Х а б а р ш ы с ы в е с т н и к государственного



Pdf көрінісі
бет18/53
Дата03.03.2017
өлшемі7,62 Mb.
#7253
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   53

Есептеу  нәтижелері.  Зауытта  пайда  болатын  шығарындылардың  көлемін  есептеу  өнеркәсіп 
жұмысының техникалық регламенті мен қондырылған құрылғылардың техникалық сипаттамаларына, 
шикізат шығынының келісілген межесіне және шығарындылардың пайда болу көлемінің межесі мен 
анықтамалық  көрсеткіштерді  салыстыру  түрінде  жүргізіледі.  Шығарындылардың  пайда  болуы  мен 
орналастыруы жайлы   негізгі мәліметтер басынан бастап Қазақстан Республикасының нормативтік-
әдістемелік  құжаттарына  сәйкес  жинақталып,  жүйеге  келтіріледі.    Шығарындылардың  пайда  болу 
көлемі  мен  оның  пайдаланылуы,  олардың  физикалық-химиялық  қасиеттері,  қауіптілік  дәрежесі, 
басқару  жүйесі,  өнеркәсіп  шығарындылары  жинақталуының  сипаттамасы  туралы  мәліметтерді 
табиғатты пайдаланушылар  көрсетіп отырады  (Казхром АҚ АФЗ). 
Өнеркәсіптің  мақұлданған    негізгі  және  қосымша  өнімінің    2014-2018  жж    аралығындағы 
жобасына сәйкес шығарындылардың пайда болу көлемінің есептеулері жүргізілді. Осы мәліметтерге 
орай шығарындыларды орналастырудың алдағы 5 жылға арналған шектеулері белгіленген.  
Газ тазалағыштағы шаңның түзілу көлемін есептеу. 
Бұл есептеулерді жүргізу үшін керекті мәліметтер 1-кестенің 4-8 бағандарынан алынды.  
 
1 кесте – 2011-2014 жж арналған газ тазалағыштан бөлінетін шаңның көлемін есептеу 
 
Негіз-
гі көз-
дері 
 ШРК 
бойынша 
көздердің 
реті 
Ластаушы заттар 
Кір
у, 
г/с 
  Шығу, 
г/с 
Жұмыс 
уақыты, 
сағат  
Тазалауға 
түсетіні, т 
Шығар
ынды,  
т 
Ұсталға 
ны, 
т 


     3 
      






 
 
№ 1 балқыту цехы 
№ 1 
пеш  
0001,013 
Ұйымдаспаған 
шаң. (< 20% SiO
2

175
,0 
3,50 
8760 
5382,72 
107,65 
5408,40 
№ 2 
 пеш 
0002, 013 
Ұйымдаспаған 
шаң. (< 20% SiO
2

175
,0 
3,50 
8760 
5382,72 
107,65 
5408,40 
№ 3 
және  
0003, 013 
Ұйымдаспаған 
шаң (< 20% SiO
2

175
,0 
3,50 
8544 
5382,72 
107,65 
5408,40 
№ 4  
пеш  
0004 
Ұйымдаспаған 
шаң (< 20% SiO
2

175
,0 
3,50 
8544 
5382,72 
107,65 
5408,40 
№ 5 
және 6 
пеш 
0137 
Ұйымдаспаған 
шаң (< 20% SiO
2

53,
86 
3,08 
8544 
4732,55 
94,65 
4637,90 
Ұйымдаспаған 
шаң. (20-70% 
SiO
2

3,0

0,26 
8544 
400,24 
8,00 
392,23 
№ 7  
пеш  
0152-015 
Ұйымдаспаған 
шаң (< 20% SiO
2

35,
77 
1,36 
8544 
4176,20 
41,76 
4134,43 
№ 8  
пеш  
 
0157-016 
Ұйымдаспаған 
шаң (< 20% SiO
2

47,
34 
1,47 
8544 
4532,13 
45,32 
4486,81 
Цех бойынша қорытынды 
35281,87 
 
 
 

131 
 
Ауланған шаң көлемі мына өрнекпен анықталады: 
М
ұст
 = (С
кіру
 – С
шығу
) х 3600 х Т х 10
-6
, т/жыл, 
Бұл жердегі: С
кіру
, С
шығу
 – сәйкесінше шаң аулағыш құрылғысындағы  шаңның кірердегі және 
шығардағы концентрациясы, г/с, 
Т – қондырғының 1 жылда жасайтын жұмыс уақыты, сағ/жыл.  
Мысалы:  1 балқыту цехының  1-4 пештерінен бөлінетін шаң көлемін есептеу:  
М
ұст
 = (175,0 – 3,50) х 3600 х 8760 х 10
-6 
= 5408,4 т/ ж; 
Тура осылай басқа пештер үшін де есептеліп, нәтижелері 9 бағанға жазылды.  
атты тұрмыстық қалдықтар (ҚТҚ) шығарындысының пайда болу көлемін есептеу   
Қатты  тұрмыстық қалдықтардың (ҚТҚ) жинақталу  межесі деп олардың  орнатылған   есептік 
бірлікте     ( 1 адам) белгілі бір уақыт аралығында  ( 1 жыл) шығарылатын қалдық көлемін айтады.  
Тұрмыстық  қалдықтар  қатарына  барлық  қолдану  аясындағы    заттектер  жатады:  тұрғын  үй 
орамы,  өнеркәсіптер  мен  мекемелер,  сауда  орталықтары  және  т.б.  Бұл  санатқа  сонымен  қатар 
даладағы қоқыс пен  тұрғын үйлерде орнатылған жылыту қондырғылары шығарындысы, пәтерлерге 
жасалынатын  ағымдағы  жөндеу  жұмыстарының  қалдықтары  да  кіреді.  Өнеркәсіптің  мәліметтеріне 
сәйкес жұмыскерлер саны 3373 адамды құрайды. « Өнеркәсіп шығарындысының пайда болу көлемі 
мен  оларды  орналастырудың    нормалық  тәртібі»  РНД  03.1.0.3.01-96  ережесіне  сәйкес    0,36  т/м

тығыздықта 1 адамға  1 жылда 1,06 м
3
/жыл  қоқыс жинақтау межесі белгіленген, соған байланысты 
өнеркәсіп әр күнде өз қызметкерлерін ауыз сумен қамтамасыз етеді деген есеппен  пайда болу көлемі  
1,8 м
3
/жыл деп қабылданады [2]. 
Аумақтағы  сметаны  ескере  отырып,  қатты  тұрмыстық  қалдықтардың  пайда  болу  көлемін 
мына өрнекпен есептейді:  
G = n * q *  ρ 
Бұл жердгі: n  - жұмыскерлер мен қызметкерлер саны   
q – ҚТҚ жиналу межесі, м
3
/адам*жыл; 
ρ – ҚТҚ тығыздығы, т/м
3
.  
Мысалы, 1 адам үшін 1 жылда түзілетін қатты тұрмыстық қалдықтардың түзілу көлемін 
есептеу: 
G = 3106* 1,8 * 0,36= 2012,69 т/жыл (2 кесте). 
2 кесте– ҚТҚ пайда болу көлемі 
Нысан 
Жұмыскерлер 
саны 
Адам басына  пайда 
болу межесі, м
3
/жыл. 
Пайда болған 
көлемі , м
3
 
ҚТҚ  пайда 
болуы,     т/жыл 
АФЗ 
3106 
1,8 
5590,8 
2012,69 
ҚТҚ пайда болуы, барлығы 
2012,69 
 
АФЗ  өндіру және тұтыну шығарындыларының 2014-2018 жж аралығында  пайда болу көлемі 
туралы деректер 3 кестеде келтірілген. 
3 кесте –АФЗ  өндіру және тұтыну шығарындыларының 2014-2018 жж аралығында  пайда болу 
көлемі 
Шығарынды атауы 
Код 
Қауіптілік 
класы 
Пайда болу 
нормативі, т 




Жоғары көміртекті феррохром балқыту барысында 
бөлінетін қож бен ұсталған шаң 
GВ 070 

271979,3 
Орташа көміртекті феррохром балқыту барысында 
бөлінетін қож бен ұсталған шаң 
GB 072 

102876,1 
Төменгі Орташа көміртекті феррохром балқыту 
барысында бөлінетін қож бен ұсталған шаң 
GB 073 

77829,5 
Ферросилиций қалдығы 
GB 070 

282,23 
Жез қалдығы мен сынығы 
GA 122 

0,89 
Алюминий қалдығы мен сынығы 
GA 140 

16,80 
Қола қалдығы мен сынығы 
GA 121 

19,80 
Мыс қалдығы  мен сынығы 
GA 120 

77,28 

132 
 
Қара металл сынығы 
GA 090 

14143,48 
Қара металл үгіндісі 
GA 080 

202,75 
Поливинилхлорид полимерінің қалдығы 
GH 013 

75,60 
Әк шаңы 
GD 111 

1150,00 
Істен шыққан аккумуляторлық батареялар 
АА 170 

9,19 
Электролитті бейтараптау қалдығы 
GG 010 

0,58 
Шолақсай-оңтүстік тау-кен орны 
00000 

43200,00 
Рафинирленген феррохром феррошаңы 
AD 140 

29130,00 
ҚТҚ 
GO 060 

2012,70 
 
Адам  денсаулығы  мен  қоршаған  ортаға  химиялық,  биологиялық  немесе  физикалық  әсерін 
тигізетін  өнеркәсіп  кәсіпорындары  немесе  басқа  нысандар  үшін  санитарлық  қорғаныш  аумағы  
міндетті  түрде  олардың  құрамына  кіретін  құрауышқа  жатады.  Санитарлық  қорғаныш  аумағы  
атмосфераны ластайтын  кәсіпорындарды  елді  мекеннен  бөліп  тұратын,  міндетті  түрде  ағаш  егілген 
зиянды  заттектер  қауіпсіздік  деңгейге  дейін  жеткізілетін  және  арнайы  гигиеналық  талаптар 
орындалатын  аумақ.  Санитарлық  норманы  анықтайтын  құжаттарға  сәйкес  барлық  өнеркәсіп 
орындарында олардың қуатына, технологиялық үдерістерді іске асыру жағдайына қоршаған ортаны 
ластайтын  құрауыштардың  зияндық  класына  және  тазалау  үдерістерінің  нәтижелеріне  байланысты 
санитарлық  сақтау  белдемі  белгіленіп,  тұрғындық  кешеннен  қандай  алшақтықта  орналастыруға 
болатыны  анықталады.  Өндірістік  кәсіпорындар  үшін  санитарлық  сақтау  белдемінің  бес  класы 
белгіленген:  
І класс үшін – 2000м,  
ІІ класс үшін – 1000м,  
ІІІ класс үшін – 500м,  
ІV класс үшін – 300м,  
V класс  үшін – 100м.  
Тамақ  өнеркәсіп  кәсіпорындары,  қоғамдық  тамақтандыру,  ойын-сауық  пен  мәдени  орындар 
үшін СҚА  – 50м құрайды [3-4]. 
СҚА  тыс  жерде  зиянды  заттектердің  ауадағы  мөлшері  ШРК  аспауы  қажет.  Атмосферадағы 
зиянды  заттектерді  ШРК  артық  шығармайтын  технологиялық  үдерістермен  жұмыс  жүргізетін 
кәсіпорындарды елді мекендердің ішінде орналастыруға болады. СҚА ішінде өрт депосын, моншаны, 
кір жууға арналған ғимаратты, көлік тұрақтарын, қоймаларды, әкімшлік қызмет үйін, сату нүктелерін 
және  т.с.с.  орналастыруға  болады,  ал  тұрғын  үйлерді,  бала-бақшаны,  мектепті,  емдеу-сауықтыру 
мекемелерін,  бақты  орналастыруға  болмайды.  Бұл  аумақ    міндетті  түрде  көгалдандырылады,  газға 
төзімді ағаштар мен бұталар түрлері егіледі. мұндай өсімдіктер биосүзгіш қызметін атқарып, зиянды 
қоспаларды, радиоактивті бөлшектерді, шуды сіңіріп алады. Өндіріс технологиясы өзгерсе, тиімділігі 
жоғары  және  сапалы  тазарту  құралдарын  пайдаланғанда  СҚА  аумағын  қысқартуға  болады. 
Атмосфералық  ауа  үнемі  жылжымалы  түрде  болатынына  байланысты  оны  қорғау  шараларынның 
аймақтық немесе жергілікті деңгейде ғана мәні бар емес, бұл ғаламдық масштабта қаралатын мәселе 
болып саналады. 
Шығарындылардың  көлемін  қысқарту  бағытындағы  қолданатын    шаралар:  қалдықсыз 
технологияны  қолдану  немесе    шығарындылар  көлемін  азайту  үшін  мүмкіндігінше  басқа  баламалы 
материалдарды, үдерістерді, амал-әрекеттерді пайдалану қажет [5]. Шығарындылар көлемін қысқарту 
мүмкіндігі шектеулі, себебі ол өндіріс орнының қызмет түріне байланысты. Аккумуляторлы батарея, 
құрамында  сынабы  бар  шамдар,  сүзгілер,  моторлы  май  секілді  шығарындылар  оларды  қолдану 
уақытына  сәйкес  анықталады  және  бұл  шығарындылардың  мөлшерін  қысқарту  тек  дұрыс  қолдану 
кезінде ғана жүзеге асады. Шығарындылар мөлшерін қысқартудың барлық амалдары қарастырылып 
болғаннан  кейін  оларды  қайта  қолдану  мүмкіндіктерін  қарастыруға  болады.  Сонымен  бірге 
шығарындыларды  бастапқы  материал  ретінде  баламалы  және  қосымша  технологиялық  үдерістерде 
қолдануға  болады.  Шығарындыларды  уақытша  сақтау  –  шығарындыларды  сақтауға  арналған 
жерлерде оларды қайта көму мақсатында оқшаулау, зарарсыздандыру немесе қолдану.  
Уақытша  сақтау  құралдарының  бірі  –  ҚТҚ  контейнерлері.  Мұндай  нысандарды  қолдану 
барысында  ондағы  шығарындыларды  топырақпен  немесе  сумен  араластыруға  болмайды  .    Тамақ 
қалдықтары мен ҚТҚ  жаз уақытында бір тәуліктен артық сақтауға болмайды.  
 
 

133 
 
Әдебиет 
 
1.  Методические  указания  по  определению  уровня  загрязнения  компонентов  окружающей  среды 
токсичными веществами отходов производства и потребления. – Алматы: РНД 03.3.0.4.01,1996. –  С. 
96.  
2.  Порядок нормирования объемов образования и размещения отходов производства. – Алматы: РНД 
03.3.0.4.01,1996. –  С. 96.  
3.  Отчет  о  НИР  «Результаты  комплексных  геолого-экологических  исследований  в  районе 
промплощадки и шлакоотвалов ОАО «Феррохром» АЗФ». – Актобе: ОАО «Запрудгеология», 2012. 
4.  Производственный  мониторинг  Актюбинского  завода  ферросплавов  АО  ТНК  «Казхром»  с 
расчетом  лимитов  на  складирование  отходов  в  2003  и  2004  гг.  –  Алматы:  ДГП  ГНПО  ПЭ 
«Казмеханобр», 2011, 2012 гг. 
5.  Отчет  о  НИР  «Экологический  аудит  для  объектов  Актюбинского  завода  ферросплавов  ОАО 
«Феррохром».- Алматы: КАПЭ,  2012. 
 
РАСЧЕТ ОБЪЕМА НЕКОТОРЫХ ОТХОДОВ, ОБРАЗОВАННЫХ ПРИ 
ТЕХНОЛОГИЧЕСКИХ ПРОЦЕССАХ «АКТЮБИНСКОГО ФЕРРОСПЛАВНОГО ЗАВОДА   
АО ТНК КАЗХРОМ » 
Г.Е.Саспугаева, К.М.Сатова, Е.Т.Абсеитов А.Н. Салыкжан  
  
 
В статье приведены результаты расчета образования некоторых отходов при  
технологических процессах Актюбинского завода ферросплавов. Также рассматриваются пути 
уменьшения объема отходов. 
 
CALCULATION OF CERTAIN WASTES AT TECHNOLOGICAL PROCESSES OF AKTOBE 
FERRO-ALLOY PLANT OF JSC KAZCHROM TRANSNATIONAL COMPANY 
G.Y. Saspugayeva, K.M. Satova, E.T. Abseitov, A.N. Salykzhan  
 
This  article  presents  the  results  of  calculation  of  certain  types  of  wastes  generated  during 
technological processes of Aktobe ferroalloy plant. The article also reviews ways to reduce the amount of 
wastes.  
 
 
УДК: 582.998.1(574.5)(575.1) 
 
1
Ж.Е. Айменова, 
2
А.А. Ешибаев, 
3
У.Н. Зайнутдинов, 
4
Л.ААкынова  
1-2
Южно-Казахстанский государственный университет имени М.Ауэзова 
3
Национальный университет Узбекистана имени Мирзо Улугбека 
4
Южно-Казахстанский педагогический институт 
 
ТЕРРИТОРИАЛЬНОЕ РАСПРОСТРАНЕНИЕ И БИОЛОГИЧЕСКИЕ СВОЙСТВА 
РАСТЕНИЙ РОДА LAGOCHILUS, ПРОИЗРАСТАЮЩИХ В ЮЖНОМ РЕГИОНЕ 
КАЗАХСТАНА И РЕСПУБЛИКЕ УЗБЕКИСТАН 
 
Аннотация:  В  данной  статье  рассмотрено  территориальное  распространение  видового 
состава  и  биологические  свойства  растений  рода  Lagochilus,  произрастающих  в  Южном  регионе 
Казахстана  и  Республики  Узбекистан.  Все  указанные  виды  растений  делят  на  две  подгруппы 
относительно их гемостатической активности. Предлагаются малоизученные виды растений рода 
Lagochilus для создания гепариноподобных препаратов. 
 
Ключевые слова: Lagochilus, распространение, биологические свойства, гемостатик 
 
Лекарственные растения всегда привлекали внимание ученых, врачей и больных. Однако до 
сих пор недооценивается или игнорируется их лечебное значение. Средняя Азия представляет собой 
огромный  растительный  мир,  который  издавна  привлекает  ученых  как  кладовая  ценных 
растительных сообществ.  

134 
 
Изучение видового состава растений Средней Азии позволило исследовать территориальное 
распространение растений рода Lagochilus. Впервые  этот  род исследован и систематизирован О.Э. 
Кнорринг,  который  описала  27  видов,  произрастающих  на  территории  СНГ,  разделив  их  на  две 
секции [1-5]. Род Lagochilus объединяет около 60 видов по всему миру [6], распространен в основном 
на  сухих  склонах,  долинах  и  пустынях  от  Ирана  до  Монголии,  России  (Южная  Сибирь),  северо-
западного Китая  и северного Пакистана [7]. Т. И. Цукерваник разработала новую систематику рода 
Lagochilus,  включающую  44  вида  мировой  флоры,  разделив  их  на  три  секции  и  шесть  подсекций. 
Согласно  этой  систематике,  на  территории  СНГ  произрастают  34  вида,  в  Средней  Азии-25,  в 
Узбекистане-17, в Казахстане-18 [8]. 
В литературных источниках описан еще один вид Lagoсhilus lorestanicus, произрастающий на 
территории Ирана [9]. 
Растения  рода  Lagoсhilus  встречаются    в  Афганистане,  Гималаях,  на  Кавказе,  один  вид 
Lagoсhilus ilicifolius Bunge известен  в Монголии, он также встречается и в Тувинской области. 
Наиболее богата в видовом  отношении флора Средней Азии, где ареал Lagochilus охватывает 
Тянь-Шанскую  и  Памиро-Алайскую  горные  системы.  Преобладающее  количество  видов 
распространено в Средней Азии, причем 20 из них являются эндемичными [10]. 
Род  Lagochilus  получил  свое  название  по  сходству  цветка  с  заячьей  губой  (от  греческого 
“lagos”  —  заяц,  “cheilos”  —  губа).  Растения  рода  Lagoсhilus  -  многолетние  колючие  травы  или 
полукустарники  высотой  25-40  см.  Чашечка  трубоколокольчатая,  с  пятью  жилками,  со  скошенным 
зевом,  пятизубчатая,  зубцы  продолговатые,  яйцевидно-ланцетовидные,  шиповидно-заостренные.  У 
основания  полумутовок  и  в  пазухах  листьев  имеется  остро  шиповидные  или  шиловидные 
прицветники-колючки.  Листья  голые,  опущенные,  кожистые,  жесткие,  в  основном  клиновидные, 
ромбические  продолговатые,  рассеченные  на  три-пять  треугольных  или  округлых  лопастей, 
оканчивающихся  шипами.  Венчик  двугубый,  трубка  его  близ  основания  внутри  с  волосистым 
кольцом,  верхняя  губа  продолговатая,  прямая,  плоская,  снаружи  густо  волосистая.  Наверху 
выемчатая,  с  двумя  долями;  нижняя  губа  продолговатая,  трехлопастная,  с  боковыми  короткими, 
прямыми лопастями и более крупной серединой, которая  в свою очередь более или менее глубоко 
надрезана  на две доли. Тычинки в числе четырех, короче венчика, нити их у основания голые или 
опущенные,  пылинки    сближенные,  с  мохнатыми  ресничками.  Плод  -  орешки  трехгранные,  на 
верхушке усеченные. 
Для  растений  рода  Lagoсhilus  характерна  экологическая    амплитуда,  определяющая  
произрастание  от  равнин  до  верхних  поясов  гор.  Многие  представители  его  в  Средней  Азии 
произрастают  в  условиях  сухих  и  жарких  предгорий  и  в  среднем  поясе.  Однако  некоторые  виды 
можно  встретить на высоте до 3200 м над уровнем моря. 
Lagochilus  можно  видеть  зеленым    с  конца  апреля  по  ноябрь  месяц.  В  одно  и  это  же  время 
года,  на  одних  и  тех  же  участках  встречаются  растения  различных  возрастов  и  фаз  развития  - 
молодые всходы и отцветающие экземпляры. Молодые побеги растения, когда они еще не колючи, 
поедаются  мелким рогатым  скотом, хотя они в это время  столь же горьки, как и в поздних фазах 
развития. Растение засухоустойчиво; оно совершенно зелено в летнее время, когда  вокруг выгорает  
вся растительность. 
Впервые  И.  В.  Акоповым  было  установлено,  что  настой  и  настойка  Lagoсhilus  inebrians  - 
Лагохилус опьяняющий обладает выраженным стимулирующим действием на процесс свертывания 
крови [11,12]. 
Цветки  и  листья  Lagoсhilus  inebrians  входят  в  Государственную  Фармакопею  и  справочник 
М.Д.  Машковского.  Настой  и  настойка  Lagochilus  inebrians  более  60  лет  успешно  применяется  как 
кровоостанавливающее средство. 
Подробное систематическое химическое исследование растений рода Lagochilus было начато 
в 1971 году школой академика А.С. Садыкова. В  результате исследования около 10 видов Lagochilus 
выделено  более  25  новых  дитерпеноидов  ряда  лабдана.  На  основе  одного  из  них  создан  новый 
эффективный  кровоостанавливающий  препарат  «Лагоден»,  который  вводится  внутривенно.  Второй 
препарат - «Инебрин» создан на основе экстрактивных веществ Lagochilus inebrians и рекомендован в 
виде  таблеток  для  лечения  хронических  маточных,  носовых,  желудочно-кишечных  и  других 
кровотечений [13]. 
Самый распространенный вид Lagochilus inebrians произрастает в Самаркандской, Бухарской, 
Кашкадарьинской и Сурхандарьинской областях Республики Узбекистан. В 70 – 80 е годы прошлого 
столетия  в  окрестностях  г.  Арысь  Чимкентской  области  Казахстана  в  совхозе  Дармина  были 
организованы большие плантации Lagochilus inebrians

135 
 
В настоящее время для сохранения и охраны уникального лекарственного растения Lagochilus 
inebrians  проводится  культивирование  его  в  Ташкентской,  Самаркандской    и  Навоийской  областях 
Республики Узбекистана. 
Показано, что растение Lagochilus inebrians содержит дитерпеновый спирт лагохилин, моно- 
и  диацетил  производные  лагохилина,  вульгарол, эфирное  масло,  дубильные  и  смолистые  вещества, 
каротин,  витамины  К,С,  органические  кислоты,  кальций,  магний  и  20  различных  микроэлементов 
[14]. 
Биологические  свойства.  Растение  Lagochilus  inebrians  обладает  широким  диапазоном 
терапевтического    действия.  Препараты  Lagochilus  inebrians  показаны  при  травматических, 
маточных, носовых, легочных, желудочно-кишечных, геморроидальных кровотечениях, а также при 
гемофилиях А, В, С. 
Lagochilus inebrians используется в народной и традиционной медицине, как гемостатическое 
средство в виде настоя и настойки. Однако применение настоя и настойки Лагохилуса опьяняющего 
связано  с  рядом  неудобств:  нестойкость  настоя,  неточность  дозировки  и  горький  вкус.  Все  эти 
препараты  являются  малотоксичными,  однако  основным  недостатком  всех  этих  средств  можно 
назвать введение только перрорально, а внутривенное введение было недопустимо. 
По данным И.Э.Акопова, более 10 видов растений рода Lagochilus обладают стимулирующим 
действием на свертывание крови, а 5 видов не стимулируют, а замедляют этот процесс [15]. 
В  работах  И.Э.  Акопова  указывается,  что  препараты  Lagochilus  повышают  коагуляционную 
способность крови как путем активации плазменных и клеточных факторов свертывания крови, так и 
за  счёт  депрессии  противосвертывающей  системы,  а  также  они  оказывают  угнетающее  влияние  на 
фибринолитическую активность плазмы. Автор объясняет разностороннее гемостатическое действие 
препаратов  Lagochilus  при  различных  кровотечениях  таким  механизмом  действия,  который состоит 
из  ускорения  процесса  свертывания  крови,  уменьшения  проницаемости  сосудов,  снижения 
артериального давления, седативного и болеутоляющего эффектов. [15] 
Растения  рода  Lagochilus  кроме  выраженной  гемостатической  активности,  обладают  и 
другими  свойствами:  седативным,  гипотензивным,  дезаллергизирующим  [15].  Однако  отсутствие 
водорастворимой  формы  ведет  к  изысканию  новых  модифицированных  препаратов,  на  основе 
лагохилина и его производных.  
Препараты 
Lagochilus 
inebrians 
являются 
также 
обладателями 
седативных, 
противосудорожных,  гипотензивных,  болеутоляющих,  дезаллергизирующих  свойств,  понижают 
проницаемость  сосудистой  стенки,  оказывают  лечебное  действие  на  животных,  страдающих  от 
острой  ионизирующей  радиации.  Под  гемостатической  активностью  растения  рода  Lagochilus 
делится на две группы. В первую группу входят восемь видов растений рода  Lagochilus (Lagoсhilus 
inebrians,  Lagoсhilus  pubescens,  Lagoсhilus  ferganensis,  Lagoсhilus  hirsutissimus,  Lagoсhilus  gypsaceus
Lagoсhilus  Proskorjakovi,  Lagoсhilus  Paulsenii  и  Lagoсhilus  setulosus).  Растения  относящиеся  к  этой 
группе,  содержат  дитерпеноиды  группы  лагохилина    и,  как  правило,  обладают    гемостатической 
активностью. 
Вторую  группу  составляют  пять  видов  растений  рода  Lagochilus  (Lagoсhilus  occultiflorus
Lagoсhilus 
usunachmaticus
Lagoсhilus 
platycalyx
Lagoсhilus 
platyacanthus
и  Lagoсhilus 
diacanthophyllus).  Эта  группа  растений  не  содержит  дитерпеноиды  и  оказывает  замедляющее 
действие свертывание крови. 
Наиболее  выраженным  стимулирующим  действием  на  процесс  свертывания  крови  обладает 
Lagoсhilus  setulosus  (Лагохилус  щетинистый),  произрастающий  в  Южно-Казахстанской  области: 
время свертывания через 30 минут после введения препарата увеличилось на 30% и через 60 минут - 
на  41%,  время  рекальцификации  плазмы  уменьшилось  на  40%,  толерантность  плазмы  к  гепарину 
повысилась на 35% [15]. 
Lagoсhilus  hirsutissimus  (Лагохилус  жестковолосистый)  растет  в  Наманганской  области 
Узбекистана, настой этого растения ускоряет процесс свертывания крови после его введения через 30 
минут на 26% и через 60 минут на 34%. 
Lagoсhilus  gypsaceus  (Лагохилус  гипсовый)  произрастает  на  территории  Кашкадарьинской 
области в близи г. Гузар, настой его ускоряет процесс свертывания крови после введения препарата 
через 30 минут на 30% и через 60 минут на 33%, уменьшает время рекальцификации плазмы на 40%, 
повышает толерантность плазмы к гепарину на 35%. 
Lagoсhilus pubescens (Лагохилус пушистый) растет в Ферганской области. Настой  Lagoсhilus 
pubescens  оказывает  аналогичное  с  Lagochilus  inebrians  действие,  ускоряет  процесс  свертывания 
крови:  так,  время  свертывания  крови  через  30  минут    после  введения  его  увеличивается  на  35%  и 

136 
 
через 60 минут – на 43%, время рекальцификации плазмы уменьшается на 44%, толерантность плазмs 
к  гепарину  повышается  на  48%,  в  то  же  время  усиливается  антитромбиновая  активность  крови  на 
35% [15]. 
Кроме  вышеперечисленных  другие  виды  Lagoсhilus  ferganensis,  Lagoсhilus  hirtus,  Lagoсhilus 
Knorringianus,  Lagoсhilus  Paulseni  и  Lagoсhilus  Proscorjakovii  также  ускоряют  процесс  свертывания 
крови. Lagoсhilus cabulicusLagoсhilus platiacantusLagoсhilus platycalyxLagoсhilus usunachmaticus и 
Lagoсhilus  diacanthophyllus  в  отличие  от  многих  других  видов  рода  Lagochilus  замедляют  процесс 
свертывания  крови.  Например,  настой  Lagoсhilus  diacanthophyllus  замедляет  время  свертывания 
крови на 70%, время рекальцификации плазмы на 44%, снижет толерантность плазмы к гепарину на 
35%,  повышает  содержание  свободного  гепарина  в  6  раз    и  снижает  антитромбиновую  активность 
более чем в 3 раза. [15]. 
Подробные  исследования  Lagoсhilus  usunachmaticus  и  Lagoсhilus  diacanthophyllus
несомненно, приведет к созданию гепариноподобных препаратов для лечения тромбозов, в которых 
остро нуждается  современная практическая медицина. 
Подводя  итоги,  следует  отметить,  что  систематические  исследования  на  высоком 
современном  уровне  всех  видов  растений  рода  Lagochilus,  несомненно,  выявит  новые 
физиологические свойства этих уникальных растений. 
 

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   53




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет