СІЗ НЕ ДЕЙСІЗ?
Нә
Н
би
б
жа
ж
н МҰХАМЕТХАНҰЛЫ, тарих
х
шы
ш
:
–
–
Әр
Ә
халықтың өзіне тән ұл
л
тт
тт
ық
ық
м
м
е-
е-
рекелері болады. Қытайдың жаңа жы лы
дәстүрлі күнтізбе бойынша есеп
теледі.
Олар жаңа жылын 15 күн той лайды. Қа-
зір гі Қытай Халық Рес пу бликасы сол 15
күн нің жеті күнін ресми демалыс күндері
ре тін
де
де
б
б
ел
ел
гі
гі
ле
ле
п,
п,
х
х
а
а
лы
лы
қт
қт
ың
ың
ж
ж
ақ
ақ
сы
сы
ла
л
п той-
ла уына мүмкіндік жа саған. Осы жайтқа
қа рай отырып, біздің Наурыз мерекесін де
ұлт тық дең
ң
ге
ге
йг
йг
е кө
кө
те
те
ру
ру
к
к
ер
ер
ек
ек д
деп
еп
о
о
йл
йл
ай
ай
-
мын. Қы тай
й
д
дағ
ағ
ыд
ыд
ай
ай
ш
ш
ек
ек
ар
аран
ан
ы
ы жа
жа
уы
уы
п
п,
қ
қа-
а
уіп сіз дік ті кү шейтіп, халықтың алаңсыз
той ла уына жағдай жасауымыз қажет.
Екіншіден, БҰҰ-ы мойындаған мерекенің
мерейі өсуі үшін, Наурызда өз-өзімізге
жылдық есеп бе ріп, мемлекеттік шаралар,
ме
мем
м
ле
ле к
кет
етті
тік
к ма
м
рапаттаулар өткізілсе д
д
еп
еп
ой
ойл
лай
аймы
мы
н
н. Ш
Ш
е
караны жауып тастау деге
ген
н
кезде бұ қара дереу қауіпсіздікті ойлайды.
Қытай өз гелерден қауіп кү те тін ел емес.
Бұл – ше ка рашылардың жұ мысын азайту,
халықпен бір ге той лауын қамтамасыз ету
мақсатында ж
ж
а
а
сал
ал
ып жатқан ша
ш
руа. Осы
арқылы қ
қ
ы
ы
та
тай
й
л
л
ар
ар
б
бұл
ұл
м
мер
ер
ек
ек
ед
еде
е
іш
іш
кі
к
туризмді да мы ту ға б
б
аса назар аударады.
Біз де осындай ке шенді шаруаларды қолға
алуымыз қа жет.
Тұрсын ЖҰРТБАЙ, жазушы:
–
–
Қа
Қ
зір
р
қазақтың ұлттық мерекесінің
ң
қа
қа
ді
дірі
рі
ж
ж
оқ
оқ
.
Мә
М
селен, қаңтардағы жа
а
ңа
ңа
жыл ға дайындық желтоқсаннан бас талады
ғой. Ал биылғы наурызда қай қалада, қай
облыста ауыз толтырып айтарлықтай
дайындық бар екенін өзіңіз айтыңызшы.
Тек Оңтүстік Қа зақ стан облысы ғана төл
ме рекемізді 14 наурыздан бастап тойлап,
ұлт тық ша ралар ө
ө
тк
тк
із
із
іп
іп ж
ж
ат
ат
ыр
ыр
. Ме
Ме
ні
ні
ңш
ңш
е,
е,
Шым кент қаласы
с
с
ек
екіл
іл
ді
ді б
б
ар
арлы
лы
қ
қ об
об л
л
ыс
ыст
т
а-
а-
рымыз наурызға баса назар ау дарғанда
ға на «Бұл мейрамды ше ка раны жауып тас-
тап тойлайық» деген мәселені көтере ала-
мыз. Олай болмай, бұл идеяға дәметуге
бол майды.
НЕ
НЕГЕ
ГЕ Т
ТОҒ
ОҒЫЗ КҮН?
Сөз соңында «Неге тоғыз күн тойлау ке-
рек?» деген мә селеге келсек, қазір кез келген
бәй шешектей құлпырған аруларымыз бен
«тұлпар көңіл» жігіттеріміз келер жылдан жақ-
сылық күтіп, шапқылап
п
жү
ж
р.
р
Олардың к
к
өң
ө
іл
кү йіне қарап, бағзы
ы
з
зам
аман
ан
да
дағы
ғы «
«
от
от
ыз
ыз
к
к
үн
үн
ойын, қырық күн тойын» т
й
ой лай
й
тын т
й
ойшыл
қа зақ тың бет-бейнесі, кес кін-келбеті көз ал-
ды ңызда көлбеңдегендей бо лады. Бірақ на-
рық тық қоғам диірменінің шыр айналған та-
сының үстінде жүріп, күнкөрістің ұршығын
иі
и
р
р
ген бү
ү
гінг
нг
і
і
исі Алаш баласына «отыз күн
ой
ой
ын
ын
»
»
ой
ой
на
ау
у
ар
ар
ты
тықт
қтық
ық
е
е
те
т
рі сөзсіз. Сондықтан
да осы бір қалыптасқан сөз тіркесті «он күн
ойын, тоғыз күн тойын» жасапты деп сәл өз-
ге ріс енгізетін кез келген сияқты. Яғни бізге он
күн ойын мен тоғыз күндік той да жетіп жа тыр.
5 млн-ға тақаған қа зақ-
стандық жастардың тең
жар тысына жуығын ауылдағы
өске
ке
лең
ң
құ
құ
ра
р
йды. Ендеше,
ел
ел
де
де қ
қ
оғ
оға
а
ал
ал
ын
ы
ған мемле кет-
тік жастар саясатынан, әсіресе
ауыл жастары шет қалмауы
шарт. Кеше Мәжілістің жалпы
отырысында депутат Ба қыт-
бек Смағұл д
д
әл
ә
о
о
сы ауыл
жастарын
ың
ың
м
м
әс
әс
ел
елес
ес
ін
ін
кө те ріп, Білім және ғылым
ми нистрінің атына сауал
жо л дады.
Басы 1-бетте
САУАЛНАМА
САУАЛНАМА
Рамазан САРПЕКОВ, ҚР Парламенті Мәжілісінің
депутаты:
– Рақымшылық белгілі б
б
ір
ір
айт
йт
ул
у
ы кү
ү
нге,
,
м
м
ем
ем
ле кет-
тегі айғақты бір кезеңдерг
рг
е,
е, м
м
ем
ем
ле
ле
ке
кет
т
өм
өмір
р
ін
ін
де
дегі
гі
ұ
ұм
м
ы-
ы-
тылмас мерейлі шақтарға байланысты жарияланып
тұ рады. Оны заң шығарушы Парламент ұсынып, Ел ба-
сы мыздың Жарлығымен жүзеге асады. Мәселен, Тә-
уелсіздігіміздің 20 жылдығында жарияланды. Бұл –
бі
б
з
з
де
д
ғана емес
с
,
,
дү
д
ниежүзінде бар үрдіс. Егер ұлттық
ме
ме
р
р
ек
ек
ем
ем
із
із
–
–
Н
Н
ау
ау
ры
ры
зд
здың
ың
е
елі
л
мізде тойланып келе жатқ
қ
ан
ан
ын
ын
а
а дө
дө
ңг
ңг
ел
ел
ек
е
к
к
үн
үн
б
б
о-
о-
латын болса, мәселен, 100-150 жыл немесе одан да көп айтулы жылдармен
сәй кессе, неге рақымшылық жарияламасқа? Бұл – заң шығарушы органның,
Үкі мет пен Елбасының құзырындағы мәселе. Егер ұлттық мерекеміздің ма ңы-
зын арттырып, оның құндылығын жоғарылатамыз десек, онда наурыз айында,
ен ді жыл сайын болмаса да, айту
у
лы кезеңдерде сотталғандарға рақымшылық
жа саудың еш сөкеттігі жоқ
қ
д
д
еп
еп
е
есе
се
пт
птей
ей
мі
мін
н.
К
К
ең
еңес
ес
д
дә
ә
уі
уір
рін
ін
де
Ұлы Қазан со циа-
листік төңкерісі күні, тіпті Л
Л
е нин ні
і
ң туған кү
і
нінде де рақымшылық жа рия лан-
ған.
Ирак ЕЛЕКЕЕВ, қоғам қайраткері:
– Өзіміз Тәуелсіздігіміздің 20 жылдығы кезінде,
яғни жа қында ғана рақымшылық жасадық. Оның өзін-
де
де
д
де
е
ел
ел
а
а
ра
р
с
с
ын
ында
да
ү
ү
лк
лк
ен
ен
д
д
ау туды. «Рақымшылыққа
а
те
те
к
к дө
дө
к
кей
ей
л
л
е
ер ғ
ғ
ан
ан
а
а іл
іл
ін
ініп
іп,
ал
ал қарапайым жандар абақ-
ты дан шық пай қалды» деген секілді неше түрлі шу
шықты. Ра қым шы лықты тек үлкен тарихи маңызы зор
күндерге бай ланысты жасау керек. Әрине, қазақтың
Жаңа жылы – Нау рыз қарсаңында рақымшылық жа-
рия лауға бо ла ды, бірақ он
ы
ы әр
әр
ж
ж
ыл
ыл
с
с
ай
ай
ын
ы
ж
ж
ас
ас
ай
ай
б
б
ер
ер
се
с
к,
к
онда абақтыда қыл-
мыс керлер тіптен азайып
п
к
к
ет
етпе
пе
й
й ме
ме
?
?
Бұ
Бұ
л
л
қо
о
ға
ға
м
м
да
да
му
муын
ына
а
кері әсер ететіні сөз-
сіз. Одан да Наурызда азық-түлік бағасын арзандатуға, қарапайым халыққа
қолжетімді етуге күш салайық. Халыққа пайдалы жағын ойлайық. Әйтпесе
қазір барлық тауарлардың бағасы қымбаттап кетті. Тіпті мереке күндері көжеге
қосатын түрлі дәнді-дақылдар, дастарқанға қоятын тәттілер, өрік-мейіздердің
ба
б
ға
ға
сы аспанда
да
п
п
кетеді
д
. Од
д
ан да осы мәселені шешуг
г
е
е
ты
ты
ры
ры
сайық.
қ
Ал жы
ж
л
са
сайы
йын
н
қы
қылм
лм
ыс
ыске
ке
рл
рл
ер
ер
ге
ге
р
рақ
ақ
ымшылық жасаудың не
қа
қа
же
жетт
тт
іл
іл
іг
іг
і
ба
бар?
р?
Кәрібай ТАСШАБАЕВ, заңгер:
– Наурыз – біздің ұлттық мейрамымыз. Бүкіл исі
мұ сыл ман елдерінің қаншама жылдардан бері тойлап
келе жатқан ең үлкен ұлық ме
ме
ре
р
ке
ке
сі. Оның үст
т
ін
ін
е еліміз
дербес, азат ел. Наурыз ме
ме
йр
йр
ам
ам
ы
ы ме
ме
мл
мл
ек
ек
ет
етті
ті
к
к
ме
мере
ре
ке
ке
болып табылады. Мен осындай Ұлыстың ұлы күні Пар-
ламенттің сотталғандарға қатысты рақымшылық жа-
рия лауын ұсынар едім. Ең болмағанда соттал ған-
дардың мерзімін қысқартып, ал жеңіл жазамен
абақ тыға тоғытылғандарды шартты түрде соттап, бостандыққа шығарғанын
дұ
дұ
ры
ры
с
с
де
деп
п
ес
е
еп
еп
те
те
йм
йм
ін
ін
.
Жанат СЕМБАЕВ, Алматы облыстық ТЖД
баспасөз қызметінің жетекшісі:
– Әрине, отшашудың мерекелік кө ңіл күй сый-
лай ты ны рас. Алайда оның қауіптілігін де ескерген
жө
жө
н.
н.
Ж
Ж
а
а
ңа
ңа
ж
ж
ыл
ыл
м
м
ер
ер
ек
ек
ес
ес
ін
ін
де
де
пиротех никаны қол-
да
даны
нып
п,
д
д
ал
ал
ад
ад
а
а
қа
қар
р, ж
жер
ер
ы
ы
лғ
лға
алды болса да өрт оқи-
ғалары орын алып жа тады. Ал наурызда бұл қауіп
бір неше есеге арта ды. Се б ебі күн ысып, жер құрғап
от жылдам тұтануы ық ти мал. Сондықтан бұл ұсы-
ныс ты қолда маймын. Мысалы, биыл Шымкентте пиротехникалық зат-
тар
р
сақт
қ
ал
ал
ған ба зар
р
дың қоймасы өртеніп, адам
м
да
д
р
р
жапа шекті
і.
.
Бір
р
Ал
Ал
ма
ма
ты
ты
қ
қ
а
а
ла
ла
с
сын
ын
ың
ың
ө
ө
зінде 15 адам күйіп қалд
ы.
ы.
Т
Тіп
іп
ті
ті а
а
ра
ра
с
с
ын
ын
да
да
м
мүг
үг
ед
едек
ек
бо лып қалғандары да бар. Сондықтан от шашуды пай да лан баған жөн
деп санаймын.
Достарыңызбен бөлісу: |