Оқулық Алматы 2010 ббк 65. 051 Ш 78

17-тақырып. Шығын мен аралық тұтыну статистикасы        369

2 - е с е п. Өңірде өнім өндіру мен оны сатуға жұмсалатын шығын жөнінде 

мынадай деректер берілген (ағымдағы бағада, млн теңге): 

Көрсеткіш

Өткен жыл

Есепті жыл

1. Материалдық шығын, барлығы

оның ішінде:

шикізат пен материалдар

сатып  алынатын  бұйымдар  мен  жартылай  фаб-

рикаттар, 

қосалқы материалдар

отын

энергия

табиғи шикізатты пайдалану төлемі 

бөгде ұйымдар орындаған жұмыстар мен қызмет-

терді төлеу 

материалдық  құндылықтардың  жетіспеуі  мен 

бүлінуінен шегілген залал 

басқа шығын

2. Өнім шығару (өндіріс) 

133377

49554

16586

22815

20036

1787

17922

356

4321

239289

122412

44722

15421

20587

16677

1323

19272

254

4156

224957

Мынаны анықтаңыз: 

1.  Əр жылдың материалдық шығын құрамының құрылымын. 

2.  Материалдық шығын құрылымындағы абсолюттік өзгерістердің құрамдас 

бөліктерін. 

3.  Əр жылдағы өнімнің материал сыйымдылығының деңгейін. 

4.  Материалдық  шығынның  барлық  абсолюттік  үнемінің  (артық  жұм-

салғанның), оның ішінде факторлардың өзгеру есебінен, (млн теңге) келесі фактор-

ларын талдаңыз:

а)  өнім шығарудың; 

ə)  өнімнің материалдық сыйымдылық деңгейінің.

Өсімдердің  өзара  байланысын  тексеріңіз  жəне  факторлардың  ықпалының 

дəрежесін бағалаңыз. 

Жауабы: 3)0,55739; 0,54416; 4)–10965; 4а)–7989; 4б)–2976.

3 - е с е п .  Өңірде еңбекақы төлеуге жұмсалатын шығын жөнінде мынадай де-

ректер берілген (ағымдағы бағада, млн теңге):

Көрсеткіш

Өткен жыл

Есепті жыл

Тізімдегі жəне тізімнен тыс қызметкерлерге еңбекақы 

төлеуге жұмсалатын шығын, барлығы, 

оның ішінде:

еңбекақы (табиғи нысанды қоса алғанда)

əлеуметтік сақтандыруға аударым 

қызметкерлерге кəсіпорын қаражаты есебінен 

төленетін əлеуметтік жəрдемақы 

2. Өнім шығару

47557

36023

10592

942

239289

44508

34101

9584

823

224957

24 – 3/10-09

370       ІI БӨЛІМ. Əлеуметтік-экономикалық статистика

Мынаны анықтаңыз: 

1.  Қызметкерлерге еңбекақы төлеуге жұмсалатын шығынның əрбір жылдағы 

құрылымын. 

2.  Қызметкерлерге  еңбекақы  төлеуге  жұмсалатын  шығынның  құрылымын-

дағы абсолюттік өзгерістер. 

3.  Өнімнің əр жылдағы еңбекақы сыйымдылығының деңгейі.

4.  Қызметкерлердің  еңбеқақысының  барлық  абсолюттік  үнемінің  (артық 

жұмсалғанның),  оның  ішінде  факторлардың  өзгеру  есебінен  (млн  теңге)  келесі 

факторларын талдаңыз:

а)  өнім шығарудың; 

ə)  өнімнің еңбекақы сыйымдылық деңгейінің. Өсімдердің өзара байланысын 

тексеріңіз жəне факторлардың ықпалының дəрежесін бағалаңыз. 

Жауабы: 4а) –2848,4; 4б) –200,6.

4 - е с е п .   Өңірдегі  меншік  нысандары  бойынша  кəсіпорындарында  өнімнің 

шығыны мен шығарылымының динамикасы жөнінде млн теңгедегі мынадай дерек-

тер берілген: 

Көрсеткіш

Барлығы

Оның ішінде

мемлекеттік

жеке меншік

шетелдік

базистік

жыл

есепті 

жыл 

базистік

жыл

есепті 

жыл

базистік

жыл

есепті 

жыл

базистік

жыл

есепті 

жыл

1. Өнім өндіру 

мен оны сатуға 

жұмсалатын 

шығын

260

241

33

160

173

46

35

2. Өнім шығару

255

225

53

34

157

158

45

33

Мынаны есептеңіз:

1.  Меншік  нысаны  бойынша  кəсіпорындар  əр  жылы  шығарған  өнімнің 

құрылымын жəне құрылымдық өзгерістерді табыңыз. 

2.  Əрбір меншік нысанындағы кəсіпорында əр жылы бір теңгенің шығарылған 

өніміне жұмсалған қатысты шығын деңгейін жəне барлық кəсіпорындар бойынша 

орташа деңгейді анықтаңыз. 

3.  Өзгермелі, тұрақты құрамдардың жəне құрылымдық өзгерістердің шығын 

деңгейінің орташа индекстерін. 

4.  Барлық абсолюттік шығынның, оның ішінде келесі факторлардың 

өзгеру есебінен өсімін:

а)  барлық  меншік  нысанындағы  кəсіпорындардың  қатысты  шығын 

деңгейінің; 

ə)  шығарылған өнімнің көлемінің; 

б)  меншік нысанындағы кəсіпорындар шығарған өнімнің құрылымының. 

Экономикалық қорытынды жасаңыз. 

17-тақырып. Шығын мен аралық тұтыну статистикасы        371

5 - е с е п .  Өңірдегі əр түрлі типтегі кəсіпорындардың шығын мен өнім шығару 

динамикасының млн теңгедегі көлемдерінің деректері 

Көрсеткіш

Барлығы

Оның ішінде

мемлекеттік

жеке меншік

шетелдік

базистік

жыл

есепті 

жыл 

базистік

жыл

есепті 

жыл

базистік

жыл

есепті 

жыл

базистік

жыл

есепті 

жыл

1. Өнім 

өндіру мен 

оны сатуға 

жұмсалатын 

шығын

244562

241354 2236

2294

42734

50995

199592

188065

2. Өнім 

шығару

239289

224957 2294

1898

40546

47248

196449

175811

Мынаны есептеңіз: 

1.  Кəсіпорындардың  көлемдері  бойынша  əр  жылы  шығарылған  өнімнің 

құрылымын жəне құрылымдық өзгерістерді табыңыз. 

2.  Кəсіпорындардың  көлемі  бойынша  əр  жылы  бір  теңгенің  шығарылған 

өніміне жұмсалған қатысты шығын деңгейін жəне барлық кəсіпорындар бойынша 

орташа деңгейді анықтаңыз. 

3.  Өзгермелі, тұрақты құрамдардың жəне құрылымдық өзгерістердің шығын 

деңгейінің орташа индекстерін. 

4.  Барлық абсолюттік шығынның, оның ішінде келесі факторлардың өзгеру 

есебінен өсімін:

а)  көлемдері  бойынша  əр  түрлі  типтегі  кəсіпорындардың  қатысты  шығын 

деңгейінің; 

ə)  шығарылған өнім көлемінің; 

б)  көлемдері  бойынша  əр  түрлі  типтегі  кəсіпорындар  шығарған  өнім 

құрылымының. 

Экономикалық қорытынды жасаңыз. 

Жауабы: 3)1,05; 1,301; 0,807; 4а) 55901,4; 4б) – 14647,8; 4в) – 44461,6.

6 - е с е п .  17.3.2-тараудың  үлгі  есептерінің 3-мысалының  деректері  бойын-

ша жазу үстелін шығару көлемінің өзгеруі ықпалының есебінен екі фирма артық 

жұмсаған абсолюттік шығынды табыңыз. 

Жауабы: 167.

7 - е с е п .  17.3.2-тараудың  үлгі  есептерінің 3-мысалының  деректері  бойын-

ша жазу үстелін шығару құрылымы өзгеру ықпалының есебінен екі фирма артық 

жұмсаған абсолюттік шығынды табыңыз. 

Жауабы: 26.

8 - е с е п .  17.3.2-тараудың үлгі есептерінің 3-мысалының деректері бойынша 

екі фирма бірге артық жұмсаған абсолюттік шығынды табыңыз. 

Жауабы: 229.

372       ІI БӨЛІМ. Əлеуметтік-экономикалық статистика

17.4.2. Тест тапсырмалары

1.  Өткен айда ерлерге арналған бір костюм тігудің өзіндік құны іс жүзінде 

4900  теңгені  құрады,  ал  жоспар  бойынша  есепті  айда 5000 теңге  бо-

луы  тиіс  болса,  оны  тігудің  өзіндік  құнын  төмендетудің  жоспарлық 

тапсырмасының индексін есептеңіз. 

1) 0,907; 

2) 1,08; 

3) 0,926; 

4) 1,02; 

5) 0,98.

2.  Аралық тұтынуға не жатады?

1)  негізгі капиталдың амортизациясы; 

2)  стипендия;

3)  оқу үй-жайларын ұстау шығыны; 

4)  жұмыс үшін төленетін сыйақы; 

5)  оқу демалысының төлемі. 

3.  Өнім  бірлігінің  өзіндік  құнының  өзгеру  ықпалының  есебінен 

шығынның абсолюттік өсімін есептейтін формуланы таңдаңыз: 

1) 

;

q

z

q

z

0

0

1

1

∑

∑

−

2) 

;

q

z

q

z

0

0

1

0

∑

∑

−

3) 

∑

∑

−

1

0

0

1

q

z

q

z

;

4) 

;

q

z

q

z

1

0

0

0

∑

∑

−

5) 

.

q

z

q

z

1

0

1

1

∑

∑

−

4.  Аралық тұтынуға не кіреді?

1)  жер телімін жалға алу төлемі; 

2)  оқу демалысының төлемі; 

3)  тауар сатып алу; 

4)  негізгі капиталдың амортизациясы;

5) электр энергиясын пайдалану. 

5.  Аралық тұтыну – бұл: 

1)  негізгі капиталды жалпы жинақтау; 

2)  негізгі  капиталды,  тауарды  сатып  алуды  қосқанда  тауарлар  мен 

қызметтерді тұтыну; 

3)  барлық тауарлар мен қызметтерді тұтыну; 

4)  негізгі капиталды тұтыну; 

5)  басқа тауар мен қызмет жасау мақсатында өндірісте сол тауарлар мен 

қызметтерді тұтыну. 

17-тақырып. Шығын мен аралық тұтыну статистикасы        373

6. «Өнім құны» көрсеткішіне төменде көрсетілгендердің қайсысы дұрыс 

келеді?

1)  белгіленген көлем мен құрамдағы өнімді өндіру тең сатуға жұмсалған 

шығынға тең; 

2)  тауарлар мен қызметтерді аралық тұтынумен тең; 

3)  бүкіл өнімді өндіру мен оны сатуға жұмсалатын шығыннан көп; 

4)  еңбекақы төлемнің шығынына тең. 

5)  бүкіл өнімді өндіру мен оны сатуға жұмсалатын шығынға тең. 

7.  Өнімнің материал сыйымдылығы деңгейінің өзгеру ықпалы есебінен 

материалдық шығынның өсуін мына деректер бойынша анықтаңыз, 

мың теңге: 

Көрсеткіш

Базистік жыл

Есепті жыл

Материалдық шығын

130

150

Өнім шығару

260

290

1) 15; 

2) –30; 

3) 30; 

4) 20; 

5) 5.

374       ІI БӨЛІМ. Əлеуметтік-экономикалық статистика

18.1.

Ұлттық шот жүйесіндегі 

экономикалық өндіріс түсінігі

ҰШЖ-де экономикалық өндіріс – бір институционалдық бірлік орын-

дайтын, сол кезде бүкіл экономикада жаңа тауарлар мен қызметтер өндірісі 

үшін  еңбек,  капитал,  тауар,  қызмет  шығынын  жүзеге  асыратын  қызмет. 

Осы қызметті осы процесс үшін жауапкершілік алатын жəне шығарылым 

ретінде өндірілген тауарлары бар институционалдық бірлік болуы немесе 

оған қайсы бір көрсетілген қызметтер үшін өтемақы төленуі немесе берілуі 

тиіс. 

Экономикалық өндіріс ауқымына мыналар кірмейді:

табыс  əкелсе  де  активті  иелену  фактісі;  мысалы,  инфляция  нə-

тижесінде  актив  құнының  өсуі  өндірістің  нəтижесі  немесе 

өсімдіктер мен малдың адамның қатысуынсыз табиғи өсім ретінде 

қарастырылмайды; 

үй қызметінің көлемі мен оның нəтижесінің санын бағалау жөнінде 

дұрыс ақпарат алудың қиындығына байланысты үй шаруасындағы 

əйелдің үйде көрсететін қызметтері. 

Экономикалық  өндіріс  ауқымына  кіретін  қызмет  түрлері 14.2-параг-

рафта қарастырылған. 

Өндіріс нəтижелері статистикасының міндеттеріне мыналар жатады: 

1.  Ақпарат  жинау  жəне  Қазақстан  Республикасы  тауарлар  мен  қыз-

меттер  өндірісінің  микро-  жəне  макроэкономикалық  көрсеткіштерін 

анықтау. 

2.  Өндіріс нəтижелерін ұлттық шот, баланстық құрылым түрінде құр-

ылған өзара байланысты статистикалық көрсеткіштерін əзірлеу жəне жасау. 

3.  Тауарлар  мен  қызметтер  өндірісінің  құрылымын,  динамикасын 

мына белгілер бойынша талдау: 

–

–

18-òà¿ûðûï

ӨНДІРІС 

НӘТИЖЕЛЕРІНІҢ 

СТАТИСТИКАСЫ

18-тақырып. Өндіріс нəтижелерінің статистикасы        375

а)  натуралды-заттық құрамы бойынша; 

ə)  құндық тұлғалануы; 

б)  экономикалық  қызметтің  түрлері  мен  экономика  секторлары 

бойынша; 

в)  республиканың өңірлері бойынша; 

г)  меншік нысаны жəне т.б. бойынша. 

4.  Тауарлар мен қызметтер өндірісінің өсу факторларын статистикалық 

талдау əдістерінің көмегімен зерттеу. 

5.  Өндіріс көрсеткіштерін есептеу əдістемесін ҰШЖ ұсынымдары бой-

ынша жетілдіру. 

18.2.

Өндіріс нəтижелерінің микро- 

жəне мэзоэкономикалық 

көрсеткіштері

Өндірістің барлық көрсеткіштерін өндіріс ауқымына, бірігу дəрежесіне 

байланысты мына топтарға бөлуге болады: 

1.  Тауарлар мен қызметтер өндірісі нəтижелерінің өнім шығаруды си-

паттайтын микроэкономикалық көрсеткіштері: 

а)  өнімнің жекелеген түрлері, атаулары бойынша; 

ə)  жалпы кəсіпорын деңгейінде. 

2.  Өндіріс  нəтижелерінің  мезоэкономикалық  көрсеткіштері – сала, 

өңір деңгейінде. 

3.  Өндіріс нəтижелерінің Қазақстан Республикасының бүкіл экономи-

касын сипаттайтын макроэкономикалық көрсеткіштері. 

Өндіріс нəтижелерінің микро- жəне мезоэкономикалық көрсеткіштері 

мына топтарға бөлінеді: 

1.  Жекелеген тауарлар мен қызметтер өндірісінің көрсеткіштері: 

а)  натуралды-заттай тұлғалану – дана, жұп, кг жəне т.б. Осы əдіс есеп-

ті кезеңде нақты тұтынушылық құнның өндірілгенін көрсетеді; 

ə)  шартты-табиғи тұлғалану – осы түрдегі əр түрлі өнімдер өлшем бір-

лігі ретінде қабылданған бір өнім өлшенетін бірлікте көрсетіледі; 

б)  ақшаға шағылу – өндірістің жалпы кəсіпорын, сала, тұтастай эконо-

мика бойынша талдап қорытылған сипаттамасы. 

2.  Кəсіпорын мен сала өндірісінің ҰШЖ əдістемесі бойынша ақшаға 

шағылған көрсеткіштері: 

а)  шығарылым (Ш);

ə)  жалпы қосылған құн (ЖҚҚ). 

Шығарылым көрсеткіші өндірістің бастапқы сатысын білдіреді. 

Өнімнің шығарылымы жалпы мына əдістермен есептеледі: 

376       ІI БӨЛІМ. Əлеуметтік-экономикалық статистика

1)  жалпы  қосылған  құнның  сомасы  (құнның  үстелуі)  плюс  аралық 

тұтыну; 

2)  сатылған  өнім  құнының,  даяр  сатылмаған  өнім  қорларының 

өзгеруінің, аяқталмаған өндіріс қалдығы өзгеруінің сомасы ретінде; 

3)  даяр  сатылмаған  өнім  құнының,  аяқталмған  өндіріс  қорлары 

өзгеруінің сомасы ретінде; 

4)  нарықтық жəне нарықтық емес өндіріс шығарылымы құнының со-

масы ретінде; 

5)  тауарлар  мен  қызметтерді  өндірушілердің  (барлық  меншік  ны-

санындағы  кəсіпорындардың,  үй  шаруашылықтарының)  шығары лымы 

құнының сомасы ретінде; 

6)  өнімнің құрамдас элементтерінің сомасы ретінде. 

Өнімнің  басқа  құндық  көрсеткіші – жалпы  қосылған  құн – аралық 

тұтынуды ескермеуіне байланысты кəсіпорын қызметінің нəтижелерін дəл 

сипаттайды. Жалпы қосылған құнға негізгі капиталды тұтынудың кіруіне 

байланысты ол жалпы деп аталады, ЖҚҚ = Ж – АТ. 

А. «Ауыл  шаруашылығы,  аңшылық,  орман  өсіру»  салаларының 

шығарылымы. 

Ауыл шаруашылығы өнімі – өсімдік өсіру мен мал шаруашылығының 

«шикі»  өнімдерінің,  яғни  бастапқы,  басқа  өнім  салаларында  өңделмеген 

жиынтығы. 

Ауыл  шаруашылығының  өнімі  даярлық  дəрежесі  бойынша  даяр 

өнімге жəне аяқтмалаған өндіріске бөлінеді. Ауыл шаруашылығының даяр 

өнімі  деп  толықтай  өсірілген,  жиналған  жəне  сатуға  дайындалған  ауыл 

шаруашылығы дақылдары мен мал саналады. 

Ауыл  шаруашылығында  аяқталмаған  өндіріс  əр  жылдың  соңында 

өсірудің  ұзақтығы  бір  жылдан  асатын  өнімдер  бойынша  пайда  бола-

ды.  Мұндай  өнімдер  олар  нарықта  сатуға  жарамды  даяр  өнім  категория-

сына  өткен  сəтке  дейін  аяқталмаған  өндірісте  қалады.  Өсімдік  өсіру 

шаруашылығын  аяқталмаған  өндіріске  күздік  дəнді  дақылды  дайындау 

мен себуге жұмсалған шығын, жерді жаздық дақылдарды себуге дайындау, 

өткен жылы есепті жəне келесі жылы астық түсімін алу үшін тыңайтқыш 

салу, көп жылғы өсімдіктерді егу жəне оларды жеміс беретін жасқа дейін 

өсіру жатады. Мал шаруашылығында аяқталмаған өндіріске жас төлді өсіру 

мен борадақылауға жұмсалатын шығын жатады. 

1.  Ауыл  шаруашылығы  өнімінің  шығарылымы  оның  салала-

ры  шығарылымының  сомасы  ретінде  анықталады,  яғни  өсімдік  өсіру 

шаруашылығының шығарылымы + мал шаруашылығының шығарылымы + 

ауыл шаруашылығына көрсетілетін қызметтердің құны. 

Өсімдік өсіру шаруашылығының шығарылымына мыналар кіреді: 

осы күнтізбелік жылы ауыл шаруашылығы дақылдарының түсімінен 

алынған шикі өнімді өсіру құны; 

–

18-тақырып. Өндіріс нəтижелерінің статистикасы        377

көп жылдық өсімдіктерді жеміс беретін жасқа дейін өсіру құны; 

өсімдік өсіру шаруашылығында аяқталмаған өндіріс қалдықтарының 

өзгеруі  (жылдың  соңы  мен  басындағы  қалдықтардың  айырмасы 

ретінде). 

Мал шаруашылығының шығарылымына мыналар кіреді: 

ауыл  шаруашылығы  малын  өсіру  нəтижесінде  алынған  шикі 

өнімдердің  (сиыр,  қой,  ешкі  жəне  т.б.  сүті,  тауық,  үйрек  жəне  т.б. 

жұмыртқасы, бал жəне т.б. өнімдердің) құны;

малды,  құсты  жəне  өзге  де  ауыл  шаруашылық  малын  құны,  яғни 

төлдің, өсімнің, малдың салмағының құны;

мал  шаруашылығының  өзге  де  өнімдерінің  (қаракөл,  елтірі,  бала-

уыз, көң) құны; 

мал шаруашылығында аяқталмаған өндірістің қалдығының өзгерісі.

Ауыл  шаруашылығына  көрсетілген  қызметтердің  құнына  мыналар 

кіреді:

жерлерді  жақсарту,  топырақты  химияландыру  мен  басқа  да  агро-

химиялық жұмыстар, өсімдіктерді аурулар мен ауыл шаруашылығы 

дақылдарының  зиянкестерінен  қорғау  жөніндегі  қызметтердің 

құны; 

ауыл шаруашылығына зоотехникалық жəне мал дəрігерлік қызмет 

көрсету құны; 

ирригациялық  жəне  мелиоративтік  жəне  т.б.  жүйелерді  пайдалану 

жөніндегі су шаруашылығы кəсіпорындары көрсететін қызметтердің 

құны. 

2.  Ауыл  шаруашылығы  шығарылымының  құны  осы  күнтізбелік 

жылы  кəсіпорындардың  барлық  бөлімшелері  (мекемелері)  өндірген  өнім 

шығарылымы  құнының  сомасына  тең  болады.  Осы  есептеу  əдісі  бойын-

ша шығарылым көрсеткішіне сол бір кəсіпорынның бір бөлімшесінен екін-

ші  бөлімшесіне  тауарлар  мен  қызметтерді  жеткізу  кіреді,  алайда  сол  бір 

бөлімшеде өндіріліп тұтынылған тауарлар мен қызметтер кірмейді. Мыса-

лы, өсім өсіретін бөлімшелердің сол бір шаруашылықтың мал өсіретін фер-

масына жем-шөп немесе мал өсіретін ферманың өсімдік өсіретін бөлімшеге 

тыңайтқыш (көң) жеткізуі. Сонымен бірге бөлімше ішінде пайдаланылған 

ауыл шаруашылығы өнімдері, мысалы, балапан басып шығаруға арналған 

жұмыртқа,  бұзау  ішетін  сүт,  тұқымдық  астық  кəсіпорынның  шығарылы-

мына кірмейді. 

Ауыл  шаруашылығы  өнімдерінің  көрсеткіштерін  анықтауға  арналған 

статистикалық  ақпарат  егістің  қорытындылары;  барлық  жерлердің  ауыл 

шаруашылығы  дақылдарының  түсімі;  астық  алу  үшін  минералдық  жəне 

органикалық тыңайтқыш енгізу; мал шаруашылығының жай-күйі; халықтың 

шаруашылықтарындағы малдың есебі жөніндегі есептерден алынады. 

–

–

–

–

–

–

–

–

–

378       ІI БӨЛІМ. Əлеуметтік-экономикалық статистика

Орман шаруашылығына орман өсіру, ағаш дайындау, жабайы өсетін 

жəне ағаш емес орман өнімдерін жинау, аңшылық, бағалы аң терісі кəсібі, 

жабайы құс өсіру, орман шаруашылығына қызмет көрсету сияқты салалар 

кіреді. 

Орман  шаруашылығының  нарықтық  шығарылымы  тауарлық  өнім 

мен  аяқталмаған  өндіріс  қалдықтарының  өзгерістері  сомасының  құнына 

тең болады. Тауарлық өнімнің құны ормандағы көшет егістіктерін егу мен 

өсіру, орманды күту, ормандарды табиғи қалпына келтіруге көмектесетін 

басқа, шарт бойынша орындалған жұмыстардың құнының, сондай-ақ бөгде 

тараптарға тұқым, көшет пен басқа өнім сатудың құны көлемінде есепте-

леді.  Орман  шаруашылығы  өнімінің  нарықтық  емес  шығарылымы  бюд-

жеттік ұйымдардың ағымдағы шығынының көлемінде белгіленетін жалпы 

шығарылымынан  нарықтық  баға  бойынша  сатылатын  өнімнің  құны  ше-

герілген сомаға тең болады. 

Ағаш  дайындау  ұйымдарының  өнім  шығарылымы  ағаштан,  қосалқы 

өнімнен жасалған өнім құнынан құралады. 

Аңшылық  шаруашылықтар  өнімінің  шығарылымы  аңшылық  шаруа-

шылықты  жүргізуге  жұмсалатын  шығын  мен  аңшылық-шаруашылық 

қызметтен  алынатын  табыстың  сомасы  ретінде  анықталады.  Халықтың 

орманды  пайдалану  мен  аңшылықтан  алған  өнімді  дайындауға  үй 

шаруашылықтары  сату  жəне  өздері  пайдалану  үшін  əзірлеген  отынның, 

торфтың,  жабайы  өсімдіктердің,  саңырауқұлақтың,  жемістің,  жидектің, 

бағалы аң терісінің, жабайы құстың құны кіреді. 

жүктеу/скачать 2,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: