Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет


e-mail: info@alashainasy.kz



Pdf көрінісі
бет16/23
Дата22.12.2016
өлшемі9,46 Mb.
#280
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   23

e-mail: info@alashainasy.kz

y

y

РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ



Жарты жылдың

ың іші

ш

нд

де 

ақтөбелік көпб

бал

алал

алы

ы ан

ана 

а 

Гүлмира Мұқатова жерлестерін 

– 160 миллион, Астана 

қаласының тұрғындарын 100 

миллион теңгеге отырғызып 

кеткен. Сөйтіп, алаяқтықпен 

ха

халы

лықт

қтың

ың 2

260

60

м

мил

иллион адал

ақ

ақ

ша

шасы

сын 

н қа

қалт

лтас

ас

ы

ына басқан ол 

алданғандарды сергелдеңге 

түсіріп қойды. Сан соққан 

тұрғындар шағымдарын алып, 

полицияға шауып жүр.

Атыраулық 

ппо

о

ллииц

ц

ееййлле

е

рдің 

үстінен қылмыстық 

іс қозғалды

Атырау қалассын

ы ың

ы

 про

р

 ку 

у

ра

р -

-

ту расы  жергіл

лік

ікті

ті т

тәр

әрті

тіп 

п са

са

қ

қ

шы

шы-

-

ларына «қызметтік өкілеттілігін 

асы ра пайдаланды» деген айып 

та ғып, қылмыстық іс қозғауда. 

Бұл іс үстіміздегі жылдың 

16  та   мы

ызы күні қаладағы 

ме

ме

й

й ра

ра

м

м

ха

ха н

нал

алар

арды

д

ң біріне 

б

баса-көктеп кіріп келіп, ондағы 

еркек кін діктінің барлығын 

машинаға тиеп, бөлімшеге 

әкеткен полицейлерге қатысты 

қозғалды.

Естеріңізге сала к

кет

етей


ейік

ік,


, ме

ме

йр



йр

ам

амха



хана

на

 



әкім шілігі қызыл жаға

ға

лы



лыларғ

рғ

а



ос

осында


дағы 

кү зетшілер мен даяшыларды, менед жер-

лер мен тіпті бір келушіні заңсыз әкетті деп 

айып таққан еді. Ал полицейлер болса өз 

кезегінде мейрамхана қызметкерлері қар-

сы

с



лық көрсет

етті деп оларды бірнеше тәу-

л

лі

к 



к ке

ке қ


қ

ам

амап



ап тт

ас

аста



та

ға

ған 



н ед

ед

і. Бұдан соң мей-



ра

рам


мх

хан


ана

а

әк



әк

ім

імші



шілі

ліггі ішкі істер 

қыз  меткер лерінің үстінен арыз жазып, оны 

ҰҚК Атырау облысық департаменті мен 

«Нұр  Отан» партиясына, прокуратураға 

тап сырған  болатын. Рестораторлардың 

сөз деріне қарағанда, полицейлер мей-

рам ханаға келіп, көңіл көтері

р

п, бірақ қыз-



мет ақысын төлемеген

ен

.. Се



Себе

бе

бі



бі о

о

ла



ла

рғ

р



а 

а қа


қа

-

-



ла дағы  басқа да о

о

сы



сынд

ндай


ай о

оры


рынд

ндар


арда

да 


ақы    сыз  қызмет  көрсетіледі-міс. Ал по ли-

цей лердің сөзіне сенсек, мұндай жедел 

іс-шаралар мейрамхана күзетшісінен таяқ

жеген келушілердің бірінен түскен арыз 

негізінде жүргізілген. Атырау қалалық

пр

прок



окур

урат


атур

рас


асын

ының


ың б

б

өл



ө

ім

ім бастығы Нұржан 



Жа

Жанг


нгер

ере


еевт

втің


ің

а

айт



йтуы

уынш


нша, осы істі екі ай 

бойы тексерген прокуратура қызметкерлері 

полицейлердің  бұл әрекетін заңсыз деп

тауып, іс қозғаған. Әзірге күдіктілердің 

аты-жөндері белгісіз.

Жанар НИЗАМИ,

Ат

А

ыр

ырау

ау

Нұрғиса Тілендиев атындағы көшенің жағдайы сын 

көтермейді. Неше жылдан бері жөнделмей тұр. Көліктер 

шоқалаққа соғылып, қиналып өтеді. Осы көшеге жергілікті билік 

назар аудармайтын сияқты. Есесіне Алматының кейбір көшелері 

жы

жы

л 

л 

са

са

йы

йы

н

н

жа

жа

ңартылып жатады. Бұл н

н

ен

енің

ің б

б

ел

елгі

гісі

сі

? Ті

Ті

ле

ленд

ндие

иев 

в

кө

көше

шесі

сі

қ

қаш

ашан

ан ж

жөнделеді?

Зәуре ТАЛҒАТҚЫЗЫ, Алматы қаласы

Сұрақтың жауабын Алматы қа ласы Бостандық ауданы әкім шілігінің 

ресми сайтынан таптық. Ау дан әкімі Раушан Асанованың мә ліметінше, 

Алматыдағы Н.Ті ле

л

нд

диев көшесі 2009 жылы орта ша жөндеуден өткен. 



Қазіргі  уа қыт та

а кө


көше

ше

ні



нің 

ң ас


асфа

фаль


льт 

т 

жа



жа

бы

быны



ныны

ның 


ң жа

ж ғ дайы  қанағаттанарлық 

дең гей де  деп  есептеледі.

і

Д



Дегенмен ас

ф

 фальт шұңқырларының бары рас. 



Ау дандық әкімдік Алматы қа ла сының Автомобиль жолдары бас қар-

масына шұңқырларды жөн деуге өтінім беріп қойған.



Алматы қаласы бойынша дәріханалар және дәрі-дәрмектің 

бар-жоғы туралы ақпараттарды беретін қызметтер жұмыс істей 

ме?

Са

Са

ла

лама

ма

т 

т ӘЛ

ӘЛІМ

ІМБА

БА

ЕВ, Алматы қаласы

Алматы қаласы бойынша элек-

трондық қызмет көрсету интернет-

ресурсының хабарлауынша, дәрі ха-

налар, олард

рдағы дәрі-дәрмектің 

ттізі

зімі


мі

м



меди

дици


ци

на

налы



лық 

қ жә


және салттық 

қыз меттер туралы жедел ақпа рат-

тарды 2-911-911 анықтама теле-

фо  нынан алуға болады. Бұл желі 

тәулік бойы тегін жұмыс істейді. 

Оған қоса, 2911 ақылы желісіне де 

хабарласуға болады. Сонымен 

бірге қажетті дә

дә

ріі-дәрмектің қ



қай 

дәріханалард

рд

а

а ба



бар 

р ек


ек

ен

енін



ін e

e-u


u

sl

slug



ugi..

al  maty.kz  сайт

й

ынан да бі



білуге б

бо ла-


ды. «Емдік дәрі-дәрмекті із деу» де-

ген тарауды бассаңыз жетіп жа тыр. 

ДАТ!

Х

Х

аай

й

р

р

у

улл

л

лаа Ж

ЖА

АН

НБЕКОВ, Абай аатты

ы

н

н

д

даа

ғ

ғ

ы

ы Қ

Қаазз

а

а

қ

қ 

ұ

ұллттық педагогиккаалл

ы

ыққ 

университетінің химия және биология факультетінің деканы, профессор:

– Хайрулла Нышанұлы, білуімізше, 

сіз жоғары оқу орнын химия саласы 

бо йын

нша

ша б

біт

іт

ір

іріп

іп,, бі

біра

рақ 

қ 

эк

экол

олог

огия

ия мә се-

лесі

і

б

бой

ойын

ынша

ша ғ

ғыл

ылым

ыми-

и-

зе

зерт

ртте

те

у 

у жұ мы-

сын жасап жүрсіз. Мұның себебі неде?

– Расымен де, 1981 жылы қазіргі Қазақ 

ұлттық университетінің химия факультетін 

бі тіргенмін. Оқу орнын тамамдаған соң, 

Ғы лым академиясының органикалық ка-

тализ және электрохимия институтында 

қы

қы

з 



зме

ет атқарып жүргенде ғылым

ыми 

и жұ


жұм

м

ы-



ы-

сы

сым



мды

ды

 қорғадым. Ол кезде мұұға



ғалі

лім


м

бо

болу



лу 

туралы еш ойламаппын да. Бір күні «Абай 

атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық 

уни верситетінде ер мұғалімдер өте азайып 

кет ті, университеттің химия факультетіне 

қыз метке келсеңіз» деген ұсыныс түсті. Уни-

вер си

сите


тетк

тке


е  ке

келі


ліп,

п, к


каф

афед


едра

ра м


мең

еңге


геру

р шісіне 

жо л

ық

ықты



тым.

м

О



Ол 

л

кі



кісі

сі б


бір

рде


ден

н «ө


«өті

ті

ні



ніші

шіңд


ң

і жаз» 


деді. Сол күні өтініш жаздым да, бір күнде 

мұғалім  болып шыға келдім. Кафедра 

меңгерушісі Әзімхан Фазылұлы Сейітжанов 

ағамыз «сен таза ғылымнан келдің, мұғалім 

болдым деп ғылымды  тоқтатып  қо

қойм


м

ай, 


од

одан


ан әрі жалғастыру керек» д

д

еп



еп к

к

ең



еңес

ес

 



бе

берд


рдіі. Бір жылдай оң-солымды

б

бағ



ағ

да

да



рл

рлап


ап, 

сонан соң ғылыми-зерттеу  жұмыстарына 

кірісуге бел байладым. Содан студент кез-

дегі ҚазМУ-дегі жетекшім Мұсабеков Қуа-

нышбек ағама барып ақылдасып, жа-

сайтын


н

  ғыл


ы ыми еңбе

егі


г мнің ауы

у

лдағы 



аға йы

йынғ


нға

а ша


шара

рапа


паты

ты ттис


исе 

е ек


екен

ен д


дег

еген


ен ойым-

ды жеткі


і

здім. О


Ол к

і

ісі де оңтүс і



тік өңірге нәр 

бе ріп отырған Сырдария өзенінің эко-

логиясы өзекті мәселе екенін айтып, сол 

ба ғытта жұмыс істеуге жол сілтеді. Жа сы-

ратыны жоқ, алғашында бұл тұста не із де-

ніс  жасауға болады деп біраз о

о

йл

й ан



ан

ып 


жү

жүрд


рдім

і . Өзім сол Сыр өңірінде

е ту

туып


ып-ө

сі



сіп,

п,

 



бұл аймақтың экологиялық мәселесіне 

жастайымнан қанық болғандықтан, 

тәуекел деп жұмысты осы мәселеге қатысты 

материалдар жинаудан  бастап кеттім. 

Басты мақсат Сырдария өзеніндегі су 

құрамы


ыны

ның 


ң ми

ми

не



нера

ралд


лды 

ы ты


тыңа

ңа

йт



йтқы

қы

шт



ш армен, 

ауыр


р м

мет


етал

алда


дарм

рм

ен



ен л

лас


ас

та

тану



нуын

ын ззер


ертттеу еді. 

Өзен суының құрамындағы ауыр метал-

дардың мөлшерін зерттеп жүргенде, «неге 

өзен  суының  құрамындағы  ра дио ни ку-

лидтердің мөлшерін зерттемейміз» деген 

ой келді де, осы бағытта іске кірісіп кеттік. 

Сы

Сырд


рдар

а

ия жағалауындағы Шал



ал

қи

қия  ел



елді

ді

 



ме

меке


кен

ні тұсындағы су құрамын

н те

текс


ксер

ерге


ген

н 

кез 



де сынамадан адам денсаулығына 

зиян ды  радионикулидтердің 20-30 есеге 

артық екені анықталды. Өзен суының құра-

мын дағы  қорғасын мен мырыш мөлшері 

де шектен тыс артық екені белгілі болды. 

«Мұн


ұн д

 дай


ай д

дәр


әр

еж

ежед



еде

е ла


ласт

стан


ануд

удың


ың с

с

ыр



ы ы не-

де?»


»

д

д



ег

еген


ен ссау

ауал


ал

т

т



уы

уынд


нд

ад

ады



ы.

С

Сыр



ырда

дар


рия өзе-

ні Тянь-Шаньнан бастау алып, Тәжік, Қыр-

ғыз, Өзбек елдерін басып өтіп, бізге келетіні 

бе лгілі. Сондықтан алғашқы кезде ластану 

сол жақтан басталған болар деген де күдік 

бол ған. Алайда Шардараға құяр

р

тұс


с

та

т



ғы 

өз

өзен



ен ссуының сынамасында ауыр

р м


мет

етал


ал

да

дар 



р 

ме

мен



н

ми

м



нералдардың  рұқсат еті

ті

л



лген

ен

м



мөл

өл-


шер ден аса көп артық емес екені аны қ тал-

ды. Содан «Жаңақорған, Шиелі, Бәйгеқұм 

ел ді  мекендерінің тұсында өзен суындағы 

зиян ды заттар неге көп?» деген сауалдың 

жауабы

ы

н



н

іззде


д уге кірістік

к.. Бірд


р ен «бұл осы 

аума


ақт

қтағ


ағы

ы ур


уран

ан ө


өнд

ндір


р

іс

ісін



ін

ің

ң



с

сал


ал

да

дары



ры болар» 

деген күдіік пай

йда б

болды. С


Соңынан зерттеу 

қорытындысы сол күдігімізді растады. Сол 

бір 1995 жылдан басталған зерттеулеріміз 

әлі де жалғасып келеді.



– Жаңа бір сөзіңізде «бұл аймақтың 

экологиялық мәселесіне жастайымнан 

қа

қ

 нық

қпын» дедіңіз. Жас кезіңізд

зде 

е өң

өң

ір

р

-

ді

дің

ң эк

эк

ологиялық мәселесіме

мен

н бе

бет 

тпе

пе-

-

бет келген кезіңіз болып па еді? 

– Мен туған ауыл Оңтүстік Қазақстан

об лысы Отырар ауданына қарасты Табақ-

бұ лақ елді мекеніне жақын орналасқан. Ал 

Табақбұлақ ауылы (Заречное) – уран өн ді-

рісі кәссіп

іпор

рны


ныме

мен


н

әл

әл



ем

емге


ге ә

ә

йг



йгіл

ілі


і 

бо

б



лғ

л

ан ме-



кен. Б

Бұл


ұл ө

ө

ңі



ңірд

рде


е 

ур

уран



ан

ө

өнд



ндір

ір

у



у Ке

Кеңе


ңе

с 

с өкіметі 



тұ сында басталып, кейіннен жабылған еді. 

Уран өндіру басталған сол кездерде Та бақ-

бұ лаққа жақын маңдағы ауыл тұрғындары 

лей шманиоз  дертіне тап болды. Лей ш ма-

ниоз – денеде пайда болатын жара. Егер 

де

ден



нен

нің бір жері жырылып кетсе

е не

не

м



мас

ас

а 



а 

шақ қан  жерін тырнасаңыз, ол үш айдан

алты айға дейін жазылмай  жүріп алады.

Сол аралықта үлк

кей

ейіп


п

,, жа


жа

ра

ра к



көл

өлем


еміі ал

ала 


а қа

қан-


н-

дай болып кете

еді

ді

.



. Жа

Жара


раны

ны

е



емд

мдеу


еуге

ге ссол


ол

к

кез



ез

-

-



де медицинада қолданыстан алынып тас-

талған канамицин, мономицин деген

ан тибиотиктерді  вазелинге  араластырып 

жа ғатын. Ол антибиотиктерді әр үйге тегін 

та ратып беретін. Кейін білсем, бұл ан ти-

биотиктердің қолданыстан алып тас 

та-

лу

луын



ының

ың ссыр


ыры

ы ба


бар екен. Дәрігерлердің ай-

ту

туы



ына

на

қ



қ

ар

арағ



аған

ан

да



да, канамицин, мономицин

н

 



антибиотигінің 10 екпесін (укол) алған 

адам не керең, не соқыр  балып қалатын

кө рінеді. Ал ол антибиотиктерді вазелинге 

ара ластырып жаққанда да, адам ағзасына 

зия ны  болуы әбден мүм

ү кін. Жазылған соң 

жара орнында к

күй


үйііп қ

қал


алға

ғанд


ндай

ай үү


лк

лкен


ен д

дақ


ақ 

қалады. Сол ке

е

зд

здер



ерде

де ж


жас

ас

қ



қыз

ызда


дард

рдың


ың

б

бет



ет--

те рінде күйіп қалған сияқты алақандай 

дақ ты  көргенде жүрек сыздайтын. Ондай 

дақ менің өз баламның да қолының сыртқы 

бе тінде  бар. Оның бәрі сол уран өндірісінің 

ке сірі  болатын. Бәлкім, Сырдария өзенінің 

ра

ради


диац

ац

ия



иясы

сын


н зе

зе

р



рттеуге бел байлауыма да

а

 



ос

осын


ын

ың

ың б



бәр

әр

ін



ін ө

ө

з



з көзіммен көріп өскендігім 

м

түрткі болған шығар. Соңғы жылдары Та-



бақ бұлақта уран өндіру қайта жанданды, 

со ның салдарынан тұрғындар арасында 

лей шманиоз қайта пайда бола бастады.

– Білуімізше

,

, За

З ре

речное у

у

ран 

н өн

ө діру

ру

 

кә сіпорны  Сыр

рда

дари

рия 

я өз

өз

ен

енін

інен

ен б

б

ір

ір

ша

шама

ма 

қа шық жерде орын тепкен. 

С

Сонда да 

өзен суының құрамындағы радиация 

мөлшерінің артуына ықпал етіп жатыр 

ма?

– Заречное уран өндіруші кәсіпорны 

бұұл өң

өңір


ірде

д

гі бір



р

ғана мекеме емес. Оңтүстік 

ай

ай м


м

ақ

ақ



та

та

у



ура

ран 


н ке

ке

н



нішінің төрт торабы ор на-

-

ласқан. Солтүстік торапта Уанас, шығыс 



Мың құдық,  Ыңғай, Ақдала, оңтүстік Ың-

ғай, батыс Мың

ңқұ

құды


дық

қ,

о



орт

рт

ал



ал

ық

ық М



М

ың

ыңқұ



құды

ды

қ



қ 

және Буденовское кеніштері орналасса, 

шығысында оңтүстік Мойынқұм, оңтүстік 

Мо йынқұм-1, Төртқұдық, Қанжуған, оң-

түс тік  Мойынқұм-2, батыс торапта солтүстік 

Қа  рамұрын, оңтүстік Қарамұрын, Қа-

ра

раса


са

н-

н-



1,

1, И


И

ір

іркө



көл

л және оңтүстік торапта ірі і 

За

Заре


ре

чн

чн



ое

ое, Та


Таба

бақб


қб

ұлақ кеніштері бар.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   23




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет