215
Осы үзіндіде Құртқаның қимылы, іс-әрекетінің созылуы процесі танымдық деңгейге сай
көрінеді.
Қобыланды шапты ауылға –
Қатуланып, қаттанып,
Буырқанып, бұрсанып,
Мұздай темір құрсанып,
Қабағынан қар жауып,
Кірпігінен мұз тоңып...
Бұл үзіндіде Қобыландының ауылды шабуға бара жатқандағы күйі танылады. Ол күйі
тілдік бірліктер арқылы ашылады.
Құбылып бурыл
гуледі.
Табаны жерге тимеді.
Тайбурылдың шабысы гулеу, табаны жерге тимеу деген секілді сипаттармен білдіріледі.
Ат шабысы дүркінді қимыл-әрекет түрінде көрініп, қазақ танымының тереңдігін түйсіндіреді.
Тіл табиғаты мен оның жұмсалу әлеуетін толық ашып көрсетудің бір жолы – тілді
функционалды грамматика тұрғысынан қарастыру. Грамматикалық
категорияларды
функционалды-семантикалық аспектіден зерттеу түрлі тіл деңгейі
элементтері арасындағы
жүйелі байланысты көрсетуге жол ашады.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Бондарко А. В.
Проблемы функциональной грамматики Спб.: Наука, 2003. – 398 с.
2. Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфологиясы. –Алматы: «Інжу-маржан», 2007. -388б.
3. Л. С. Дүйсембекова. Аспектуалдылықтың түркі тілдерінде зерттелуі. ҚазҰУ ХАБАРШЫСЫ
4. Жолшаева М. С. Қазақ тіліндегі аспектуалдық семантика: форма және мазмұн. – Филол. ғылым. докт...
автореф. Алматы, 2009- 54б.
Шормақова А.Б.
Грамматика бөлімінің кіші ғылыми қызметкері
Кегенбекова А.Д.
Грамматика бөлімінің аға лаборанты
А. Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институты
Достарыңызбен бөлісу: 
