Республикасы білім жəне ғылым министрлігі ы. Ə. Əміреев, Ж. Ы



бет21/184
Дата06.01.2022
өлшемі1,16 Mb.
#11524
түріОқулық
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   184
Демографиялық жүктеменің жалпы коэффициенті деп 1000 адамға шаққанда еңбек ресурстарына орта есеппен қан- ша еңбекке жарамды жастан төмен жəне артқан адамдардан келетіндігін сипаттайтын көрсеткішті айтады. Оны есептеу үшін мына формуланы қолданады:

S015 S5863

Кд.ж

S165762

1000 ,

мұнда, S0-15 - еңбекке жарамды жастан төменгілер; S58(63) - еңбекке жарамды жастан асқандар; S16-57(62) - еңбекке жарамды жастағылар.



Жүктеменің жалпы коэффициентін екі жеке коэффициенттер арқылы да есептеуге жəне бұл көрсеткіш бір-бірімен тығыз бай- ланыста болады:


К015

К

S015

S165762
S5863


1000 ;

1000 ;

58(63)

S165762


Кд.ж К015 К5863.

Осы көрсетілген формулалар бойынша есептелген жүктеме коэффициенттерінің динамикасын 2.8 -кестеде келтіреміз:



    1. -кесте. Демографиялық жүктеме коэффициенттері, % 1)
      0





Көрсеткіштер

2005

2006

2007

2008

2009

Еңбекке жарамды жастан төменгілер жəне асқандар

577

568

563

565

568

Еңбекке жарамды жастан төменгілер

413

406

403

405

408

Еңбекке жарамды жастан асқандар

164

162

160

160

160

1). Авторлармен есептелген. Стат. анықтама «Қазақстан 2010 жылы».- Астана, 2011. - 20, 90-100- б.

Еңбек ресурстарын зерттеу кезінде олардың жас аралық топ- тарға бөлінуін жəне оның үлесін жеке қарастырады. Осыған орай, республикада еңбек ресурстары жастарына қарай үш топқа бөлінеді:

1)16-29 жастағылар – жастар тобы;



  1. жастағылар – орта жастағылар;

  2. 50 жастан жоғарғылар – егде жастағылар.

Орта жастағылар еңбек ресурстарының негізін қалаушылар болып табылады. Жалпы алғанда еңбек ресурстарының жастық құрамы бойынша бөлінуі, олардың жас жағынан үлесі арқылы жасарғандығын немесе қартайғандығын толықтай көрсетеді.

Еңбек ресурстарының сандық жəне сапалық мəндерін көрсету үшін оның балансы жасалынады. Баланс негізгі екі бөліктен: ре- сурстар жəне оның бөлінуінен тұрады. Баланстың үлгісі 2.9-кес- теде келтірілген:

Еңбек ресурстарының балансы арқылы оның экономи- калық белсенділік дəрежесін экономика салаларында шұғыл- данушыларды жəне жұмыссыздардың сандық көрсеткіштерін толықтай анықтауға болады.

Еңбек ресурстары əрқашанда қозғалыста болып отырады, сондықтан оны зерттеу үшін абсолюттік жəне қатысты шама- ларды қолдана отырып, толықтыру мен кему көрсеткіштерінің құрамын жеке қарастырады.

Еңбек ресурстарын табиғи толықтырғандар құрамын халықтың ішінде он алты жасқа толғандар мен еңбекке тартылған зейнеткерлер жасындағылар мен жасөспірімдер жатқызылады.

Еңбек ресурстарынан табиғи кеткендер құрамына зейнеткер-

лер жасына келіп жұмыс істеулерін тоқтатқандар, еңбекке жа- рамды жастағылар ішінде еңбек ету кезінде мүгедек болғандар, қайтыс болғандар, зейнеткерлер жасындағы жұмыс істейтіндердің толық зейнеткерлікке шыққандары жатады.




    1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   184




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет