ҚР ҰҒА академигі Т.Қ. Раисов атындағы


жылы Денверде (АҚШ) адамның хромосомаларының Денвер жіктеуі жасалып, қабылданды. Бұл классификация хромосомалар арасындағы айырмашылыққа негізделген



бет13/15
Дата12.02.2023
өлшемі34,08 Mb.
#67335
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15

1960 жылы Денверде (АҚШ) адамның хромосомаларының Денвер жіктеуі жасалып, қабылданды. Бұл классификация хромосомалар арасындағы айырмашылыққа негізделген:

  • 1960 жылы Денверде (АҚШ) адамның хромосомаларының Денвер жіктеуі жасалып, қабылданды. Бұл классификация хромосомалар арасындағы айырмашылыққа негізделген:
  • 1. Мөлшері
  • 2. Иықтарының арақатынасы
  • Денвер жіктеуі әртүрлі топтарға жататын хромосомаларды нақты ажыратуға мүмкіндік береді.

Адамның қалыпты кариотипі (Хромосомалардың Денверлік жіктелуі)

Хромосомалардың Денверлік жіктелуі

  • 23 жұп хромосома 7 үлкен топқа бөлінеді (А-дан G-ға дейін). Хромосомалардың пішіні, центромераның орналасуы, қайталама тартылулары мен спутниктердің болуы ескеріледі. Классификациялауды жеңілдететін маңызды белгі - бұл центромера индексі (ЦИ), ол қысқа иіннің ұзындығының бүкіл хромосоманың ұзындығына қатынасын (% -бен) көрсетеді..
  • A тобы (хромосомалар 1-3). Бұл ірі метацентрлік және субметацентрлік хромосомалар, олардың центромералық индексі 38-ден 49-ға дейін. Хромосомалардың бірінші жұбы - ең үлкен метацентрлік (ЦИ-48-49), центромераға жақын ұзын иінінің проксимальды бөлігінде екінші реттік тартылу болуы мүмкін. Хромосомалардың екінші жұбы - ең үлкен субметацентрлік (ЦИ-38-40). Хромосомалардың үшінші жұбы біріншіге қарағанда 20% қысқа, субметацентрлік (ЦИ-45-46) және оңай анықталады
  • .В тобы (хромосомалар 4-5). Бұл үлкен субметацентрлік хромосомалар, олардың центромера индексі 24-30 құрайды. Олар бір-бірінен қалыпты бояумен ерекшеленбейді. R- және G сегменттерінің таралуы олар үшін әртүрлі
  • С тобы (хромосомалар 6-12). Хромосомалар орташа, субметацентрлік, олардың центромера индексі 27-35 құрайды. Екінші реттік тартылу көбінесе 9-хромосомада кездеседі. Бұл топқа Х хромосомасы да жатады. Осы топтағы барлық хромосомаларды Q- және G-бояумен анықтауға болады.

Хромосомалардың Денверлік жіктелуі

  • Группа D (хромосомалар 13-15). Хромосомалар акроцентрлік, адамның басқа хромосомаларынан мүлдем өзгеше, олардың центромералық индексі шамамен 15 құрайды. Үш жұптың да спутниктері бар. Бұл хромосомалардың ұзын иіндері Q- және G-сегменттерімен ерекшеленеді.
  • Группа Е (хромосомалар 16-18). Хромосомалар салыстырмалы түрде қысқа, метацентрлік немесе субметацентрлік, олардың центромералық индексі 26-дан 40-қа дейін (16-хромосомада ЦИ шамамен 40, хромосома 17-34, хромосома 18-26). 16-шы хромосоманың ұзын иінінде 10% жағдайда екінші ретті тартылу анықталады.
  • Группа F (хромосомалар 19-20). Хромосомалар қысқа, субметацентрлік, олардың центромералық индексі 36-46 құрайды. Қалыпты бояумен олар бірдей көрінеді, бірақ дифференциалды бояумен олар айқын ажыратылады.
  • Группа G (хромосомалар 21-22). Хромосомы маленькие, акроцентрические, их центромерный индекс 13-33. К этой группе относят и Y-хромосому. Они легко различимы при дифференциальном окрашивании.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет