Тұтас емес мәтіндер басқа оқу дағдыларын талап етеді, себебі олар кесте, диаграмма, график тәрізді ақпараттық бірліктерден тұрады. Аралас мәтіндердің ерекшелігі – олардың вербал және бейвербал элементтерден тұратындығында, сондықтан олар тұтас мәтін белгілерін де, тұтас емес мәтін белгілерін де қамтиды (веб-парақша, журнал және т.б.). Құрамдас мәтіндер мазмұн және формат тұрғысынан әртүрлі бірнеше мәтінді біріктіреді. Соған қарамастан, мұндай мәтіндер мағыналық тұрғыдан іштей байланысты және аяқталған болады.
2. Құзыреттіліктер
Оқу әрекетінің өлшеуге болатын аса маңызды құраушысы – оқу құзыреттіліктері, яғни бір немесе бірнеше мәтінді оқу кезінде оны терең түсіну үшін қойылған міндеттер және оқырманның сол міндеттерді шешу үшін салған өзіндік жолы.
PISA зерттеуі аясында оқу құзыреттіліктерінің үш негізгі тобы бар. Әр құзыреттілікке жеке тоқталып, тапсырма мысалдарын қарастырып өтейік.
Ақпаратты табу
Мұндай тапсырмаларды орындау кезінде мәтінге көз жүгіртіп өтіп, оның негізгі элементтерін анықтау қажет. Содан кейін белгілі бір сипатына сүйеніп (ұқсастық не айырмашылықтарды, себеп-салдарлық қатынастарды және т.б. анықтау), қажетті семантикалық бірлікті іздеу керек. Мәтінді бір қарап шығу арқылы бірнеше сөз, сөйлем немесе сан түрінде берілген қажетті ақпаратты табуға болады. Білім алушының бұл құзыреттілігін бағалайтын сұрақтарға «Сипатталған оқиға қай жылы болды?», «Пойыз қай стансадан шығады?» деген сияқты сұрақтарды жатқызуға болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
