Тема: ПУТЕШЕСТВИЕ В СТРАНУ СВЕТОФОРИЮ

108 
 
Ведущий:  Не  огорчайтесь,  вам  обязательно  помогут  наши  ученики.  Мы  сейчас  будем  говорить  о 
Дорожных Знаках, а вы садитесь, и внимательно слушайте.    
         Есть  знаки  для  водителей  и  знаки  для  пешеходов,  есть  и  для  пешеходов  и  водителей.  Одни  знаки 
запрещают,   другие разрешают, третие  –предупреждают.      Дорожных знаков очень много. Сейчас наши 
учащиеся расскажут  о некоторых из них. 
УКАЗАТЕЛЬНЫЕ ЗНАКИ:  

 
пешеходный переход, 

 
пункт медицинской помощи, 

 
пункт питания, 

 
больница, 

 
место стоянки машин, 

 
стоянка автобуса, 

 
телефон. 
ПРЕДУПРЕЖДАЮЩИЕ ЗНАКИ: 
-   железнодорожный переезд со шлагбаумом, 
-   железнодорожный переезд без шлагбаума, 
-  осторожно, дети! 
- светофорное регулирование, 
      - пешеходный переход. 
ЗАПРЕЩАЮЩИЕ ЗНАКИ: 
-  проход закрыт,  
     -  велосипедное движение запрещено, 
-  движение запрещено.  
ПРЕДПИСЫВАЮЩИЕ ЗНАКИ: 
-  велосипедная дорожка, 
  -пешеходный переход. 
     3-ий ученик:  Эти знаки помнить надо  
  (Назерке)       В ситуации любой. 
                          И тогда идти не страшно 
                          Нам по улице с тобой. 
4-ый ученик:  Знай иди себе вперед 
  (Зарина)          И смотри внимательно, 
                          То что знаки говорят, 
                          Делай обязательно 
Ведущий: Молодцы, дети! Вы назвали   все знаки  правильно. 
         В  это  время  на  велосипеде  въезжает  старуха  Шапокляк,  голова  её  перебинтована.  Она  проезжает 
круг, останавливается. Поварачивается                   к учащимся.  
Шапокляк (Аружан): Ой, ой, собрались  тут, все такие нарядненькие, примерненькие, умненькие,  небось 
ПДД пришли изучать? А зачем они вам? Можно и без Правил жить, и очень даже весело: играть в мяч на 
дороге, мешать водителям, кататься на дорогах на роликах или велосипеде, стрелять из рогатки по стёклам 
машин. Короче, много чего можно, если не соблюдать всякие там правила.  Ну, кто из вас будет хулиганить 
со мной? 
Ведущий: Кто вы такая? Пришли, и даже не поздоровались ни с кем?  
Шапокляк (Аружан): Я старуха Шапокляк, очень обаятельная и привлекательная. 
     Ведущий: Не морочьте детям голову, уважаемая Шапокляк. Наши            
     ученики знают, как важно знать правила поведения на улице. 
Шапокляк (Аружан): А я говорю, не нужны никому эти дурацкие правила.  
Ведущий: Уважаемая, а что это у Вас с головой? 
Шапокляк  (медленно):    А  это…  ну  я  попала  под  машину,  когда  перебегала  улицу  на  красный  свет 
светофора.  
Ведущий:  А  Вы  говорите,  что  не  обязательно  соблюдать  правила.  Присаживайтесь  лучше,  и  послушайте 
наших ребят. 
Шапокляк (Аружан): Ладно, ладно, сяду и послушаю, отдохну маленько.  (зевает) 
Ведущий:  Сейчас,  ребята,  я  хочу  пригласить  принять  участие  в  нашем  путешествии  одного человека,  но 
необычного... 
                  На посту и в ночь и в полдень, 
                  И зимою и весной. 

109 
 
                  Чтобы был порядок полный 
                  На дороге городской. 
                  А скажу вам, дети, прямо, 
                  Знает его весь народ: 
                  От внимательного глаза 
                  Нарушитель не уйдёт! 
У нас в гостях инспектор ГИБДД  О.А. Анфиногенова.  
Звучит музыка. Заходит инспектор ГИБДД. 
     Инспектор  (обращается  к  учащимся):  Вы  любите  отгадывать  загадки?  Тогда  я  загадаю  вам  загадки. 
Загадки  мои        непростые,  они  про  дорожные  знаки  и  про  то,  как  вы  соблюдаете  правила  движения.    
Готовы ли вы на них отвечать?  Слушайте внимательно: 
Что за чудо –синий дом. Окна светятся кругом? 
Носит обувь из резины, а питается бензином? 
                                                                                                           М а ш и н а 
Если ты спешишь в пути через улицу пройти, 
Там иди, где весь народ, там, где знак…                   П е ш е х о д н ы й  п е р е х о д 
 
А под этим знаком ни за что на свете 
Не катайтесь, дети, на велосипеде.                                      Д в и ж е н и е  
                                                                                         н а   в е л о с и п е д е   з а п  р е щ е н о  
Затихают все моторы 
И внимательны шоферы, 
Если знаки говорят: 
«Близко школа! Детский сад!»                                                  Д е т и! 
- Молодцы, ребята!  Вы ответили  правильно.  
 В это время старуха встаёт, собирается уходить. 
 Шапокляк (Аружан): Не хочу я учиться этим правилам. И без них обойдусь. 
Шапокляк хватает велосипед и начинает кататься по залу. Инспектор  
пытается остановить, но она уезжает из зала. 
Ведущий: А мы продолжим занятие. 
Инспектор: Ребята, посмотрите на экран и внимательно слушайте вопросы. 
Задание № 1.  Эта одна из улиц нашего города, по ней движется много машин, поэтому для пешеходов и 
водителей установлены соответствующие знаки. Назовите их. 
Учащиеся:  Это:  светофор  для  водителей  и  двухцветный  для  пешеходов.                        А  также  расчерчена 
«зебра». Рядом  знак «Пешеходный переход».  Машинам обязательно  нужно  двигаться  лишь на зеленый 
свет светофора, а пешеходам – когда загорится зелёный человечек. 
Задание № 2.  С какого возраста можно выезжать на велосипеде на проезжую часть? Что надо проверить у 
велосипеда  в  первую  очередь  перед  поездкой?                      И  разрешается  ли  движение  велосипедистов  по 
тротуару? 
Учащиеся:  На  велосипеде  на  проезжую  часть  разрешается  выезжать                              с  14  лет.  Проверяем  в 
первую  очередь  –  тормоза.    А  так  как  движение  велосипедистов  по  тротуару  будет  мешать  пешеходам, 
ездить по нему нельзя. 
Инспектор: Молодцы, вы  справились  с заданием и доказали,  что хорошо усвоили Правила движения. 
Ведущий: Мы благодарим нашего инспектора за интересные вопросы. 
Появляется Шапокляк, еле-еле волочит ноги, хнычет. У нее перебинтована рука, Она без велосипеда.  
Ведущий:   Что с Вами случилось?  
Шапокляк:  Я  попала  под  машину,  велосипед  мой  сломан,  а  еще  рука  и  нога  переломаны.  Мне    очень 
больно! Пожалейте меня! А-а-а! 
 Ведущий: Нам, конечно, жалко Вас, бабушка. Но Вы сами виноваты.                    Вы совершенно не умеете 
вести себя на улице. Приходите к нам в школу. Наши ученики научат Вас соблюдать Правила дорожного 
движения.  
Шапокляк и Буратино: Да! Да! Мы обязательно будем учить ППД и  будем  соблюдать все правила. 
Ведущий: Соблюдать надо правила на дороге всегда, 
                   Чтобы вдруг не случилось с тобою беда. 
Слышны звуки машин.     Дети  изображают движение на улице. 
Ведущий: Движеньем полон город: бегут машины в ряд. 
                   Торопятся машины: во все гудки гудят. 

110 
 
Мальчик: Много машин – это ужасно! 
                   В городе жить - не безопасно.   
(Мальчик чуть не попадает под колёса). 
Картина меняется. Лес. Звуки птиц. 
Мальчик (по телефону): Мама, это я! Где-то в лесу! Нет, обратно в город             ни за что! Там столько 
машин  и  дорог,  я  просто  боюсь.  Почему  один?                                  Все  нормальные  люди    поняли,  что  с  таким 
движением  в  городе  жить  больше  нельзя,    и  уехали  в  лес.  (Обращается  к  зрителям.)    Ну  хоть  вы 
подтвердите,              а то мне одному не верят.   
                                 Входит Светофор. 
Светофор: И правильно делают, что не верят. Разве нормальные люди                      из города убегают, да 
еще из-за машин.  
Мальчик:  Конечно, они же такие большие и страшные. 
Светофор: Хочешь, я научу тебя не бояться машин? 
Мальчик: Конечно, хочу, а ты кто? 
Светофор: Я главный машинный дрессировщик и распорядитель, я – светофор!                               
Мальчик: И ты один со всеми машинами управляешься? 
Светофор: Ну почему один, у меня помощники есть - дорожные знаки.             
Светофор: Ну что видишь, сколько у тебя друзей на дороге, больше                        не боишься? 
Мальчик: Нет. Я выучу эту замечательную дорожную азбуку. 
7-ой ученик:    Объяснить надо запросто, 
    (Аружан)       Будь ты юн или стар: 
                            Мостовая – для транспорта, 
                            Для тебя тротуар! 
                            Иди через улицу там, пешеход, 
                            Где знаком указан тебе «переход»! 
                                          На светофоре – красный свет! 
                                          Опасен путь – прохода нет! 
                            А если желтый свет горит, 
                            Он приготовься говорит. 
                                          Зелёный вспыхнул впереди – 
                                          Свободен путь переходи. 
Ведущий:  Вот  и  подходит  к  концу  наше  путешествие  в  эту  интересную  страну.  Мне  остается  только 
поблагодарить всех, кто помог нам   совершить путешествие  в страну «Светофорию» . Это наш дорожный 
инспектор, наш светофор и все дорожные знаки.     Безопасных дорог вам в жизни, ребята!  
                                 
 
 
 
 
 
 
 
Байқоңыр қаласы.  
Тоқмұхамедов Қ.Қ.атындағы жалпы білім беретін №14 орта мектеп 
  Юрбузова Қалия Жандаулетқызы  ,   
 I санатты  жоғары білімді бастауыш сынып мұғалімі   
Ана тілі пәні,  1- сынып .    
 
Тақырыбы:  Абдрахман Асылбек «Әдептілік-әдемілік» 
 
Мақсаты:    өлеңді  мәнерлеп  оқуға  жаттықтыру,  сауатты,  қатесіз  жазуға  үйрету.  Оқушылар  бойында  әдеп 
әліппесін дамыту, таным белсенділігін арттыру. Әдептілікке, сыпайылыққа тәрбиелеу. 
                                     І. Ұйымдастыру 
1) Психологиялық дайындық. 
Жас 
- 
кәріге 
сіз 
деген 
Жақсы 
үлгі 
іздеген. 

111 
 
Сыйласамыз 
біз 
деген, 
Ізетті ұл мен қызбенен. 
 
2) Топқа бөліну.  (жасыл, сары, көк, қызғыш) түстерге анықтама беру 
Топ ережелерін еске түсіру. Топтық жұмыс жасау ережелері: 
-«Сыныпта 
тыныштық 
сақта» 
- 
«Сөйлеушіні 
мұқият 
тыңда» 
- 
«Ойыңды 
ортаға 
сал» 
- 
«Талқыланатын 
тақырыптан 
ауытқыма» 
- «Уақытты үнемде» 
                        ІІ. Үй тапсырмасын сұрау 
1.
 
Мәтіннің мазмұнын сұрау                       (смайликпен бағалау) 
2.
 
Мақалды жатқа сұрау                             (смайликпен бағалау) 
3.
 
Бейнеге еніп сөйлеу                                  (бармақпен бағалау) 
- Тиін 
- Кірпі 
- Бақа 
- Жылан 
  4.«Бейнелер сөйлейді» сурет арқылы үй тапсырмасын бекіту. 
 Сергіту «Көңілді күн» 
                          ІІІ. Жаңа сабақ 
1.
 
Видео  арқылы жаңа сабақ тақырыбын шығару. 
2.
 
Автормен таныстыру, тақырыпты ашу. 
3.
 
Мұғалімнің оқуы 
4.
 
Сөздік жұмыс 
Санамда – ойымда 
Ғаламда -  әлемде 
5.
 
Оқулықпен жұмыс 
-
 
іштей оқу (бәрі) 
-
 
тізбектей оқу 
-
 
топта хормен оқу 
-
 
топқа бөлініп оқу, топта талқылау, түсінік айту  
                                                                             (бағдаршаммен бағалау) 
6.
 
«Жалған ба, әлде шындық па?» ойын арқылы бекіту  
                                                                              (бармақпен бағалау) 
      7. Әдептілік ережесін құрастыру 
      8. «Әдептілік ережесі» кітапшасын сыйлау 
9. Сергіту: қол саусақтарына  арналған жаттығулар 
10. Дәптермен жұмыс 
Күн реті, көркем жазу Кк 
Сөздік сынақхат: Көлік, кеме, кесе, күй, күміс, келбет, көмір, көл. 
     11. 130-жаттығу. Мақал құрастыру. Дәптерге жазу. 
             Әке балаға сыншы. 
             Әке көрген оқ жонар. 
                                  ІҮ. Үй тапсырмасы                                                                          

 
Өлеңді мәнерлеп оқу,4-ші шумағын көшіріп жазу 

 
Мақалды жаттау 
                      Ү. Қорытындылау 
Бүгінгі 
сабақ 
сендерге 
ұнады 
ма? 
Не 
үйрендік? 
Қандай тапсырмалар орындадық? 
 
                   ҮІ. Бағалау 
 
 
 
 

112 
 
                
 
   Қызылорда облысы Қармақшы ауданы 
                                   №99 орта мектеп бастауыш сынып мұғалімі  
Кенескүл Ауықбасова  
 
 
 
Тақырыбы: «Бастауыш сынып оқушыларын жас  ерекшелігіне  қарай ойын әдісі арқылы тілін және 
қабілетін дамыту». 
І. Кіріспе. 
 Ойынды  творчествалық  шығарма  деп  атауға  құқұғымыз  бар  дегенде  ол  бізге  нені  мегзейді!  Ойын  -  өмір 
айнасы. Оқушылар жай ғана сужеттік ойын  
ойнағанымен,  бұл  жағдайда олар өздерінің қиялындағы іс - әрекеттерін шын мәнінде береді. Ойыншық аю 
мен  қуыршақтық  тек  ойыншық  екенін  біле  тұра,  оларды  тірі  сияқты  көреді  және  оларды  соншалықты 
ұнатады.  Олар  өздерінің  ойындарында  үлкендерге  еліктеуі  қиялдарымен  байланысты  болады.  Балалар 
үлкендердің  тіршілігін  қайталап  қана  қоймайды,  өздерінің  азғантай  ғана  өмірден  алған  тәжірбиелерін 
араластырады, сол арқылы тілі және ойы дамиды. 
   Балалар  шығармашылығы  ойнның  түпкі  мақсатынан  және  оларды  жүзеге  асырудан  көрінеді.  Қандай 
саяхатқа  бару  үшін,  қандай  құрал  жабдықтар  шығару  үшін  қаншама  бала  қиялы  қажет.  Ойын  барысында 
олар  өздерінің  қаншалықты  жалған,  шығармашыл,  құрастырушы,  орындацушы  екенін  қатар  көрсетеді. 
Бірақ та олар шын актёрлер секілді рөлдерін ұзақ уақыт ойластырмайды. Сол сәтте ғана өздерінің арман, 
қиялдарын  көрсете,  бере  өздері  үшін  ғана  ойлайды.  Сондықтан  ойын  балалар  үшін  көбіне  ойдан 
шығарылады.  
   Ойын – балалардың құрдастарымен алғаш рет  қарым – қатынас жасайтын өзіндік құралы. Ойын олардың 
мақсатын жетістікке жетуге деген күшін ортақ қызығушылығымен қайғыруын біріктіреді.  
Бастауыш сынып оқушылары ойынды өздері таңдап, өздері ұйымдастыра алады. Ойын арқылы оқушы өзін 
ұжым мүшесі екенін сезінеді және жолдастарының 
да жетістіктері мен кемшіліктерін еркін жеткізе алады. Мектептегі творчествалық ұжымдық ойын олардың 
сезімінің тәрбиесінің бастамасы болып табылады. Ойын арқылы қалыптасқан адамгершілік 
сапасы бала өмірінің мінезіне, сол  сияқты оқушылардың күнделікті бір  – бірімен ойын  арқылы қатынасы 
баланың тілінің ой - өрісінің дамуына зор әсер етеді.  
   «Ел  боламын  десең,  бесігіңді  түзе»  деген  ұлы  жазушы  Мұхтар  Әуезов.  Болашақтың  ірге  тасын  салатын 
бала, әуелі ол отбасында, содан кейін бала бақшада, әрі қарай мектепте қалыптасады. Балалардың негізгі іс 
- әрекеті ойын болып табылады. Бала ойынмен өседі. Халқымыз баланың міне  – құлқының қалыптасуына 
ойын әрекетінің елеулі орны бар екенін ар дайым айтып жүрді. Ойында баланың ортамен қарым қатынасы 
ұлғайып қабілеті өседі, тілі дамиды, мінез құлқы қалыптаса түседі.  
   А.С Макаренко: « Ойын – балалар өмірінде өте маңызы зор нәрсе, үлкендердің қайраткерлігі  
жұмысы,  қызметі  қандай  маңызды  болса,  балалардың  ойыны  да  сондай  маңызды.  Ойында  бала  қандай 
болса өскен кезде жұмыстада көбінесе сондай болады. Сондықтан болашақ қайраткер ең алдымен тәрбиені 
ойын арқылы алады », деп балалар ойнын жоғары бағалаған.  
3. Ойынның бала өміріндегі маңызы 
Көрнекті педогог В.А Сухомлинский: « Ойын  – баланың алдынан өмір есігін ашып оның шығармашылық 
қабілеттерін ояатады » дей келіп:  
« Ойынсыз ақыл – ойдың қалыпты дамуы жоқ және олай болуы мүмкін емес. Ойын дүниеге ашылған үлкен 
жарық  терезе  іспеттес,  ол  арқылы  баланың  рухани  байлығы  жасампаз  өмірімен  ұштасып,  айналасындағы 
дүние туралы түсінік алады. Ойын дегеніміз  – ұшқын, білуге құмарлық пен еліктеудің маздап жанар оты, 
яғни баланың шығармашылқ қабілетін оятады » деп жазды.  
   Көптеген 
ойындар  баланы  достыққа,  жолдастыққа,  қамқорлыққа,  тапқырлыққа,  іскерлікке, 
адамгершілікке жетелейді. « Баланың ойынын бұзба, өнегең болса, ойынын қозға », « Бала ойынмен  өседі, 
дана оймен өседі ». « Көне болмай  – жаңа болмас, бала болмай  – дана болмас », « Ойнай білмеген ойлай 
білмейді » деген халық даналығындағы мақал - мәтелдерде баланың ойынға аса құмар келетіні, ер баламен 
қыз  бала  ойыны  да  түрліше  болатынын,  ойын  арқылы  баланың  сана  –  сезімі,  кәсіп  таңдауы,  ақыл  ойы 
жетілетіні  көрсетілген.  Әр  бала  өмірінде  көргендерін  ойын  ретінде  көрсетеді.  Бала  бір  ойыншықтардан 
жалықса,  тастай  салып,  басқа  ойыншық  сұрайды.  Ондай  сәттерде  олармен  тең  ойнап  және  ойын  тәртібін 
ақырындап немеме абайлап өзгертуміз керек. 

113 
 
Кейде  көйлектің  қорабы  балаға  қымбат  машинаданда  маңызды  болады.  Онымен  әр  түрлі  әрекеттер 
орындайды,    яғни  құрылыс  материалдарын  тасиды,  ауырған  қуыршақтың  төсегін  айналдырады,  онымен 
сөйлеседі, сондықтан баланың ойын тежеуге болмайды. Ойын арқылы тілі де біртіндеп дами бастайды.  
   Ойын – бала табиғатымен  егіз. Өйткені, бала ойынсыз өспек емес, жан жақты дамымақ емес, сөз сөйлеу 
тілі  молаймақ  емес.  Мұғалім  сабақта  бырыңғай  әдістермен  жүргізу  балаларды  жалықтырады.  Егер  сабақ 
барысында ойынды араластырып отырса, оқушылар өтіп отырған сабақ мазмұнұна баса көңіл аударып, тез 
қабылдап, ұғып алады.  
   Тиімді  қолданылған  ойын  элементтерінің  материалды  түсініру  кезінде  маңызы  зор,  мұғалімге  өкп 
пайдасы  болады.  Өйткені  бастауыш  сыныптағы  оқушылардың  аңсары  сабақтан  гөрі  ойынға  көбірек  ауып 
тұрады. Қызықты ойын түрінен кейін олар тез сергіп тапсырманы сапалы әрі ықыласпен орындайды. 
   Қазақтың  ұлттық  ойын  түрлерін  қазақ  тілі,  математика  және  дүние  тану  т.б  сабақтарында  пайдалану 
оқушылардың  еркін  сөйлеуін,  логикалық  ойлау  және  есептер  шығару  қабілетін,  тіл  байлығын,  сөздердің 
дәл мағынасын бағдарлай білу қасиеттерін  
дамытып сауатты, қатесіз жаза білуін жетілдіреді. 
 
Сондықтан ойын араласқан сабақ оқушыларға әсерлі болып, олардың білуге деген құштарлығын артты –  
рады, тілін дамытады, түсініктерін кеңейтеді.  
   Демек бастауыш сынып оқушыларының оқуға білімге деген ынтасын, мүмкіндіктерін толық пайдаланып, 
оларды  оқу  үдерісінде  үздіксіз  дамыту,  сабақта  алған  білімдерін  практикада  қолдану  дағдыларын 
қалыптастыру үшін ойын түрлерін қолданудың орны ерекше. Тиімді қолданылған ойын түрлері мұғалімнің 
түсіндірген матералдарын оқушының зор ынтамен тыңдап, берік меңгеруіне көмектеседі.  
   Ойын  –  балалар  үшін  оқуда  да  еңбекте,  қандай  ойын  болмасын  баланы  бір  нәрсеге  үйретеді.  Ойын  – 
айналадағы  дүниені  тану,  сөзді  қорын  молайту  тәсілі.  Сабақ  барысында  ойын  түрлерін  дидиактикалық 
материал ретінде пайдалануда маңызы зор. Ойын арқылы нашар оқушылардың өздеріде ойынға араласып 
сабаққа ынтасы артады. Тіл дамуына ойында үлкенәсер етеді. Ойын баланың психикасына әсер етіп сапалы 
өзгерістер  туғызады.  Ойын  арқылы  ұйымдастырылған  сабақ  балаларға  жеңіл  әрі  тартымды  әрі  түсінікті 
болады.  Ойынның  түрлерін  балалардың  жас  ерекшелеріктеріне,  сабақтың  мазмұны  мен  тақырыбына  сай 
таңдап алған дұрыс.  
   Әр  сабаққа  ойын  түрлерін  орнымен  қолдану  арқылы  оқушылардың  оқуға  ынтасын  пәнге  деген 
қызығушылығын қалыптастыруға болады.    
4. Ойынның түрлері, сабақтарда қолдануы. 
   Ойын  сабақтары  оқушылардың  өздігінен  жұмыс  істеуге,  ойлау  қабілетін  дамытуға  үйретеді.  Сабақта 
қолданылатын ойын түрлері кең: « Кім жылдам?  
« Кім көп біледі? », « Не өзгереді? »,  « Почта »,  
« Үндемес »,    « Бәйге »,   « Көкпар »,  « Коржын »,  
« Орамал тастау », « Жалғасын тап », « Сыңарып  
тап », « Мен саған, сен маған ». Ойын кезінде мыналар ескертіледі: жоспарлау, дауындау, іске асыру, ойын 
шарттарының дұрыстығын бақылау, ойын кезіндегі қарым – қатынас, тәртіп. 
   Ойын  балалардың  достық  сезімін  оятып,  бір  –  біріне  қамқорлығы,  ұжымдық  бірлігі  нығаяды.  Ойын 
арқылы баланы жақсылыққа, қайырымдылыққа, ізгілікке, әдептілікке тәрбиелеуге болады. 
   Оқушылардың  әдеби  сөйлеу  дағдылары  мен  біліктерін  қалыптастыруда  және  меңгерген  тілдік 
заңдылықтар  мен  ережелерді  тәжірбиеде  орынды  қолдануына  арналған  рөлдік  ойындар  оқушылардың 
сабаққа деген қызығушылығын туғызумен қатар олардың тілдік қатынасқа түсу белсенділігін арттырады. 
   Рөлдік  ойындар:  Рөлдік  ойын  –  қатысушылардың  басқа  адамдардың  рөліне  ене  отырып,  берілген 
жағдаятты өздігінен шешуі. 
   Рөлдік ойын – адамға басқалардың жағдайын, көзқарасы мен сезім түсінуге мүмкіндік беретін, өз пікірін 
қорғап, шешім қабылдау іскерлігін дамытатын 
тиімді құрал. 
  
      Ойындағы  негізгі  рөлдер:  Топаралық  рөлдер:  оптимисттер,  пессимистер,  реалистер,  аналитиктер, 
бақылаушылар.  Топішілік  рөлдер:  Сөйлеуші,  сыншы,  қолдаушы,  сараптаушы.  Жеке  рөлдер:  басшы  мен 
қосшы, екі әріптес, екі қарсылас, т.б. 
   Рөлдік ойын бірнеше сатыдан тұрады: 
1)
 
Ойын  жағдаятын  таңдау  –  жеке  жағжай,  шешімін  іздейтін  мәселе  түрінде  ойынға  өзек  болар 
ситуация табу;  
2)
 
Дайындық  және  сергіту  –  қатысушыларды  ситуациямен  немесе  мәселемен  таныстырып,  рөлдерді, 
нақтылау, алғаш рет болса, « сергіту» жаттығуын жүргізу; 

114 
 
3)
 
Қатысушыларды  таңдау  –  қатысушыларға  ұсыну  не  өз  таңдауы  арқылы  рөлдерді  бөліп  беру, 
түсіндіру; 
4)
 
Ойынды жүргізу – берілген ситуациядағы әрекетті адамның өмірдегі әрекетіне сай таңдай отырып 
қатысушылардың рөлді ойнауы; 
5)
 
Ойын  нәтижесін  талдау  –  ойын  соңында  көрермендердің  берілген  тақырыптың  ашылуы  мен 
қатысушылардың рөлге ене білуін талдауы мен бағалауы. 
Оқушының тілін дамытуда,  сөйлеу мәдениеті мен ой  - өрісін, дүниетанымын жетілдіруде рөлдік ойындар 
тиімді нәтиже береді. Сабақта оқушының рөлдік ойындарды ойнау барысында іс - әрекеті әлеуметтік  
сипат  алады.  Сыныптағы  өз  жолдастарының  алдында  сөйлеп  тұрған  оқушы  өзін  шешенге  батырға  теңеп, 
кейіпкердің жақсы қасиеттерін бойына сіңіреді. 
Қорытынды. 
Қорыта айтқанда ,баланың тілін дамыта –  
тын  ,ойлауға  үйрететін  тәсілдердің  бірі-ойын  әдісі.Мұғалім  ойын  әдісі  арқылы  сабақ  жүргізе  отырыпжас 
ерекшеліктеріне  қарай  пайдалана  алады.Оқу  материалын  қызықты  етіп  жүргізуге  мүмкін  болады.Ойын 
баланың  қиялын  дамытады,көңіл  күйін  көтереді,  сабаққа  деген  ынтасын  арттырады.Сабақта  барлық 
баланың  дамуы  үшін  қолайлы  жағдай  туғызуды  мақсат  тұтуы  керек.Оқушыларды  «жақсы»,  «жаман»  деп 
бөлмей,  нашар  оқушының  өзі  шамасы  келгенше  қабілеті  жеткенге  дейін  ойынға  араласуының 
ойластырылуы  керек.Әрине  оның  қателесуі,  жаңылуы  мүмкін.Мұғалім  тарапынан  көрсетілген 
байсалдылық оның өз күшіне деген сенімін арттырып, алға жетелейді.  
 
 
 
 
 
 
 
 

жүктеу/скачать 9,25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: