Шеберлік негіздері
Жоғары сынып оқушыларымен, жеткіншектермен жұмыс
жүктеу/скачать 1,54 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.3. Оқытушы еңбегінің адамгершілік және шығармашылық сипаты
- Сонымен, педагогикалық еңбектің гуманистикалық табиғаты оқытушының тек адамгершілік іс-әрекетінде
| Жоғары сынып оқушыларымен, жеткіншектермен жұмыс
істеуші педагогтың әрдайым рөлдік позициясы мен қарым- қатынасының ‰немі өзгеруіне дайын болуы қажет, өйткені оның қарамағында интенсивті әлеуметтік есею және жеке тұлғаның дамуы мен қалыптасуы жағдайындағы балалар. 1.3. Оқытушы еңбегінің адамгершілік және шығармашылық сипаты Адам – қоғамдық тіршілік иесі (пенде). Оның бақытты немесе бақытсыз болуы тек өзінің аман-есендігіне ғана байланысты емес, сонымен қатар оның төңірегіндегі адамдардың қаншалықты аман- сау немесе сәтсіз, бақытсыз болуына байланысты. Кәсіби мұғалім- нің айналысатын жоғары құндылығы – адам. Баланың табиғатының өзінде, өсімдік өркеніндегі сияқты әдемі, к‰шті өсімдік болу алдын ала әзірлеп қойғанындай, ‰лкен м‰мкіндіктер мен қажеттіліктердің негізі қаланған. Аса көрнекті ұстаз Ш.А. Амонашвили бұл қажет- тіліктерді құштарлық деп санаған: есеюге құштарлық, дамуға құш- тарлық, еркіндікке құштарлық. Мұғалім осы м‰мкіндіктер мен қа- жеттіліктердің алға басуына тікелей әсер етуші адам. Сонымен бірге әрбір бала өздігінше бірегей, қайталанбайтын ішкі д‰ниесіне ие, яғни балаға соншалықты нәзік, мейірімді, қамқор болуымыз қажет. Педагогикалық еңбектің гуманистикалық табиғаты оқытушы- дан «өзінің мәселелерімен, қам-қарекетімен, өмірімен бала өміріне сәйкес келіп, т‰йісуі қажет» деп талап етеді, сөйтіп баланы жаңа өмірге дайындап қана қоймай, сонымен бірге толыққанды өмір с‰руге, өз мәселелерін шеше отырып қажеттіліктерін қамтамасыз етуді ‰йретеді. Ал бұл тұтасымен мұғалімнің өзіне және оның тәрбие және білім беру процесін қалай ұйымдастыруына 12 байланысты. Сонымен, педагогикалық еңбектің гуманистикалық табиғаты оқытушының тек адамгершілік іс-әрекетінде, оның педагогикалық позициясында, өз қызметін іске асыру, орындау барысында қолданатын әдіс-тәсілдерден аңғарылады. Педагогикалық қызметтің адамгершілік әлеуеті оқыту- шының тұлғалық өсуіне м‰мкіндіктер жасай білуінде, оның өзінің базалық қажеттіліктерін қамтамасыз ете білуінде. Кәсіби таңдауда кез келген кәсіби қызметтің негізгі сипаттамасы: • кәсіби қызметтің мазмұны және сонымен байланысты тұлғаның өзін көрсете білу м‰мкіндіктері (еңбектегі шығарма- шылығы, өзін жетілдіру м‰мкіндіктері); • еңбектің нәтижесі және салдарымен анықталатын қоғам- дық мәні (қоғамға және адамдарға пайдалылығы); • адамның еңбек қызметінің қоғамдық бағалануы, кәсіптің әлеуметтік мәртебесі (қоршағандардың сыйлауы, қоғамдық тануы); • еңбек мерзімі және шарттары: әлеуметтік-экономикалық (еңбек сипаты, еңбек ақысы және т.б.), адамгершілік-психоло- гиялық (кәсіби өсуі, табысқа жету). Адамның барлық талаптарына сай келетін кәсіпті табу өте қиын, сондықтан ол өз басымдылықтарын анықтағаны жөн. Педагогикалық қызметтің шығармашылық сипаты оның табиғи адамшылығымен байланысты, олар мұғалімді әрдайым ізденуге к‰рделі міндеттерді шешуге итермелейді. Сондықтан педагогтың шығармашылық әлеуеті оның креативтік жаңа бір нәрсе жасай білуге, ғажап, айрықша, өзгеше шешімдер қабылдауға қабілетті. Әдетте, педагогикалық шығармашылықтың бірнеше дең- гейін бөліп қарастырады. 1. Репродуктивті деңгей – дайын әдіс-тәсілдерді жандан- дыру, қайталау, басқалар істегенді меңгеру. 2. Оптимизациялау деңгейі – белгілі әдістер мен формалар- ды шеберлікпен ‰йлестіре отырып таңдай білу. 3. Эвристикалық деңгей – жаңаны іздеу, белгілі әдістермен амалдарды өз ізденістерімен байыту. 4. Зерттеушілік, тұлғалық өзіндік деңгей – оқытушы өзі идеяны ұсынып, соның төңірегінде педагогикалық процесті шо- ғырландырып, оның шығармашылық даралығына сай келетін педагогикалық қызметтің жаңа әдістерін жасайды. жүктеу/скачать 1,54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|