Саурыкова жулдыз мейрхановна

118 
 
айшықты  көрсете  білуі;  жеке  пәндердің  оқу  материалдарын  топтастыру 
негізінде  ұсынылған  ортақ  тақырыптар  оқушылардың  ғылыми  дүниетанымын 
пәнаралық байланыс арқылы әлеуметтік, психологиялық талдау және іскерлігі; 
оқушылардың  жас  ерекшеліктеріне  қарай  ғылыми  танымдық  түсініктерін 
қалыптастыруға бейімділігі.  
 
Сурет  8.  Жаңартылған  білім  мазмұнында  берілген  бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар  арқылы  бастауыш  сыныптағы  пәнаралық  байланыс  негізінде 
оқушы  тұлғасын  дамыту  мен  ғылыми  дүниетанымын  қалыптастырудың 
өлшемдері, көрсеткіштері  
 
Өлшемдері  Көрсеткіштері 
Деңгейлер 
Жоғарғы 
Орташа 
Төменгі 
 
Оқушылардың 
ғылыми 
дүниетанымын 
қалыптастыруға 
жеке 
пәндердегі 
ортақ 
тақырыптар 
негізінде  пәнаралық 
байланыс 
мотивациясының 
болуы, 
ынта-
ықыласы 
мен 
қызығушылығының 
болуы.    
 
 
-бастауыш 
білім 
беру 
кезеңінде 
пәнаралық 
байланыста 
оқушылардың 
ғылыми 
дүниетанымын 
қалыптастыру  мен 
жеке 
тұлғалық 
болмысын  дамытуға  
ұмтылысы; 
-ортақ  тақырыптар 
пәнаралық 
байланыс 
материалдары 
ақылы 
ғылыми 
дүниетаным 
қалыптастыруға 
қызығушылығы; 
Оқушылардың  
ғылыми 
дүниетаным 
белсенділігі 
жаңартылған  білім 
мазмұны  негізінде  
қалыптастыруда 
ортақ 
тақырыптар  
материалдары 
ақылы 
пәнаралық 
байланыс 
жүзеге 
асыру   
Жаңартылған  білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар 
материалдары  ақылы  
пәнаралық  байланыс 
ұғымдарын 
жақсы 
анықтайды. 
Пәнаралық  байланыс 
материалдарының 
қажеттілігіне 
ынта-
ықыласы, 
қызығушылығы, 
белсенділігі жоғары. 
 
 
Жаңартылған  білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар 
материалдары 
ақылы    пәнаралық 
байланыс 
ұғымдарын 
анықтауы 
толық 
емес. 
Пәнаралық 
байланыс 
материалдарын 
қажет 
етеді, 
қызығушылығы бар, 
бірақ 
белсенділігі 
тұрақсыз. 
 
 
Жаңартылған 
білім 
мазмұны 
негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар 
материалдары  ақылы  
пәнаралық  байланыс 
ұғымдарын 
жеткіліксіз 
анықтайды. 
Пәнаралық  байланыс 
материалдарының 
қажеттілігіне 
қызығушылығы 
аз, 
ынта-ықыласы төмен. 
 
 
 
 
Жаңартылған  білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар 
материалдары 
арқылы  
оқушылардың 
дүниетанымын 
қалыптастыруға 
қажетті  пәнаралық 
-  жаңартылған  білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар 
материалдары 
ақылы      пәнаралық 
байланыста 
алынатын білімі; 
-  жаңартылған  білім 
мазмұны  негізіндегі  
Жаңартылған 
білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар 
материалдары  ақылы  
іс-әрекетіндегі 
пәнаралық  байланыс 
материалдарын толық 
қабылдайды. 
Пәнаралық 
Жаңартылған  білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар  ақылы  
іс-әрекетіндегі 
пәнаралық 
байланыс 
материалдарын 
қабылдайды,  бірақ 
толық 
емес. 
Жаңартылған 
білім 
мазмұны 
негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар ақылы  іс-
әрекетіндегі 
пәнаралық  байланыс 
материалдарын  нашар 
қабылдайды.  
Пәнаралық 
байланыстағы 

119 
 
байланыстар 
жүйесінің 
болуы.
 
 
 
 
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар 
жеке 
пәндердің 
заңдылықтары 
ақылы 
қоршаған 
ортаны,  табиғатты 
танып білуі; 
-  жаңартылған  білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар  оқыту 
материалдарын 
игертудегі 
 
іс-
әрекеттерін 
пәнаралық 
байланыс жүйесімен 
іске 
асыруда 
ғылыми 
дүниетанымдық 
білім біліктері. 
байланыстағы 
ғылыми 
дүниетанымдық 
түсініктері 
айқын. 
Жаңартылған 
білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар 
ақылы  
жеке 
пәндердің 
оқытатын 
ғылыми 
заңдылықтарды 
пәнаралық  байланыс 
материалдары 
арқылы 
дәлелдеп 
түсіндіре алады. 
 
 
Пәнаралық 
байланыстағы 
ғылыми 
дүниетанымдық 
түсініктері 
бар, 
бірақ 
ой-
қорытындысын 
айтуда 
қиналыс 
білдіреді.  
Жаңартылған  білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар  ақылы  
жеке 
пәндердің 
оқытатын  ғылыми 
заңдылықтарды 
пәнаралық 
байланыс 
материалдары 
арқылы 
түсіндіруі 
толық емес. 
дүниетанымдық 
түсініктері 
айқын 
емес. 
Жаңартылған 
білім 
мазмұны 
негізіндегі    бөлімдер 
мен ортақ тақырыптар 
ақылы 
 
жеке 
пәндердің  оқытатын 
ғылыми 
заңдылықтарды 
пәнаралық  байланыс 
материалдарын 
түсіндіруі 
нашар. 
Ғылыми  дүниетаным 
заңдылықтарын 
түсінуге 
тырысады, 
бірақ  ажыратып  бере 
алмайды. 
 
Жаңартылған  білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар  ақылы  
оқушылардың 
ғылыми 
дүниетанымын 
қалыптастыру  мен 
дамытуда 
пәнаралық 
байланыста  жүзеге 
асыратын 
іскерліктер 
мен 
дағдылардың 
болуы.    
 
 
- жаңартылған білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар  ақылы  
ғылыми 
дүниетаным 
қалыптастырудың 
қажеттілігін түсінуі; 
- жаңартылған білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар 
жүйесімен 
оқушылардың 
пәнаралық 
байланыс 
арқылы 
ғылыми 
дүниетаным 
қалыптастыруға 
қызығушылын 
айшықты 
көрсете 
білуі; 
- жаңартылған білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар  ақылы  
оқушылардың 
ғылыми 
дүниетанымын 
пәнаралық 
байланыс 
арқылы 
әлеуметтік, 
психологиялық 
талдау 
жасау 
іскерлігі; 
-оқушылардың  жас 
ерекшелігіне  қарай 
дүниетанымдық 
түсініктерін 
қалыптастыру 
Жаңартылған  білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар 
ақылы  
пәнаралық 
байланыстағы 
ғылыми 
дүниетанымдық 
түсініктері  айқын  әрі 
жауапкершілікпен, 
қызығушылықпен 
қабылдайды. 
Жаңартылған 
білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар 
жүйесімен  кездесетін 
заттар 
мен 
құбылыстарды 
пәнаралық  байланыс 
материалдары 
негізінде 
меңгеру 
іскерліктері 
анық 
көрінеді. 
 
 
Жаңартылған  білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар 
пәнаралық 
байланыстағы 
ғылыми 
дүниетанымдық 
түсініктерді 
мұғалімнің 
көмегімен 
меңгереді. 
Жаңартылған  білім 
мазмұны  негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптың 
оқу 
материалдарында 
кездесетін 
заттар 
мен  құбылыстарды 
пәнаралық 
байланыс жүйесімен 
меңгеру іскерліктері 
бар,  бірақ  тұрақты 
емес. 
 
 
Жаңартылған 
білім 
мазмұны 
негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптар 
ақылы  
пәнаралық 
байланыстағы 
ғылыми 
дүниетанымдық 
түсініктері 
нашар, 
берілген  тапсырманы 
орындауға,  құлшыныс 
білдірсе 
де, 
жауапкершілік 
танытпайды,  оларды 
мұғалімнің  көмегінсіз 
орындай 
алмайды. 
Жаңартылған 
білім 
мазмұны 
негізіндегі  
бөлімдер  мен  ортақ 
тақырыптың 
оқу 
материалдарында  
кездесетін  заттар  мен 
құбылыстарды 
пәнаралық  байланыс 
жүйесімен 
меңгеру 
іскерліктері 
айқын 
емес. 
 
 

120 
 
икемділігі. 
 
Нәтижесі: 
Жаңартылған білім мазмұнында берілген бөлімдер мен ортақ тақырыптар жүйесінде 
пәнаралық  байланыс  материалдары  ақылы  ғылыми  дүниетанымы  қалыптасқан 
бастауыш сынып оқушысының тұлғалық бейнесі. 
 
Осындай  өлшемдер  мен  көрсеткіштердің  негізінде  жаңартылған  білім 
мазмұнында  берілген  бөлімдер  мен  ортақ  тақырыптар  ақылы  бастауыш 
сыныптағы 
пәнаралық 
байланыс 
негізінде 
оқушылардың 
ғылыми 
дүниетанымын қалыптастырудың үш деңгейі белгіленді: 
Жоғарғы деңгей. Жаңартылған білім мазмұнында берілген бөлімдер мен 
ортақ  тақырыптар  ақылы  бастауыш  сыныптағы  пәнаралық  байланыс 
материалдарына  жататын  ұғымдарды  жақсы  анықтайды,  ынтасын,  ықылас-
зейінін  қойып  қарайды,  оларды  эмоциялық  көңіл-күй  сарайының  көтеріңкі  
сезіммен  қабылдап,  көрген  білгендерін  еркін  айта  алады  және  дәлелдеп 
түсіндіре  алады.  Көріп-байқағаны  бойынша  қорытынды  жасай  алады.  Жеке 
оқулықтардағы  бөлімдер  мен  ортақ  тақырыптар  ақылы  бастауыш  сыныптағы 
пәнаралық  байланыс  материалдарының  қажеттілігін  қалайды,  қызығушылық 
танытады.  Берілген  пәнаралық  байланыс  тақырыптарындағы  жаттығу  мен 
тапсырмаларды  жауапкершілікпен,  қызығушылықпен  орындайды  және 
жұмыстарына көңілі толады. 
Орташа  деңгей. Жаңартылған білім мазмұнында берілген бөлімдер мен 
ортақ тақырыптар ақылы бастауыш сыныптағы пәнаралық байланыс пәнаралық 
байланыс материалдарына жататын ұғымдарды анықтау жөнінде үстірт білімін 
көрсетеді,  қызығушылықпен  қарастырады,  оларды  эмоциялық-  көңіл-күй 
сарайының  көтеріңкі  сезіммен  қабылдайды,  көріп-білгендерін  айтып  беруге 
тырысады,  бірақ  ой-қорытындысын  айтуға  қиналыс  білдіреді.  Жеке 
оқулықтардағы  бөлімдер  мен  ортақ  тақырыптар  ақылы  пәнаралық  байланыс 
материалдарын  қабылдауға  белсенділігі  орташа,  пәнаралық  байланыс 
материалдарының  қажеттілігін  жете  сезінбейді.  Берілген  пәнаралық  байланыс 
тақырыптарындағы жаттығу мен тапсырмаларды мұғалімнің көмегімен салады.  

жүктеу/скачать 3,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: