Рылыс академиясы
жүктеу/скачать 7,3 Mb. Pdf көрінісі
|
| Қарапайым қызылқайың. Бұл ағаштың кең таралған 4 түрі бар, және
олар Кавказ, Карпат, Қырым, оңтүстік-батыс және батыс аумақтарда кӛп кездеседі. Қызылқайың ядросыз тұқымдас. Қызылқайың сүрегі – ақ, кӛлденең кескінде білінер білінбес жылдық қабаты байқалады және ашық, аздап майысқан жалған жалпақты ӛзек байқалады. Қызылқайың сүрегі беріктігімен, тӛзімділігімен ерекшеленеді, бірақ жиі қисаяды және шытынайды, ал кӛбіне машина бӛлшектерін дайындау кезінде пайдаланады. Ҥйеңкі. Үйіңкінің 25 түрі ӛсуде оның ішінде шынар тәріздес немесе сүйір жапырақтылар – А, L – Еуропаның жарты елдерінде және Кавказда ӛседі, А – дала үйіңкісі, L – Украинада ӛседі. Жалған шынарлы үйіңкі және ақ үйіңкі, - А. L – Батыс Кавказда кӛп ӛседі, маньчжуралы үйіңкі – А, ұсақ жапырақты үйіңкі –А Таяу шығыста ӛседі. Үйіңкі – ядросыз тұқымдастарға жатады. Үйіңкі сүрегі ақ үйіңкіде жарқын ашық, ал басқа түрлері – қызғылт немесе қоңырқай түс береді. Жылдық қабаты барлық кесінділерде кӛрінеді. Үйіңкі берік сүректі қызғылт текстура, үйіңкінің беріктігі еменге қарағанда беріктеу. Жиһаз шығаратын ӛндірісте, машина бӛлшектерін жасауда, музыка аспаптар денесін жасауда және т.б. қолданылады. Тал (ива). Осы тұқымдас ағаш талдың 120-дан астам түрінен кең таралғаны: ақ тал (үйеңкі) –S. L. Ол орта және солтүстік белдеуде жатқан Еуропаның жарты елдерінде және Батыс Сібірде кӛп таралған; мортылдақ тал – солтүстік жақтарда кездеседі. Тал (ива) * тез ӛсетін тұқымдастарға жатады, ядролы, шелқабаты бар, алқызыл ярдосынан берден ажыратылмайды. Жылдық қабаты және сәулелі ӛзегі әлсіз кӛрінеді, тамыры жіңішке болып келеді. Тал сүрегінің қасиеті жӛке сүрегіне ұқсас болып келеді, және оны ойылып жасалатын астауларды, ыдыс- тарды және т.б. жасауда қолданылады. Бұтақтары тоқымадан жасалатын ӛнім- дерге қолданылады. Талдың қабығы иілік заттар береді. 169 Жаңғақ. Жаңғақтардың ішінде грек жаңғағы және маньчжур жаңғағы Кавказ және Орта Азия елдерінде кӛп кездеседі. Механикалық қасиеті жағынан маньчжур жаңғағыгрек жаңғағына жетпейді. Ядросы қоңыр-сұр біртексіз түсті, шелқабатынан бірден алынбайды, ірі кӛктамыры кӛрініп тұрады. Жылдық қабаты және сәулелі ӛзегі әлсіз кӛрінеді. Сүрегі үлкен сәнділігімен ерекшеленеді, жеңіл ӛңделеді, сүргілеу қабыршақ ретінде қолданылады (әсіресе ағаш безі ретінде жақсы бағаланады), ақшылық мылтықта және басқада бұйымдар жасауда қолданылады. жүктеу/скачать 7,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|