Шығыс Қазақстан облысы әкімдігінің



Pdf көрінісі
бет69/125
Дата21.12.2022
өлшемі15,32 Mb.
#58721
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   125
 
Сабақ №24 
Тақырып: Жер қыртысының қозғалысы. 
Жоспар 
1. Тектоникалық қозғалыстар 
2. Тектоникалық қозғалыстардың бағыттары 
3. Тербелмелі қозғалыстар 
4. Тербелмелі қозғалыстарды зерттейтін әдістер 
Жер қыртысы біресе тӛмен майсып, біресе жоғары кӛтеріліп ҥнемі қозғалып тербеліп тҧрады. Осындай жер 
қабығының ҥнемі тӛмен не жоғары баяу тербелуін ғасырлық қозғалыстар деп атайды.
Жер қыртсы ҥнемі қозғалып тербелуде. Осы Жер қыртысының ішіндегі пайда болатын қозгалыстарды 
тектоникалық қозғалыстар деп атайды. 
Тектоникалық қозғалыстардың бағытына қарай 4 топқа бӛлінеді: 
1. Қозғалу бағытына қарай (тік бағытталған «родиалдық», тангенциалдық «кӛлденен бағытталған») 
2. Жылдамдыққақарай (баяу «медленные» жәнежылдам «быстрые») 
3. Ҧзақмерзімінеқарай (тҧрақты «постоянные», мезгіл-мезгілмен «переодический») 


80 
4. Уақытқа қарай (осы заманғы «6-8мын.жыл», неотектоникалық «тӛрттікдәуірдежәненеогенде», кӛне 
«неогенгедейінуақыттыалады») 
 
 
 
1. Қозғалу бағытына қарай 
 
1. Тік бағтталған (родиалдық) 2.Кӛлденен бағытталған(тангенциалды)
 
1. Тік бағытталған [Сурет-34] жер радиустары жағалай бағытталады: тербелмелі, толқынды, жырылмалы-
ҥзілмелі. 
1. Тік бағтталған (родиалдық)
 
 
а) Тербелмелі (колебательные) б) Толқынды (волновые) в) Жылжымалы үзілмелі (глыбовые) 
 
Сурет-34. 
а. Тербелмелі қозғалыстар жер беті бояу кӛтерілістер мен тӛмендеуін ғасыр бойынша айтады. 
ә. Толқынды қозғалыстар- жер қыртысы бір аймақтарда кӛтеріліп, басқа жерлерде тӛмендеуін айтады. 
б. Жырылмалы-үзілмелі қозғалыстар жоғары қысым арқылы жер қыртысы дӛңбек тастарға және блоктарға 
бӛлінеді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   125




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет