г) Сергіту сәті.
Бүгін сандарды екіге кӛбейту, бӛлу болғандықтан 2 санына байланысты мақал айту: "Екі жақсы қас болмас, екі жаман дос болмас".
"Ерке бала - екі жылар".
"Жерді екі рет жыртқан, ӛнімді екі есе кӛп алады."
д) Ойын: "Қыз қуу".
Ойын шарты түсіндіріледі. 6-мысалды ойын арқылы орындату. Ұл бала жүздіктер және ондықтары 2 - ге бӛлінетін сандарды бір қатарға, ал қыз бала жүздіктері мен ондықтарын 2-ге бӛлгенде қалдық қалатын сандарды екінші қатарға жазады.
-
Бала : 684
|
604
|
Қыз:
|
353
|
536
|
420
|
|
|
409
|
|
600
|
|
|
429
|
|
864
|
|
|
249
|
|
тапсырмасы 7 - мысал.
Бірліктерін 9-ға кӛбейткенде 8 х 9 = 72 теңдігі қолданылатын екі таңбалы сандарды жазу: 18, 28, 38, 48, 58, 68, 78, 88, 98.
Сәйкес кӛбейтінділердің мәнін 9-ға бӛлгенде 72 : 9 = 8 теңдігі қолданылатынын кӛрсет: 162, 252, 342, 432, 522,612, 702, 792, 882.
Сабақты қорыту:
Біз бүгінгі сабақта не үйрендік?
Қандай сандарды 2-ге бӛліп, кӛбейттік?
Бағалау.
Үйге тапсырма: № 4 мысал.
ЕКІНШІ САБАҚ
Сабақтың тақырыбы: Амалдарды орындау тәртібі.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Амалдардың орындалу тәртібімен таныстыру. Есепті шығара отырып, амалдардың орындалу ретін дұрыс анықтауға машықтандыру.
Дамытушылық: Баланы ойлау, есте сақтау, ӛз бетімен жұмыс істеуге дағдыландыру, логикалық ойлауын дамыту.
Тәрбиелік: Еңбек сүйгіштікке, халықтық педагогиканы ӛмірде пайдалануға тәрбиелеу.
Сабақтың кӛрнекіліктері: Кестелер, үлестірмелі парақтар, математикалық қызықты есептер, фигуралар.
Сабақтың тҥрі: Аралас сабақ.
Сабақтың әдісі: Баяндау, талдау, сұрақ-жауап.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. Оқушыларды үш топқа бӛлу. Үш топқа тапсырма берілді:
-
І топ.
|
3 тәул 14 сағ
|
* 4 тәул 22 сағ
|
|
х · 5 = 45.
|
|
ІІ топ
|
6 тәул 10 сағ
|
* 5 тәул 24 сағ
|
|
8 · х = 32.
|
|
ІІІ топ
|
2 тәул 12 сағ
|
* 3 тәул 10 сағ
|
|
х : 4 = 9.
|
|
Тақта шетінен ою-ӛрнекпен безендірілген дорбаша табылады. Дорбашадан табылған асықтар нӛмірленген.
Ауызша есептеулер.
Кӛбейту мен бӛлу амалдарын орындау:
7·7=
|
9·3=
|
54:6=
|
5·4=
|
32 : 8 =
|
8·6=
|
63:7=
|
72:9=
|
21:3=
|
5·5= .
|
Кӛбейтіндінің компоненттерін ата.
Бӛліндінің компоненттерін ата.
ІІІ. Жаңа тақырып.
Тек қосу және азайту немесе кӛбейту және бӛлу амалдары бар ӛрнек солдан оңға қарай ретімен орындалады:
1 2 3 1 2 3
24 : 4 · 2 : 3 4 65 20 5 8 42
Тек қосу не азайту ғана емес, сондай-ақ кӛбейту және бӛлу амалдары аралас жағдайда алдымен солдан оңға қарай ретімен кӛбейту және бӛлу амалдары, содан соң солдан оңға қарай ретімен қосу және азайту амалдары орындалады:
3 1 2 2 3 1
120 20 : 4 6 90 460 40 50 4 300
1 3 4 2 1 3 2
360: 4 10 8 5 60 180: 2 90 : 3 60 .
Бір не бірнеше жұп жақшалар бар жағдайда алдымен жақшалардың ішіндегі ӛрнектердің мәндері табылады да, содан соң келесі амалдар 1 және 2 ережелер бойынша орындалады:
3 1 2 3 1 2
00 (100 9 10) 90 5 (76 6 10)
|
3
|
1
|
|
2
|
3 1 4 2
|
10
80 (360 300) 5 380
“ Кім жылдам” ойыны.
400
9 (24 23) (12 4) 1.
Мына ӛрнектердің мәндері бірдей деп айтуға бола ма?
9 · (24 – 23) – 12 – 4 9 · 24 – 23 – (12 – 4) 9 · 24 – (23 – 12) – 4.
Әр бағандағы мысалдарды салыстыр: 3 · 2 = 6 3 · 3 = 9
3 · 2 + 3 = 9 3 · 3 + 3 = 12.
Тақтамен жұмыс.
оқушы тақтада орындайды:
-
24 : 4 · 2 : 3
6 4
12
|
65 – 20 + 5 – 8
45 42
50
|
: – :
90 30
60
|
9 · (24 – 23) – (12 – 4)
1 8
9
1
|
– : ·
5
30
90
|
– ( – ) ·
60
300
380
|
Есепті оқып талдап шығару.
Есептің мазмұнын, шартын, сұрағын анықтау: Қайың – 40
Шырша – 12 Отырғызылды – 10-ы Алаңға – ? кӛшет
Шешуі: 40 + 12 – 10 = 42.
Жауабы: 42 кӛшет отырғызылды.
“Орамал тастау” ойыны.
Амалдарды ретімен орындатып, ӛрнектердің мәндерін есептеуге жаттықтыру:
1) 34 + 8 : 2 – 16 + 12 · 3 =
2) 59 – (45 – 72) : 9 + 14 · (14 – 8) + 9 = .
Логикалық есеп (Магнитті тақтада.):
Белгісіз санды тап. ? х 5 = ? + 2 = ? : 6 = 7.
Теңдік тура болатындай амал таңбасын қой: 20 – 5 + 3 = 12
10 + 8 – 4 = 14
30 – 7 + 3 = 20.
Сӛзжұмбақ:
-
|
А
|
з
|
а
|
й
|
т
|
у
|
а
|
й
|
ы
|
р
|
М
|
а
|
|
|
А
|
л
|
т
|
ы
|
|
|
б
|
ӛ
|
Л
|
у
|
|
Сергіту сәті: Әзіл есептер шығару. Үнтаспадан. Деңгейлік тапсырмаларды орындау:
І нұсқа: ІІ нұсқа:
деңгей: 1 деңгей:
Уақыт ӛлшем бірлігі 1) Масса ӛлшем бірлігі а) сағ, сек, мин. а) ғасыр, апта, ай.
ә) км, м, дм. ә) т, кг, г.
б) т, кг, г. б) км, м, дм
Теңдік тура болатындай жақша қой.
4 + 2 · 3 = 18 6 · 7 – 4 = 18
11 – 8 · 6 = 18 3 · 5 + 1 = 18.
деңгей: 2 деңгей:
Тік тӛртбұрыш Шаршы
а – 6 см а – 3 см
в – 3 см в – 3 см
а а
в в
Периметрін тап Периметрін тап
деңгей:
Сандарды ӛсу ретімен қой. Мақал-мәтел шығады. Не туралы? Білімді болу үшін не істеу керек?
бек тү
ІV. Сабақты қорыту.
зей ең
бі нет
Бүгін сабақта не үйрендік?
Сабақ сендерге несімен ұнады?
V. Үй тапсырмасын беру. № 7.
VІ. Бағалау.
ҤШІНШІ САБАҚ
Сабақтың тақырыбы: Ӛткенді қайталау.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Ӛтілген тақырыптар бойынша оқып - үйренген негізгі мәселелерді пысықтау. Баланың білім, білік, дағдыларын тексеру.
Дамытушылық: Логикалық ой-ӛрісін кеңейтіп, іздену қабілетін арттыру.
Тәрбиелік: Тапқырлыққа, жылдамдыққа, ептілікке тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Қорытындылау сабағы.
Сабақтың тҥрі: Жарыс сабақ
Сабақтың кӛрнекілігі: Кесте жазылған плакат, үлестірмелі тапсырмалар "Жамбы ойыны", доп, арқан суреті.
Сабақтың барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушыларды сабаққа дайындау.
ІІ. Жарыс сабағын ұйымдастыру.
Оқушыларды "Алғырлар", "Тапқырлар" деп екі топқа бӛлемін. Әр топтың аттарына қарай ұрандары бар.
топтың ұраны:
"Нақтылы жауап, саналы шешім бере біл, Қарсыластарды, сайыстарда жеңе біл!".
топтың ұраны:
"Қандай сынақ болсадағы беріспе, Әрқашанда үміткер бол жеңіске!"
Екі топтың ұраны айтылған соң жарыс сабағымызды бастаймыз. "Ойлан тап" ойыны.
Бұл есептің шешімін табу үшін бос орындарға сандар қою керек. Сонда,
кестедегі тігінен, кӛлденеңінен, диагоналінен орналасқан сандарды қосқанда 39.
кестедегі сандарды қосқанда 60 шығу керек.
І-топ 39 саны ІІ-топ 60 саны
-
"Кім жылдам" ойыны
Кӛп таңбалы сандарды разрядтары бойынша қосуға екі топтан балалар тақтаға есеп шығарады, ал қалған оқушыларға кеспе қағаздар беріледі.
I - топ: 360, 456, 807, 368 ІІ - топ: 345, 640, 402, 629.
"Арқан тартыс" ойыны
Тақтаға арқан суреті ілінеді. Екі топтан шыққан бір - бір оқушы кӛбейту кестесі бойынша берілген тапсырмаларды кім кӛп орындаса, сол топтың жеңіске жеткендігі:
-
1) 7 · 5 =
|
104 · 5 =
|
2)
|
6 · 8 =
|
110 · 5 =
|
14 · 2 =
|
56 · 8 =
|
|
48 · 2 =
|
63 · 7 =
|
92 · 3 =
|
8 · 9 =
|
|
30 · 3 =
|
72 · 3 =
|
146 · 2 =
|
520 · 2 =
|
|
276 · 3 =
|
7 · 9 = .
|
Сергіту сәті ретінде берілетін тапсырма. Бұл тапсырмада екі топ бір- біріне қызықты әзіл есептер жасырады.
І-топ:
Қосарлап жегілген ат - арбамен Жантілеу 25 шақырым жол жүрді.
Оның әр аты неше шақырым жүрді? (25 шақырым).
Дорбадағы 10 асықты 10 бала бір-бірлеп алды. Сонда бір асық дорбада қалды. Бұл қалай? (Бір бала асығын дорбасымен алды).
ІІ-топ:
Айдың, аптаның күндерін атамай 5 күнді ретімен кім атап шығады? (Алдыңғы күні, кеше, бүгін, ертең, бүрсігүні.)
Бақтиярдың тӛрт ұлы, олардың әрқайсысының туған қарындасы. Бақтиярдың неше баласы бар? (5 бала - 4ұл, 1 қыз).
"Жамбы атау" ойыны.
Тақтаға үлкен дӛңгелек ілінеді, дӛңгелектің іші үш шеңберге бӛлінеді. Әр шеңберде 1, 2, 3 сандары жазылады. Әр топтан бірнеше оқушы шығып орындайды. Қолдарына допты алып, белгілі қашықтықта дәлдеп тигізеді. Қандай санға тисе, сондай нӛмірлі карточканы алып, ішіндегі тапсырманы орындайды. Қай топ кӛп ұпай жинаса, сол ұтқан болып саналады. Әр карточкада 2 немесе 3 тапсырмадан болады.
Тапсырмаларға амалдарды баған түрінде орындау, салыстыру, теңдеу түрінде беріледі.
6-тапсырма. Топ жетекшілерінің жарысы. Олар бір - біріне сұрақ қояды. І-топ жетекшісі: Ұзындық деген немене
Білесің бе балалар. Тек соны білсеңіз ,
Ұзындық пен уақытты, Айтшы немен ӛлшейді?
Жауабы: Ұзындықты қазір сантиметр, метр, километр ӛлшемдерімен ӛлшесе, ал ұзындықты ӛлшеудің байырғыдан қазақтар арасында кеңінен қолданыс тапқан түрлері: шақырым, құлаш, қадам, қарыс, сүйем, елі, т.б. кӛптеген түрлерін айтуға болады. Мӛлшерлеп айтар болсақ:
1 шақырым - 850м, 1 қарыс - 20 см, 1 қары - 85см, 1 құлаш - 142см, 1елі - 2см.
Ал уақытты қазіргі уақытта сағат, минутпен ӛлшесек, бұрын астың пісуіне байланысты:
ет пісірім, шай қайнатым,
сүт пісірім, қас қағым, бие сауым сӛздерімен жеткізе білген.
II- топ жетекшісі: Салмақ деген немене, Ал осының құпиясын
Бұл кӛпшілік білмейді.
Бас қатырып математиктер, Еңбектеніп терлейді.
Сондықтанда олардың, Мұралары ӛлмейді.
Жауап: Салмақты қазіргі уақытта грамм, килограмм, тонна, центнер деген ӛлшемдермен атасақ, қазақтың байырғы ӛлшемдері: 1 пұт, мысқал, 1қап, үлкен табақ, шӛкім, қадақ т.б. түрінде қолданылған.
Ең соңғы тапсырма "Хан талапай" ойыны. Асық жерге шашылады, ал екі топтан шыққан 6 бала талапайлап асық болады. Нӛмірлері бойынша кеспе қағаздағы есепті шығарады. Қай топ дұрыс, әрі тез шешсе, сол топ жеңіске жетеді:
1). 234 + 579 + 345 1) 629 - 780 - 368
345 + 234 - 283 345 + 456 - 432
2) 64 : 2 + 43 · 2 = 2) 84 : 4 – 36 : 3 =
(72 : 3 - 7) · 4 = (82 - 27) · З =
Есептеп шығар: 3) Есептеп шығар: 102, 82, 63, 03 62, 0 х 83, 73.
Достарыңызбен бөлісу: |