БАЛАЛАРДЫҢ ЖҮКТІЛІКТІҢ МЕРЗІМІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ
ДЕНЕ САЛМАҚТАРЫ
(А. В. Мазурин, И. М. Воронцов, 1985 ж.)
Аптамен есеп-
Туылғандағы дене салмағы
телген жүкті-
лік мерзімі
10 проц.
25 проц.
50 проц.
75 проц.
90 проц.
24
530
660
840
1025
1260
25
605
740
880
1070
1035
26
685
830
965
1140
1360
27
770
925
1045
1220
1435
28
860
1025
1150
1340
1550
29
960
1140
1270
1485
1690
30
1060
1250
1395
1645
1840
31
1170
1380
1540
1815
2030
32
1290
1520
1715
2020
2280
33
1440
1685
1920
2290
2600
34
1600
1880
2200
2595
2940
35
1800
2130
2435
. 2870
3200
36
2050
2360
2710
3090
3390
37
2260
2565
2900
3230
3520
38
2430
2720
3030
3360
3640
39
2550
2845
3140
3435
3735
40
2630
2930
3230
3520
3815
8КЕСТЕ
ТУЫЛҒАНДАҒЫ, ГЕСТАЦИЯЛЫҚ ЖАСЫНА БАЙЛАНЫСТЫ
ДЕНЕ ДАМУЫНЫҢ НЕГІЗГІ КӨРСЕТКІШТЕРІ
(Г. М. Дементьева) (MS а )
Аптамен
Дене сал-
Дене ұзын-
Бас шең-
Кеуде қуыс
Дене сал-
есептелген
мағы.
дыгы,
бері,
шеңбері,
мағы, г
гестациялык
г
см
см
см
дене ұзын-
жас.
дығы,см
28
1124 ± 183
35,9 ± 1,8
26,6 ± 1,9
23,9 ± 1,9
31,2
29
1381 ± 172
37,9 ± 2,0
28,0 ± 1,5
25,7 ± 1,7
36,3
40
30
1531 ± 177
38,9 ± 1,7
28,9 ± 1,2
26,4 ± 1,4
39,4
31
1695 ± 212
40,4 ± 1,6
29,5 ± 1,5
26,7 ± 1,6
41,9
32
1827 ± 267
41,3 ± 1,9
30,2 ± 1,6
27,9 ± 1,9
44,1
33
2018 ± 221
42,7 ± 1,8
30,6 ± 1,2
28,1 ± 1,7
46,4
34
2235 ± 263
43,6 ± 1,7
31,3 ± 1,3
28,9 ± 1,7
49,9
35
2324 ± 206
44,4 ± 1,5
31,9 ± 1,3
29,6 ± 1,6
51,7
36
2572 ± 235
45,3 ± 1,7
32,3 ± 1,4
30,1 ± 1,9
53,9
37
2771 ± 418
47,6 ± 2,3
33,7 ± 1,5
31,7 ± 1,7
57,9
38
3145 ± 441
49,6 ± 2,0
34,7 ± 1,2
33,1 ± 1,6
63,6
39
3403 ± 415
50,8 ± 1,6
35,5 ± 0,9
34,3 ± 1,2
66,9
40
3546 ± 457
51,7 ± 2,1
35,7 ± 1,3
35,0 ± 1,7
68,8
Кеуде куыс шеңберін анықтау үшін 25— 42 апта аралыгында гестация мер-
зімінде аптамен есептелген гестация мерзімнен 7 см алып тасталады. Бас шең-
бері гестацияның 34 апталығында 32 см болады. Әрбір артық аптаға 0,5 см косы-
лады, жетіспейтін аптаға 1 см алып тасталады.
Берілген көрсеткіштер бойынша жаңа туылған баланың жасын (туылу мер-
зімін) анықтауға болады. Жаңа туылған баланың көрсеткіштері жүктілік мерзі-
міне сәйкес, төмен, артық болуы мүмкін. Сонымен қатар, туылғандығы дене сал-
мағымен ұзындығының сәйкес келмеуі салыстырмалы жетіспеушілігі немесе
салмағының артык екенін білдіреді.
Құрсақ ішінде даму кезінде ұрық жагымсыз (тератогенді) факторларға өте се-
зімгал келеді. Бұл факторлар үрықтың өліміне (түсік, өлі туылу), туылған әртүрлі
ауырлык дәрежелердегі акауларға, туылганнан кейін бірден, болмаса біраз уакыт-
тан (1— 10 жылдар) кейін білінетін әрекеттік бұзылыстарға әкеліп соктырады.
Қазіргі кезде тератогенді факторларды шартты түрде 3 топқа бөледі:
1. Экзогеяді (сырткы) факторлар:
а) Инфекциялық (вирустар);
б) Токсикалық (уыттық);
в) Нутритивті (тагамдық)
—
жетіспеушіліктер;
г) Уытты факторлардың тагамдық жетіспеуіиілікпіермен қосарлануы;
2.
Гснетикалық;
3. Сырткы факторлардың генетикалық факторлармен қосарлануы.
Экзогенді тератогенді факторларға төмендегілер жатады:
- ионизациялық радиация клеткалардың өліміне, гендер мутациясына әкеліп
соқтыруы мүмкін;
- көптеген вирусты инфекциялар (ұшпа, түмау (грипп), энтеровирусты инфек-
циялар, вирусті гепатит, цитомегалия, герпетикалық инфекциялар және басқалар);
- фармакологиялык дәрі-дәрмектер (цитостатиктер, стероидтар, салицалаттар-
дың үлкен дозалары және басқалар);
- кейбір ауылшаруашылығында колданылатын, әсіресе күрамында сынап, кор-
гасын, кадмий және баскалар бар, уылы заттар;
- металдар, шаруашылык улары (пестицидтер, гербицидтер және олардың
ішінде мысалы ДДТ).
41
Соңғы онжылдықта жүкті әйел организмінде көптеген тағамдык заттар-
дың, әсіресе фоль қышқылының, мыстың, мырыштың және баска эссенциаль-
ды нутриенттердің жетіспеуінің жағымсыз әсерінің айтарлықтай екені анық-
талып отыр. Ұрықтану алдында әйелдің қалыпты тамақтанбауының өзінің
тератогенездік маңызы анықталған.
Генетикалық тератогенді факторларға доминатты немесе рецессивті түрмен
тұқым қуалайтын даму ақауларының пайда болуына ықпал ететін мутанты ген
дер жатады. Мысалы: отбасылық жырық ерін, қатты таңдайдың жырығы, поли
синдактилия және т. б. косарланған жағымсыз факторларда осы екі факторлар-
дың басы косылады. Сонымен катар, акаулардың дамуында осы факторлардың
эсер ету мерзімінің маңызы үлкен.
Достарыңызбен бөлісу: |