240
Түрліше салмақта, формада қойылған сом (кесек) күмістің
ертеде Ямб
деп аталғанын в. Далдың түсіндірме сөздігінен де,
басқа материялдан да
кездестіреміз. Қырғыз тілінде жамбы −
Қытайда ақша орнына қолданған,
салмағы мен формасы əр тұрлы кесек күміс, ұйғұрша Ямбы-Қытайның 52 сəрі
(сəрі − 35 грəм) бағасындағы күміс кесегі. Ал Моңғұл тіліндегі юмбұ (юамбұұ)
− елулəн бағасындағы күміс, ауыспалы мағанада Ямба дəрежеде, право, шен
ұғымын білдіреді, жамбы қытайша – Юань 元 жəне бау
宝 деген екі сөзден
құралған. Қытай тілінде元
мөнетə, 宝
− құнды, бағалы, Яғни, құнды, бағалы
ақша деген сөз. Қытайдың 元宝 атауы Моңғұл тілінде юамбұұ//
юмұу деп
айтылады, ал бұл сұз ұйғұр тілінде юмбұ// юмұ, қазақ тілінде жамбы болып
қалыптасқан деуге негіз бар. Жамбы атауы Қазақ ортасына Моңғұлдар арқылы
немесе саудамен ертерек шұғылданған Ұйғұр, Өзбектер арқылы тараған болу
керек. (т. б. )
“Жиыны бір жың 2 сəрі 4 мысқал лазы ұрығы бар, 4 парникке лазы егілді.
Көктемде 25 мудай жерге лазы егуге 5 фын 5 ли
жер жаңду,
секілді басқа
сəйлердің көшетін салуға əзірленді” [2]
Достарыңызбен бөлісу: