Сейтенова Гүлғаслайым Төлеуқызы Түсінік хат

Бұл ойынды ойнау үшін он-он бес бала тартқанда үзілмейтін арқан және үлкен адамның алақаны көлеміндей екі тақтай дайындалады. Ол тақтайлардың ортасы арқан өтетіндей етп тесіледі. Содан кейін қар жөнтектеліп, аққалаға ұқсатылып үйіледі. Оның орта шені таяқпен тесіледі де, әлгі арқан өткізіледі. Содан тақтайшалар аққалаға екі-үш қарыстай тақап әкелініп, арқан түйілетін болады. Тақтайшалар өздеріне қарай кейін сырғып кетпейтіндей жайда болуы керек. Бәрі дайын болған соң, команда екі топқа бөлінеді де, екі жаққа ерсілі-қарсылы басталады. Аққала қай топқа қарай құласа, жеңіс солардікі болады.

Ойнаушылар дөңгеленешеңбер құрып тұрады. Бір ойыншы арқанның бір ұшын ұстап, шеңбер ортасында отырады. Екінші ойыншы арқанның екі ұшына таяқша байлап, шеңбер бойымен айналдырады ал балалар арқанды аяқтарының астынан өткізіп секіруі керек. Кімде-кім арқаннан секіре алмай ұстап қалса, сол бала ойыннан шығады да, көпшіліктің ұйғаруы бойынша ортада өнер көрсетеді.

Немесе былайда ойнауға болады: арқаннан секіре алмай қалған бала ойыннан шығып қалады, осылай бір ойыншы қалғанға дейін арқанды айналдыра беруге болады, соңғы қалған бір ойыншы жеңімпаз атанады.

Белбеу тастау

Ойнаушылар дөңгелене отырады. Ойын жүргізушісі топ сыртын айнала жүгіріп, белбеуді өзінің қалаған ойыншысының артына білдірмей тастап кетуге тырысады. Сөйтіп, ол қайта айналып келгенше, артына белбеу тасталған ойыншы оны білмеген болса, ойын жүргізушісі белбеуді алып, сол ойыншыны «орныңды тап» деп, шеңберді айналдыра сабалап, қайтадан орнына келіп отырғанша қуалайды. Ал артына белбеу тасталғанын біліп қойса, онда ол ойыншы белбеуды ала салып, белбеу тастаған ойыншыны өзі босатқан орынға жеткенше сабалап қуалайды.

Көпшілік жағдайда ойыншы өзіне белбеу тастағанын біліп қояды, өйткені ол белбеудің бар-жоғы қолымен байқап отырады.

Ойын көгалдарда, кең алаңда ойналатын болғандықтан, ойнаушылар санының көп болғаны дұрыс.