Саясаттану пәні «саяси режимдер»


Режим латынның regimen- басқару деген сөзінен шыққан



бет2/11
Дата11.04.2022
өлшемі3,2 Mb.
#30594
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Байланысты:
8 лекция ок

Режим латынның regimen- басқару деген сөзінен шыққан.

  • Режим латынның regimen- басқару деген сөзінен шыққан.
  • Саяси режим саяси билікті жүзеге асырудың әдістері мен тәсілдерінің жиынтығы.
  • Саяси режим саяси жүйеге қарағанда өте қозғалмалы және динамикалық құбылыс. Бір саяси жүйе эволюциясы кезеңінде бірнеше саяси режим ауысуы мүмкін.
  • Саяси режимдер - бұл саяси билікті және нақты билік институттары мен тармақтарының ұйымдастырылу принциптерін іске асырудың типтері, формалары мен әдістері /Р. Әбсаттаров/.

Ғалымдар саяси режимді:

  • Ғалымдар саяси режимді:
  • партиялар санымен /Е.Левенштейн/;
  • үкiметке оппозицияның бар-жоқтығымен /К.Бюрдо/;
  • мемлекет органдарының конституциялық өзара қарым-қатынасымен /Е.Хамауи/;
  • басқару стилi және тәртiп пен реттеулердiң жиынтығымен /Д.Истон/;
  • билiк шоғырлану мен бөлiсу қызметімен /Н.Ботана/ байланыстырған.
  • Саяси режим өлшемдер мыналар:
  • басқару жүйесiндегi мемлекет басшысының саяси қызметi, рөлі мен орны;
  • өкiлдiлiк мекемелердiң қалыптасуының тәсiлi мен тәртiбi;
  • билік тармақтары арасындағы, олардың орталық және жергiлiктi ұйымдары арасындағы қарым-қатынас;
  • мемлекеттегi күштеу ұйымдарының жағдайы мен қызметi;
  • саяси партиялар мен қоғамдық қозғалыстардың жағдайы, ықпалы, қызметi.
  • азаматтардың құқығы мен бостандығының сақталуы мен қорғалуы.
  • САЯСИ РЕЖИМДЕРДІҢ КЛАССИФИКАЦИЯСЫ
  • НЕГІЗГІ ТҮРЛЕРІ
  • НЕГІЗГІ КЛАССИФИ
  • КАЦИЯСЫ
  • ДЕМОКРАТИЯЛЫҚ
  • АНТИДЕМОКРА
  • ТИЯЛЫҚ
  • ТОТАЛИТАР
  • ЛЫҚ
  • АВТОРИТАР
  • ЛЫҚ
  • Саяси партияның болуы, олардың партиялық жүйедегі ішкі құрылымы мен өзара қатынас принциптері
  • Саяси процестегі жергілікті билік ұйымдарының рөлі, басқару мен өзін-өзі басқарудың арақатынасы
  • Билік ұйымдары қызметтеріндегі жариялылық деңгейі, олардың қоғамдық пікір тарапынан ықпал ету мен бақылаудағы ашықтығы
  • Заңшығарушы, атқарушы, сот билігінің бөліну деңгейі
  • Әр түрлі мүдделерді білдіру мен орындау мүмкіндігінің болуы, мемлекет қызметін азаматтық қоғамның бақылауы
  • Мемлекеттік ұйымдарды қалыптастыру тәсілі, билеуші топ пен саяси лидерді таңдау шарасы
  • Тоталитаризм (латының  «totalis» – бүкіл, тұтас, жаппай деген сөзінен шыққан) – мемлекеттің қоғам өмірінің барлық саласын толық (тотальды) бақылауына негізделген саяси режім.
  • Тоталитаризм ұғымын алғаш рет Дж.Джентиле итальян фашизмінің идеологы пайдаланды. 1925 жылы итальян парламентінде айтылды.
  • 1929 жылы «Таймс» газеті бұл терминді Кеңес Одағында қалыптасқан режімге қолданды.
  • 1931 жылы Муссолини «Фашизм доктринасы» атты мақаласында тоталитаризмді азаматтарына күшті ықпал ететін мемлекеттік идеология және де адамдар өмірінің барлық аспектілерін мемлекет бақылайтын қоғам деп жазды.
  • Тоталитаризм теориясы ХХ ғасырдың 40-50 жылдары қалыптасты. Тоталитаризмді теориялық тұрғыда алғаш зерттегендер: Ф. Хайек «Құлдыққа барар жол» (1944ж.), Х. Аренд «Тотали­таризм көздері» (1951ж.), К. Фридрих пен З. Бжезинский «Тоталитарлы диктатура және автократия» (1956ж.).


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет