Сабақтың мақсаты: жаратылыстану ғылымдарының арасындағы химияның рөлін анықтау және пәнаралық байланысты қалыптастыра білу
жүктеу/скачать 3,67 Mb. Pdf көрінісі
|
| Электр өткізгіштік- металл немесе электролиттің электр тогын жүргізу
қабілетін көрсететін құбылыс. Бұл мән электр кедергісінің шамасына кері. Осылайша, ток өткізгіштік дәрежесі бойынша материалдар келесі түрлерге бөлінеді: - өткізгіштер; - диэлектриктер; - өткізгіштер мен жартылай өткізгіштер. Электролиз– еріген немесе балқыған электролитке батырылған электродтарда электр тогы әсерінен жүретін химиялық реакция.Электролиз шаруашылықта кең қолданылады. Электролиздің ең маңызды қасиеті металдарды тазарту және бөліп алу, сілтілер, хлор, сутегінің алынуы болып табылады. Ом заңы электрлік тізбектерді талдауға арналған негізгі ереже болып табылады, ол үш негізгі физикалық шамалардың арасындағы байланысты сипаттайды: кернеу, ток және қарсылық. Бұл ток кернеудің екі нүкте бойынша пропорционалды, пропорционалдық тұрақтылық тұрақты болып табылады. Ом заңын қолдану Ом заңымен анықталған қарым-қатынас әдетте үш баламалы түрде көрсетіледі: I = V / R R = V / I V = IR 2.Электр тогын өткізе алатын тұздар, қышқылдар және сілтілер ерітінділерінэлектролиттердепатайды. Электролиттерден токөту нәтижесінде электрод бетінде міндетті түрде қатты немесе газ күйіндезат шығады. Электродтарда заттың шығу себебі – электролиттерегі ток тасымалдаушы бөлшектер – иондар, зарядталған зат атомдары. Соған байланысты Фарадей заңы: І. Егер белгілі бір уақыт ішінде мыс сульфатының ерітіндісінен электр Тогын өткізсек, онда катодта аз мөлшерде мыс бөлінеді. Алайда, егер сондай жағдайда күшті ток жасанса, катодта бірдей уақыт ішінде мыстың көп мөлшері пайда болады. Уақыттың ұлғаюымен және бірдей ток күшімен мыс мөлшеріде артады. Фарадей заттың массасы, ток күші мен уақыт арасындағы байланысты анықтады. Математикалық бұл өзара байланыс келесі түрде өрнектеледі: m = kIt; мұндағы m-заттың массасы; k-электрохимиялық эквивалент; I-ток күші; t-уақыт. ІІ. Фарадей әртүрлі электролиттер арқылы бірдей күшті электр тогын өткізіп, электродтардағы заттардың массасы бірдей емес екенін байқады. Бөлінген заттарды өлшей отырып, Фарадей салмақ мөлшері заттың химиялық Сипатына байланысты деген қорытындыға келді. Алынғанмәліметтернегізінде Фарадей электролиздің екінші заңын шығарды: электрэнергиясыныңбелгілі бір мөлшері үшін электродта пайда болған химиялық элементтің массасы элементтің эквивалентті массасына тура пропорционал. Ол бір эквиваленттің массасына тең – химиялық реакцияларда сутегі атомдарының 1 моль реакциясына жауап беретін немесе алмастыратын зат мөлшері: μeq = μ/z, μ-заттың молярлық массасы; z-бір ионға электрондар саны (иондардың валенттілік саны). Тотығу – элементтің немесе қосылыстың тотықтырғышпен әрекеттесу процесі; тотығу-тотықсыздану реакциялары барысында бөлшектің электрондарынан айырылу процесі. Тотығу кезінде бөлшектің тотығу дәрежесі артады. Мысалы, атом электронын берсе, оң зарядты ионға; теріс зарядты ион электрон берсе бейтарап атомға, оң зарядты ионға айналады; оң зарядты ион электрон берсе, оның оң заряды берген электрон санына сәйкес өседі. жүктеу/скачать 3,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|