Саяси элиталар және саяси көшбасшылық
Қоршаған ортаның теориялары Қоршаған ортаның теориялары
жүктеу/скачать 2,43 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Х. С. Персое екі гипотеза ұсынды
- Тұлғалық - жағдайлық теориялар
Қоршаған ортаның теорияларыҚоршаған ортаның теорияларыОрта теорияларының негізгі жағдайы келесідей айтады: Көшбасшылық орта функциясы, яғни, белгілі уақыт, орын және жағдайларға соның және жағдайларға, соның ішінде, мәдени де, байланысты. Бұл теория, толығымен адамдардың жеке айырмашылықтарына назар салған жоқ, оларға орта талаптарын жапсырды.Мысалы, Е. С. Богардус бойынша, топтағы көшбасшылық түрі топ табиғаты мен оған шешуге қажетті мәселелерден тұрады.В. Е. Хоккинг көшбасшылық – топ көшбасшы ұсынған бағдарламаға сәйкес бағытталып қозғалысы келетін жағдайда ғана көшбасшыға берілетін топ функциясы.Х. С. Персое екі гипотеза ұсынды:1) Әрбір жағдай көшбасшының өзіне де, оның қабілеттеріне анықтайды2) Жеке ұлға қабілетінтерін: олар жағдаймен көшбасшылық қасиеттер деп анықталады, және алдыңғы көшбасшылық жағдайлармен нәтижесі болады.Өз кезінде Дж. Шнейдер таңғалып, англиядағы әскери көшбасшылар соны ел қатысқан әскери қақтығыстар сонына тура пропорционалды болған.Бұл орта теориясының әділеттілігінің ең жарқын бейнесі болды.Оның бағасы үшін А. Дж. Мэрфидің айтқан сөзін қолданайық: «Жағдай көшбасшыны шақырады, ал ол мәселенің шешілуінің құралына айналады».Тұлғалық - жағдайлық теорияларТұлғалық - жағдайлық теорияларТеориялықтардың осы тобы алдыңғы екеуінің қосындысы болып табылады оның шегінде бір сәтте көшбасшының психологиялық үрдісі өтетін жағдайлар да қарастырылады.С. М. Казенің ойынша көшбасшылық үш фактормен өндірілетін тұлғалық қасиеттерімен, жақтастар тобымен және жағдаймен (мысалы, топ шешетін мәселесімен).Р. М. Стогдия және С. М. Шартл көшбасшылықты «дәреже», «өзара әрекеттесу», «сана-сезім », «әрекет», яғни, осы терминдер арқылы ұйымдасқан топтың басқа мүшелеріне қарай сипаттары. Осылайша, осы теория шегінде көшбасшылық алдымен адамдардың қатынастары жүйесі ретінде қарастырылады, тұлғаның жекеленген сипаттамаса ретінде қарастырылмайды.Х. Герт және С. В. Миллез есептеуінше, көшбасшылық феноменін түсіну үшін көшбасшының белгілері және мақсаттары, оның қоғамдық дәрежесі, жақтастарының мақсаттары, көшбасшылық рөлдің белгілері және институционалдық контекст сияқты факторларға назар аудару қажет.жүктеу/скачать 2,43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|