С. Ж. Бахтиярова


 Жеңіл атлетикада оқытудың әдістемелік принциптері



Pdf көрінісі
бет77/125
Дата18.10.2023
өлшемі4,53 Mb.
#118227
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   125
 
7.1.1. Жеңіл атлетикада оқытудың әдістемелік принциптері 
 
Қозғалмалы әрекеттерді оқытуда келесідей әдістемелік принцип-
тер қолданылады: саналылық немесе белсенділік, жҥйелілік, кезек-
тілік, біртіндеушілік, жекелік. 
Саналылық және белсенділік принципі.
Ҥйретілген қозғал-
малы әрекеттердің техникасымен әбден жетілгенше меңгеру ҥшін 
жаттығушы қиындықтар мен сәтсіздіктерді жеңіп, соңғы мақсатын, 
сонымен қатар кезеңдік мақсаттарға жету ҥшін ӛзінің қабілеттерін 
мақсатқа сай қолдану қажет. Ҥйрету процесі онда жаттығушының 
белсенді тҥрде қатысуынсыз мҥмкін емес, немқҧрайлы, ал соның 
ішінде жалқауды ҥйрету мҥмкін емес. Белсенділік оқылатын 
материалдың саналылығын тҥсіндіреді: қозғалыстың әрбір элемен-
тінің мағынасын тҥсіндіру, қателерді талдау және оларды жою 
жолдарын іздеу. Мынаны есте сақтау қажет, ҥйрету процесінде 
жаттығушылардың ҧйымдастырушылығына және тәртіптілігіне 
негізделеді. Жаттығушыларға ерік беріп, педагог оларды ҥйрету 
процесін бақылау, байланыстыру және реттеу қажет.
Кӛрнекілік принципі 

техниканың
сол немесе басқа да бір 
элементтерінде әрекеттің белгілі бір тҥсінігі мен тҥрін қҧру, 
қозғалыстың сыртқы бейнесін пайымдау және қозғалыстың қара-


136 
пайым механизмдерін анықтау. Ҥйретілген қозғалмалы әрекеттің тҥрі 
тек қана кӛрермендік қабылдауды емес, сонымен қатар дыбыстық 
және сезім мҥшелерін талдаушы сезу есебінен қҧрайды. Орталық 
жҥйке жҥйесінде әрекеттердің сӛздік бейнеленуімен осы сезу 
жиынтығы қозғалмалы әрекеттің толық бейнесін қҧрайды. Мынаны 
есте сақтау қажет, бір адам кӛру арқылы, ал екіншісі – дыбыстық 
талдау арқылы жақсы қабылдайды.
Осылай қозғалмалы әрекеттерге ҥйрету кезінде олар алдыңғы 
әрекеттермен жағымды қозғалысты сақтауды қалпына келтіру ҥшін 
олардың арасында уақыттың тиімді ҧзақтығы және тиімді қайта-
лымына ие болуы қажет.
Мынаны есте сақтау қажет, яғни ҥлкен дәрежеде ҥлкен жҥкте-
лімнің зерттейтін қозғалмалы әрекеттері бҧлшықеттің жҧмыс қабілет-
тілігіне, қиын техникалық әрекеттер мен қозғалмалы әрекеттер 
психологиялық жҧмыс қабілеттеріне және ең алдымен орталық жҥйке 
жҥйесіне әсер етеді.
Оқыту процесінде бірізділік принципі мынадай ережелерге 
негізделеді: «меңгерілген – меңгерілмеген»; «қарапайымнан қиынға»; 
«қозғалмалы әрекетті техникалық орындау талаптарына дене 
сапасының даму деңгейінің сәйкестігі жӛнінде».
Бірінші рет оқытылатын қозғалмалы әрекетердің техникасы 
әрдайым таныс, зерттеу қозғалыстарына негізделеді. Сондықтан 
қозғалмалы қарапайым әрекеттердің диапазонын кеңейту қажет, 
оларға соңында жаңа техниканың тҥрлерін зерттеу кезінде сҥйенуге 
болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   125




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет