Сабақ жоспары 68 Тілдік мақсаттар туралы
жүктеу/скачать 1,13 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 2-тапсырма: Аспапта орындау
- 4-тапсырма. Орындау
- Халық ертегілері 1-тапсырма Музыка тыңдау және талдау
- 2 тапсырма Музыка шығару
- Халық биі Орындау 1-тапсырма
- 2-тапсырма Аспапта орындау
- “Наурыз” мейрамы 1-тапсырма Музыка тыңдау және талдау
- 2-тапсырма Көрсетілім
- Музыка Бастауыш мектеп 1-сынып 7-бөлім: Тағамдар мен сусындар. Осыған дейін меңгерілуі тиіс білім
Дәстүр 1-тапсырма Тыңдау және талдау Оқушылардын «салт», «дәстүр», терминдерінің.мағынасы жөнінде білімдерін анықтаңыз. Қазақ
халқының қандай салттарын біліп көргендері бар? Неліктен салт, дәстірлер ән, өлеңдер, билердің қатысуымен болады? «Қара жорға» әнін тыңдап, би қимылдарын жасаңыз. «Бесік жыры», «Бір бала» әндерін тыңдаңыз. Бұл әндерді кім, қай жерде орындай алады? Неліктен? Осы әндердің әуенін тыңдағанда қандай қимылдар жасауға болады? Неліктен? Тыңдаған шығарманың көңіл
күйін анықтауды (көңілді, қуанышты, қарқынды, салтанатты, мұңды, т.б.),
тиісті сын
есімдерді пайдалана отырып, музыканың көңіл күйін сипаттауды ұсыныңыз.
Қазақтың ауылына виртуалды саяхат жасау арқылы олардың қызығушылығын арттырыңыз. Сабақтан тыс уақытта, мүмкіндік болса,
оқушылардың ата-
аналарымен бірлесе
«бесікке салу», «тұсау кесу» салттарын көрсетуге болады.
бөлініп берілген. Сабақты қазақ халық әні «Қара жорға» биінің ырғақты қимылдарымен бастаңыз. Қазақтың халық дәстүрлері туралы қандай білімдері бар екенін анықтаңыз, оқушылармен бірге талқылаңыз. Қазақ халқының «Бір бала» мен «Бесік
жыры» әнідерін Тыңдаңыздар. «Бұл әндер қай жерде,
қандай жағдайда орындалады?» Неліктен?. «Қара жорға», «Бесік жыры» мен «Бір бала» әндерінің мазмұнын, көңіл-күйін, ырғағын, екпінін, динамикалық бояуларын салыстырып, талқылаңыз.
Дәстүрлі қазақ музыкасы, мұғалім таңдаған ертегі
https://www.youtube.com/w atch?v=KDAhRF6ACPA
https://www.youtube.com/w atch?v=x5Klnl9Iazo
«Бесік жыры» қазақ халық әні, видео сюжеттер Қазақстың халық әні «Бесік жыры»
Қазақтың халық әні "Бір бала"
Қазақ халқының ұрмалы аспаптары
https://www.youtube.com/w atch?v=17wN9ccIZk0
https://www.youtube.com/w atch?v=cnwyXzY_Y1U
https://www.youtube.com/w atch?v=cnwyXzY_Y1
50
бағдарламасына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс- әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары
2-тапсырма: Аспапта орындау Музыкалық-шулы аспаптармен қарапайым әуендік ырғақтарды соғып орындаңыз. Ырғақтар жазылған үлестірмелерді қолданып аспаппен немесе қол
соғып ырғақты
орындаңыз. Дәстүрлі халық әнін есту немесе аудиожазбасы бойынша үйретіңіз.
Музыка шығару Қазақ халқының ертегісін оқып беріңіз. Оқушыларға тыңдалған ертегісін негізге ала отырып, шағын музыкалық сүйемелдеулер орындауды тапсырыңыз. Шағын музыкалық шығарма ойластырып,
Қазақтың ұлттық
ұрмалы аспаптарында (астатаяқ, қоңырау, тұяқтас, дауылпаз) ойналатын қарапайым ырғақтарды таңдап, ырғақтық карталарды пайдалана отырып, қарапайым ырғақтық шығарма орындаңыздар. Мұғалім
қазақтың халық
аспаптары туралы әңгімелеп, оны дәріптеуде қазақ музыкасын өзі ойнап немесе домбыра аспабының сүйемелдеуімен қалауынша орындайды.
Оқушыларға кейіпкерлердің ойлары мен сезімдерін жеткізіп көрсете алатын
ертегіні таңдатыңыз. Мыс: «Ер Төстік», «Жыл басы
кім болады?» ертегілерін оқи отырып, оларға кейіпкерлерге арналған шағын суреттемелер жасауды
тапсырыңыз.
«Наурыз-думан» Т.Сарыбаев Видеозаписи про
праздник « Наурыз» «Наурыз
вальсі» З.Бейімбетова https://www.youtube.com/w atch?v=42znRt7puII
Қазақтың халық әні «Тұсау кесу»
ch?v=eHuVIvOP11I
51
бағдарламасына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс- әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары оны
музыкалық шулы аспаптармен немесе дауыспен көркемдеп орындауына болады. Қазақтың ұлттық ұрмалы
аспаптарында (асатаяқ, қонырау, тұяқтас, дауылпаз) ойнауға жеңіл ырғақ таңдап
алыңыз және
олардан ырғақты
үлестірме парақшаларды
пайдалануды сұраңыз.
4-тапсырма. Орындау Қазақ халық әні «Тұсау кесу» үйретіңіз. Тұсау кесу дәстүрін таныстырыңыз. Әннің әуенін,
музыкалық ырғағын
қолмен шапалақтап немесе ырғақты соғып орындаңыз. Үлестірме материалдарын қолданыңыз.
Тұсау кесу рәсімін қай жерде және қандай
жағдайларда жасайтыны туралы әңгіме
жүргізіңіз. Тұсау кесу дәстүрінің қазақ халқында алатын орны мен оның мәні
туралы балалардың пікірлерін ортаға салыңыз. Видео материалдар қолданыңыз.
Ырғақ жазылған карталар
1.1 Музыка тыңдау және талдау
1.1.1.2 таныс
дыбыстары мен
музыканы тыңдау барысында анықтау және
сипаттау
1-тапсырма Музыка тыңдау және талдау Қазақтың халық ертегілерінің ішінде тек тіл, сөз арқылы ғана
1-тапсырма
Қазақ халқының ұлы күйшілері мен халық күйлері арасында Дәстүрлі қазақ ертегісі:
Дыбыс-бейнежазу құрылғысы
Ертегілер кітабы 52
бағдарламасына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс- әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары
2.2 Музыка шығару және
импровизациялау
1.2.2.1 дауысты және музыкалық аспаптарды қолдану арқылы музыкалық фразалар (1-2 такт) шығару
тыңдалатын емес, сонымен қатар күй тілімен айтылатын ертегінің бар екенін айтып өтіңіз. Қазақ халық аңыз-күйі «Ақсақ құлан» тыңдалып, мазмұнымен таныстырылады. «Күй», «аңыз- күй» сөздері таныстырылады. «Ақсақ
құлан» мультфильмі көрсетіліп, күй тілінің бейнелі сюжеті
анимациядағы бейнеленуімен салыстырыңыз.
Халық ертегілерін өз бетімен оқып, танысып
оған шағын
музыкалық суреттемелер шығаруды тапсырыңыз. Ертегі күй тілінің қобыз аспабында өрнектелуін көрсете отырып, түрлі музыкалық-ырғақты қимылдар мен
шағын суреттеме ойластырыңыз. кездесетін аңыз-күйлер мен ертегілер туралы
мәліметтер беріңіз. Қазақ халқының музыка өнерінің бастауында тұрған Қорқыт ата туралы аңызбен таныстырыңыз. Халық күйлері, Қорқыт ата күйлері «Аққу», «Ұшардың ұлуы»
және т.б.
тыңдатыңыз.
Өлеңмен
жазылған «Аққу»
ертегісімен таныстырыңыз. Ондағы домбыра аспабы мен аққу құсының өзара
байланысын әңгімелеп, оқушыларға ертегі
туралы шағын өлең жолдары мен қысқа
қайырым шығаруды тапсырыңыз.
"Ақсақ құлан" күйі https://www.youtube.com/wat ch?v=7lDWtxLMh2g
https://www.youtube.com/wat ch?v=CjfqVJ1JMTg
1.2
Музыкалық- орындаушылық
1.1.2.1 әндерді музыкалық аспаптың сүйемелдеуімен
Қазақтың халық әнін үйретіңіз, мысалы, «Қамажай». Оқушыларға бейнебаянды көруді ұсыныңыз.
1-тапсырма
Жеңіл музыкалық сүйемелдеу жасап, қарапайым би қимылдарын
Қазақтың халық әні
«Қамажай» https://www.youtube.com/w atch?v=j9ZxORAV8JA
53
бағдарламасына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс- әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары іс- әрекет
2.2 Музыка шығару және импровизациялау
орындау
1.2.2.1 Дауысты және музыкалық аспаптарды қолдану арқылы музыкалық фразалар (1-2 такт) шығару Әнге би қимылдарын қосыңыз. Әндегі қарапайым ырғақтық суреттерді тырсылдату және
шапалақтау. Балаларға арналған ұрмалы-шулы аспаптарды пайдаланып, музыкалық сүйемелдеу қосып, би қимылдарымен әнді орындатыңыз. Жазбаны пайдаланып, әнге би қимылдарын
қоюды
ойластырыңыз.
Аспапта орындау Қазақ
музыкалық аспаптары қолданылған музыкалық шығарманы таңдап
алыңыз. Оқушыларға үзіндіні тыңдату
және олардан
естіген аспаптарында ойнаған секілді
қимылдар жасауын
сұраңыз. Аспаптардың суреттерін немесе аспаптардың өзін көрсетіңіз. Үзіндіні қайталап тыңдатыңыз және оқушыларға музыканы бейнелеп беруін тапсырыңыз. Бір- бірімен идеяларымен бөлісуді сұраңыз.
алыңыз. Оқушыларды қазақтың жеке би қимылдарымен таныстырыңыз. Әнді би қимылдарын қоса қайта дайындаңыз. Алдыңғы сабақтың соңында жасалған жазбаны қолдана
отырып, биді
дайындаңыз. Бейнетаспаға жазып, сабақта
пайдадануды ұсыныңыз.
2-тапсырма
Шулы музыкалық аспаптарда «Қамажай» әнінің ырғағын соғып орындатыңыз. Сонымен қатар би ырғағында орындалатын шығармаларды оқушылармен таңдаңыз. «Вальс», «Полька» би ырғағын қазақ халық би әуенімен, Д. Нұрпейісованың «Қосалқа» күйімен, «Би» күйімен
салыстырыңыз.
https://www.youtube.com/w atch?v=JchV2MM2mvc
Биді үйренуге көмектесетін ғаламтордағы клип
Балаларға арналған музыкалық аспаптар 54
бағдарламасына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс- әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары
1.1
Музыка тыңдау және талдау
1.1.1.2 Таныс дыбыстары мен музыканы тыңдау барысында анықтау және сипаттау
“Наурыз” мейрамы 1-тапсырма Музыка тыңдау және талдау
«Наурыз-думан» әнін балалардың көпшілігі жақсы біледі. Орындау барысында Наурыз туралы
видеокөрсетілім ұйымдастыруға болады. Басты әуенді музыкалық- шулы аспаптармен сүйемелдейміз.
2-тапсырма Көрсетілім Оқушыларға автор құқығын беріп, өз идеяларын түсіндіріп беруге шақыру. Жұп ішінде
осы музыканы талқылауды сұраңыз. Мұғалім, мүмкіндігініше,
1-тапсырма
Оқушылармен бірге Наурыз-
думанға музыкалық сүйемелдеу ойлап табыңыздар. Мерекелік көңіл-күйді барынша жақынырақ бере білетін
ұрмалы-шулы аспаптарды таңдаңыздар. Әннің негізгі мазмұны мен мағынасын түсіндіріңіз, оқушылар өз
суреттерімен, әсерлерімен, ата- аналарынан естіген әңгімесімен бөлісе алуы үшін «Наурыз» пікірталас клубын ұйымдастырыңыз. 2-тапсырма
Оқушыларды «Наурыз» мерекесіне шақырыңыз. «Сен Наурыз
мерекесіне қандай
дайындықпен келдің?» деген сұрақтар қойып, қазақ халқы өмір-
Өткен сабақтағы ән Динамикалық белгілері бар карта
«Наурыз-думан» Т.Сарыбаев Видеозаписи про праздник « Наурыз» «Наурыз вальсі»
З.Бейімбетова https://www.youtube.com/w atch?v=topjwB6E4I4
https://www.youtube.com/w atch?v=42znRt7puII
Балаларға арналған музыкалық аспаптар
Мұғалім таңдап алған музыка
Қазіргі замандағы Қазақстанның тарихы, мәдениеті http://www.youtube.com/wa tch?v=STTTSBU0GJs
i
Құрманғазының Күйі
55
бағдарламасына сілтеме Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс- әрекеттері Мұғалімге арналған нұсқаулық Оқыту ресурстары оқушылардың музыкасының жазбасын келесі сабақта өтетін материал ретінде пайдалана алады.
тіршілігінде наурыз мерекесінің орны мен мәнін түсіндіріңіз. Күн
мен түннің
теңелуі, үлкендердің батасы, ел амандығы туралы тілектер, т.б. туралы ауызша диалог ұйымдастырыңыз. Сарыарқа http://www.youtube.com/wa tch?v=wmKyPt2FcbE
Н.Тілендиев. «Аққу» күйі
56
7-бөлім: Тағамдар мен сусындар. Осыған дейін меңгерілуі тиіс білім Оқушылар алдыңғы бөлімдерде, музыка сабақтарында алған білімдерін көрсетуді, орындауды, қарапайым импровизация жасауды, орындалған жұмыстарына пікір айтуды, өз шығармаларын таныстыруды үйренді.
Бөлім бойынша оқушылардың оқыту мақсаттарына жетуіне көмектесетін тиісті ғылыми тілдегі тілдік мақсат үлгісі төменде берілген. Басқа да тілдік мақсаттарды белгілеу және тілді оқыту мақсаттары бойынша ғылыми тілді оқыту мен оқуға қатысты қосымша нұсқаулар беру үшін жоғарыдағы «Тілдік мақсаттар туралы» мәтінінің мазмұнына қараңыз. Тілдік мақсаттар Пән лексикасы мен терминологиясы Диалог/жазу үшін қажетті сөз тіркестері Оқушылар: - музыкалық терминологияны қолдана отырып, жеке және топта шығарманы талқылап, талдайды; - жұптық және топтық жұмыстар орындайды; - өз пікірін және сезімдерін айтады; - коммуникативті дағдыларын дамытады.
марш;
ән;
би;
кідіріс (пауза), ырғақ, қысқа, ұзын
нота, жоғары, төмен
сазсырнай;
оркестр, дирижер.
Аспап үні қандай? Неге? Аспаптар сырт бейнесімен қандай көкөніске немесе жемістерге ұқсайды? Музыка қандай көңіл-күйді жеткізеді? Себебін айта аласыз ба?…… ….. сіз бұл дыбысты таңдадыңыз? Темпі қандай?
Музыкаға қандай қимылдар сай? Берілген музыкаға билеуге бола ма? Неге? Қысқаша шолу Берілген бөлімде оқушылар «Тағамдар мен сусындар» ортақ тақырыбы бойынша жаңа ән репертуарын үйреніп, тыңдауға арналған әртүрлі музыкалық шығармалармен танысады, «марш» жанрымен танысады, «ән», «би», «күй» жанрларымен салыстырады. Оқушылар әрі қарай музыкалық сауаттылық негіздерімен танысады, алған білімдерін тәжірибеде бекітеді. Оқушылар соль және ми ноталарының орналасу биіктігін анықтап, терция интервалын таза орындай алады. Сонымен қатар, жоғары, орта және төмен регистрлі дыбыстарды танып анықтауды, тыңдалған музыканы талдап, талқылауды үйренеді, коммуникативтік дағдыларын түрлі топтарда жұмыс жасап дамытады. Музыка шығару, орындау барысында өз пікірін айтуды үйренеді. Басқа бөлімдерде қарастырылған ырғақтық және дыбыс биіктігін есту дағдыларын дамыту жалғастырылады. Осы бөлімдегі оқу материалдардың мазмұны қазақ халық, сонымен қатар қазақстандық және басқа да әлем композиторлардың шығармаларын тыңдау, орындау арқылы қазақ, басқа елдер мәдениетіне деген сыйластық сияқты құндылықтарды қамтиды.
|