Пәннің оқу әдістемелік кешені «Автоматтандырудың техникалық құралдары» Истаева Н. Р



бет14/23
Дата12.02.2023
өлшемі1,05 Mb.
#67210
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   23
Ұсынылатын әдебиеттер: /НӘ5, НӘ2,НӘ6/
Бақылау сұрақтары:

    1. Талшықты датчиктердің негізгі қасиеттін ата.

    2. ИП сыныптамасын айтып беріңіз.

    3. ИП құрылымының принципінің негізі.

    4. Интелектуаль датчик пен ИП түсінігіне сипаттап беріңіз.

Дəріс 9. Интерфейстің классификациясы


Қазіргі кезде объективті толық жеткілікті интерфейстердің классификациясы жоқ. Бар классификациялар бір классификациялық қасиетке негізделеді немесе интерфейстің бір классификациясына құралады. Интерфейстердің классификация қасиеттерінің стандарты (ГОСТ 26.016-81) оның ішінде төрт классификация қасиетімен анықталады:

  1. жүйелік компоненттерін біріктіру əдісі (магистралды, тізбекті, аралас);

Магистралды əдісте жүйенің барлық құрылғылары коллективті шинаға қосылады. Шинаның сигналдары барлық құрылғыларға қол жеткізеді, бірақ əр уақыттың моментінде тек екі құрылғы ақпаратпен алмасады (1:1). Сонымен қатар кең таралған операциялар мүмкін (1:M).
Радиалды құрылымы бар жүйеде орталық құрылғы бір бағыттағы арнамен байланысатын индивидуалды группадағы əр абоненттерден тұрады.
Тізбектелеген құрылымда екіден артық емес құрылғылар байланысады. Жеке жағдайда тізбектелген құрылым сақина бойынша байланысады.

  1. ақпаратты тарату əдісі (паралель, тізбектей, паралель-тізбектей);

  2. ақпаратпен алмасу принципі (асинхронды, синхронды);

  3. ақпаратпен алмасу режимі (симплексті, дуплексті, жартылай дуплексті жəне мультиплексті алмасу режимі).

Симплекстік режимде байланысқан екі абоненттерінің тек біреуі ғана интерфейс арқылы əр уақыт моментінде таратылатын ақпаратты инициалайды. Жартылай дуплексті режимде егер интерфейстің байланысу арнасы бос болса, онда байланысқан екі абонент бір-біріне ақпаратты таратуы мүмкін. Дуплексті режимде байланысқан екі абонент басқаға ақпаратты кез-келген уақыт моментінде тарата алады. Мультиплексті режимде байланысқан бірнеше абоненттер əр уақыттың моментінде тек бір бағытпен екі абоненттің арасында байланыс орнатылады.
Көрсетілген қасиеттер интерфейстер организациясының анық аспектерін сипаттайды. Толық сипаттама мен интерфейстердің жүйелену классификациясының бірнеше сыйысулық қасиеттерінің шарттарына байланысты орындалуы мүмкін: 1) тарату аймағы (функционалдық мəніне байланысты); 2) логикалық жəне функционалдық организациясы; 3) физикалық реализациясы.
Интерфейстерді бірнеше сыйысушылық қасиеттеріне қарай келесі негізгі класстарға бөлуге болады: 1) машиналық немесе жүйелік; 2) периферейлік құралдар; 3) мультимикропроцессорлық жүйелер; 4) ЕЖ-де таралуы (локальды есептеуіш желілер, басқару жүйелеріндегі таралуы).
Машиналық интефейстер ЭЕМ, ЕК, ЕЖ –лерінің күрделі компоненттер арасындағы байланысын кұру үшін, яғни сыртқы құралдардың байланысын құру үшін арналған.
Периферилік құрылғылардың интерфейстері процессорлардың УВВ-дің контреллердің, өлшеу аспаптарының, орындаушы механизмдердің, ақпаратты тарату аппаратурасы (АТА), сыртқы сақтаушы құрылғылар (ССҚ). Периферейлік құылғылардың интерфейстері кең номенклатурасы жəне переферейлік құрылғылардың əртүрлілігімен түсіндірілетін кездесетін жүйелердің ең үлкен класы болып келеді. Функционалдық қызметіне байланысты интерфейстер радикалды құрамы («нүкте-нүкте» бірігуі, кездесу сұлбасын қамтамасыз етеді) мен магистралды құрамына («көп нүктелі» қосылу сұлбасын қамтамасыз етеді) қарай бөлінеді.
Кіші интерфейстері бірігу жүйелерінің бір тобынан құралады. Олар контроллерді енгізу-шығарудың орындалу механизмдерін қосу үшін қолданылады. Осындай интерфейстерге стандартты переферейларды қосу үшін арналған паралельді ақпараттарды таратуы бар бірігу жүйелері мен бір-бірінен алыс орналасқан құрылғыларды қосу үшін арналған бірігу жүйелері жатады.
Екінші топтың интерфейстері басқару объектінің байланысу деңгейəндегі ЭЕМ-сының функционалды мүмкіндіктерін кеңейтетін техника-жүйелік қосымша ретінде, сонымен бірге жеке қолданылады. Оларға IEC 625-1 типті модульдік-бағдарламалық жүйенің магистралды интерфейстері жатады. Бұл интерфейстер бағдарламаланатын контроллер мен сандық өлшеуіш аспаптарының кең спектрі, ақпарат түрленгіштері, генераторлары, датчиктері, оператор пульттері бар ЭЕМ-ларының бірігуін қамтамасыз етеді. Есептеу жүйесінде мұндай интерфейстерге SCSI, USB жатады.
Мильтимикропрцессорлық жүйе интерфейстері бір комплекске бірігу үшін арналған бірнеше процессорлар, шектелген ортада орналасатын ССҚ контроллер мен оперативті сақтаушы құрылғы (ОСҚ) модульдерінің магистральды бірігу жүйесіне негізделген. Мультимикропроцессорлық интерфейстерінің топтарына негізінен ішкі блокты, тəуелсіз процессорлы бірігу жүйелері кіреді. Олардың қарапайым магистралды интерфейстерден айырмашылығы бір немесе бірнеше процессорларды қарапайым УВВ қосуға мүмкіндік беретін селекция мен координация функцияларының техникалық іске асуы болып табылады. Бұл интерфейстердің классы жоғары өтімділік қасиеті мен ортақ ОСҚ-ға процессордың минималды өту уақтына байланысты ерекшеленеді.
Берілген бірігу жүйесінің класы құрылымдық шина адресі мен олардың берілгендеріне қарай екі үлкен топқа бөлінуі мүмкін. Олар бөлінетін жəне мультиплексті шиналар. Ереже бойынша бұл интерфейстер жоғары өтімділігі бар магистралды құрылымның ішкі блокты бірігу жүйесін көрсетеді.
Таратылған ЕЖ интерфейстері əртүрлі функционалды белгілеу жүйелерінде қолдануға арналған жəне алыс арақашықтықта орналасатын ақпаратттың өңдеу құралдарының интеграциясына арналған. Магистралды жəне сақиналық құрылымының ақпаратты тізбектей таратуы биті бар бірігу жүйесі болып табылады. Бұл интерфейс класы белгіленуіне байланысты топтарға бөлінеді: локальды желі (он метрден бірнеше километрге дейін магистральдің ұзындығы); басқару жүйесінде таралатын; ЭЕМ территориялық жəне географиялық таратылған желілер (ұзындығы он километрден астам).
Интерфейстер конструктивті орындалуына байланысты төрт категорияға бөлінеді. Олар: аралық блокты, аспап, автономды құрылғы, блок, тұрақтандырғыш жəне шкафтық деңгейіндегі компоненттердің əрекеттесуін қамтамасыз етеді; ішкі блокты, олар субблоктар мен платтардың деңгейіндегі өзара орындауды қамтамасыз етеді; ішкі платты, олар теру платындағы интегралды сұлбалардың арасындағы өзара байланысты қамтамасыз етеді (СИС, БИС, СБИС); ішкі корпустық, олар СБИС-тің ішіндегі компоненттердің өзара орындауды, жасауды қамтамасыз етеді.
Аралық блокты бірігу келесі конструктивті құралдардың деңгейінде іске асырылады: коаксмалды жəне оптоталшықты кабель; көп жазықтықты кабель (шлейф); орамға бірнеше өткізгіштерге негізделген көп кабель. Теру субблоктары мен платасның ішкі блокта бірігуі теру əдісімен немесе блоктың ішіндегі оралған біренеше өткізгіштің бұрандасымен орындалады. Интерфейстердің қатары ішкі блокты жəне аралық блокты орындауындағы комбинациямен іске асырылады. Ішкі платалы бірігу теру ідісімен, ол ішкі корпусты бірігу микроэлектрондық технологияның ідісімен іске асырылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   23




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет