сурет. Дискіні лақтыру техникасының орындалуы

123 
Мәрелік кҥшке дайындау кезінде дискіні лақтырушы қайтадан 
бір тіректі, ал содан кейін екі тіректі фазаға ӛтеді. Тірексіз фазадан 
кейін бірінші тіректі оң аяқ кездестіреді, ол белсенді тҥрде шеңбердің 
ортасынан 10 см. ары қарай қойылады. Бҧл кезде дискпен қол оң-
артқа қарай апарылуы қажет.
Тізеде бҥгілген оң аяқ ӛкшенің алдыңғы бӛлігінде топыраққа 
қойылады. Оң аяққа жерге тҥсу сәтінде лақтырушы артқа қарай 
апарылған сол аяғымен қадам қалпында болады, оның иық белдеуі 
жамбасына қатынасы бойынша оңға қарай, дискпен оң қолы иық 
буынының биіктігінде бҧрылған. Дене алға қарай еңкейтілген, сол қол 
кеуденің алдында болады (46 сурет, к,л). 
Мәрелік кҥш және мәрелік қозғалыс.
Бҧрылыстан кейін топы-
раққа оң аяқты қоюмен лақтырушы қозғалысты орындауға кӛшеді, 
онда мәрелік кҥш бӛліп кӛрсетіледі. Қысқа жолмен сол аяқ шеңбердің 
шетіне алға қарай кӛтеріп ӛтеді: мәрелік кҥшті орындау белсенділігі 
оны қою жылдамдығына байланысты. Аяқтардың ӛз уақытында қою 
лақтырушының топтастыруды сақтауға әрекет етеді, ал сонымен 
қатар «лақтырушы-диск» жҥйесінің жылдамдығын жоғарлатуды 
тудыратын лақтырудың жылдамдатылған ырғағын қамтамасыз етеді. 
Мәрелік кҥш жетеді, ал бҧл қалыпта тоқталыстың орналастырылуы 
100-110 см. (ер адамдарда) тең. Бҧл кезде сол қол оңға қарай дисктің 
жағына қарай апарылған, иық осі жамбас осіне перпендикулярлы (46 
сурет, л), дене массасы тізе буынында қатты бҥгілген оң аяқта 
орналасады.
Мәрелік қозғалысқа бірінші болып бҧл кезде айналыс-еңкейген 
қозғалыстарды орындай отырып, аяқтар жҧмыс жасай бастайды. 
Соңғы қалыптан диск шеткі тӛменгі нҥктеге максималды радиустың 
доғасы бойынша орналасуы қажет (46 сурет, м). Оңға қарай 
апарылған сол қол бҧлшықеттердің тартылысын болдырып және 
аяқтардың жҧмыс жасауына белсенді тҥрде кӛмектесіп, жанымен алға 
қарай кеуденің биіктігінде орнын ауыстырады. Диаметр сызығына 
салыстырмалы тҥрде бҧрылыста орналуы кезінде аяқтардың іздері бір 
тікте болады, оң аяқ шеңбер ортасына, сол аяқ – оң аяқтың ӛкше 
деңгейіне қойылады.
Тӛменгі нҥктені ӛтумен бастап, екі тіректі фазада диск аяқтардың 
жҧмыстары, кеуде бҧлшықеттерін тарту және лақтырушы қолдың 
қиыршық тәріздес қозғалысы есебінен максималды жылдамдықта 
алады. Бҧл кезде оң аяқтың айналыс-бҥгілгіш қозғалысы дененің 
тҥзетілуіне және лақтыру жағына оның орнын ауыстыруына әрекет 
етеді. Бҧл кезде сол аяқ белсенді тҥзетуші қозғалысын орындайды.
Сол аяқтың қойылысымен сол аяқтың ӛкшесі және сол иық 
арқылы ӛтетін осі бойында дененің айналысымен, бір уақытта 

124 
лақтыру ілгермелі қозғалыстарымен басталады. Бҧл қозғалысты 
лақтырушы жамбастың белсенді айналысы және алға қарай иық 
белдеуінің айналыс қозғалысы кезінде максималды тҥрде орындайды. 
Артта тҧратын дискпен қол иық деңгейінде бҧл уақытта шығарылады. 
Дисктің шығысы солға қарай иық белдеуі айналысының аяқталуымен 
сәйкес келеді (46 сурет, о-р ).

жүктеу/скачать 4,53 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: