Патологиялық физиология, міндеттері, зерттеу әдістері. Патофизиологиядағы эксперименттің маңызы

1. 
   Аурудың кезеңдері, сипаттамасы. Жұқпалы аурудың даму кезеңдері. Ауруалды туралы түсінік. Жүктемелік сынамалар арқылы ауруалдын анықтау.
   

• аурудың бастапқы кезеңі;

• аурудың айқындалу кезеңі;

• аурудың аяқталуы мен салдарлары.

Аурудың бастапқы кезеңін ауру алды дейді.

Ауруалды жағдай — деп коршаған ортаның жагдайларына организмнін икемделіп-бейімделу мүмкіншіліктерінің шектелуімен көрінетін, сәйкес са- уыктыру шаралары болмауынан ауруға ауысатьш адамнын жағдайын айта-

ды. Бүл кезең жасырын және аурудың басталу сатыларынан түрады. Жасырын сатысы ауру туындататын ықпалдың әсерінен бастап аурудың алғашқы клиникалық коріністеріне дейінгі уақытқа созылады. Ол жүқпа- лы аурулар кездерінде әйгіленімсіз немесе инкубациялык, химиялык зат- тармен уланулар, сәулесоқ ауру т.б. кездерінде жасырын немесе латентгік, өспелер дамуында — оспе алды немесе обыралды кезең делінеді. Бүл сатының үзақтығы бірнеше секундтан (уланулар кездерінде) бірнеше жылдарға дейін (өспелер дамуы кездерінде) созылуы мүмкін және бұл кезде аурудьщ ешқандай көріністері болмайды. Артынан аурудың алға- шк.ы хабаршы, бейнақты, белгілері: өлсіздік, көңіл-күйдің бей-жайлығы, үйқының бүзылуы, тәбеттің болмауы, бас ауыруы т.с.с. әйгіленімдер пайда болады. Бүл аурудың басталу сатысын хабаршы (продромалық) сатысы дейді.

Осыдан кейін аурудың екінші айқыидалу кезені басталады, оның бар- лык клиникалық ойгіленімдері (симптомдары) айқын байқалады. Олар дамыған ауруга гана тән арнайы (спецификалық) жөне көптеген ауру- ларга жалпылама бейнақты (бейспецификалық) болып ажыратылады. Сонымен бірге, аурудың өйгіленімдері (симптомдары) түлғалық (субъективтік) және айғакты (объективтік) болады. Жекелеген аурулар- дың ойгіленімдеріне клиникалық пәңдер тоқталады. Аурудың аяқталуы мен саддарлары көпшілік жағдайда ауру адамнын сауығуымен аяқталады (1-сызбанұсқа).

Сауыгу — наукас адамныц бүзылган ағзалары мен тіндерінін қүрылы- мы мен әрекегтерінін және қоршаған ортанын ықпалдарына сәйкес онын бейімделу мүмкіншіліктерінін қалпыиа келуі. Ересек адам үшін сауығудын белгісі болып, онын енбекке оралуы есептеледі. Бүл жагынан оны реабилитация (лат. re — қайтадан, abiiitas — жарамдық) — қайтадан еңбекке жарамдық дейді.

Сауығу дертгің кері дамуы емес, дерттен кейінгі адамның сапалық жаңа жағдайы, сыртқы ортага қатынасының жаңа түрі. Мөселен, жүқпалы аурудан жазылган адамның денесінде иммуңдық бейімделістік қабілеті өзгерген болады, арнайы өндірілген антиденелер мен сезімталдығы көтерілген жасушалар көп уақытка дейін сақталады.
2. Ситуациялық есеп: 7 жастағы бала манго шырынын қабылдағаннан соң, 40 минуттан кейін кенеттен жұмсақ таңдайдың тез өсіп келе жатқан ісінуін байқады, бұл жұтуға, кейіннен тыныс алуға кедергі келтіреді. Ісіну аймағындағы шырышты қабық гиперемияланған, ауырсыну жоқ; қанда — орташа эозинофилия. Дене температурасы қалыпты. Сауалнамадан үлкен әпкесінің бронх демікпесінің шабуылдары болғандығы белгілі.

1. Науқаста қабыну ісінуі дамыды деп санауға бола ма?

2. Егер жоқ болса, ісінудің дамуы немен байланысты және ол қалай аталады?

3. Патологияның бұл түрінің патогенезі қандай?

4. Бұл ісінуді өмірлік қауіпті ісіну тобына жатқызуға бола ма?
1. Жоқ

2. Квинке ісінуі. Ангиоэдема дереу түрдегі аллергиялық реакцияға негізделген.

3. тіндердің ісінуі аллергенмен жанасу кезінде сенсибилизацияланған мастикалық жасушалардан, базофилдерден медиаторлардың (гистамин, простагландиндер, лейкотриендер, цитокиндер және т.б.) бөлінуінен туындаған тамыр өткізгіштігінің жоғарылауымен байланысты.

4. Квинке ісінуі – терінің, тері асты клетчаткасының, фасцияның, бұлшықеттердің кенеттен кең көлемде ісінуінің пайда болуымен көрінетін, өмірге қауіп төндіретін жедел аллергиялық реакция.