СөЖ 1 Орындаған: Сержан Аяжан Сержанқызы Тексерген: Отарбекова Жамила Керимбаевна



бет2/4
Дата02.03.2023
өлшемі39,07 Kb.
#71069
1   2   3   4
Байланысты:
Морфология сөж

Қосымша морфемаға тән белгілер

  1. Мағынасы тым жалпы, тек сөздің құрамында ғана анықталады

  2. Грамматикалық мағына

  3. Түбірдің тұлғалық ерекшелігіне сай формасын өзгертіп отырады

  4. Қосымша морфема қай түбірге және қанша түбірге жалғанса да, олардың әрқайсысына жаңа - әр түрлі мағына үстемейді, жалпы бір түрлі грамматикалық мағына үстейді:

  5. Сөздің қосалқы бөлшегі

  6. Мағыналыө, тұлғалық дербестік жоқ

  7. Сөз түрлендіруге негіз бола алмайды


3-тапсырма Қосымшаларды ғалымдардың жіктеуі

1.Профессор Ә.Ибатовтың жіктеуі

2.Профессор. С.Исаевтың жіктеуі

3.Профессор. А.Ысқақовтың жіктеуі

Ә.Ибатов еңбегінде қазақ тіліндегі жұрнақтар күрделі үш салаға бөліп топтастырылады: а)жаңадан сөз тудырушы лексика-грамматикалық аффикстер, яғни сөзжасам аффикстер, ә)сөзді түрлендіруші функционалды аффикстер, яғни сөзтүрлем аффикстер, б)сөз бен сөзді байланыстырушы таза грамматикалық аффикстер

Ғалым С.Исаев қосымшаларды сөзжасам қосымшалары және форма тудырушы қосымшалар деп екіге бөледі де, жалғауларды форма тудырушы қосымшалар ішінде қарастырады.

Ғалым А.Ысқақов қазақ тіліндегі сөз тудыратын (сөз тудырғыш),сөз түрлендіретін (сөз түрлендіргіш) және сөз жалғастыратын (сөз жалғастырғыш) деп үш топқа бөледі.

4-тапсырма. Қатыстық грамматикалық мағынаның берілу жолдарына мысал келтіріңіз.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет