Сауат ашу кезеңінде жүргізілетін тіл дамыту әдістемесінің зерттеулер тарихына шолу жасаңыз, Сауат ашу әдістемесінің зерттеген ғалымдар еңбектерін талдаңыз


, Оқу материалдарының білімділік және тәрбиелік мәні



бет9/27
Дата15.12.2023
өлшемі8,13 Mb.
#138250
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   27
3, Оқу материалдарының білімділік және тәрбиелік мәні. оқушылардың жалпы білімін, ой өрісін дамытуға аса қажетті мағлұматтармен тәрбиелейтін оқу материалдары ұсынылады.

4. Жеке - дара жұмыс. Ойыннан мектептегі ой еңбегіне ауысқан балалардың өзіндік ерекшеліктерін мұқият есепке ала отырып мұғалім әрбір оқушымен жеке жұмыс жүргізеді.


ЕСЛИ ВРЕМЯ ЕСТЬ!




3

А.Байтұрсынұлының әліпбиіне талдау жасаңыз.


Байтұрсынұлы 1910 жылдардан бастап араб әліпбиін қазақ тілінің дыбыстық жүйесіне икемдеп, ыңғайластыруды қолға алынып, 1912 жылдардан бастап қолданысқа енді. Сол әліпби негізінде тұңғыш «Әліппе» оқулығы жарыққа шықты


А.Байтұрсынұлы «Әліппесі» араб жазуының құрылымы мен ерекшелігіне негізделген. әліпби 24 таңбадан және дәйекшеден тұрады
А.Байтұрсынұлы «Әліппені» әр басылымында жетілдіріп, толықтырып отырған. Мәселен 4-ші басылымында қазақтың 28 дыбысына арналған 24 таңбаны үйретіп біткеннен кейін «Өзге тілдердегі дыбыстардың таңбалары» деген тарау беріліп, онда араб әліпбиінен шығарып тастаған 12 таңба мен араб тіліне тән харакат, сукун, тануин, хамза белгілері үйретілген.


 «Әліппенің» 4-ші басылымында үйретілетін 11-ші әріп ретінде ұ таңбасы алынған, ал 7-ші басылымында 11-ші әріп ретінде у таңбасы берілге

«Әліппенің» 4-ші және 7-ші басылымдары арабша жазылған түпнұсқадан қаралды.


Если время есть! «Әліппенің» 4-ші басылымындағы и таңбасына қатысты берілген айұу, байұу, тайұу мысалдарын, 7-ші басылымында айу, байу, тайу деп өзгерткен
Қорыта айтқанда, А.Байтұрсынұлы ұзақ ғасырлар бойы орта түркі жазу дәстүрін сақтап келген қазақ жазуын қазақтың ауызша тіліне лайықтаған алғашқы реформатор.






Сұрақ- тапсырма

1



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   27




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет