Р. Әлмұханова, Е. Раушанов, Е. Омарханов Қазақ Әдебиеті
жүктеу/скачать 7,03 Mb. Pdf көрінісі
|
| Ғылыми мұрасы.
М.Әуезовтің ғылыми зерттеулері әрдайым маңызды. Ғалымның «Әдебиет тарихы» 1927 жылы Қызылорда қаласында жарыққа шықты. Бұл еңбегінде ғалым М.Әуезов қазақ әдебиетінің тарихын тереңнен бастап, ғылыми түрде жанрларға жіктеді. Қазақтың жан дүниесі сақтал- ған рухани мұраларын зерделі оймен талдады. Ұлт тарихында «зар заман» атанған дәуір бар, сол зар заманның өкілдерін Асан қайғыдан бастап, Бұ- қар жырау, Махамбет Өтемісұлы, Мұрат Мөңкеұлы, Шортанбай Қанайұлы туралы жазды. Алайда кітап кеңес билігінің талабымен түгелге дерлік жойылып, қырқылған күйде ғана жарық көрді. Өйткені қазақтың мұңын мұңдаған ақын-жыраулардың толғауларындағы елдік рух, тәуелсіздікті армандау кеңес билігіне ұнамады. «Әдебиет тарихының» толық нұсқасы тек 1991 жылы жарық көрді. Мұхтар Әуезовтің абайтану саласына қосқан еңбегі ұшан-теңіз. Ұлы ақын туралы ол атасы Әуез Бердіұлынан естіп өсті. Өйткені атасы Әуезді 107 Құнанбай Өскенбайұлы Арқат тауының солтүстік өңіріндегі өз қонысынан көшіріп, жанына алдыртқан. Солайша Әуез бен Абай іргесі айырылмаған сырлас, сыйлас дос болды. Мұхтар Әуезов жақыннан естіп-білген құрметті ақынның мұралары мен оған қатысты мәліметтердің ұлт үшін маңызды екенін түйсініп өсті. Нәтижесінде тұңғыш ғылыми еңбек «Абайдың туы- сы мен өмірі» деген атаумен 1933 жылы Қызылорда қаласында шыққан шығармалар жинағында жарияланды. Мұхтар Әуезов бүкіл өмірін Абайды зерттеуге арнады деуге болады. Бүгінде оның зерттеулері абайтанудағы маңызды ақпараттар қоры болып есептеледі. Көрнекті жазушының «Абай Құнанбаев» деген атаумен шыққан монографиясы 1967 жылы жарық көрді. Бұл жинақта М.Әуезовтің Абай Құнанбайұлы туралы зерттеулерінің бәрі топтастырылған. Сондай-ақ жазушы көркем шығармалары арқылы дана тұлғаның дара бейнесін сомдады, оның заманын, қоғамға сіңірген еңбектерін пьеса, либретто, т.б. салалар бойынша танытты. жүктеу/скачать 7,03 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|