Құрсақішілік (жатыр ішінде) даму кезеңі


АКСЕЛЕРАЦИЯЛЫҚ ДАМУ ТҮРЛЕРІ



Pdf көрінісі
бет7/24
Дата03.10.2023
өлшемі1,51 Mb.
#112837
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   24
АКСЕЛЕРАЦИЯЛЫҚ ДАМУ ТҮРЛЕРІ
(X. Д. Pe3jep жәие баскалар, 1974)
Дене мөлшеріне байланысты 
акселерация
Мөлшерлері: шекарасынан + 
а
артык 
Жетілуі: жастык тобына тиісті орташа 
көрсеткіштерден томен (1 а - 3 а дең- 
гейінде).
Жетілуіне байланысты 
акселерация.
Мөлшерлері: жастык тобына сэйкес кор- 
сеткіштерден томен (1 а - 3 о денгейінде). 
Жетілүі: жастык топка тиісті көрсеткіш- 
терден бір саты жэне одан коп артык.
34


Гармониялы акселерация
Мөлшерлері: тиісті көрсеткіштерден 1 
деңгейінен артық үлкен.
Жетілуі: жастық топқа тиісті көрсеткіштер- 
деи бір саты және одан да көп артық.
Акселерациянын түпкілікті бір себебі бар деп айтуға болмайды. Акселера­
ция қүбылысын түсіндіру үшін көптеген теориялар мен болжамдар ұсынылған.
АКСЕЛЕРАЦИЯ СЕБЕПТЕРІН ТҮСІНДІРЕТІН 
НЕГІЗГІ СЕБЕПТЕР ТӨМЕНДЕГІДЕЙ:
(Ю. П. Лисицын, 1973)
1. Физикалык-химиялық
1. гелиогенді (күн сәулесінің әсері)
2. радиотолқынды, магнитті (магнитті 
жазықтың әсері)
3. ғарыштық сәулелер
4. өнеркәсіптін дамуына байланысты
көмір қышкылынын мөлшерінің артуы
2. Өмір жағдайының әртүрлі 
факторлары туралы теориялар
1. тамактану
2. нутритивті
3. ақпаратты мәліметтердің артуы.
3. Генетикалық
1. циклдік биологиялык өзгерістер
2. гетерозистік өзгерістер (популяцияның 
ыгысуы)
4. Омір жағдайының факторлар 
кешенінің теориялары
1. урбанизацияның әсері
2. әлеуметтік-биологиялық факторлар 
кешені.
Осьтдан 10— 15 жыл бұрын акселерация жан-жақты пайдалы процесс болып 
есептелінді. Ал қазір, балалар саулығына акселерацияның кері әсері ететіндігі 
гуралы мәліметтер пайда блып отыр. Бұл мәліметтер акселерацияның балалар 
арасында қан кысымынын артуы (гипертония), жүйке-тамыр дистониясы, асказан 
жара аурулары, бүйрек үсті безі жетіспеушілігіне байланысты аллергиялық 
процесстердің артуына септігін тигізетінін көрсетіп отыр. Тексерілген балалардың 
жартысында ғана бүйрек үсті безінін қыртысының секрет шығару мөлшері дене 
дамуына сәйкес келеді, ал калғандарында ол томен.
Соңғы кездегі мәліметтер бойынша төлқүжаттык жас организмнің немесе 
жекелеген мүшелердің жетілуінің толык көрсеткіші бола алмайды. Осыған орай, 
жеке мүшелер мен жүйелердің жетілу көрсеткіштерінің нәтижесіне байланысты 
биологиялық жасын анықтау қажет (М. Я. Студеникин, 1982).


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   24




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет