Мен құрылыс жұмыстарына шетелдік азаматтарды тартсам деймін. Бұған заңды
құқығым бар ма?
Азамат ЕЛСЕРІКҰЛЫ, Алматы
Қазақстан Республикасына шетелдік жұмыс
күшін тарту ҚР Үкіметінің қаулысымен бекітілген
2001 жылғы 19 маусымдағы №836 квота
белгілеу ережесіне сәйкес реттеледі. Уәкілетті
орган рұқсатты бос жұмыс орындары болған
және жұмыс күші сұранысын ішкі еңбек нарығы
есебінен қанағаттандыру мүмкін болмаған кезде
орталық атқарушы орган бөлген квота шегінде
береді. Ішкі еңбек нарығында лайықты үміткер-
лерді іздестіру жұмыс берушінің республикалық
және жергілікті мерзімдік басылымдарда бос
жұмыс орындары туралы хабарландыру жария-
лауы және уәкілетті органның республикалық
және өңірлік деректер қорынан бос лауазымдар
жөніндегі ұсыныстарды қарауы жолымен жүзеге
асырылады. ҚР Үкіметінің қаулысымен бекітілген
2001 жылғы 19 маусымдағы №836 Жұмыс
берушілерге Қазақстан Республикасына шетелдік
жұмыс күшін тартуға рұқсат берудің шарттары
және тәртібі, квота белгілеу ережесінің 12-тар-
мағында ішкі еңбек нарығында іздестіру жүзеге
асырылмайтын жайттар айтылады. Рұқсат беру
мәселесінің шешімін уәкілетті орган тартылатын
шетелдік қызметкерлердің біліктілік сипат
та-
Металл ұрлағандар
қолға түсті
Ауылға сапалы
ауызсу жетті
Алматы облыстық ішкі
істер департаментінің
қызметкерлері шекара
бойындағы жаңа Нұр кент
ауылының құрылысшы-
ларына жоғалған құрылыс
мате риалдарын табуға
көмек берді.
Оңтүстік Қазақстан облы-
сының Созақ ауданын дағы Шу
ауылының тұрғындары
сапалы ауызсуға қол жеткізді.
«Қазатомөнер кәсіп» ұлттық
атом компаниясы құрамын-
дағы уран өндіруші «Орталық
өндіруші кәсіпо рын» мен
«Катко» серіктестігі «Ақбұлақ»
бағдарламасы бойынша
ауылға қазіргі заманғы су
тазарту жүйесін салып, іске
қосты.
Панфилов аудандық ішкі істер басқар-
масына Нұркент ауылында құрылыс сала-
сымен айналысатын кәсіпкерлердің бірі
2011 жылдың желтоқсан айынан 2012
жылдың сәуір айына дейін 1 млн 149 мың
335 теңге сомасындағы құрылыс мате-
риал дарын белгісіз біреулердің ұрлап кет-
кендігі жөнінде шағым түсіреді. Мерзімі
өтіп кеткен қылмыс екендігіне қарамастан,
жергілікті полиция қызметкерлері жоғал-
ған құрылыс материалдарын шұғыл іздес-
тіру шараларын жүргізеді. Нәтижесінде
полиция қызметкерлері екі күдіктіні тауып,
оның бірін ұстап, аудандық ішкі істер бас-
қармасына алып келеді. Ұсталған қылмыс-
кердің мойындаған түсініктемесі бойынша,
ұрланған 40 қоршау-дуалдың 27-сі қай-
тарылды. Олар Жаркент қалалық металл
қабылдау бекетіне және жеке үйін осы ма-
териалмен қоршап үлгерген жергілікті бір
тұрғынға сатылған. Қазіргі таңда облыстық
ішкі істер департаменті мен жергілікті
полиция қызметкерлері қалған құрылыс
материалдарын және ұсталған қылмыскер-
дің сыбайласын іздестіруде. Ұрлық дерегі
бойынша қылмыстық іс қозғалды.
Шу ауылында қазір 900-дей тұрғын
бар. Осы уақытқа дейін ауыл тұрғындары
суды 20 шақырым қашықтықта орналасқан
артезиан ұңғымасынан тасып ішкен бола-
тын. Себебі ауылда ұңғыма бұрғыланып
қазылғанымен, жер астынан шыққан су
ішуге жарамсыз деп танылған еді. Енді,
міне, сапалы ауызсуды су тазартудың кон-
тей нерлік жүйесі қамтамасыз ететін болды.
Қазақстандық «Эргономика» ҒӨФ» ЖШС
әзірлеген бұл жүйе елімізде сертифи-
катталған және іс жүзінде сәтті пайдала-
нылып келеді. Жүйе құрамы механикалық
тазарту сүзбесі және мебранды блокты
қолдану арқасында жоғары сапалы су
алуға мүмкіндік береді. Айта кетейік, бір
контейнер ішінде орнатылған жүйе тәулі-
гіне 25 текше метрге дейін су шығара ала-
ды. Қазіргі таңда мұндай жүйенің ауылда
екеуі орнатылған. Егер біреуі істен шықса,
екіншісі оның орнын алмастыратын бола-
ды. Осылайша, ауыл халқы үздіксіз сапалы
ауызсумен қамтамасыз етіліп отырады.
Тіпті қажет болса, бұл жүйенің тәулігіне 50
текше метрге дейін су шығару мүмкіндігі
бар екен.
Оңтүстік өңірдің кейбір ауылдары үшін
сапалы ауызсу – әлі де болса қол жетпей
отырған құндылықтардың бірі. Ұлттық
атом компаниясы ауылдардағы ауызсу
мәселесін шешуге басты әлеуметтік
бағдар ламалардың бірі ретінде басымдық
беріп отыр.
Серік ЖҰМАБАЕВ
құқығы бар. Жәрдемақының мөл-
шері әр балаға 1 АЕК-ті құрайды.
Сонымен қатар азаматтар отба-
сының жан басына шаққандағы
орташа айлық табысы облыста
белгіленген кедейлік ше
гінен
төмен болған жағдайда мем-
лекеттік атаулы әлеуметтік көмекке
үміткер бола алады. Атаулы әлеу-
меттік көмектің мөлшерін уәкілетті
орган жан басына шаққандағы
орташа табыс пен облыстарда
отба сының әрбір мүшесіне есеп-
телген кедейлік шегінің белгілен-
ген айыр масы түрінде есептейді.
маларын бағалау өлшемдері негізінде қабыл-
дайды. Уәкілетті орган тартылатын шетелдік қыз-
меткерлердің біліктілік сипаттамаларын
баға лау ды жұмыс беруші ұсынған құжаттарды
талдау негізінде жүргізеді.
№185 (867)
18
8
.1
1
0.
0.
20
20
12
12
ж
ж
ыл
ыл
,
,
бе
бейс
йс
ен
енбі
бі
www.alashainasy.kz
e-mail: info@alashainasy.kz
y
y
РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ
ДАТ!
– Аға, әңгімемізді күнде
делі
лі
кт
кт
і
і ку
ку
ә
ә
болып, естіп жүрген ақпараттардан
бастасақ. Еліміздің әр аумағында
сібір жарасы дейтін ауру жиі
тір ке летін болды. Халқымыз
адам ға жұққанын түйнеме дейді,
ма
ма
лғ
лғ
а жұ
жұ
ққ
ққ
ан
ан
ын
ын
т
т
үр
үр
лі
лі
ше
ше
а
а
та
та
йд
й
ы.
Ос
Ос
ын
ын
да
да
й
й
ін
ін
де
де
тт
тт
ер
ерді
ді
ң
ң
се
себе
бе
бі
бі
н
н
анықтап, малды алдын ала қорғау
мүмкін бе?
– Біріншіден, аурудың неге сібір жарасы
аталғанына тоқтала кетейін. Орыс дәрігері
С.С.Андреевский 1786-1789 жылдары Ре-
сейдің Орал және Сібір өңірінде адамдар
ме
ме
н
н
жа
жа
нуарлар арасында кең көлем
ем
де
де
о
оры
ры
н
н
ал
алға
ға
н
н
індетті зерттей келе, оған
а
ада
дамд
мдар
арда
да
кездесетін клиникалық көрісіне қарай «си-
бирская язва», яғни сібір жарасы деп ат
берген. Бұл індет ата кәсібі мал шаруашылығы
болған қазақ халқына ежелден белгілі, оны
мал түрл
р
ер
р
іне қарай әртү
ү
рлі атаған. Қойда
– топа
па
ла
лаң,
ң,
і
і
р
рі
қ
қ
ар
ар
ад
ад
а
а
–
– қа
қа
ра
ра
та
тала
ла
қ,
қ, ж
ж
ыл
ы
қыда
– жа
ма
манд
нд
ат
а
, еш
еш
кі
кіде
де
–
ш
шек
ек
ше
шек,
к
тү
түйе
йеде
д
– ақ-
ше лек, қарабез, ал бұл ауру осы түліктердің
біреуінен адамға жұқса, түріне қарай
түйнеме (ішкі түрі) немесе күйдіргі (сыртқы
түрі) деп аталады. Қазіргі кезде жануарлар
арасындағы бұл індетке топалаң
ң
дег
е
ен
жа
жа
лп
лп
ы
ы
атау беру ұсынылып жүр. Бұ
Бұ
л
л
ау
ау
ру
ру
ды
дың
ң
адамдар мен жануарлар үшін аса қау
і
іпті
і
індеттер қатарына жататынының бірден-бір
себебі: оның қоздырғышы топырақта спора
түрінде 100 жылдан астам уақыт бойы тірі
сақталады. Сондықтан да бұл аурудан өлген
мал, аур
ур
у ма
м
лды сойған
н
жер
р
немесе мал
өлек
к
се
сесі
сі
к
к
өм
өм
іл
іл
ге
ге
н
н
же
же
р
р кө
кө
п
п жы
жы
л
л бо
бо
йы
йы
т
т
опалаң
қоздырғышының көзі б
б
олып сана
лады.
Сондықтан да мұндай жерлер, әсіресе
қараусыз қалған, қоршалмаған мал қорым-
дары арнайы індеттану карталарында бел-
гіленіп, ветеринария мамандарының бақы-
ла
ла
уы
у
нда болуы керек. Мысалы, Қ
Қ
аз
аз
ақ
ақ
ст
с
ан
ау
аума
мағы
ғында 1948 жылдан бері т
топ
оп
ал
ал
аң
аңна
на
н
н
таза емес пункттер кадастры жүргізіліп
келеді, бұл ошақтардан жыл сайын топалаң
сына ма лары алынып, зертханаларда тексе-
ріліп отыруы қа жет.
Топалаң адамға ауру малды күту кезінде,
ауру м
м
ал
ал
ды
ды
с
с
ой
ой
ға
ға
нд
нд
а,
,
а
а
лд
лд
ын
ын
а
а
ла
ла
зер
е
тхана-
лық
те
те
кс
кс
ер
ер
уд
уд
ен
ен ө
өтп
тп
ег
е
ен
ен
ж
жан
ан
уа
уа
рл
рлар
ард
дың етін
немесе сүтін пайдаланғанда, мал шикізат-
тарын өңдегенде жұғуы мүмкін. Сондықтан
да барлық жағдайда жеке гиг иеналық шара-
ларды, қауіпсіздікті сақтаған жөн. Негізі, бұл
аурумен ауыруы жөнінен кү мәнді малды
со
со
юғ
ю
а
а
рұқсат етілмейді, ал кей бір м
м
ал
ал
иел
ел
ер
ер
і
ау
ауыр
ырғ
ған малдың клиникалық бе
белг
лг
і
і
ле
лері
ріне
не
қарамастан, мал дәрігеріне қа рат пай тұрып
ауырған малды сойып алады, кейде оның
етін ауылдастарға таратып немесе сатып
жіберуі де мүмкін. Мұндай жағ дай соңғы
жылдар
р
ы еліміздің бірнеше өңірінде
тіркел
ел
іп
іп
,
,
ая
ая
ғы
ғы қ
қай
ай
ғы
ғы
лы
ы
о
о
қи
қи
ға
ғаға
ға
ә
ә
ке
ке
лі
л
п соқ-
қаны
ы
д
д
а
а
бе
бе
лг
лгіл
іл
і
і.
Б
Б
ұл
ұл аур
ур
у
у
өт
өт
е
е
ша
шапш
пш
а
аң түрде
өтеді, ауырған мал төрт-бес сағаттан бір
тәулік ішінде өліп болады. Ол өте тез тарала-
тын қатерлі індеттер тізімінде болғандықтан,
бұдан өлген малды жарып-сойып қарауға
болмайды, оны терісімен бірге өрте
е
п,
п
арн
р
а-
йы
йы м
мал
ал
қорымына көму керек. Оғ
ғ
ан
ан ж
ж
ан
ан
уа
уа
р-
р-
ла
а
р
да
байқалған клиникалық белгіл
е
ер мен
малдан алынған патологиялық материал-
дарды арнайы тәртіппен, қауіпсіздік шарала-
рын сақтап, ветеринария зертхана ларында
зерттеу арқылы диагноз қойылады. Ал бұл
ауруда
н
н
ма
ма
лд
л
ы алдын ала
а
қорғ
р
ау
у
мәселесіне
келе
е
ті
ті
н
н
бо
бо
лс
лс
ақ
ақ,
, жы
жы
л
л
са
айы
йы
нғ
нғ
ы
ы ве
ве
те
те
р
р
ин
и
ария-
лық алдын алу іс-шаралар жоспарына сай
топалаңға қарсы барлық ауыл шаруашылығы
жануары түгелдей егіледі. Бұл шараға
республикалық бюджет тен арнайы қаржы
қарастырылған. Бұл үшін осы індетке қарсы
арнайы тиімді вакцина бар, онымен егілген
мал осы аурумен бір жылға дейін ау
у
ыр
ы
ма
м
й-
ды
ды
.
Со
Со
ндықтан мал иелері бұл іск
е
е
жа
жа
уа
уа
пк
пкер
ер
-
-
ші
лі
кпен қарап, барлық малын ектіруі керек.
Ара-тұра егіл мей қалған мал – осы қатерлі
індеттің пайда болуына себеп.
– Сіз жануарлар ауруын
зерттейтін ғылымның өкілісіз ғой.
Ал
л
м
м
ұн
ұн
да
да
й
й
ау
ау
ру
ру
ла
ла
р
р
ан
ан
ық
ық
та
та
лғ
лғ
ан
ке
кезд
зд
е
е
ти
ти
іс
іс
ті
ті ш
шар
ар
ал
алар
ар
қ
қ
аб
аб
ыл
ыл
да
да
йтын-
дар – соның басы-қасында жүретін
жергілікті жердегі мамандар.
Қазіргі мезгілде індет анықталған
уақытта бұл мамандар қажетті
шараларды дұрыс атқарып жүр ме?
– Қазақстан Республикасы Ү
кі
кіме
ме
ті
ті
ні
ні
ң
ң
20
2
03
03 ж
ж
ыл
ыл
ғы
ғы
№
№
40
40
7 қаулысына сай жануар-
лардың бірнеше түріне ортақ аурулар –
құтыру, бру цел лез, ауески ауруы, лейкоз,
леп тоспироз, листериоз, пастереллез, топа-
лаң, тубер кулез, аусыл, күл, эхинокок коз,
парату беркулез, токсоплазмоз, три хофития,
рик кет сиоздар, т
т
ул
ул
яр
я
ем
ем
ия
ия,
,
ау
ау
ыз
ы
у
у
ыл
ылуы
уы
(
(
эк
эк
-
-
зо ти калық ауру)
)
а
а
ур
ур
ул
ул
ар
ары
ы
ке
ке
зі
зінд
нде
е
өт
өт
кі
кі
зі
зі
ле
леті
ті
н
н
шаралар республикалық бюджет есебінен
жүргізіледі. Осы тізбеге сай анықталған
ауру ларды жою және алдын алу жұмыстарын
облыстардың, аудандардың жергілікті атқа-
рушы органдары денсаулық сақтау сала сын-
дағы уәкілетті мемлекеттік органмен бірлесе
от
от
ыр
ыр
ып
ып
,
,
жа
жа
ну
ну
ар
ар
ла
л
р мен адамға ортақ ауру-
ла
лард
рд
ан
ан
қ
қор
ор
ға
ға
уд
уд
ы
ы ұйым дас тырады. Ауыл
шаруашылығы жануарла рының аса қауіпті
аурулары анықталған жерлерде ауру жа-
нуар ларды жою жұмыс тарын «Республи ка-
лық эпизоотияға қарсы отряд» республи-
калық мемлекеттік мекемесі жүргізеді. ҚР
«Ветеринария тур
урал
ал
ы»
ы»
з
з
аң
аң
ын
ын
а
а
сә
с
йк
йк
ес
ес
,
,
әр
әр
бі
бі
р
р
жұқпалы ауру кез
ез
ін
ін
де
де
о
оры
ры
нд
ндал
ал
ат
атын
ын
ш
ш
ар
арал
ал
ар
ар
жүйесі бекітілген. Ауруға диагноз анықтал-
ғаннан кейін жергілікті ветеринария маман-
дары осы ережелерді қатаң түрде орындауы
қажет. Өткен жылдары ауыл аумақтарындағы
бұл жұ
жұ
мыстарды лицензиат мал дәрігерлері
уа
уақы
қы
тш
тша
а
ке
ке
лі
лі
сі
сі
мш
м
арт бойынша орындап
келд
і
і, алайд
й
а орындалған жұмыс сапасы көп
жағдайда сын көтермейді, кей жағдайда
жоспарланған жұмыс көлемі толығымен
орындалмайтын фактілер де кездеседі.
Биылдан бастап әрбір ауданда жергілікті
бюд жет есебінен ж
ж
ұм
ұм
ыс
ы
істейтін ве
е
те
те
ри
р
на-
рия станциялар
р
ы
ы құ
құ
ры
рылы
лы
п,
п, і
і
ск
ск
е
е кі
ірі
рі
ст
ст
і,
і,
е
е
нд
нд
іг
ігі
і
жерде індетке қарсы көптеген алдын алу
және сауықтыру жұмыстары уақытында
және сапалы орындалады деп күтілуде.
Алайда індетке қарсы шаралардың толық
орындалуы тек қана мал дәрігерлеріне ғана
байл
л
ан
ан
ысты ем
е
ес, кейбір ұйымдастыру жұ-
мы
мы
с
с та
та
ры
ры ж
жер
ер
гі
гі
л
лі
к
кті атқару органдары мен
әкімдердің араласуын қажет етеді. Мысалы,
індетке қарсы малды жалпылама зерттеу,
егу, мал жайылымы мен суаттарды, мал қо-
рым дарын салу сияқты шараларды ұйым-
дастыру – жергілікті әкімдер құзырындағы
шаралар.
– Жоғары
рыда
да
т
топ
оп
ал
алаң
аң
ме
мен
н
ауырған малды өртеу керектігі
туралы айтып кеттіңіз ғой. Бізде
бұдан басқа да аурулар тіркеліп
жатады. Бұрынғы кездері ауылдағы
мал дәрігері ауырған малды емдеп
жа
жа
Достарыңызбен бөлісу: |