Научный журнал

КАЗАХСКАЯ ФИЛОЛОГИЯ 
 
 
Вестник КАСУ
 
59 
әрі образдары тап осындай күшті басқа ро-
ман табу қиын. Ол кездің қазақтарының ой-
сезімдері,  махаббаты  мен  өшпенділігі, 
мейірбандығы мен кекшілдігі, үміті мен то-
рығуы  Әуезовтің  суреттеуінде  бізді  кере-
мет  тебірентеді.  Әуезов  бізге  гуманисше, 
социалистік  шындық  елінен  револю-
ционер-демократша  үн  қатады.  Ол  өз 
тақырыбын ақындық  шабыт  қысқандықтан 
ғана  алға  қойған  жоқ,  қоғамдық  ұйым-
дасудың жоғары сатысына қарай даму про-
цесінің  белгілі  бір  кезеңін  көрсетпек 
болған», - деп құнды баға берді.  
Чех ғалымы Грежебичек (атақты шы-
ғыс  зерттеушісі  Ян  Рыпканың  жетекші-
лігімен) математикалық әдісті қолдана оты-
рып,  Абай  лексикасын  тиянақты  зерттеді 
дедік.  Ол  «Абай  стилінің  кейбір  сандық 
сипаттары» атты кандидаттық диссертация-
сында  ақынның  біраз  шығармаларының 
тілін, стилі мен лексикасын математикалық 
стилистикалық  тәсіл  арқылы  зерттеп, 
Абайдың  аудармашы  ретіндегі  дарынын 
ұлылық деңгейінде дәлелдей білді.  
Ғалымды Абай өлеңдерінің әуезділігі 
мен  әсер  еткіш  күші  қатты  екенін  айта  ке-
ле,  Алматыда  болған  іссапарында  осының 
арқысында  қазақ  тілін  үйреніп  алуға  деген 
құштарлығының  оянуы  мен  тілді  меңгеру 
жұмысы  Прага  университетінде  қолға 
алынғаны хабарлады.  
1970  жылы  Германияда  «Совет  әде-
биетінің  көп  ұлттық  сипаты»  атты  кітап 
шықты.  Оның  кіріспесінде  «Совет  Одағы 
халықтарының  көркем  творчествосы  совет 
әдебиетін  құрайды  және  ол  көп  қырлы  әрі 
ұлттық  дәстүрлермен  қабыса  дамуда. 
Ұлттық  әдебиеттердің  осы  көп  гүлді  сәнді 
суретінің тек аз ғана бөлшегін алдарыңызға 
тартып отырмыз» делінген де, литва, эстон, 
қырғыз,  қазақ  әдебиеттерінің  ең  көрнекті 
жазушылары  мен  ақындары  туралы  жа-
зылған. Бұл кітапта белгілі ғалым М. Қара-
таевтың  ақынның  өмірі  мен  шығарма-
шылығы жайлы маңызды зерттеуі берілген.  
Кітаптың  алғы  сөзіне  неміс  редак-
торлары: «Бұдан бірнеше жыл бұрын қазақ 
жазушысы  Мұхтар  Әуезов  «Абай  жолы» 
кітабымен,  ондағы  басты  кейіпкер  –  қазақ 
әдебиетінің  классигі  Абай  образы  арқылы 
өз халқының саяси және мәдени дамуымен 
таныстырған  еді,  сол  ақын  туралы  Мұ-
хаметжан  Қаратаевтың  мақаласын  біз  не-
місше аударып беріп отырмыз. Қазақ ССР - 
нің  өнері  мен  әдебиетін  бұдан  да  жақын 
зерттеуге  ерекше  назар  аударылуы  соңғы 
кездерде 
халықтарымыздың 
арасында 
тығыз  мәдени  қатынастардың  күшеюіне 
байланысты»,-  деп  жазылған.  Абай  туралы 
көлемді  зерттеудің  немісшеге  аударылып, 
жариялануының  жалғасы  ретінде  Герма-
ниядағы  ТМД  әдебиетінің  жариялануына 
жауап  беретін  Леонард  Кошуттың  (оның 
басшылығымен  Ә.  Әлімжановтың  (1971), 
М. Әуезовтің (1974), Ә. Кекілбаевтің (1975, 
1981, 1982, 1987), С. Санбаевтың (1976), М. 
Симашконың 
(1976, 
1981), 
О. 
Сулейменовтың  (1981),  Д.  Досжановтың 
(1987)  шығармалары  неміс  тіліне  аудары-
лып жарияланып, әдебиетімізге ден қоюын 
айтуға  болады.  2003  жылы  Қазақстан  оған 
еліміздің  әдебиетін  Германияда  насихат-
тағаны  үшін  арнайы  сыйлық  берген  ке-
зінде,  ол  өз  кезегінде  2002  жылы  жарық 
көрген  37  тараудан  тұратын  «Volk  und 
Welt»  кітабын  сыйға  тартады.  Қарап 
отырсақ,  бұл  кітаптың  бір  тарауы  қазақ 
әдебиетіне  арналған.  Бұл  жерде  ол:  «Что 
нас,  издательскую  редакцию,  подкупило  в 
казахской  литературе,  так  это  то,  что  изу-
чение  через  неё  истории  Казахстана,  не 
имевшей  во  многом  письменных  па-
мятников,  позволило  нам  ознакомиться  с 
основой 
национального 
самосознания 
казахов» [7, 137-138]. Кітаптағы бұл тарау-
дың пайда болуының тағы бір себебі - 2000 
жылы  Берлин  көшелерінің  бірі  «Abaj 
Strasse»  атануы.  Ол:  «Абая,  именем  ко-
торого названа улица в Берлине, иногда на-
зывают  «казахским  Гёте».  Эта  метафора 
имеет  основание,  так  как  подразумевает 
значение,  которое  имеет  этот  поэт,  компо-
зитор  и  просветитель  для  национальной 
литературы,  универсальность  его  твор-
чества  и  деятельности»  [7,  43-45],  -  дей 
келе өзінің  Абайдың шығармашылығымен, 
оның  халық  арасындағы  маңызын  жақын 
түсінгенін  айғақтайды.  Бұл  тұста  Абайды 
Гете  тіліне,  ал  Гетены  Абайдың  тіліне 
аударған  Қалмұхан  Исабайдың  сіңірген 
еңбегін  ұмытпаған  дұрыс.  Леонард  Ко-
шуттың  берген  мағлұматтары  бойынша 
2006  жылы  Берлиндегі  Орыс  әдебиеті  мен 
мәдениеті  үйінде  «Пушкин  мен  Абайдың 
Берлиндегі  кездесуі»  атты  кеші  өтті.  Бұл 
жерде  Пушкин  жайлы  лейпцигтік  про-

КАЗАХСКАЯ ФИЛОЛОГИЯ 
 
 
Вестник КАСУ
 
60 
фессор  Ролянд  Опитц  баяндама  жасаса, 
гиссендік  профессор  Марк  Кирхнердің 
Абай туралы оқыған мақаласы бұл жердегі 
ақын  туралы  көпшілік  алдында  айтылған 
алғашқы  сөз  болса  керек.  Ғалым  Абайдың 
өзі  аударған  «Күз»  өлеңін  оқып,  халықтың 
жылы қолдауын тапты.  
Ш.Қ.  Сәтбаеваның  «Әдеби  байла-
ныстар»  атты  монографиясында  тек  Абай-
дың  ғана  емес,  тек  қазақ  әдебиетінің  ғана 
емес,  жалпы  әдебиет  айдынындағы  байла-
ныстардың  маңызы  ашылып  айтылған: 
«Әрбір  халықтың  рухани  даму  тарихында 
белді  белестер,  өрлі  өрістер,  дүбірлі  ке-
зеңдер, ірі көріністер, асыл туындылар, ке-
сек тұлғалар болатыны, ал олар өз туған то-
пырағында  мән  -  маңыз  алумен  қатар  шет 
аймақтарға  да  жетіп,  кейде  елдің  елшілігі 
сияқты  қызмет  атқарса,  енді  бірде  келген 
жерінің әр-қилы өзгешеліктеріне сай, жаңа 
қыры мен сырын ашатыны белгілі. Мұндай 
әдеби  құбылыстар  халықтардың  өзара  бі-
лісуі,  түсінісуі,  ынтымақтасуы,  жақын-
дасуы,  мақсаттасуы,  бірлесуі,  достасуы 
сияқты  аса  ізгі  мұратқа  да  қызмет  етеді» 
(8).  
Әрине,  жоғарыда  көрсетілген  мақса-
тымызға жету үшін Абайдың зерттелуі мен 
насихат  талуының  географиялық  аумағын 
кеңейту  абзал.  Оған  қоса,  Абайдың  әде-
биетші,  тарихшы  қауымымен  зерттеліп, 
осы шеңберде қалып қоюы ғана емес, 1995 
жылдан  бастап  (ЮНЕСКОНЫҢ  150 
жылдығы  қарсаңында),  қалың  көпшіліктің 
арасына  әлем  тілдеріне  тараған  аударма-
лары  мен  олардың  рецепциясы  сияқты 
құбылыстарды  тереңінен  зерттелгені  жөн. 
Бұл тың тақырыптардың ашылуы уақыттың 
еншісінде.  
 
ӘДЕБИЕТТЕР 
1.  Құнанбаев  Абай.  Өлең  -  сөздің  патшасы 
//  Халықаралық  Абай  клубы.-  Жидебай, 
2006. 
2.  Назарбаев  Н.  Туған  тілім-тірегім  //  Құ-
раст.  М.  Қасымбеков,  Қ.  Әлімқұлов.  – 
Алматы: Рауан, 2001. 
3. Назарбаев Н. Слово об Абае: (Докл. Пре-
зидента  РК,  посвящ.  150-летию  Абая)  // 
Казахстанская  правда.  -  1995.  -  10 
августа. 
4.  Қасқабасов  С.А.  Абай.  -  Алматы:  Ал-
маты баспа үйі ЖШС, 2010. 
5.  Майтанов  Б.  Сөз  сыны.  -  Алматы:  Ғы-
лым, 2002. 
6. Озеров Л. Читая Абая, в книге «Слово об 
Абае». Алма-Ата, 1994. 
7.  Жұрбтай  Т.  Күйесің,  жүрек,  сүйесің...  - 
Алматы: «Қайнар», 2009. 14 б. 
8.  Сәтбаева  Ш.  Бес  томдық  шығармалар 
жинағы. І том. - Астана: «Елорда», 2007. 
179 - 201 б. 
9. Машакова А. Казахстанская литература в 
Германии. / http://www.rusnauka.com/ 
 

МЕЖКУЛЬТУРНАЯ КОММУНИКАЦИЯ И ПРАКТИКА ПЕРЕВОДА 
 
 
Вестник КАСУ
 
61 
УДК 316.46 
TEACHER’S NOTES ON VALUES OF SERVANT LEADERSHIP 
Oskolkova A. 
 
Through  different  periods  of  life  a  per-
son  has  had  different  purposes.  In  childhood, 
for  example,  our  purposes  are  to  get  knowl-
edge,  to  obey  and  respect  our  parents;  in  a 
teenage period people start to think about their 
future professions.  
So  some  example  purposes  can  be  to 
take  care  of  oneself  and  your  family,  to  give 
knowledge  to  others  and  improve  one’s  own, 
to share love and experience and get the same 
from  the  people  who  surround  us,  from  the 
people we work, live or study with.  
There  are  more  than  two  places  where 
the  person  can  contribute  his  help,  attention 
and  soul.  They  can  be  home  and  work  place. 
We serve our family members, our colleagues, 
students, etc.  
As  for  our  families,  we  follow  our 
household chores, duties and responsibilities.  
As  for  our  colleagues  at  the  university, 
we show respect to each other, no matter what 
kind  of  misunderstanding  we  might  have  got. 
It is really challenging to work in a team. Peo-
ple should be always willing to help. We share 
our  teaching  materials,  pieces  of  advice,  etc. 
We work with the students when their teachers 
from  our department ask us to cover them up, 
or when they have got some problems. During 
the breaks we are fond of tea drinking and dis-
cussing  the  current  news,  life  events  and  our 
work.  We  celebrate  national  holidays  and 
birthdays of each other. It really unites us.  
And  the  last  but  not  the  least,  we  serve 
our  students.  We  teach  them  different  aspects 
of  the  English  language.  We  share  our  lives 
and academic  experience  with them. We  want 
them  to  become  good  professionals  and  citi-
zens of the country. We believe in all the best 
that they own in their inner world.  
At  the  beginning  of  the  semester  we 
discussed three main values with our first year 
students.  They  are  honesty,  trust  and  respect. 
The  reason  for  this  conversation  was  their 
cheating  with  their  home  work.  Their  actions 
made  us  think  over  and  talk  with  them  about 
these values. We explained to them that if they 
behave  dishonestly,  so  our  trust  and  respect 
for  them  decrease.  If  they  do  it  at  the  univer-
sity they will do worse in their adult life. They 
understood  and  apologized.  Since  that  day 
some of them haven’t stopped cheating.  
It  is  well-known  that  today’s  students 
are difficult to nurture, but still there are indi-
viduals who can be changed, though not com-
pletely.  With  our  personal  example  we  show 
our  students  what  is  good  and  bad,  what  is 
worth doing and what a waste of time, etc.  
We  know  that  usually  students  remem-
ber better their school teachers. We should try 
to  do  our  best  to  be  remembered  by  our  stu-
dents in the future.  
To be frank, we  can say that one’s pur-
pose  can  be  simple  or  complicated,  long-term 
or short-term, global or private. First of all, the 
fulfillment  of  the  purpose  must  bring  only 
benefit and goodness to other people.  
Forgiveness  can  be  one  of  the  steps  of 
settling  the  conflict  or  splitting  up  with  the 
person.  Together  with  forgiveness  one  should 
thank  the  very  person  and  say  “Good-bye”  to 
him or her. It is not necessary to do it face-to-
face.  One  can  write  a  letter,  send  it  or  burn  it 
and feel relieved.  
Personal self-esteem and pride make the 
action of forgiveness difficult to realize. There 
are people who think that they are always right 
and who will never admit their wrongness. So 
they wait for other people’s first steps that can 
take  a  long  time.  On  the  contrary,  there  are 
also people who always forgive others and the 
other  people  can  easily  hurt  or  offend  them 
without feeling regret.  
Forgiveness  is  also  one  of  the  steps  of 
problem  solving  process.  In  this  case  people 
usually  want  to  find  the  person  to  be  blamed 
but not the reason of the problem. Love is for-
giving and if people love each other, they usu-
ally  forgive  and  develop  their  future  relation-
ship.  
On  our  Leadership  courses  Dan  Ballast 
explained  to  us  that  “to  forgive”  consists  of 
two words – “give” and ”for”.  
When  you  forgive  somebody,  you  let 
him  or  her  enter  your  heart  and  your  inside 
world  again.  Now  this  person  has  got  a  new 
quality.  He  is  forgiven.  He  is  given  another 

МЕЖКУЛЬТУРНАЯ КОММУНИКАЦИЯ И ПРАКТИКА ПЕРЕВОДА 
 
 
Вестник КАСУ
 
62 
chance to prove his loyalty and devotion.  
Forgiving  can be compared  with  giving 
a hand to a person who can see a good servant 
leader next to him.  
In  case  of  forgiveness,  the  following 
steps  could  be  taken:  thinking,  comparing, 
talking  and  acting.  First  of  all,  you  should 
think  over  the  problem,  question,  matter  or 
offence.  You  should  sort  out  all  the  messy 
thoughts  in  your  head.  Then  take  the  time  to 
compare all pros and cons of reestablishing the 
previous relationship with your offender. Hav-
ing  completed  it  successfully,  you  can  turn  to 
the  talk  with  the  person  face-to-face.  You 
should  listen  to  and  follow  the  other  person’s 
opinion.  Forgiving  will  be  the  last  step  to 
complete in the conflict.  
Trust is such a quality that is difficult to 
acquire  and  easy  to  lose.  Trust  is  a  kind  of 
award  given  to  a  person  for  his  actions,  posi-
tive  and  caring  toward  the  people.  Regained 
trust  is  more  fragile  than  it  used  to  be.  It  has 
got  less  and  less  chances  to  survive  after  the 
consecutive  misdeed,  adultery  and  betrayal. 
Adultery  in  marriage  and  betrayal  of  the  best 
friends  are  considered  to  be  the  most  compli-
cated things to forgive and forget.  
Best friends must not betray each other, 
but  if  they  do,  their  characteristic  of  the  best 
loses  its  significance.  The  best  one  becomes 
the  good, the good becomes  just a friend, and 
finally,  a  friend  may  become  a  “what-is-his-
name” pal or a distant acquaintance.  
To summarize all the points, it  depends 
on the person –  when,  where,  whom and  how 
to forgive. It deals with our spiritual world and 
balance.  One  can  forgive  without  continuing 
the relationship with a person. The person you 
cannot forgive may live further without it, so it 
becomes  your  overwhelming  feeling  that  you 
can let go or keep inside your heart for the rest 
of the life.  
There can be two main places in our life 
where we can be ourselves: our house and our 
work  place.  The  safest  one  is  our  home.  Our 
room,  our private space  helps  me to relax and 
regain  the  energy  we  need  to  prepare  for  the 
next day.  
All of family members are open-minded 
and sociable people. When they face  different 
problems they discuss them together and try to 
find a good  way out. Family is known to be a 
unit  of  society.  Family  is  a  constant  work  of 
every  member  in  the  unit.  Family  unites  peo-
ple  and  is  the  first  group  of  people  who  will 
help  you  and  accept  all  your  good  and  bad 
features.  Even  criminals  have  got  fathers  and 
mothers. It is  difficult to create a  good  family 
because  we  should  count  many  aspects  and 
factors.  Such  as  standard  of  living,  personal 
qualities,  place  and  time  of  living,  personal 
life  and  work  experience,  etc.  Family  is  a  re-
sponsibility that every member of the commu-
nity  can  take  and  share  with  others.  It  is  hard 
to create something as we don’t live in utopian 
world  and  every  process,  especially  creation 
and  maintenance  of  something  new  needs 
time.  And  some  factors  can  be  well-
developed, others – less. We should not forget 
about clashes of opinion, interests and tastes.  
Being  a  good  member  of  a  community 
requires  patience,  mutual  understanding  and 
being ready to compromise.  
Safety  is  supposed  to  be  the  original 
need that is complicated to provide and easy to 
undermine.    Work  is  another  sphere  of  life 
where  we  have  got  specific  rules  of  behavior, 
the  policy,  the  concrete  number  of  stuff,  the 
place  and  mission.  The  principle  of  “a  safe 
place” is not developed form the first day. For 
example,  the  founders  of  the  company  can 
spend  dozens  of  years  to  become  “safe  com-
munities”, but one simple  change at work  can 
make everything be turned upside down. New 
employees  can  reform  the  previous  idea  of 
safety  and  start  setting  their  own  principles 
and rules.  
To  become  a  safe  place  for  a  commu-
nity is possible but for a short period of time. 
The  bigger  and  more  multinational  the  com-
pany is, the more troublesome is to make peo-
ple become a family. Small businesses get ad-
justed  easily.  They  make  friends  faster  and  it 
takes less time to turn the very person for help 
and solve the problem. Good and proper work 
conditions  should  be  provided  in  order  the 
workers  can  feel  safe  and  cared.  The  need 
must be satisfied, complaints listened and sala-
ries raised. 
As  servant  leaders,  we  would  get  to 
know  our  employees,  both  professionally  and 
personally.  We  shouldn’t  rely  on  other  em-
ployees’  opinions  only,  but  rely  also  on  our 
experience and intuition. We should find what 
their  needs  are.  Sharing  responsibility,  com-
mon going outs, celebrating holidays, improv-

жүктеу/скачать 2,01 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: