Оқулық Қазақ тіліне аударған А. М. Марқабаева Жауапты редакторы проф. Т.Қ. Рахыпбеков 2015
жүктеу/скачать 1,31 Mb. Pdf көрінісі
|
Медицина әлеуметтануы. Решетникова
| 3.4. ЖА ДАЯТТЫ БАСАРУ
Басару рдісі зіні оз алмалылы ымен (динамика) ерекшеленеді. Ішкі жне сырты ортаны згерісі р т рлі басарушылы шешім- дерді абылдау ажеттігін тудырады. Бас#арушылы# шешімдер деп бас- арылып отыр ан ж йені ызмет атару задылытары туралы білімді мегеру негізінде жне басарылып отыр ан ж йені жа дайы туралы апарата сараптама жасай алуды айтамыз. Сонымен атар, бас#ару- шылы# шешімдер деп ал а ойыл ан масата (материалды объект, саны, к рсеткіштері жне т.б.) жетуге ба ыттал ан басарушылы тап- сырмаларды жасау жне мселелерді сипаттауды атаймыз. Осылайша, басарушылы шешім: пайда бол ан мселеге "йымдастырушылы реакциясы, басару- ● шылы ебекті німі; м мкін бол ан н"саларды ішінен наты, ажетті рекет н"са- ● сын тадау; алдын-ала ойластырыл ан масат пен оны "ралдары жне о ан ● жетуді р т рлі дістерін тадау; осындай немесе баса да амалдарды о нтижелі болуына ● кепілдік беретін рекет тсілін тадау болып табылады. Жа дайды кенеттен згеруіне жедел жауап ату "йымны бейімде- лушілік асиетін, басару м мкіндігіні шегін сипаттайды. Егер жа - дай о ан деген жауаптан тезірек згеретін болса, онда б"л ксіпорын іс ж зінде басарыла алмайды. Сырты орта згерісіне айтарылатын 160 III Б лім. Денсаулы сатау саласын басару леуметтануы жауап ретінде жа даятты сараптаманы негізгі шешу жолы ретінде ол- дан ан олайлы, б"л наты жа дайда басарушылы шешім абылдау а тиімді мбебап діс болып табылады. Жа даятты сараптама мбебап- ты ы мен ке ауымды олданылу м мкіндігімен оса, "йымдастыру- шылы "рылымны негізгі ауыспалы, тртібін анытау а м мкіндік береді. Жа даятты сараптаманы негізгі 3 ызметін ажыратады: зерттеу немесе бар іс-рекетті жалпы бейнесін жасау, иынды тудырып отыр ан себептерді анытау, іс-рекетті кедергілерсіз ызмет ата- руын амтамасыз ететін нормалар жасап шы ару. Жа даятты сараптама жаа нормада иынды ту ыз ан себептерді анытау а (рекет нормасыны мселелері жне згерістері) ба ыттал- ан. Нтижені ба алау іс-рекетті ажеттісін сатап, арты ын шектеп жне талап етілетіндерін оса отыра айта "ру а негіз тудырады. Шы- найы жа дайды сараптамасы к рделі, дамы ан басарушылы ойлау жне к п уаыт талап етеді. Жа дайлы сараптама рдісін ж йелі т рде біратар сатылар ретінде к руге болады: жа дайды оны туындауына атысты сипаттау; себепті-салдарлы байланыстарды таби и болмысын анытау; ои аны рбуіне сер еткен факторларды шынайысы мен уаытшасын анытау; жа дайды дамуын айындау; рдісті лгілеу. Басарушылы шешімдерді абылдауды ажет ететін жа дайлар жа- алыты дегейі мен к рделілігі бойынша р т рлі болады. Жа дай негізгі басарушылы мселе белгілі болатындытан, ● мселені маызын т сінбестен де оай ресмилендіріледі. Мсе- лені шешімі шін басарушылы шешім тжірибесі жне оны лгілері бар. Б" ан к птеген жа дайлар тн. Жа дай бір жа ынан араса б"рын кездескен жа дай а "сас, бі- ● ра дл осы жа дайда абылдан ан басарушылы шешімді ж - зеге асыру тжірибесі жо. алыптасан жа дайдан шы у жолы б"рыннан белгілі басарушылы тапсырмаларды орындау бары- сында толы аныталады, я ни, басарушылы шешім лі т"жы- рымдалма ан. Шебер басарушы оны алай т"жырымдау жолын мегерген, жне осы ж зеге асыра да алады — б"л те к рделі, бі- ра маызды кезе болып табылады. Жа дай б" ан а дейін кездескен жа дайлармен салыстырыла ал- ● майды, алыптасан жа дайдан алай шы у керектігі туралы т сінік лі алыптаспа ан. Д"рыс шешім абылдау тек осы жа - дайды туындатан мселені толы ымен т сінген кезде ана м мкін болады. 3.5. Денсаулы сатауда ы басарушылы арым-атынастар 161 3-ші типті жа дай е к рделі болып табылады. Жа даятты сарапта- ма толы ымен осындай жа дайларды шешу барысында олданылады. Жа даятты сараптамада сценарийлер тсілі кеінен олданылады, ол азіргі заман ы "йымдарда тапыр басарушылар олданатын р т рлі к рделі жа дайларда ы басарушылы шешімдерді абылдауды тиімді тсілі болып табылады. Жа дайды сараптап, ателіктерді т зету- ден г рі алдын ала болжам жасап, згерістерді алдын-ала байап, оны уатылы т зетіп немесе алдын алып отыру лдеайда тиімдірек болып табылады. жүктеу/скачать 1,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|