Динамика коэффициентін есептеу үшін жыл аяғындағы негізгі капиталдардың құнын (НКҚаяқ.) жыл басындағы негізгі капиталдардың құнына (НКҚбас.) бөлеміз немесе мына формула
арқылы шешеміз:
Кдин.
НКҚ аяҚ. ,
НКҚ бас.
К = 15910 1,026 немесе 102,6% ;
онда, толық құны бойынша: дин.
15500
қалдық құны бойынша: К = 11400 = 0,950 немесе 95,0% .
дин. 12000
Кəсіпорынның негізгі капиталдары толық құны бойынша 2,6% өскен, ал қалдық құны 5% кеміген. Толық құнның қалдық құннан артуы кəсіпорында ескірген жəне тозығы жеткен негізгі капиталдар үлесінің артуына байланысты болған жағдай.
Келіп түсу коэффициентін (Ктүс.) есептеу үшін жыл ішінде келіп түскен негізгі капиталдардың құнын (НКҚ түс.) бөлеміз жыл аяғындағы негізгі капиталдардың жалпы құнына (НКҚ АЯҚ) бөлеміз. Демек, үлесін анықтаймыз жəне ол төмендегідей:
НКҚ
К = түс. *100 =
т үс.
860
*100 = 5, 4% .
НКҚ аяҚ
15910
Жаңару коэффициенті (Кжаң.) – бұл келіп түскен негізгі капиталдардың ішіндегі жаңарғандарының үлесін көрсететін көрсеткіш. Оны есептеу үшін жыл ішінде жаңарған негізгі капиталдар құнын (НКҚжаң) жыл аяғындағы негізгі капталдардың жалпы құнына (НКҚаяқ.) бөлеміз немесе мына формула бойынша есепетеледі:
11–932
161
К = НКҚ жаң. *100 =
жаң .
660
*100 = 4,1%
НКҚ аяҚ
15910 .
Жыл ішінде кəсіпорынның негізгі капиталдарының келіп түсу коэффициенті 5,4% немесе 860 мың теңге болса, ал оның жаңарғаны 4,1% немесе 660 мың теңгені құрады. Егер келіп түскендерімен жаңарғандарының қарым-қатынасын қарас- тыратын болсақ, онда жалпы келіп түскендердің ішінде 76,7%(660:860=76,7%) жаңарғандары, ал қалған 23,3% неме- се 200 мың теңгенің негізгі капиталдары бұрынғы пайдалануда болған, бірақ басқа жақтан ауыстырылғандар болып саналады.
Достарыңызбен бөлісу: |