведет к созданию гепариноподобных препаратов для лечения тромбозов, в которых
остро нуждается современная практическая медицина.
Подводя итоги, следует отметить, что систематические исследования на высоком
современном уровне всех видов растений рода Lagochilus, несомненно, выявит новые
физиологические свойства этих уникальных растений.
Достарыңызбен бөлісу: |