Өсімдік майындағы асқын тотықты қосылыстарды ашу. Өсімдік майының хлороформды ерітіндісі қышқыл ортада иодты калий ерітіндісін қосып, шайқап араластырғанда сұйықтық сарыға, ал крахмал қосқанда көк түске боялады.
Бұл реакция майда асқын тотықты қосылыстар болуына байланысты иодты калийді тотықтырып, молекулярлы иод түзіледі. Иод крахмалды көк түске бояйды.
O
1/ P | + 2KI+2CH2COOH RO+I2+2CH2COOK+H2O
O
2/ I2 + крахмал көк түске боялады
Бұл реакция арқылы асқын тотықты санын сандық түрде анықтау үшін пайдаланылады, ал ол майдың ескіргендік көрсеткішін байқатады.
Жұмыс барысы: Бір приборкаға 2 тамшы жаңа күнбағыс майын алып, екінші приборкаға осындай мөлшерде ескі май алынады. Приборкалардың барлығына да 10 тамшыдан концентрлі сірке қышқылы мен хлороформның қоспасын /2:1/, 5 тамшыдан 2 йодты калийдің ерітіндісін қосып шайқайды. Үш приборкада 2 тамшыдан 0,5 крахмал ерітіндісі қосылады. Жаңа майы бар приборка сол түссіз күйінде қалса, ал қалған екі приборкадағы сұйықтық көк түске /ескі май/ боялады. Көк түске боялған приборканың біріне тамшылатып 0,1н гипосульфит ерітіндісін қосқанда, көк түстің жойылғаны байқалады. Неғұрлым түссіздендіруге гипосульфиттің тамшысы көп кетсе, солғұрлым майдың құрамында асқын тотықты қосылытардың жоғары екендігін көрсетеді. Жұмыстың нәтижесін кестеге түсіріп жазуға болады.
Күнбағыс майы
Әртүрлі заттарды қосқаннан кейінгі сұйықтық түсі
Йодты калий
Крахмал
Гипосулфит
Жаңа май
Ескірген май
Фосфатидтер.Ми ткані және жұмыртқаның сары уызы фофалипидтердтерге, әсіресе лецитиндерге өте бай келеді, сондықтан ол лицитиндерді бөліп алуда да және олардың химиялық құрамын зерттеуде де ыңғайлы обьект.
