Республикасы білім жəне ғылым министрлігі ы. Ə. Əміреев, Ж. Ы

^Кдин.

_^НКҚ аяҚ. _,

^НКҚ бас.

^{К = 15910 1,026 немесе 102,6%} ;

онда, толық құны бойынша: _дин.

15500

қалдық құны бойынша: К = ¹¹⁴⁰⁰ = 0,950 немесе 95,0% .

^дин. 12000

Кəсіпорынның негізгі капиталдары толық құны бойынша 2,6% өскен, ал қалдық құны 5% кеміген. Толық құнның қалдық құннан артуы кəсіпорында ескірген жəне тозығы жеткен негізгі капиталдар үлесінің артуына байланысты болған жағдай.

Келіп түсу коэффициентін (К_түс.) есептеу үшін жыл ішінде келіп түскен негізгі капиталдардың құнын (НКҚ_түс.) бөлеміз жыл аяғындағы негізгі капиталдардың жалпы құнына (НКҚ_АЯҚ) бөлеміз. Демек, үлесін анықтаймыз жəне ол төмендегідей:

НКҚ

К = ^түс. *100 =

т үс.

860

^{*100 = 5, 4%} .

НКҚ _аяҚ

15910

Жаңару коэффициенті (К_жаң.) – бұл келіп түскен негізгі капиталдардың ішіндегі жаңарғандарының үлесін көрсететін көрсеткіш. Оны есептеу үшін жыл ішінде жаңарған негізгі капиталдар құнын (НКҚ_жаң) жыл аяғындағы негізгі капталдардың жалпы құнына (НКҚ_аяқ.) бөлеміз немесе мына формула бойынша есепетеледі:

11–932

161

К = ^{НКҚ жаң.} *100 =
жаң .

660

*100 = 4,1%

НКҚ _аяҚ

15910 _.

Жыл ішінде кəсіпорынның негізгі капиталдарының келіп түсу коэффициенті 5,4% немесе 860 мың теңге болса, ал оның жаңарғаны 4,1% немесе 660 мың теңгені құрады. Егер келіп түскендерімен жаңарғандарының қарым-қатынасын қарас- тыратын болсақ, онда жалпы келіп түскендердің ішінде 76,7%(660:860=76,7%) жаңарғандары, ал қалған 23,3% неме- се 200 мың теңгенің негізгі капиталдары бұрынғы пайдалануда болған, бірақ басқа жақтан ауыстырылғандар болып саналады.