Пәнінен syllabus


№2 практикалық сабақтың тақырыбы



Pdf көрінісі
бет7/33
Дата24.05.2022
өлшемі0,83 Mb.
#35551
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   33
Байланысты:
SYLLABUS атом және ядро

№2 практикалық сабақтың тақырыбы: 
Ядролық күш. Ядролық күштің негізгі сипаттамалары. 
№2 зертханалық сабақтың тақырыбы: Срабоскопиялық сурет бойынша энергия мен импульстың 
сақталу заңы тексеру. 
4-5-6--СОӨЖ тақырыбы: 1.
Ядролық күштің алмастыру сипаттамалары. 2.Виртуалды бөлшектер. π -
мезондар.3. Зертхана теориясына тапсыру
Есеп беру түрі: конспект 
4-5-6--СӨЖ тапсырмалары: №2 ПС тақырыптары бойынша есептер шығару 
2.№2 зертханалық жұмысқа есепке дайындалу 
3.№3 зертханалық жұмысқа дайындық 
Есеп беру түрі: жазбаша 
Әдебиет: 
8,9,10, 14,15
 
Үшінші апта 
№3 дәрістің тақырыбы:  
Радиоактивтілік.
Дәрістің мазмұны: 
1. α- ыдыраудың заңдылығы.
2. 

-ыдыраудың заңдылығы 

 - ыдыраудың заңдылығы. 
Бастапқы ядро α -бөлшекті шығарғаннан кейін пайда болатын ядроның алғашқы 
ядродан айырмашылығы болатындығы анық, себебі ол екі протон және екі нейтрон 
жоғалтады (
4
2
Не
ядроларын). Мысалы, радий-226-ның α -бөлшектердің көзі екендігі 
белгілі (
226
88
Ra
 ядролары). Ыдырау кезінде ол Z88 - 2 = 86 және А = 226 — 4 = 222 
болатын ядроға айналады. Z= 86 деп отырғанымыз радон (Rn). Демек, α - ыдырау кезіyде 
радий радонға айналады: 
.
4
2
222
86
226
88
He
Rn
Ra




α -ыдырау кезінде әрқашанда жаңа химиялық элементтің пайда болатындығы анық: туынды 
ядроның (біздің мысалымызда, 
222
86
Rn
) аналық ядродан айырмашылығы болады (біздің 
мысалымызда, 
226
88

). Бір элементтің екінші элементке айналуын кейде трансмутация 
деп атайды. 
Альфа-ыдырау, күшті әсерлесудің өте ауыр ядролардың орнықтылықты қамтамасыз ете 
алмайтындығынан пайда болады. Қысқа әсерлі болатындықтан, күшті әсерлесу тек көршілес 
нуклондарды ғана біріктіре алады, ал электростатикалық тебілу түгел ядро аумағында әсер 
етеді. Өте ауыр ядроларда (Z саны өте үлкен болатын ядроларда) нулондық тебу ете күшті 
артады да, барлық протондардың арасында ғана әсер етеді, ал күшті әсерлесу болса, ол тек 
іргелес нуклондардың арасында ғана әсер етеді, ол нулондық тебу күштеріне қарсы жетімсіз, 
ол нуклондарды ядрода ұстап тұра алмайды. 
Ядроның орнықсыздығы байланыс энергиясымен сипатталады. Радиоактивтік ядроның 
байланыс энергиясы өте аз, ол ядроны орнықты етіп ұстап отыруға жетімсіз. Басқаша 
айтқанда, аналық ядроның массасы төлдік ядро мен α-белшектің қосынды массасынан артық 
болады. Массалардың айырымы β-бөлшектер алып кететін кинетикалық энергия түрінде 
бөлініп шығады. Егер аналық ядроның массасы туынды ядро мен α -бөлшектің қосынды 
массасынан кем болса, онда α -ыдырау болмаған болар еді, себебі керісінше жағдайда 
энергияның сақталу заңы орындалмаған болар еді. 
Тәжірибелер арқылы табылған 

- ыдыраудың негізгі ерекшеліктері бар: 
1. Көпшілікке белгілі элементтің

- ыдырауында шығатын

- бөлшектің
энергиялары бірдей болады. Яғни

- бөлшектері моноэнергетикалық бөлшектер
болады. Мысалы:
84
Ро
244
ыдырағанда 

- бөлшектің кинетикалық энергиялары
7,68МэВ. 
2. Кейбір ядролар

- бөлшектің бірнеше моноэнергетикалық түрін шығарады.
Сондықтан

- бөлшектің энергетикалық спектрінің құрамы жіңішке болады. Мыс: 
88
Ra
225 

- ыдырауда екі түрлі энергиясы бар

- бөлшек шығады.
Е

=4,88МэВ (96%) 
Е

=4,84МэВ (4%) 
Аз энергиясы бар 

- бөлшектің интенсивтілігі де аз болады.
3. Барлық 2000 белгілі

- активті изотоптардың энергиялары мынадай аралықта 
болады: 
4МэВ≤ Е

≤ 9МэВ. Орташа шамасы 6 МэВ . 
4. 

- ыдыраудың жартылай ыдырау периоды. 3*10
-7 
с < Т< 10
15
жыл.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   33




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет