262
Өлең –
ар найы шу мақ, тар мақ, ұй қас, бу ын, бу нақ қал пын сақ-
та ған, бел гі лі бір өл шем мен, үй ле сім ді ыр ғақ пен ұй қа сып ке ле тін,
кей іп кер кө ңіл күйі не не ғұр лым те рең үңі ле тін поэ зия лық жанр тү рі.
Өлең құ ры лы сы – өлең сөз де қол да ны ла тын өл шем-өр нек-
тер дің жа са лу жүй есі.
Өлең ұй қа сы – өлең тар ма ғы ның
со ңын да ғы бу ын дар дың
үй ле суі.
Өлең ші – өлең ді ай ту шы, та ра ту шы.
Өси ет өлең – көп ші лік ке ай ты ла тын ке ңес, өси ет.
Пас то раль – мал шы са зы ның бір тү рі.
Пей заж (француз тілінде «мекен», «өлке») – белгілі бір жердің,
мекеннің, табиғаттың көрінісі. Пейзаж – әдеби шығармаларда
жаратылыстың,
яғни табиғаттың әсем көрінісі, көркемдік
бейнесі. Көркем әдебиеттегі табиғат суреті – пейзаж деп аталады.
Тақырыпты толығырақ ашу үшін пейзаж кескіндеме жанрының
басқа түрлерінде де (портрет, баталия жанры т.б.) қолданылады.
Пейзажда суретшінің сезімі, көңіл күйі, түсінігі,
табиғатқа деген
эстетикалық, этикалық көзқарасы аңғарылады.
По вес ть – кө ле мі жа ғы нан әң гі ме ден үл кен, ро ман ға жа қын,
ба ян дау тү рін де қа ра сөз бен жа зыл ған оқи ға лы көр кем шы ғар-
ма ның тү рі.
По ли се мия – сөз дің көп ма ғы на лы лы ғы.
Порт рет – француздың «бейнелеу», «бейнеленген» деген
сөзінен алынған, өмірдегі немесе өмірде
болған бір адамды немесе
адамдар тобын бейнелеу немесе суреттеп жазу. Портрет – әдеби
кейіпкердің сырт көрінісін, кескін-кейпін, бой-тұлғасын суреттеу.
Портрет бейнелеу өнерінде –
кескіндеме, мүсін, графика, фото
өнерінің басты жанрының бірі болып табылады. Нақты адамның
түр-сипатын бейнелеу портреттің негізгі белгісіне саналады.
Көркем әдебиеттегі портрет адамның сыртқы тұрпатын сипат-
таумен ғана шектелмей, оның рухани
ішкі әлемін ашумен қатар,
сол тарихи дәуірдің, ұлттың, әлеуметтік ортаның қайталанбас
өкілі екендігін шынайылықпен бейнелейді.
Поэма (грек – «туынды») – орта көлемді эпикалық түрге
жататын, өмірде болған не болуға тиіс күрделі құбылыстар мен
келелі
оқиғаларды, алуан-алуан адамдар тағдыры мен заман
шындығын көлемді, желілі эпикалық не лирикалық сипаттағы
өлеңмен суреттейтін жанр.
Поэмалар сюжетті, сюжетсіз болып бөлінеді. Образдарын
эпикалық,
лирикалық, романтикалық, реалистік т.б. деп бөлуге
болады.
Достарыңызбен бөлісу: