Рылыс академиясы
Шығыс шынары немесе шынар ағашы
жүктеу/скачать 7,3 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қарапайым алмҧрт
- Мәңгі жасыл болып тҧратын шамшат
- Темір ағаш немесе парсы парротиясы.
- Кәдімгі шетен
| Шығыс шынары немесе шынар ағашы. Шынар ағашы Кавказ және
Орта Азия елдерінде кӛп кездеседі, ядролы, шелқабаты бар, алқызыл ядросынан берден ажыратылмайды. Жылдық қабаты және сәулелі ӛзегі әлсіз кӛрінеді, тамыры ӛте жіңішке, барлық кесінділерінде жақсы кӛрініп тұрады, радиалды кескінінде текстура құрады. Шынар ағашының сүрегі жиһаз ӛндірісінде ӛңдеу материалы ретінде, сонымен қатар, кӛркем және тұрмыстық ӛнімдер жасауда қолданылады. Қарапайым алмҧрт. Кавказ, Қырым, орта және оңтүстік Еуропаның жарты елдерінде алмұрттың жабайы түрлері ӛседі. Ядросыздар тұқымдасына жатады, сүрегі алқызыл-сарғыш-ақшыл немесе қызғылт түсті болып келеді. Кӛктамыры ӛте жіңіше, жылдық қабаты және сәулелі ӛзегі әлсіз кӛрінеді. Сүрегі тығыз, берік, жақсы ӛңделеді, аз қисаяды және аз жарықшақтанады. Музыкалық аспаптарды, жиһаздарды, сызба құралдарын және басқада мақсатта қолданылады. Мәңгі жасыл болып тҧратын шамшат. Кавказдың Қара теңіз жаға- лауында, сондай-ақ Қырым жағасында ӛседі. Ядросыздар тұқымдас ашық-сары, сүргегі ӛте тығыз және қатты, ал жылдық қабаты жіңішке, ӛзектің сәулелері байқалмайды. Физика-механикалық құрамы жағынан шамшаттың сүрегі қызыл- қайыңның сүрегіне жақын. Үріп ойнау аспаптарын, қашау және жону зергерлік бұйымдарын жасауда қолданылады. Темір ағаш немесе парсы парротиясы. Ленкораньға жақын жерде ӛседі (Каспий теңізінің оңтүстік жағалауында). Ядросыз тұқымдас сүрегінің түсі ал қызғылт, уақыт ӛте келе қошқылтым түс береді. Жылдық қабаты нашар кӛрінеді, ӛзек сәулесін радиальдық кескінде ғана кӛруге болады. Сүрегі ӛте берік және қатты, құрамы жағынан шамшатқа ұқсас келеді, жергілікті жерлерде конструкциялық және ұсақ-түйек материалдар жасауда қолданылады. Кәдімгі шетен (Sorbus aucuparia L.). Елдегі орманды аймақтарында орналасқан. Жылдық қабаты жақсы байқалады, ӛзек сәулелері радиалдық кескінде әрең кӛрінеді. Механикалық құрамы жағынан шетен сүрегі бүк ағашының сүрегі қасиеттеріне ұқсас келеді. Соққыш құралдардың, жонғыш бұйымдардың саптарын дайындау кезінде қолданылады. жүктеу/скачать 7,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|