С. Ж. Бахтиярова
жүктеу/скачать 4,53 Mb. Pdf көрінісі
|
| 2.2.
Дене тәрбиесі жҥйесінде жеңіл атлетиканың орны мен мәні Кӛптеген адамдар әлемнің тҥкпір-тҥкпірінде жеңіл атлетикамен айналысып, спорттың ең танымал кӛпшілік сипатына ие болды. Спорттың барлық тҥрлерінде спортшыларды дайындау ҥшін жеңіл атлетика жаттығуларын қолданады. Спорттық жаттығу мен жарыстар кезінде ғылыми- зерттеу жҧмыстары жҥргізіліп, физиология, биоме- ханика, спорттық медицина, дене шынықтыру және спорт негіздері және басқа да ғылымдармен тығыз байланысып, осы бағыттағы ғылымдардың дамуына жағдай жасайды. Ерте жастан бастап жеңіл атлетика жаттығулары мектепке дейінгі мекемелерде, мектептерде, орта және жоғарға оқу орындарында 15 қолданылады. Жеңіл атлетика жаттығулары ағзаның барлық жҥйеле- рінің қызметін жақсартып, әртҥрлі аурулардын алдын-алудың басты факторларының бірі болып табылады. Жеңіл мӛлшерленген жаттығулар жоғары топтағы спортшы- лардың дене қасиеттерін дамыту ҥшін, сонымен қатар ӛсіп келе жатқан жас ҧрпақтың дене дамуы мен қарапайым адамдардың ағзасының қалыпты жҧмыс қабілетін жақсарту ҥшін пайдаланылуы мҥмкін. Жеңіл атлетика әскериалды дайындығында және әскери дене дайындығында орасан зор рӛль атқарады. Жаттығулардың қарапайымдылы, қол жетімділігі мен материал- дық- техниканың аз шығынына байланысты жеңіл атлетика жаттығу- ларының әртҥрлі тҥрлерімен кез-келген ауылдық елді-мекендерде, қалалық жерлерде айналысуға болатындығымен тиімді. Жеңіл атлетикадағы спорттық жаттығулар мен жарыстық әрекет- тер спортшылардың ӛздерінің потенциалдық қабілеттерін жҥзеге асыруға, тҧлға ретінде ӛзін кӛрсетуге, психологиялық дайындығы мен мінезін қалыптастыруға мҥмкіндік береді. Жеңіл атлетиканы былай сипаттауға болады: - спорттың тҥрі, осы тҧрғыда спортшылар адам мҥмкіндігі шегінде белгілі бір нәтижелерді кӛрсетеді; - ағзаны қалпына келтіру және сауықтыру қҧралы; - ӛскелең жас ҧрпақты тәрбиелеу және жан-жақты дамыту қҧралы; - оқу пәні ретінде, дене шынықтыру және спорт саласында мамандарды даярлауда оқу ҥрдісінде кең кӛлемде жҥргізіледі. Жеңіл атлетика халықтың дене тәрбиесі жҥйесінің басты қҧралы болып табылады. Жҥру мен жҥгіру адам қимылының фундаментальді негізі болып табылады, ал лақтырулар мен секірулер әр қашанда танымал болған. Жеңіл атлетикалық жаттығулар кӛптеген спорт тҥрлері бойынша дене шынықтыру дайындығы сапасы мен функцио- налдық дайындықтарын дамыту ҥшін жаттығулар ретінде кең қолда- нылады. Жеңіл атлетика жаттығуларын кеңінен қолдану адамның дене қасиеттерін, қимыл-қозғалыстарын дамытып жетілуіне, кҥш-қайра- тының молаюына ықпал етеді. Жаттығулардың тиімділігі дҧрыс оқытуға байланысты болады. |