Республикалық ғылыми-әдістемелік конференция материалдары



Pdf көрінісі
бет93/225
Дата31.10.2022
өлшемі12,23 Mb.
#46351
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   225
Пайдаланылған әдебиеттер: 
1. Гальперин И. Р. Текст как объект лингвистического исследования. – Москва: Наука, 1981. – 139 с.
2. Тіл білімі сөздігі /Ред. басқ. Э. Д. Сүлейменова. – Алматы: Ғылым, 1998. – 453 б.
3. Бахтин М. М. Эстетика словесного творчества. – Москва: Искусство, 1986. -502 с.
4. Жармакин О. Қ., Мағзұмов Қ. Б. Мәтін лингвистикасы: филология мамандықтарының студенттеріне 
арналған оқу құралы. – Павлодар: Кереку, 2011. – 84 б.
5. Бітібаева Қ. О. Қазақ әдебиетін тереңдетіп оқытудың инновациялық әдістемесі мен технологиясы. – 
Алматы: Дәуір – кітап, 2012. – 314 б.
 
 
Кеңес Б.Е.
әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті 
ҚАЛПЫНА КЕЛТІРІЛГЕН ЕЖЕЛГІ ФОРМАЛАР 
 
Аннотация. В статье сравнивается этимология слов «ажын», «ару» на казахском языке, раскрываемые 
сравнительно-историческим методом математико-логического метода. Кроме того, показывает конкретную 
этимологию.
Ключевые слова: этимология, математика-логический метод, сравнительно-исторический метод.
 
Abstract. The article shows the etymology of words of the Kazakh language "azhyn", "aru". The comparative-
historical method compares the variants of words expressed by the mathematical-logical method. It also shows a 
specific etymology.
Keywords: etymology, mathematics-logical method, comparative-historical method.
Сөз тарихы қызық. Ал сөз тарихының арқауы, негізі – оның мағынасы. Сөздің мағынадан 
тыс өмір сүруі мүмкін емес. Сөз мағынасы қоғаммен тікелей байланысты дамып отырады. Сол 
себептіде, сөздің алғашқы мағынасы, сөз төркіні мейлі филолог болсын, мейлі басқа саланың 
маманы болсын, қызығушылық тудырады. Сөз төркіні – қызығы мен қиыншылығы қатар 
жүретін тіл білімінің саласы.
Қазақ тіл білімінде қазақ тілінде этимология саласында қолмен санарлық қана еңбектер 
жарық көрді. 1966 жылы «Қазақ тілінің қысқаша этимологиялық сөздігі» жарық көрді. Бұл 
сөздікте 337 сөз қамтылған екен. Екінші бір еңбек 1980 жылы Рабиға Сыздықованың 
авторлығымен «Сөздер сөйлейді» атпен шықты. 1994 жылы Әбілбек Нұрмағанбетовтың «505 
сөз» атты сөз төркініне қатысты еңбегі шықты.


148 
Қазақ тіл білімінде этимология саласында қажырлы еңбек етіп, дамуына өз үлестерін 
қосқан ғалымдар: Әбдуәли Қайдар, Берікбай Сағындықұлы, Әбілбек Нұрмағанбетов, Рабиға 
Сыздықова.
Ендігі кезекте, жоғарыда келтірілген этимолог-ғалымдардың еңбектерін салыстырып
этимологиялық әдістерге сүйене отырып, нақты, ғылыми дәлелдемелер бойынша
этимологиясы ашылған сөздерді анықтайық.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   225




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет